Следете не

На денешен ден

10 октомври – На денешен ден

Објавено пред

на

680 – Во борбата за моќ што доведе до поделба на исламскиот свет на сунити и шиити, во битката кај Кербала, на Еуфрат, Хусеин Ибн Али (Хусеин), внук на пророкот Мухамед и претендент за калифатскиот престол на династијата Алида, беше убиен. Подоцна стана шиитски светец.

1582 – Поради воведувањето на Грегоријанскиот календар, 10 октомври 1582 година не постои во календарите на Италија, Полска, Португалија и Шпанија.

1733.- Франција му објавила војна на императорот Чарлс VI од Австрија поради неговата поддршка за принцот Август III да стане полски крал, наместо францускиот кандидат Станислав Лешчински. Војната за полско наследство траела до 1735 година.

1780 – Ураган уби од 20.000 до 30.000 луѓе на Карибите таа година.

1813.- Италијанскиот композитор Џузепе Верди (Џузепе) е роден со Рихард Вагнер (Ричард Вагнер), најистакнатиот романтичен оперски творец на 19 век. Неговите опери „Аида“, „Отело“, „Риголето“, „Травијата“ сè уште се клучни парчиња од репертоарот на оперските куќи ширум светот.

1837.- Умре францускиот економист Шарл Фурие, социјалистичко-утопист. Кон крајот на својот живот, тој доби значителен број поддржувачи кои се шират и се обидоа да ја реализираат неговата идеја за експериментални заедници – фаланги, како преодна фаза кон „општество на хармонија“ („Новиот индустриски и социјален свет“ , „Теорија на четири движења“).

1868.- Карлос Цеспедес прогласи независност на Куба, со што започна десетгодишната војна со Шпанија.

1871.- Изгаснат тридневен пожар во кој загинаа 300 луѓе во Чикаго, изгореа згради на девет квадратни километри од градот, а повеќе од 100.000 жители останаа без покрив над главата.

1888.- Роден е рускиот револуционер Николај Иванович Бухарин, функционер на Коминтерната, еден од водечките идеолози на болшевиците. Поради неговото противење на бруталната колективизација на селата од Сталин, тој беше избркан од Политбирото на КПСС во 1929 година, уапсен во 1937 година и стрелан во 1938 година по наместено судење.

1901.- Роден е швајцарскиот скулптор, сликар и графичар Алберто Џакомети (Џакомети), познат по надреалистичките просторни конструкции („Палата во 4 часот наутро“) и екстремно издолжените бронзени човечки фигури („Кочии“, „Седум фигури“. и една глава“).

1911.- Кинескиот национален водач Сун Јат Сен (Јат) прогласил република во Вучанг и започнал револуција во која била соборена династијата Манчу. Со ова е завршено владеењето на кинеските императори, кое траело 2.000 години.

1913.- Завршена е изградбата на Панамскиот канал долг 81,6 километри, кој ги поврзува Атлантскиот и Тихиот океан.

1917.- Бразил и објави војна на Германија во Првата светска војна, откако Германците торпедираа бразилски бродови.

1918.- Првата српска војска под команда на војводата Петар Бојовиќ ги започнала операциите за ослободување на Ниш за време на Првата светска војна. Градот бил заземен на 12 октомври, а австроунгарската војска била принудена да се повлече на север.

1935.- Грчката армија со државен удар ја собори Втората грчка република и владата на Панагис Калдарис и го обнови кралството под регентот Георгиос Кондилис.

1954.- Виетнамскиот водач Хо Ши Мин (Ши Мин) влезе во главниот град на Виетнам, Ханој, кој два дена претходно беше напуштен од француските колонијални трупи.

1964.- Во Токио беа отворени Олимписките игри, први во Азија.

1970.- Умре францускиот политичар Едуар Даладиер. Како премиер на Франција, тој го потпиша Минхенскиот договор во 1938 година, кој му овозможи на Хитлер да ја припои Судетската област во Чехословачка кон Германија.

1975 – Филмските ѕвезди Ричард Бартон и Елизабет Тејлор се венчаа по втор пат. Следната година повторно се разведоа.

1980.- Во разорниот земјотрес во Алжир, загинаа 2.590 луѓе, а околу 330.000 жители на градот Ел Аснам останаа без покрив над главата.

