На денешен ден
1 ноември – На денешен ден

1509 Сликите на таванот на Сикстинската капела насликани од Микеланџело за првпат беа претставени на јавноста.
1755. Земјотрес во Лисабон, со проценета магнитуда од 9 степени според Рихтеровата скала, цунамито и пожарот што го предизвика уништија две третини од градот, а околу 60.000 луѓе загинаа.
1842 Роден е српскиот историчар, филолог и државник Стојан Новаковиќ, автор на „Српска библиографија“ и „Историја на српската книжевност“. Како министер за образование помеѓу 1873 и
Во 1883 година спроведува реформи во српското образование. По Првата балканска војна (1912-13), како шеф на српската делегација, во Лондон склучил мир со Турција. Објавил повеќе од 400 научни трудови од различни области.
Во 1886 година во Белград била основана Кралската српска академија (подоцна Српска академија на науките и уметностите). Прв претседател беше Јосиф Панчиќ. Првите изданија што ги објавила се „Глас“ и „Споменик“, а најголем потфат е создавањето на „Речник на српскиот литературен јазик“ започнат во 1893 година.
Во 1894 година умре рускиот император Александар III, а на престолот се искачи Николај Втори Романов.
1892 Роден е рускиот велемајстор Александар Алехин, еден од најголемите во историјата на шахот. Светски шампион беше од 1927 година, кога го победи Кубанецот Капабланка, до 1935 година, кога загуби од Холанѓанката Ив. Светската титула ја вратил победувајќи ја Ева во реванш во 1937 година и ја задржал до неговата смрт во 1946 година.
Во 1918 година, Првата српска војска под команда на војводата Петар Бојовиќ во Првата светска војна го ослободила Белград.
Во 1928 година, арапската азбука беше заменета со латиницата во Турција, како дел од реформите на основачот на модерната турска држава, Мустафа Кемал Ататурк.
Во 1944 година, во Белград, претседателот на Националниот комитет за ослободување на Југославија, Јосип Броз Тито и претседателот на бегалската влада на Кралството Југославија, Иван Шубашиќ, потпишаа договор за формирање на обединета југословенска влада со задача за подготовка на избори за Основачко собрание.
Во 1945 година, Велика Британија објави дека лидерот на нацистичка Германија, Адолф Хитлер, најверојатно се самоубил во својот бункер во Берлин.
Во 1946 година, Генералното собрание на ОН го основа УНИЦЕФ (Меѓународен детски фонд на ОН).
Во 1952 година, САД ја тестираа првата хидрогенска бомба на Маршалските Острови.
1954.- Во Алжир започна востанието против француската колонијална власт, кое заврши во 1962 година со независност.
1956. На предлог на Југославија, Генералното собрание на ОН усвои резолуција со која се бара Велика Британија, Франција и Израел веднаш да престанат со вооружените дејствија, да се повлечат од територијата на Египет и да овозможат повторно отворање на Суецкиот канал.
Во 1963 година, претседателот Нго Дин Дием и неговиот брат Нго Дин Ну беа убиени во воен удар во Јужен Виетнам.
Во 1987 година, кинескиот лидер Денг Ксијаопинг поднесе оставка од сите позиции во Комунистичката партија.
Во 1995 година, започнаа мировните преговори за Босна и Херцеговина во американската воена база во Дејтон (Охајо). По три недели, мировниот договор со кој заврши војната во таа поранешна југословенска република беше парафиран од претседателите на Србија и Хрватска, Слободан Милошевиќ и Фрањо Туѓман и лидерот на босанските муслимани, Алија Изетбеговиќ.
1996. Умре поранешниот претседател на Шри Ланка, Јуниус Ричард Џајаварден. Премиер од 1977 година, по воспоставувањето на претседателскиот систем во 1978 година, стана првиот претседател на државата и на таа функција остана до 1988 година.
Во 2000 година СР Југославија беше примена во ООН. По распадот на СФРЈ и формирањето на новата држава СРЈ (1992), југословенските власти одбија да поднесат барање за прием во светската организација како новоформирана држава, инсистирајќи на континуитет со поранешната држава.
