Следете не

На денешен ден

1 октомври – На денешен ден

Објавено пред

на

1684.- Починал францускиот писател Пјер Корнеј, поет со морална големина и патриотски и епски ентузијазам, еден од најзначајните претставници на француската класична трагедија („Сид“, „Хорас“, „Сина“, „Полиект“).

1754.- Роден е Павле I Петровиќ Романов, руски цар (1796-1801), син и наследник на Екатерина Велика. Плашејќи се од навлегувањето на идеите на Француската револуција, тој ја заштитил својата власт со репресија и терор, а во 1798 година се приклучил на „Втората коалиција“ (со Англија и Австрија) против Наполеон. Тој беше убиен во 1801 година во заговор на судски службеници.

1878.- Во Ниш била отворена првата гимназија, а во првата учебна година биле запишани 49 ученици. 1892.- Родена е српската писателка и класичен филолог Аница Савиќ-Ребац, професорка на Универзитетот во Белград („Проблеми на античката естетика“, „Древна демократија и општествени проблеми“).

1904.- Роден е американскиот пијанист со руско потекло Владимир Хоровиц (Хоровиц), еден од најголемите пијано мајстори во историјата на музиката. Тој го напушти СССР во 1925 година, а кога се врати за прв пат во 1986 година, доживеа триумф на концертите во Москва и Ленинград.

1910.- Јапонија ја анектираше Кореја и ја вклучи во Јапонската империја.

1914.- Турција, како сојузник на централните сили во Првата светска војна, ги затвори Дарданелите за бродовите на земјите од Антантата.

1918.- На чело со англискиот полковник Томас Едвард Лоренс, познат како Лоренс од Арабија, Арапите со помош на Британците го зазедоа Дамаск од Турците во Првата светска војна.

1924.- Радио Белград започна со емитување на програмата. Во експериментални емисии инженерите Михајло Симиќ и Добривоје Петровиќ емитуваа концерти од предавателот во Раковица со учество на пејачи од белградската опера. Во спомен на првото емитување, 1 октомври беше востановен како Ден на РТВ Србија.

1926.- Во Белград бил отворен пазарот на Зелени венц.

1928.- Во СССР беше прогласен Првиот петгодишен план, петгодишен план за развој на индустријата и продолжување на колективизацијата на земјоделството.

1938.- Германската војска влегла во Чехословачка и ја окупирала Судетска земја по Минхенскиот договор на Германија со Велика Британија и Франција.

1943.- По едномесечна битка во Втората светска војна, сојузниците го зазеле Неапол.

1946.- Меѓународниот воен трибунал во Нирнберг прогласи 22 функционери на нацистичка Германија за виновни за воени злосторства во Втората светска војна. 12 се осудени на смрт, тројца на доживотен затвор, а останатите на казни од 10 до 20 години затвор.

1949.- Во Пекинг беше прогласена Народна Република Кина на чело со Мао Це Тунг. Чу (Џоу) Енлаи беше назначен за прв премиер и министер за надворешни работи.

1957.- Умре српскиот биолог и физиолог Иван Џаја, професор на Универзитетот во Белград и член на Српската академија на науките и уметностите, кој се здоби со светска слава со своите истражувања на физиологијата на длабоко изладен организам.

1979.- По 70 години под контрола на САД, зоната на Панамскиот канал беше формално предадена на Панама.

1982.- Водачот на Христијанско-демократската унија Хелмут Кол (Кол) стана шестиот канцелар на Западна Германија, наследувајќи го социјалдемократот Хелмут Шмит (Шмит).

1988.- Српскиот и југословенскиот филмски актер Павле Вујисиќ, кој се прослави во бројни филмови и телевизиски серии („Капата на господин Вујиќ“, „Кој пее таму“, „Маратонците го трчаат почесниот скут“, „Место на синото небо“). умрел.

1988.- Михаил Сергеевич Горбачов стана претседател на Президиумот на Врховниот совет на СССР на местото на Андреј Громик, кој се пензионираше претходниот ден. Креаторот на политичките и економските реформи, Горбачов беше и последниот лидер на Советскиот Сојуз.

1989.- Данска беше првата земја во светот што дозволи хомосексуални бракови.

1996.- Советот за безбедност на ОН ги укина економските санкции наметнати на СР Југославија во мај 1992 година поради нејзината вмешаност во војната во Босна.

1997.- Полицијата со брутална сила ги растури мирните демонстрации на албанските студенти во Приштина и во пет други градови во Косово. Студентите побараа враќање во универзитетските институции и настава на албански јазик.

