Следете не

На денешен ден

10 октомври – На денешен ден

Објавено пред

на

680 – Во борбата за моќ што доведе до поделба на исламскиот свет на сунити и шиити, во битката кај Кербала, на Еуфрат, Хусеин Ибн Али (Хусеин), внук на пророкот Мухамед и претендент за калифатскиот престол на династијата Алида, беше убиен. Подоцна стана шиитски светец.

1582 – Поради воведувањето на Грегоријанскиот календар, 10 октомври 1582 година не постои во календарите на Италија, Полска, Португалија и Шпанија.

1733.- Франција му објавила војна на императорот Чарлс VI од Австрија поради неговата поддршка за принцот Август III да стане полски крал, наместо францускиот кандидат Станислав Лешчински. Војната за полско наследство траела до 1735 година.

1780 – Ураган уби од 20.000 до 30.000 луѓе на Карибите таа година.

1813.- Италијанскиот композитор Џузепе Верди (Џузепе) е роден со Рихард Вагнер (Ричард Вагнер), најистакнатиот романтичен оперски творец на 19 век. Неговите опери „Аида“, „Отело“, „Риголето“, „Травијата“ сè уште се клучни парчиња од репертоарот на оперските куќи ширум светот.

1837.- Умре францускиот економист Шарл Фурие, социјалистичко-утопист. Кон крајот на својот живот, тој доби значителен број поддржувачи кои се шират и се обидоа да ја реализираат неговата идеја за експериментални заедници – фаланги, како преодна фаза кон „општество на хармонија“ („Новиот индустриски и социјален свет“ , „Теорија на четири движења“).

1868.- Карлос Цеспедес прогласи независност на Куба, со што започна десетгодишната војна со Шпанија.

1871.- Изгаснат тридневен пожар во кој загинаа 300 луѓе во Чикаго, изгореа згради на девет квадратни километри од градот, а повеќе од 100.000 жители останаа без покрив над главата.

1888.- Роден е рускиот револуционер Николај Иванович Бухарин, функционер на Коминтерната, еден од водечките идеолози на болшевиците. Поради неговото противење на бруталната колективизација на селата од Сталин, тој беше избркан од Политбирото на КПСС во 1929 година, уапсен во 1937 година и стрелан во 1938 година по наместено судење.

1901.- Роден е швајцарскиот скулптор, сликар и графичар Алберто Џакомети (Џакомети), познат по надреалистичките просторни конструкции („Палата во 4 часот наутро“) и екстремно издолжените бронзени човечки фигури („Кочии“, „Седум фигури“. и една глава“).

1911.- Кинескиот национален водач Сун Јат Сен (Јат) прогласил република во Вучанг и започнал револуција во која била соборена династијата Манчу. Со ова е завршено владеењето на кинеските императори, кое траело 2.000 години.

1913.- Завршена е изградбата на Панамскиот канал долг 81,6 километри, кој ги поврзува Атлантскиот и Тихиот океан.

1917.- Бразил и објави војна на Германија во Првата светска војна, откако Германците торпедираа бразилски бродови.

1918.- Првата српска војска под команда на војводата Петар Бојовиќ ги започнала операциите за ослободување на Ниш за време на Првата светска војна. Градот бил заземен на 12 октомври, а австроунгарската војска била принудена да се повлече на север.

1935.- Грчката армија со државен удар ја собори Втората грчка република и владата на Панагис Калдарис и го обнови кралството под регентот Георгиос Кондилис.

1954.- Виетнамскиот водач Хо Ши Мин (Ши Мин) влезе во главниот град на Виетнам, Ханој, кој два дена претходно беше напуштен од француските колонијални трупи.

1964.- Во Токио беа отворени Олимписките игри, први во Азија.

1970.- Умре францускиот политичар Едуар Даладиер. Како премиер на Франција, тој го потпиша Минхенскиот договор во 1938 година, кој му овозможи на Хитлер да ја припои Судетската област во Чехословачка кон Германија.

1975 – Филмските ѕвезди Ричард Бартон и Елизабет Тејлор се венчаа по втор пат. Следната година повторно се разведоа.

1980.- Во разорниот земјотрес во Алжир, загинаа 2.590 луѓе, а околу 330.000 жители на градот Ел Аснам останаа без покрив над главата.

1982.- САД воведоа санкции против Полска поради одлуката на нејзината влада да го забрани синдикатот „Солидарност“.

1985.- Умре американскиот филмски актер, режисер и продуцент Орсон Велс (Велс). Неговиот прв филм „Граѓанинот Кејн“ се смета за еден од најголемите класици на кинематографијата. Во 1971 година добива Оскар за животно дело („Величествениот Амберсонс“, „Дамата од Шангај“, „Магбет“, „Отело“, „Третиот човек“).

1985.- Умре американскиот филмски и театарски актер Јул Бринер, добитник на Оскар за улогата во филмот „Кралот и јас“, а со години играше во театарот („Десетте заповеди“, „Анастасија“, „Браќата“. Карамазов“, „Величествените седум“).

1990 – СССР и Германија потпишаа договор за повлекување на советските војници од Германија до крајот на 1994 година. Во Источна Германија имаше 380.000 советски војници со 220.000 членови на семејството.

1991.- Српскиот парламент одлучи државното знаме да биде тробојно, без комунистичкиот симбол, ѕвездата со пет крака.

1995.- Израел, во согласност со мировниот договор со Палестинската ослободителна организација, почна да се повлекува од Западниот Брег и ослободи од затвор околу 300 Палестинци.

2000.- Умре Сиримаво Бандаранаике, поранешен премиер на Шри Ланка (1960-1977) и првата жена на таа функција во светот. Таа беше меѓу основачите на Движењето на неврзаните.

