На денешен ден
10 октомври – На денешен ден

680 – Во борбата за моќ што доведе до поделба на исламскиот свет на сунити и шиити, во битката кај Кербала, на Еуфрат, Хусеин Ибн Али (Хусеин), внук на пророкот Мухамед и претендент за калифатскиот престол на династијата Алида, беше убиен. Подоцна стана шиитски светец.
1582 – Поради воведувањето на Грегоријанскиот календар, 10 октомври 1582 година не постои во календарите на Италија, Полска, Португалија и Шпанија.
1733.- Франција му објавила војна на императорот Чарлс VI од Австрија поради неговата поддршка за принцот Август III да стане полски крал, наместо францускиот кандидат Станислав Лешчински. Војната за полско наследство траела до 1735 година.
1780 – Ураган уби од 20.000 до 30.000 луѓе на Карибите таа година.
1813.- Италијанскиот композитор Џузепе Верди (Џузепе) е роден со Рихард Вагнер (Ричард Вагнер), најистакнатиот романтичен оперски творец на 19 век. Неговите опери „Аида“, „Отело“, „Риголето“, „Травијата“ сè уште се клучни парчиња од репертоарот на оперските куќи ширум светот.
1837.- Умре францускиот економист Шарл Фурие, социјалистичко-утопист. Кон крајот на својот живот, тој доби значителен број поддржувачи кои се шират и се обидоа да ја реализираат неговата идеја за експериментални заедници – фаланги, како преодна фаза кон „општество на хармонија“ („Новиот индустриски и социјален свет“ , „Теорија на четири движења“).
1868.- Карлос Цеспедес прогласи независност на Куба, со што започна десетгодишната војна со Шпанија.
1871.- Изгаснат тридневен пожар во кој загинаа 300 луѓе во Чикаго, изгореа згради на девет квадратни километри од градот, а повеќе од 100.000 жители останаа без покрив над главата.
1888.- Роден е рускиот револуционер Николај Иванович Бухарин, функционер на Коминтерната, еден од водечките идеолози на болшевиците. Поради неговото противење на бруталната колективизација на селата од Сталин, тој беше избркан од Политбирото на КПСС во 1929 година, уапсен во 1937 година и стрелан во 1938 година по наместено судење.
1901.- Роден е швајцарскиот скулптор, сликар и графичар Алберто Џакомети (Џакомети), познат по надреалистичките просторни конструкции („Палата во 4 часот наутро“) и екстремно издолжените бронзени човечки фигури („Кочии“, „Седум фигури“. и една глава“).
1911.- Кинескиот национален водач Сун Јат Сен (Јат) прогласил република во Вучанг и започнал револуција во која била соборена династијата Манчу. Со ова е завршено владеењето на кинеските императори, кое траело 2.000 години.
1913.- Завршена е изградбата на Панамскиот канал долг 81,6 километри, кој ги поврзува Атлантскиот и Тихиот океан.
1917.- Бразил и објави војна на Германија во Првата светска војна, откако Германците торпедираа бразилски бродови.
1918.- Првата српска војска под команда на војводата Петар Бојовиќ ги започнала операциите за ослободување на Ниш за време на Првата светска војна. Градот бил заземен на 12 октомври, а австроунгарската војска била принудена да се повлече на север.
1935.- Грчката армија со државен удар ја собори Втората грчка република и владата на Панагис Калдарис и го обнови кралството под регентот Георгиос Кондилис.
1954.- Виетнамскиот водач Хо Ши Мин (Ши Мин) влезе во главниот град на Виетнам, Ханој, кој два дена претходно беше напуштен од француските колонијални трупи.
1964.- Во Токио беа отворени Олимписките игри, први во Азија.
1970.- Умре францускиот политичар Едуар Даладиер. Како премиер на Франција, тој го потпиша Минхенскиот договор во 1938 година, кој му овозможи на Хитлер да ја припои Судетската област во Чехословачка кон Германија.
1975 – Филмските ѕвезди Ричард Бартон и Елизабет Тејлор се венчаа по втор пат. Следната година повторно се разведоа.
