На денешен ден
10 јануари – На денешен ден
49 п.н.е – Гај Јулиј Цезар ја изговорил познатата реченица „Alea iacta est“ и ја преминал реката Рубикон (според една варијанта, денешна река Фиумичино во горниот дел на Италија, според друга, Писатело кај Равена, границата меѓу Италија и Галија), кој означи нов период во историјата на Римската империја – започна граѓанската војна против Помпеј и Сенатот, која заврши со воведувањето на диктатурата на Цезар. Членови на републиканската опозиција го убиле Цезар во 44 п.н.е.
1356.- На државното собрание во Нирнберг бил прифатен главниот дел од Златниот бик на императорот Чарлс IV, големиот уставен закон на Германската империја, кој траел до 1806 година.
1778 – Почина шведскиот натуралист Карл фон Лине (Карл фон Лине). Тој воведе бинарна номенклатура, според која секое растение и животно имаат име на род и вид. Основач е на Природонаучниот музеј во Упсала и прв претседател на Шведската академија на науките (1973).
1863.- Во Лондон беше отворена првата линија на метрото во светот.
1882.- Почна Херцеговско-бокеловото востание на Србите и Муслиманите против Австро-Унгарија, како одговор на воведувањето на законите за регрутирање и регрутирање. Востанието кое беше тајно поддржано од Црна Гора, беше задушено по неколку месеци.
1889 – Франција воспостави протекторат над Брегот на Слоновата Коска.
1890.- Умре српскиот писател и доктор Лаза Лазаревиќ, кој со вкупно девет раскази што ги напишал се вбројува меѓу најзначајните прозни творци на српската литература. Важи за творец на српскиот психолошки расказ и за еден од најдобрите стилисти („Прв пат со татко ми во зори“, „Сè ќе го позлати народот“, „Ветер“, „На бунарот“, Училишна икона“, „У добри часови хајдуци“, „Вертер“, „Свабица“, „Тој сè знае“).
1909.- Роден е српскиот физичар и хемичар Павле Савиќ, кој стекна светска слава кога заедно со Ирена Жолиот Кири во Париз во 1937 и 1938 година открија изотопи на познати елементи со бомбардирање на атоми на ураниум со бавни неутрони. Од 1947 година раководел со изградбата на Нуклеарниот институт во Винча и до 1960 година бил директор на институтот. Од 1971 до 1981 година бил претседател на Српската академија на науките и уметностите.
1917.- Умрел Фредерик Коди (Фредерик Коди), познат како Бафало Бил (Бафало Бил), поштенски јавач на „Пони експрес“, водич и трагач во американската армија, платен борец против Индијанците, професионален ловец на биволи и бизони. Во 1883 година, легендарната личност на американската историја организираше шоу за каубојски вештини „Шоу на Дивиот Запад“, во кое настапуваше како главна ѕвезда. Подоцна настапуваше и во Европа и гостуваше во Србија.
1920.- Во Женева беше избран Советот на Друштвото на народите, составен од Франција, Италија, Јапонија и Велика Британија. Подоцна, Германија и СССР станаа членови на Советот. Поради политички неуспех, Лигата на народите престана да постои во 1939 година, иако формално беше укината во 1946 година, кога во Лондон се одржа првото заседание на Генералното собрание на ОН.
1922.- Артур Грифит стана првиот претседател на Ирска по независноста на земјата од Велика Британија.
1934.- Маринус ван дер Лубе (Лубе) беше погубен во Германија откако беше прогласен за виновен за запалување на Рајхстагот на 27 февруари 1933 година.
1969.- Шведска беше првата западна земја која воспостави дипломатски односи со Северен Виетнам.
1971.- Умре француската модна дизајнерка Габриел Коко Шанел (Габриел Коко Шанел), една од најпознатите во 20 век, која суверено владееше над париската висока мода речиси шест децении.
1996.- Израел ослободи стотици Палестинци од затвор, неколку дена пред првите палестински национални избори во Газа и на Западниот Брег.
1997.- Арнолдо Алеман стана претседател на Никарагва со првата демократска и мирна промена на власта во модерната историја на земјата.