Во 2000 година, Собранието на Црна Гора го усвои законот за Централна банка, а германската марка, која беше паралелна валута од 2 ноември 1999 година, стана единственото платежно средство во Црна Гора.
2001 Турција, членка на пактот на НАТО, е првата муслиманска земја што испрати војници во војна против Авганистан.
Во 2003 година, Унгарија воведе визи за граѓаните на Србија и Црна Гора во согласност со стандардите на Европската Унија (ЕУ). Унгарија стана членка на ЕУ во мај 2004 година.
Во 2005 година, Генералното собрание на ОН го прогласи 27 јануари како ден на сеќавање на 6 милиони Евреи и многу други жртви на нацистичкиот холокауст за време на Втората светска војна.
Во 2007 година почина Американецот Пол Тибетс, пилот и командант на авионот Б-29 од кој во 1945 година беше фрлена атомската бомба врз Хирошима, при што загинаа меѓу 70.000 и 100.000 луѓе.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (18 мај)

Култура и уметност
-
1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и „Фигаровата свадба“ (Моцарт).
-
1911 – Почина Густав Малер, влијателен австриски композитор и диригент.
-
1995 – Почина Александар Годунов, познат балетски танчер кој доживеа успех и на запад по бегството од СССР.
Политика и конфликти
-
1803 – Велика Британија ѝ објави војна на Франција, со што се заострија Наполеонските војни.
-
1804 – Наполеон е прогласен за император.
-
1944 – Протерување на Татарите од Крим од страна на СССР, што останува едно од најконтроверзните етнички чистки во историјата на регионот.
-
1996 – Радован Караџиќ се повлекува од функцијата претседател на РС поради меѓународен притисок.
-
2000 – СБ на ОН воведува ембарго за оружје за Етиопија и Еритреја, поради нивната гранична војна.
Наука и технологија
-
1974 – Индија го извршува својот прв нуклеарен тест, станувајќи шеста нуклеарна сила.
-
1998 – Тужба против Мајкрософт за монополско однесување, значајна пресвртница во правната историја на технолошките гиганти.
Човекови права и меѓународна правда
-
1954 – Стапува во сила Европската конвенција за човекови права.
-
2010 – Обама го потпишува Законот за слобода на печатот, именуван по новинарот Даниел Перл.
-
2011 – Пресуда против Аугустин Бизмунг, поврзана со геноцидот во Руанда.
Родени
-
1836 – Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион во шах.
-
1868 – Николај II, последниот руски цар.
-
1872 – Бертран Расел, добитник на Нобелова награда и познат филозоф.
-
1883 – Валтер Гропиус, основач на Баухаус и визионер во архитектурата.
-
1919 – Марго Фонтејн, легендарна балерина.
-
1920 – Карол Војтила, идниот папа Јован Павле II.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (17 мај)

Светот виден во рубриката „На денешен ден“ за 17-ти мај
🎨 Култура и уметност
-
1510 – Смртта на Сандро Ботичели, еден од најголемите ренесансни сликари. Неговите дела, особено Раѓањето на Венера, се симболи на хуманизмот и естетиката на Ренесансата.
-
1866 – Роден е Ерик Сати, француски композитор чие дело има големо влијание врз модерната музика.
-
2012 – Почина Дона Самер, диско икона со глобално влијание во поп културата.
⚕️ Медицина и наука
-
1749 – Роден е Едвард Џенер, пионер на имунизацијата, чиј изум – вакцината против сипаници – го променил текот на медицинската историја.
⚔️ Политика и воени настани
-
1814 – Норвешка прогласува независност и усвојува устав – значаен момент во историјата на скандинавските земји.
-
1838 – Смртта на Талеран, еден од највештите дипломати на Франција, со улога во реставрацијата по Наполеон.
-
1940 – Германските трупи влегуваат во Брисел – дел од брзото напредување на нацистичка Германија во Втората светска војна.
-
1949 – Обединетото Кралство ја признава независноста на Република Ирска.
-
1997 – Лоран Кабила ја презема власта во Заир, кој се преименува во Демократска Република Конго.