2001 – Американците Џорџ А. Акерлоф, А. Мајкл Спенс и Џозеф Е. Стиглиц ја добија Нобеловата награда за економија. Тие со „Анализа на пазари со асиметрични информации“ покажаа до кој степен информациите влијаат на функционирањето на пазарите, од продажба на половни автомобили до подем и колапс на големите берзи.

2003.- Умре американскиот пијанист Јуџин (Јуџин) Истомин, последниот жив член на познатото камерно трио, во кое беа и Исак (Ајзак) Стерн и Леонард Роуз (Роуз).

2005.- Во Белград беше објавен почеток на преговорите за Договорот за стабилизација и пристапување на Србија и Црна Гора во Европската унија.

2005.- Милтон Оботе, првиот лидер на Уганда по независноста, умре во егзил во Јужна Африка.

2008.- Поранешниот фински претседател и долгогодишен мировен посредник Марти Ахтисари ја доби Нобеловата награда за мир. Ахтисари беше посредник на ОН во преговорите за статусот на Косово.

2010 – 124 полицајци и 17 демонстранти беа полесно и тешко повредени во судирите во Белград по повод геј парадата „Парада на гордоста“, при што беа приведени 207 лица.

2015 – Во две експлозии во Анкара загинаа 95 луѓе, а повеќе од 500 беа повредени. Експлозиите се случија пред главната железничка станица додека стотици луѓе се собраа да побараат поголема демократија и прекин на конфликтот со курдските сепаратисти.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (1 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

  • 1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.

  • 1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.

  • 1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.

  • 1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.

  • 1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.

  • 1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.

  • 1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.

  • 1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.

  • 1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.

  • 1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.

  • 1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.

  • 1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.

  • 1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.

  • 1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.

  • 1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.

  • 1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.

  • 1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.

  • 1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.

  • 1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.

  • 1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.

  • 2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.

  • 2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.

  • 2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 ноември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Lucian Alexe

На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

19. век

1879

  • Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.

1895

  • Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.


20. век

1910-1930

1912

  • Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.

1919

  • Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:

    • Добруџа ѝ припаднала на Романија,

    • Источна Тракија на Грција,

    • Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.

1926

  • Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.


1930-1950

1940

  • Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.

  • Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.

1941

  • Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.

1942

  • Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.

1945

  • Норвешка станала членка на Обединетите нации.


1950-1970

1953

  • Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.

1968

  • Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.


1970-1990

1970

  • Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.

1974

  • На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.

1978

  • Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.

1983

  • Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.

1989

  • Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.

1990

  • Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.


1990-2000

1991

  • Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.

  • Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.

1996

  • Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.

  • Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.

1997

  • Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.


21. век

2000

  • Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).

  • Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.

2001

  • НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.

  • Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.

2004

  • Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.

2005

  • Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.

2006

  • Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.

  • Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (20 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.

1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.

1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.

1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.

1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.

1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.

1917 – Украина беше прогласена за република.

1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.

1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.

1924 – Задушено курдското востание во Турција.

1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.

1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.

1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.

2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.

2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп18 часа

Хороскоп за недела (7 декември)

ОВЕН Вдишете длабоко и одвојте малку повеќе време за себе. На овој начин ќе сфатите дека ништо нема да се...

Здравје и убавина20 часа

Како полесно да ја издржите диетата за слабеење

Според една понова анализа спроведена од научници од Холандија и Португалија, ако за време на држење диета си дозволиме еден...

Временска прогноза1 ден

Се менува ли климата? Најава за невообичаено топло време од следната седмица во месец декември – ова се информациите

Температури за околу па и за повеќе од 10 степени повисоки од просечните за месец декември следната седмица ќе го...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за сабота (6 декември)

ОВЕН Треба да се ослободите од дополнителни обврски, но немате доволно енергија да се вклучите на повеќе страни истовремено. Прифатете...

Македонија2 дена

„ЛУКОИЛ Македонија“ продолжува да функционира во нормални рамки

Претседателот на Регулаторната комисија за енергетика, Марко Бислимоски, денеска изјави дека е позитивно тоа што бензинските станици на „Лукоил“ можат...

Спорт2 дена

Кичевскиот фудбалски судија Лика во среда ќе биде прв помошен судија на „play-off“ дуелот меѓу Нант и Макаби Хаифа

Искусниот судиски арбитар од Кичево, Куштрим Лика официјално беше назначен за главен помошен арбитар на престижниот европски „play-off“ натпревар меѓу...

Lifestyle2 дена

(ВИДЕО) Анатоли фитнес момчето кое стана вистинска сензација на „ТикТок“ конечно препознат од неговата публика

Анатоли е младо момче кое за кратко време стана вистинска сензација на TikTok. Познат е по тоа што крева неверојатно...

Магазин2 дена

Ивана од Кичево оваа година по петти пат изработува новогодишни честитки за да помогне на лица и здруженија каде е најпотребно

Кичевчанката Ивана Маркоска не престанува да плени со своите хумани гестови, имено како претходните години, продолжува и оваа година по...

Автомобили2 дена

„Tesla“ постави нов рекорд во продажба на електрични автомобили во Норвешка

Според најновите податоци објавени од Yahoo! Finance, Tesla постави нов рекорд на норвешкиот пазар на електрични автомобили. Американскиот гигант во...

Временска прогноза2 дена

Врнежите од дожд продолжуваат, Попоски апелира за зголемување на нивоата од реките и езерата

Под влијание на голем влажен бран од југ денес (петок 5 декември) времето во Македонија ќе биде облачно со врнежи...

НАЈЧИТАНИ