1997.- За време на антивладините протести во Софија, демонстрантите го пробија полицискиот кордон, упаднаа во зградата на парламентот и ја демолираа.
2001.- Поранешната претседателка на Република Српска, Билјана Плавшиќ, доброволно му се предаде на Меѓународниот суд во Хаг, пред кој беше обвинета за геноцид и други злосторства извршени во 1991-92 година. за време на босанската војна. Откако ја признала вината, на 27 февруари 2003 година била осудена на 11 години затвор.
2002.- Израелските тенкови и булдожери срамнија 73 палестински куќи во Рафа, по нападот на вооружени Палестинци врз израелските војници.
2007.- Умре италијанскиот филмски продуцент Карло Понти, кој работеше со голем број од најпознатите режисери, како Федерико Фелини, Жан-Лук Годар и Дејвид Лин. Во текот на својата 50-годишна кариера, тој беше продуцент на повеќе од 260 филмови.
2009.- Умре Жорж Крејвен, креаторот на најголемата француска филмска награда Сезар.
2011.- Почина Боривоје Костиќ, поранешен познат стрелец и југословенски репрезентативец. Со селекцијата на Југославија освои златен медал на Олимписките игри во Рим во 1960 година.
2013.- Чилеанскиот сликар, скулптор и керамист Хорхе Селарон (Хорхе) е пронајден мртов на познатите скали (Ескадарија Селарон) во Рио де Жанеиро, кои овој уметник ги украсувал во последните дваесет години и кои се една од најпрепознатливите атракции на тој Бразилец. град.
2015.- Умре филмскиот режисер Франческо Роси, еден од најзначајните италијански автори од втората половина на 20 век, претставник на повоениот неореализам. Негови најпознати филмови се „Раце над градот“, „Аферата Матеи“, „Салваторе Џулијано“.
2016 – Умре Дејвид Боуви, британски рок-музичар, пејач, композитор и актер. Тој е познат по неговите вешти музички споеви, како и по неколку алтер ега: Зиги Стардаст, Аладин Сане и Тенкиот Вајт Дјук. Светската слава ја стекна со албумите „Hunky Dory“ и „The Rise and The Fall of Ziggy Stardust and The Spiders From Mars“. Два дена претходно, на 8 јануари, на 69-тиот роденден на Боуви, беше објавен неговиот проштален албум Blackstar.
2020.- Почина Неда Арнериќ, филмска, телевизиска и театарска актерка, историчар на уметност и поранешен пратеник.
Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (15 декември)
На денешен ден 15 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по ред:
1806 – Француски трупи под команда на Наполеон Бонапарта влегуваат во Варшава.
1840 – Ковчегот со останките на францускиот император Наполеон I е положен во „Homme des Invalides“ во Париз, 19 години по неговата смрт во егзил на островот Света Елена.
1914 – Битката кај Колубара завршува со ослободувањето на Белград во Првата светска војна. Победата, за која исклучителни заслуги му припаѓаат на командантот на Првата армија, генерал Живојин Мишиќ, го подигна угледот на Србија меѓу сојузниците и ја зајакна самодовербата на српската армија и народ.
1961 – Генералното собрание на Обединетите нации го отфрли советскиот предлог за прием на Народна Република Кина во светската организација.
1961 – Поранешниот нацистички функционер Адолф Ајхман, организатор и извршител на геноцидот врз Евреите во Втората светска војна, е осуден на смрт во Ерусалим, а потоа обесен. По војната, тој живеел во Аргентина под лажно име до 1960 година, кога бил откриен и уапсен од припадници на израелската тајна служба.
1991 – Околу 500 луѓе ги загубиле животите кога фериботот „Салем експрес“ удрил во корален гребен пред египетското пристаниште Сафага и потонал.
2000 – Нуклеарната централа Чернобил во Украина е затворена, каде што еден од блоковите на електраната експлодирал на 26 април 1986 година, предизвикувајќи ја најлошата нуклеарна катастрофа од почетокот на употребата на нуклеарните централи.