📺 Технологија и медиуми
-
1965 – Првото емитување во боја од Велика Британија до САД – голем чекор во глобалната телевизиска технологија.
-
2000 – Српската влада ја презема РТВ „Студио Б“, симболичен настан за медиумската слобода во Србија.
⚖️ Човекови права и општествени промени
-
1954 – Пресудата Brown v. Board of Education од Врховниот суд на САД ја укинува расната сегрегација во училиштата – историски момент во движењето за граѓански права.
-
2004 – Масачусетс стана првата американска држава што легализира истополови бракови.
-
2009 – За прв пат, жени се избрани во парламентот на Кувајт – голем напредок во правата на жените на Блискиот Исток.
На денешен ден
На денешен ден – 13 мај

1792.- Роден е италијанскиот свештеник Џовани Мастаи Ферети (Џовани, Ферети), од 1846 година папата Пиј IX (Пиј). За време на неговиот понтификат, најдолгиот во историјата на Римокатоличката црква (31 година и 236 дена), црковната држава престана да постои (1870). Најголемиот дел од него станал дел од Кралството Сардинија, додека папската држава била сведена на поранешното Наследство.
1795 – Роден е словачкиот филолог и историчар Павел Јозеф Шафарик (Јозеф), еден од основачите на славистичките студии. Тој бил директор на српската гимназија во Нови Сад од 1819 до 1833 година („Српска читанка“).
1798 – Роден е Константин Данил, еден од најголемите српски сликари на 19 век, претставник на српскиот бидермаер.
1830 година – Основана е Република Еквадор, а Хуан Хозе Флорес е избран за прв претседател.
1840 – Роден е францускиот писател Алфонс Доде, автор на трилогијата за авантурите на Тарантино де Тараскон, ремек-дело на француската хумористична проза. Неговата збирка раскази „Писма од мојата воденица“ му донесе голем успех.
1846 година – Конгресот на САД формално објави војна против Мексико, иако борбите во Калифорнија започнаа неколку дена претходно.
1848 година – Во Сремски Карловци започна заседанието на „Мајското собрание“, на кое делегати од 175 црковни општини од Војводина и Србија го избраа Јосиф Рајачиќ за патријарх, а полковникот Стеван Шупљица за војвода. На 15 мај, Собранието го прогласило Српското Војводство, но австриската и унгарската влада не ја признале српската автономија.
1851 – Роден е српскиот писател и доктор Лаза Лазаревиќ („Првиот пат со татко ми во зори“, „Сè ќе биде позлатено од народот“, „На бунарот“, „Училишната икона“, „На знае све“, „У добри час хајдуци“, „Вертер“).
1862 – Роден е српскиот писател Јанко Веселиновиќ, автор на романот „Хајдук Станко“ со теми од Првото српско востание и раскази и романи („Слики од селскиот живот“, „Селанка“).
1881 – Роден е Димитрије Туцовиќ, водач на социјалистичкото движење во Србија. Тој беше еден од организаторите на првата Балканска социјалдемократска конференција (1910), а на Конгресот на Интернационалата во Копенхаген (1910) решително се спротивстави на империјалистичката политика на официјална Австрија. Објавил околу 600 трудови во домашни и странски весници. Загинал на 20 ноември 1914 година, во Битката кај Колубара („Правно осигурување на работниците“, „Закон за продавници и социјалдемократија“).
1882 – Роден е францускиот сликар Жорж Брак, кој го основа кубистичкото движење заедно со Пабло Пикасо во 1905 година.
1887 – Во Белград е основана Привремената опсерваторија на Големата школа. Со основањето на Републичкиот хидрометеоролошки институт на Србија во 1947 година, опсерваторијата станала негов составен дел.
1888 година – Ропството е укинато во Бразил.
1914 година – Роден е американскиот боксер Џо Луис (Џо). Тој беше светски шампион во тешка категорија од 1937 до 1949 година, кога се пензионираше.
1930.- Умре норвешкиот поларен истражувач и дипломат Фридтјоф Нансен (Фридтјоф), добитник на Нобеловата награда за мир во 1922 година. Како висок комесар на Лигата на народите, тој го надгледуваше репатријацијата на воените заробеници по Првата светска војна.