1999.- Во Белград умре Мирослав Чангаловиќ, доајенот на белградската оперска сцена, шампион на операта на Народниот театар.

1999.- Руските сили влегоа во Чеченија откако ги поразија чеченските исламисти на територијата на Дагестан во текот на август и септември.

2000.- Продолжија протестите на граѓаните низ цела Србија поради непризнавањето на победата на кандидатот на Демократската опозиција на Србија, Воислав Коштуница, на претседателските избори во СР Југославија. Силни полициски сили влегоа во рудникот Колубара во обид да го спречат штрајкот на рударите.

2003.- Партијата на Руандскиот патриотски фронт на претседателот Пол Кагаме (на Пол Кагаме) победи на парламентарните избори во Руанда. Тоа беа први повеќепартиски избори во Уганда од 1962 година, кога земјата престана да биде белгиска колонија.

2006 – Општи избори одржани во Босна и Херцеговина, шести по ред од крајот на граѓанската војна во оваа земја; Одржани парламентарни избори во Австрија; Одржани локални избори во Унгарија; Во седум општини во Србија се одржаа локални избори.

2012.- На парламентарните избори во Грузија победи коалицијата „Грузиски сон“ на Биџин Иванишвили и ја презеде власта од партијата на тогашниот претседател Михаил Саакашвили „Обединето национално движење“.

2012 – Започна земјоделскиот попис на Србија, прв од 1960 година.

2013.- Во Босна и Херцеговина започна пописот на населението, прв по 22 години.

2015 година – Тринаесет убиени, седуммина повредени, е билансот од вооружениот напад на 26-годишен млад човек во колеџот на заедницата Умпква во американската северозападна држава Орегон.

2017.- Во Каталонија, една од седумнаесетте автономни региони на Шпанија, се одржа референдум на кој излегоа 42,3 отсто од 5,34 милиони Каталонци со право на глас, од кои 2,26 милиони гласаа за независност од Шпанија. Шпанската полиција со употреба на сила затворила 440 избирачки места при што биле повредени околу 880 граѓани и полицајци.

2018 – Почина големата француска шансона Шарл Азнавур. За време на неговата седумдецениска кариера, тој компонираше 1.000 песни, а беа продадени повеќе од 100 милиони ЦД-а од неговите песни. Глумеше во повеќе од 60 филмови.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Lifestyle5 часа

Кајгана како од хотел: кремаста, богата и совршена со еден едноставен трик

Не мора да одите во скап ресторан за да уживате во совршено кремаста кајгана која се топи во устата. Со...

Магазин5 часа

Крај на една ера: Microsoft се збогува со „Blue Screen of Death“

Microsoft објави дека ја укинува легендарната порака за грешка позната како „Blue Screen of Death“ (BSOD), симбол на фрустрација и...

Магазин6 часа

iOS 26: Ова се iPhone моделите што добиваат надградба

Apple на својот годишен настан WWDC 2025 официјално го претстави iOS 26 — новата верзија на оперативниот систем која носи...

Временска прогноза10 часа

Викенд метео вести: Еве какво време ни претстои денес и утре

Под влијание на стабилна и на посвежа воздушна маса од север, викендов (сабота и недела 28 и 29 јуни) во...

Хороскоп17 часа

Хороскоп за сабота (28 јуни)

ОВЕН Пред вас е поволен период доколку имате во план некои нови потези на работно поле. Имате проблеми со саканата...

Временска прогноза1 ден

Доаѓа дожд према нашиот регион, ова се последните метео вести

Поради прилив на поладен воздух од север на висина, денес (петок 27 јуни) во попладневните  и во вечерните часови во...

Кичево1 ден

Предмалку случена сообраќајка во близина на с.Извор кичевско, правец Кичево-Охрид

Предмалку се случила сообраќајна несреќа на патот Кичево-Охрид во близина на с.Извор. Од информации од терен дознаваме дека сообраќајот бил...

Автомобили1 ден

Перу прва во светот со старосна граница за возачки дозволи: по 80-тата година нема обновување

Перу стана првата земја во светот што воведе старосна граница по која возачите повеќе нема да можат да ја обновуваат...

Магазин1 ден

Дали е штетно батеријата да се полни неколку пати на ден?

Не, честото полнење на телефонот не е штетно – напротив, полнењето во пократки интервали може да помогне батеријата да трае...

Lifestyle1 ден

Палачинки со тиквички – брз, евтин и идеален летен оброк

Сезоната на тиквички секоја година нè радува бидејќи нуди безброј решенија за брзи и лесни летни оброци. Палачинките со тиквички...

НАЈЧИТАНИ