2001 – Кривата кула во Пиза во Италија повторно се отвора за посетители, по 12-годишна пауза поради реновирање.
2011 – Градското собрание на Белград официјално го именува Мостот на Ада.
Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (9 декември)
На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред:
1824
- Во Перуанската војна за независност, силите на Симон Боливар ја победија шпанската војска во битката кај Ајакучо – клучна за независноста на Перу.
1825
- Константин стана нов цар на Русија; веднаш беа ковани монети со неговиот лик – познатата Константинова рубља.
1890
- Започна третото официјално светско првенство во шах (1890/91) помеѓу Штајниц и Гунсберг.
1905
- Премиера на едночинката „Салома“ од Рихард Штраус во Дрезден, шокирана публика.
- Франција донесе декрет за одвојување на црквата од државата.
1917
- Турските трупи го предадоа Ерусалим на Британците во Првата светска војна.
1935
- Во Загреб е основана Федерацијата за лизгање на мраз и хокеј.
1941
- Кина им објавува војна на Јапонија, Германија и Италија во Втората светска војна.
1944
- Даниловград е ослободен по неколкудневни борби од фашистичкиот окупатор.
1961
- Тангањика добива независност во рамките на Британскиот Комонвелт со Јулиус Њерере за премиер.
(1962 – станува република, ист ден)
1967
- Николае Чаушеску станува претседател на Романија.
1978
- Се игра првиот натпревар од Женската професионална кошаркарска лига (WBL) – Чикаго Хасл vs. Милвоки Доус.
1985
- Поранешните аргентински лидери Хорхе Видела и Емилио Масера осудени на доживотен затвор.
- ГС на ОН едногласно усвојува резолуција за осуда на сите терористички акти.
1987
- Протестите во Појасот Газа ја започнаа Првата Интифада; потоа се прошири во Западен Брег и Ерусалим.
1990
- Лех Валенса победува на претседателските избори во Полска.
- На првите повеќепартиски избори во Србија победи Социјалистичката партија; Милошевиќ станува претседател.
1991
- Касарните на Трсат и командата на Риечкиот корпус предадени на хрватската армија; последниот војник на ЈНА ја напушта Риека.
1992
- ФИФА ѝ забранува на Југославија да учествува во квалификациите за СП 1994, согласно санкциите на ОН.
1994
- Шин Фејн започнува мировни преговори со британската влада по повеќе од 70 години.
1995
- Врховниот суд на Полска ја потврдува победата на Квашњевски и ја отфрла жалбата за Валенса.
1996
- ОН го одобрува договорот „нафта за храна“ – Ирак се враќа на светскиот нафтен пазар по 1990.
1999
- Српските власти ја осудуваат Флора Бровина на 12 години затвор; ослободена во 2000 по заминувањето на Милошевиќ.
2000
- Југославија и Словенија воспоставуваат дипломатски односи.
2002
- „Јунајтед ерлајнс“ поднесува барање за банкрот – најголем во историјата на авиоиндустријата.
Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)
-
Кичево23 часаСреќна потрага во Кичево, пронајден 12-годишникот кој родителите го пријавија за исчезнат
-
Кичево2 денаПразничната магија во Кичево започнува, фотографии со Дедо Мраз, Дочек за Новата 2026 година, Хуманитарен Божиќен Базар
-
Временска прогноза22 часаНи претстои промена на синоптичката состојба со времето, не се исклучува можноста да имаме снег за новогодишните празници!
-
Македонија2 денаЖивот непредвидлив, вчера вечер до темел изгоре куќата на Јане во село Воѓани, општина Кривогаштани, да донираме и да помогнеме да се возобнови!
-
Хороскоп2 денаХороскоп за четврток (18 декември)
-
Хороскоп12 часаХороскоп за петок (19 декември)
-
Кичево16 часа(ФОТО) Вкусете ја свежината и направете го секојдневието повкусно со пиљара „Бамби“ – вистинскиот избор за секој дом!
-
Кичево17 часаВнимание: Измена во сообраќаен режим кон Охрид по една коловозна лента
