Следете не

На денешен ден

1 ноември – На денешен ден

Објавено пред

на

1509 Сликите на таванот на Сикстинската капела насликани од Микеланџело за првпат беа претставени на јавноста.

1755. Земјотрес во Лисабон, со проценета магнитуда од 9 степени според Рихтеровата скала, цунамито и пожарот што го предизвика уништија две третини од градот, а околу 60.000 луѓе загинаа.

1842 Роден е српскиот историчар, филолог и државник Стојан Новаковиќ, автор на „Српска библиографија“ и „Историја на српската книжевност“. Како министер за образование помеѓу 1873 и

Во 1883 година спроведува реформи во српското образование. По Првата балканска војна (1912-13), како шеф на српската делегација, во Лондон склучил мир со Турција. Објавил повеќе од 400 научни трудови од различни области.

Во 1886 година во Белград била основана Кралската српска академија (подоцна Српска академија на науките и уметностите). Прв претседател беше Јосиф Панчиќ. Првите изданија што ги објавила се „Глас“ и „Споменик“, а најголем потфат е создавањето на „Речник на српскиот литературен јазик“ започнат во 1893 година.

Во 1894 година умре рускиот император Александар III, а на престолот се искачи Николај Втори Романов.

1892 Роден е рускиот велемајстор Александар Алехин, еден од најголемите во историјата на шахот. Светски шампион беше од 1927 година, кога го победи Кубанецот Капабланка, до 1935 година, кога загуби од Холанѓанката Ив. Светската титула ја вратил победувајќи ја Ева во реванш во 1937 година и ја задржал до неговата смрт во 1946 година.

Во 1918 година, Првата српска војска под команда на војводата Петар Бојовиќ во Првата светска војна го ослободила Белград.

Во 1928 година, арапската азбука беше заменета со латиницата во Турција, како дел од реформите на основачот на модерната турска држава, Мустафа Кемал Ататурк.

Во 1944 година, во Белград, претседателот на Националниот комитет за ослободување на Југославија, Јосип Броз Тито и претседателот на бегалската влада на Кралството Југославија, Иван Шубашиќ, потпишаа договор за формирање на обединета југословенска влада со задача за подготовка на избори за Основачко собрание.

Во 1945 година, Велика Британија објави дека лидерот на нацистичка Германија, Адолф Хитлер, најверојатно се самоубил во својот бункер во Берлин.

Во 1946 година, Генералното собрание на ОН го основа УНИЦЕФ (Меѓународен детски фонд на ОН).

Во 1952 година, САД ја тестираа првата хидрогенска бомба на Маршалските Острови.

1954.- Во Алжир започна востанието против француската колонијална власт, кое заврши во 1962 година со независност.

1956. На предлог на Југославија, Генералното собрание на ОН усвои резолуција со која се бара Велика Британија, Франција и Израел веднаш да престанат со вооружените дејствија, да се повлечат од територијата на Египет и да овозможат повторно отворање на Суецкиот канал.

Во 1963 година, претседателот Нго Дин Дием и неговиот брат Нго Дин Ну беа убиени во воен удар во Јужен Виетнам.

Во 1987 година, кинескиот лидер Денг Ксијаопинг поднесе оставка од сите позиции во Комунистичката партија.

Во 1995 година, започнаа мировните преговори за Босна и Херцеговина во американската воена база во Дејтон (Охајо). По три недели, мировниот договор со кој заврши војната во таа поранешна југословенска република беше парафиран од претседателите на Србија и Хрватска, Слободан Милошевиќ и Фрањо Туѓман и лидерот на босанските муслимани, Алија Изетбеговиќ.

1996. Умре поранешниот претседател на Шри Ланка, Јуниус Ричард Џајаварден. Премиер од 1977 година, по воспоставувањето на претседателскиот систем во 1978 година, стана првиот претседател на државата и на таа функција остана до 1988 година.

Во 2000 година СР Југославија беше примена во ООН. По распадот на СФРЈ и формирањето на новата држава СРЈ (1992), југословенските власти одбија да поднесат барање за прием во светската организација како новоформирана држава, инсистирајќи на континуитет со поранешната држава.