1980.- Во разорниот земјотрес во Алжир, загинаа 2.590 луѓе, а околу 330.000 жители на градот Ел Аснам останаа без покрив над главата.
1982.- САД воведоа санкции против Полска поради одлуката на нејзината влада да го забрани синдикатот „Солидарност“.
1985.- Умре американскиот филмски актер, режисер и продуцент Орсон Велс (Велс). Неговиот прв филм „Граѓанинот Кејн“ се смета за еден од најголемите класици на кинематографијата. Во 1971 година добива Оскар за животно дело („Величествениот Амберсонс“, „Дамата од Шангај“, „Магбет“, „Отело“, „Третиот човек“).
1985.- Умре американскиот филмски и театарски актер Јул Бринер, добитник на Оскар за улогата во филмот „Кралот и јас“, а со години играше во театарот („Десетте заповеди“, „Анастасија“, „Браќата“. Карамазов“, „Величествените седум“).
1990 – СССР и Германија потпишаа договор за повлекување на советските војници од Германија до крајот на 1994 година. Во Источна Германија имаше 380.000 советски војници со 220.000 членови на семејството.
1991.- Српскиот парламент одлучи државното знаме да биде тробојно, без комунистичкиот симбол, ѕвездата со пет крака.
1995.- Израел, во согласност со мировниот договор со Палестинската ослободителна организација, почна да се повлекува од Западниот Брег и ослободи од затвор околу 300 Палестинци.
2000.- Умре Сиримаво Бандаранаике, поранешен премиер на Шри Ланка (1960-1977) и првата жена на таа функција во светот. Таа беше меѓу основачите на Движењето на неврзаните.
2001 – Американците Џорџ А. Акерлоф, А. Мајкл Спенс и Џозеф Е. Стиглиц ја добија Нобеловата награда за економија. Тие со „Анализа на пазари со асиметрични информации“ покажаа до кој степен информациите влијаат на функционирањето на пазарите, од продажба на половни автомобили до подем и колапс на големите берзи.
2003.- Умре американскиот пијанист Јуџин (Јуџин) Истомин, последниот жив член на познатото камерно трио, во кое беа и Исак (Ајзак) Стерн и Леонард Роуз (Роуз).
2005.- Во Белград беше објавен почеток на преговорите за Договорот за стабилизација и пристапување на Србија и Црна Гора во Европската унија.
2005.- Милтон Оботе, првиот лидер на Уганда по независноста, умре во егзил во Јужна Африка.
2008.- Поранешниот фински претседател и долгогодишен мировен посредник Марти Ахтисари ја доби Нобеловата награда за мир. Ахтисари беше посредник на ОН во преговорите за статусот на Косово.
2010 – 124 полицајци и 17 демонстранти беа полесно и тешко повредени во судирите во Белград по повод геј парадата „Парада на гордоста“, при што беа приведени 207 лица.
2015 – Во две експлозии во Анкара загинаа 95 луѓе, а повеќе од 500 беа повредени. Експлозиите се случија пред главната железничка станица додека стотици луѓе се собраа да побараат поголема демократија и прекин на конфликтот со курдските сепаратисти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хроника11 часа
При изведување градежни работи на автопат Кичево-Охрид од дрвена платформа паднал работник, жител на Кина
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за среда (4 јуни)
-
Временска прогноза18 часа
Попоски апелира за локална дестабилизација со пороен дожд, ова се информациите
-
Македонија1 ден
(ФОТО) СВР Охрид одржа работилници на тема „Безбедност и правила за децата во сообраќајот“ со ученици од второ и трето одделение на основни училишта
-
Македонија1 ден
МВР изрече кривична пријава за злоупотреба на службената положба и овластување и злоупотреба на постапката за јавен повик, доделување на договор за јавна набавка или јавно-приватно партнерство
-
Хороскоп2 часа
Хороскоп за четврток (5 јуни)
-
На денешен ден1 ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни
-
Автомобили1 ден
Новиот прототип на „Subaru“ се очекува да дебитира на „Japan Mobility Show 2025“