Следете не

На денешен ден

1 јуни – На денешен ден

Објавено пред

на

1198.- Византискиот император Алексиј III Ангел ги овластил српскиот велики префект Стефан Немања и неговиот син, монах Сава, да изградат нов манастир на Света Гора, српскиот манастир Хиландар, на урнатините на Хиландарион.

1479 – Основан е Универзитетот во Копенхаген.

1562.- Римскиот император Фердинанд I и турскиот султан Сулејман II Величествениот потпишале мировен договор со кој Фердинанд се откажал од Ердељ (денешен Банат) во корист на турскиот вазал Јован Запоље.

1780.- Роден е Марија прускиот генерал Карл Марија фон Клаузевиц, еден од најпознатите воени теоретичари („За војната“). Во Наполеонските војни (1812-1414) бил во служба на руската армија.

1803.- Роден е рускиот композитор Михаил Иванович Глинка. Неговите две главни дела, операта „Животот за императорот“ и „Руслан и Људмила“, го определија развојот на операта во Русија.

1839.- Српскиот принц Милош Обреновиќ абдицирал во корист на својот син Милан и ја напуштил Србија. По смртта на Милан, неколку недели по преземањето на власта, принцот станал помлад син на Михаило (до 1842 година). Милош се вратил во Србија во 1859 година за да ја преземе власта по соборувањето на принцот Александар Караѓорѓевиќ и владеел до неговата смрт во 1860 година.

1869.- Шпанија донесе нов устав со кој се прогласи слободата на религијата и печатот, воведувајќи судење поротата и граѓански брак.

1880.- Првата јавна телефонска говорница во светот е поставена во САД, во зградата на банката Јеил во Њу Хевн.

1907.- Роден е англискиот пронаоѓач Френк Витл, кој во 1930 година патентирал турбомлазен мотор.

1926.- Родена е американската филмска актерка Норма Џин Мортенсон, позната како Мерлин Монро, една од најголемите ѕвезди и секс симболи на американскиот филм од 1950-тите, „Асфалтна џунгла“, „Река без враќање“, „Седум години верност“. „Некои го сакаат жешкото“). Таа беше пронајдена мртва во 1962 година.

1941.- Германските трупи ги поразија британските трупи и го освоија Крит во Втората светска војна, обезбедувајќи важна база за операции на Блискиот Исток и Северна Африка. Британците се повлекоа со големи загуби, а за време на евакуацијата загинаа околу 3.000 Австралијци.

1944.- Југословенскиот крал Петар II Караѓорѓевиќ го потпиша указот за именување на поранешниот Хрват Бан Иван Субашиќ за југословенски премиер во егзил.

1946.- Погубен е романскиот генерал Јон Антонеску. Во 1940 година, тој ја принуди абдицијата на кралот Керол II, се прогласи себеси за водач (кондуктор) и воспостави диктатура потчинувајќи ја Романија на нацистичка Германија во Втората светска војна. По војната бил осуден на смрт и стрелан.

1948.- Умре српскиот политичар и писател Јаса Продановиќ, еден од основачите и водач на Републиканската партија, член на Српската академија на науките и уметностите. Во Кралството Србија бил министер за образование и министер за економија, а по Втората светска војна потпретседател на Собранието на ФНРЈ.

1958.- Генералот Шарл де Гол стана француски премиер во услови на криза околу иднината на француските колонии во Северна Африка. Во декември истата година, Де Гол беше избран за прв пат за претседател. Вториот претседателски мандат го добил на изборите во 1965 година.

1969.- Кандидатот на Де Гол, Жорж Помпиду, е избран за претседател на Франција, откако Шарл Гол поднесе оставка.

1973.- Британски Хондурас го смени своето име во Белизе.

1973.- Грчкиот диктаторски премиер Георгиос Пападопулос ја укина монархијата и прогласи република.

1980.- Американската кабелска телевизиска мрежа CNN започна со работа.

1987.- Либански бомбаш го уби либанскиот премиер Рашид Рашид во експлозија.