Во 2000 година, Собранието на Црна Гора го усвои законот за Централна банка, а германската марка, која беше паралелна валута од 2 ноември 1999 година, стана единственото платежно средство во Црна Гора.

2001 Турција, членка на пактот на НАТО, е првата муслиманска земја што испрати војници во војна против Авганистан.

Во 2003 година, Унгарија воведе визи за граѓаните на Србија и Црна Гора во согласност со стандардите на Европската Унија (ЕУ). Унгарија стана членка на ЕУ во мај 2004 година.

Во 2005 година, Генералното собрание на ОН го прогласи 27 јануари како ден на сеќавање на 6 милиони Евреи и многу други жртви на нацистичкиот холокауст за време на Втората светска војна.

Во 2007 година почина Американецот Пол Тибетс, пилот и командант на авионот Б-29 од кој во 1945 година беше фрлена атомската бомба врз Хирошима, при што загинаа меѓу 70.000 и 100.000 луѓе.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (29 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.

1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.

1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.

1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.

1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.

1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.

1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.

1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.

1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.

1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.

1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.

1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.

1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.

1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.

1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.

1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.

1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.

1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.

1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.

1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.

1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.

1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.

2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.

2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.

2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.

2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.

2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.

2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.

2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Кичево2 часа

Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете

Апел за изгубено лице, Велјанка Штерјоска. Последен пат била видена пред својата куќа до црквата во Белица, вчера наутро, околу...

Кичево8 часа

Започнува „Наше театарче“ на „Intellect Education“ место каде најмилите ќе го развијат својот талент, ќе ја откријат својата креативност и ќе блеснат на сцената!

Од најдобрите и најкреативни програми, овој пат ви го претставуваме новото, кичевско „Наше театарче“ – магично место каде што вашите...

Хороскоп19 часа

Хороскоп за недела (7 септември)

Овен Ќе се однесувате непромислено. Можно е да ги пропуштите предизвиците. Додека во прашањето поврзано со работата воглавно ќе бидете...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за сабота (6 септември)

ОВЕН Мирен ден е пред вас и ова темпо одамна не сте го почувствувале. Претходно секогаш брзавте некаде и не...

Македонија2 дена

Од една до друга патарина на патен правец Гостивар-Тетово, ќе се изведуваат градежни работи со времетраење од две седмици

Bиадукт Трејд – Дооел од 01.09.2025 г. започна со нова фаза на градежни активности , односно воспоставена е времена измена на режимот...

Фото: Martin Katler @ unsplash Фото: Martin Katler @ unsplash
Автомобили2 дена

Десетте најпродавани автомобили во Европа во 2025 година

Во првата половина од 2025 година, европскиот автомобилски пазар бележи значајни промени и трендови. Според податоците на JATO Dynamics, објавени...

Фото: Homescreenify @ unsplash Фото: Homescreenify @ unsplash
Магазин2 дена

Тајната на вистинскиот италијански болоњезе сос

Болоњезе сос е едно од најпознатите јадења во светот, но вистинската тајна на неговиот вкус лежи во традицијата на градот...

Кичево2 дена

Поради одржување на атлетска трка во Кичево, во недела следните улици и делови на градот ќе бидат затворени за сообраќај

Во недела, 7 септември 2025, поради одржување на атлетската трка во град Кичево, од 08:00 до 11:00 часот ќе биде...

Хороскоп3 дена

Хороскоп за петок (5 септември)

Овен Пробувате да дојдете до некои промени, но тоа не ви оди од рака. Можно е да имате трема пред...

Фото: Leon Bublitz @ unsplash Фото: Leon Bublitz @ unsplash
Магазин3 дена

YouTube укинува Premium Family сметки надвор од заедничко домаќинство

YouTube го следи примерот на Netflix и Disney+, воведувајќи построги правила за користење на Premium Family пакетите. Компанијата почна да...

НАЈЧИТАНИ