1931 – Почина српскиот композитор и хормајстор Јосиф Маринковиќ, член на Српската кралска академија. Неговите соло песни и многу хорски композиции придружени со пијано се посебен придонес во српската музика. Тој беше диригент на белградското пејачко друштво „Обилиќ“.
1949 година – Првиот британски млазен авион „Канбера“ го изврши својот прв пробен лет.
1961.- Почина американскиот филмски актер Гари Купер, добитник на Оскар за филмовите „Наредник Јорк“ и „Напладне“.
1968 година – Во Париз започнаа официјални преговори меѓу претставниците на Северен Виетнам и САД за завршување на Виетнамската војна.
1981 година – Папата Јован Павле II беше ранет во обид за атентат на плоштадот „Свети Петар“ во Рим. Атентаторот Мехмед Али Агџа беше уапсен. Тој беше ослободен од затвор по 20 години и предаден на Турција во јуни 2000 година.
1990 година – Во Загреб, на стадионот „Максимир“, за време на фудбалскиот натпревар помеѓу Динамо Загреб и Црвена Ѕвезда од Белград, се случи крвав судир меѓу навивачите на двата клуба.
1994 година – Министрите за надворешни работи на САД, ЕУ и Русија постигнаа договор во Женева за заедничка стратегија за решавање на босанскиот конфликт.
1999 година – Перу и Еквадор потпишаа документ за демаркација, со што заврши шестдеценискиот спор што ги доведе земјите до војна три пати.
1999 – Почина Џин Саразен, еден од само четирите голфери кои освоија четири големи професионални голф купови.
2005 година – Десет милиони долари беа собрани на првата меѓународна донаторска конференција за реставрација и зачувување на културното наследство во Косово, одржана во Париз, во организација на УНЕСКО.
2007 – На изборот за песна на Евровизија во Хелсинки, претставничката на Србија Марија Шерифовиќ победи со песната „Молитва“.
2011 година – Високиот комесаријат на Обединетите нации за бегалци (УНХЦР) објави дека околу 1.200 бегалци кои ја напуштиле Либија во март и април се удавиле во Средоземното Море.
2014 година – 301 рудар загинаа во несреќа во рудникот за јаглен Сома, 120 км североисточно од Измир во западна Турција. Во времето на експлозијата, 787 работници биле под земја.
2015 година – Ватикан официјално ја призна државата Палестина и ги насочи своите дипломатски активности, претходно насочени кон Организацијата за ослободување на Палестина, кон државата Палестина.
2018 година – На парламентарните избори во Ирак, политичкиот сојуз Саерун, предводен од радикалниот шиитски свештеник Моктада Садр, освои мнозинство.
2021 година – Конфликтот меѓу израелската армија и Хамас ескалираше понатаму и покрај напорите за постигнување прекин на огнот. Демонстрации и немири избувнаа во бројни израелски градови со мешано население. Сите летови кон меѓународниот аеродром во близина на Тел Авив беа пренасочени по ракетниот истрел од Појасот Газа.
2024 година – Еврото стана единственото официјално средство за плаќање во готово во Косово.
-
Кичево2 дена
(ВИДЕО) Кичевските матурани со веселба и дефиле денес го завршија последниот средношколски ден
-
Кичево1 ден
(ВИДЕО) Кичевчанец со огорченост говореше за смрдеата и заразите од дивата депонија „На Онкологија има над 700 кичевчани“
-
Македонија6 часа
Граѓани пријавуваат дека од рано утрово се без електрична енергија
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за сабота (17 мај)
-
Хороскоп14 часа
Хороскоп за недела (18 мај)
-
Македонија3 часа
АД Мепсо ја соопшти причината за падот на електричната енергија во раните утрински часови
-
Скопје2 дена
(ФОТО) Претрес во Скопје поради компјутерски фалсификат, неовластено навлегување во компјутерски систем
-
Временска прогноза2 дена
Денес најмногу дожд наврна во Крушево и Охрид, а со тоа и температурите се драстично пониски