1990.- Претседателите на СССР и на САД, Михаил Горбачов и Џорџ Буш, потпишаа договор за прекин на производството и уништување на хемиското оружје до крајот на 1992 година.

1993.- Сменет е претседателот на СР Југославија Добрица Ќосиќ, прв претседател на СРЈ избран во јуни 1992 година. Неговата смена предизвика револт кај неколку илјади белграѓани собрани пред зградата на Собранието. Лидерот на Српското движење за обнова, Вук Драшковиќ и неговата сопруга Даница се уапсени под обвинение за предизвикување немири во кои еден полицаец загина, а неколкумина се повредени. Тие беа ослободени на 9 јули со аболицијата на српскиот претседател Слободан Милошевиќ. На 25 јуни, нов претседател на СРЈ стана висок функционер на Социјалистичката партија на Србија, Зоран Лилиќ.

1994.- Јужна Африка се враќа во Комонвелтот по 33 години.

1994 – Армандо Калдерон Сол (Калдерон) стана првиот претседател на Ел Салвадор по една деценија граѓанска војна.

1997.- Обединетата левица победи на француските парламентарни избори, со Лионел Жоспен, лидерот на Социјалистичката партија, како премиер.

2000.- Хашкиот трибунал за злосторства извршени во Руанда во 1994 година осуди белгиски новинар на 12 години затвор за поттикнување злосторства во неговите радио преноси.

2001.- Непалскиот престолонаследник Дипендра ги уби своите родители, кралот Бирендра и кралицата Ајсвараи, и уште шест членови на семејството во палатата во Катманду, а потоа изврши самоубиство. држава

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп1 час

Хороскоп за понеделник (7 јули)

Овен На работа, и покрај лошите аспекти успевате работите да ги завршите на време. Не очајувајте, доаѓаат подобри времиња. Денес,...

Македонија1 час

МВР: Пренасочување на сообраќајот поради пожарот во околината на Блаце, забрана за товарни возила

Поради настанатиот пожар над магистралниот пат А4 Скопје – Блаце кај тунелот кој се проши над магистралниот пат, сообраќајот е...

Спорт4 часа

За „Иванден“ дефинитивно мора да бидете во с.Староец, на одлична традиција, фудбал и уживање

Во рамки на денешниот ден на традиционалниот фудбалски турнир во с.Староец кичевско се одиграа натпревари согласно транспарентното ждреб извлекување. Турнирот...

Македонија12 часа

ПС за граничен надзор „Охридско езеро“ не запира, фатени живи албански државјани длабоко на наша територија во незаконит лов на риба

На 04.07.2025 година во 01:25 часот, полициски службеници од полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, во водите на Охридското...

Lifestyle13 часа

Колку често треба да се перат кујнските крпи? Еве што велат експертите за хигиена

Кујнските крпи се еден од најкористените, но и најчесто запоставените предмети кога станува збор за одржување на хигиената во домот....

Lifestyle13 часа

5 најчести митови за клима уредите – што е вистина, а што треба да промените во навиките?

Во денешно време, клима уредите се неизбежен дел од секој дом – особено за време на сè пожешките лета. Без...

Временска прогноза16 часа

Преку ден „пекол“, од ноќеска заладување со локален дожд, ова се метео информациите

Многу топлиот бран од југ, односно од Африка продолжува и денес (недела 6 јули) во Република Македонија. Сепак, во попладневните ...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за недела (6 јули)

ОВЕН Ве очекува подобрување на полето на заработка. Може да се надевате на пресврти на ова поле. Можна е прилика...

Скопје1 ден

Лишен од слобода „бајач“ од скопско, измамил брачен пар од Берово за 400.000 евра, сè претставувал истерувач на духови и магии

На 03.07.2025 година Б.Д. (76) од Берово во СВР ШТИП пријавил кривично дело – „измама“ по чл. 247 ст.4 од Кривичниот...

Временска прогноза2 дена

Денес многу топло, додека утре краткотрајна дестабилизација и услови за дожд

Викендов во Македонија и понатаму ќе биде под влијание на многу топлиот бран кој продира од југ, односно од Африка....

НАЈЧИТАНИ