1982.- САД воведоа санкции против Полска поради одлуката на нејзината влада да го забрани синдикатот „Солидарност“.

1985.- Умре американскиот филмски актер, режисер и продуцент Орсон Велс (Велс). Неговиот прв филм „Граѓанинот Кејн“ се смета за еден од најголемите класици на кинематографијата. Во 1971 година добива Оскар за животно дело („Величествениот Амберсонс“, „Дамата од Шангај“, „Магбет“, „Отело“, „Третиот човек“).

1985.- Умре американскиот филмски и театарски актер Јул Бринер, добитник на Оскар за улогата во филмот „Кралот и јас“, а со години играше во театарот („Десетте заповеди“, „Анастасија“, „Браќата“. Карамазов“, „Величествените седум“).

1990 – СССР и Германија потпишаа договор за повлекување на советските војници од Германија до крајот на 1994 година. Во Источна Германија имаше 380.000 советски војници со 220.000 членови на семејството.

1991.- Српскиот парламент одлучи државното знаме да биде тробојно, без комунистичкиот симбол, ѕвездата со пет крака.

1995.- Израел, во согласност со мировниот договор со Палестинската ослободителна организација, почна да се повлекува од Западниот Брег и ослободи од затвор околу 300 Палестинци.

2000.- Умре Сиримаво Бандаранаике, поранешен премиер на Шри Ланка (1960-1977) и првата жена на таа функција во светот. Таа беше меѓу основачите на Движењето на неврзаните.

2001 – Американците Џорџ А. Акерлоф, А. Мајкл Спенс и Џозеф Е. Стиглиц ја добија Нобеловата награда за економија. Тие со „Анализа на пазари со асиметрични информации“ покажаа до кој степен информациите влијаат на функционирањето на пазарите, од продажба на половни автомобили до подем и колапс на големите берзи.

2003.- Умре американскиот пијанист Јуџин (Јуџин) Истомин, последниот жив член на познатото камерно трио, во кое беа и Исак (Ајзак) Стерн и Леонард Роуз (Роуз).

2005.- Во Белград беше објавен почеток на преговорите за Договорот за стабилизација и пристапување на Србија и Црна Гора во Европската унија.

2005.- Милтон Оботе, првиот лидер на Уганда по независноста, умре во егзил во Јужна Африка.

2008.- Поранешниот фински претседател и долгогодишен мировен посредник Марти Ахтисари ја доби Нобеловата награда за мир. Ахтисари беше посредник на ОН во преговорите за статусот на Косово.

2010 – 124 полицајци и 17 демонстранти беа полесно и тешко повредени во судирите во Белград по повод геј парадата „Парада на гордоста“, при што беа приведени 207 лица.

2015 – Во две експлозии во Анкара загинаа 95 луѓе, а повеќе од 500 беа повредени. Експлозиите се случија пред главната железничка станица додека стотици луѓе се собраа да побараат поголема демократија и прекин на конфликтот со курдските сепаратисти.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (29 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.

1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.

1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.

1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.

1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.

1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.

1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.

1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.

1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.

1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.

1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.

1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.

1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.

1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.

1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.

1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.

1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.

1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.

1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.

1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.

1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.

1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.

2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.

2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.

2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.

2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.

2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.

2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.

2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп4 часа

Хороскоп за вторник (9 септември)

ОВЕН Повеќето денови ќе бидете многу емотивни и склони кон промени во расположението. Исклучително е важно да се држите до...

Музика9 часа

(ВИДЕО) Кичевчани во полн ефект до достигнувања на соништата, „Men Of Silver Soul“ на „Marbled In Stone“ ќе ви стане омилена веднаш!

„Marbled In Stone“ денес официјално ја претстави својата нова песна „Men Of Silver Soul“, проследена со моќен видео спот кој...

Македонија10 часа

Прекинат сообраќајот на патот Мавровска крстосница-Гостивар поради сообраќајна несреќа, возилата се пренасочуваат по споредните патишта

Денеска (08.09.2025) во ОВР Гостивар во 15:56 часот пријавена е сообраќајна несреќа на магистралниот пат од Мавровска крстосница кон Гостивар,...

Спорт12 часа

(ФОТО) На пауза во Кичево, полека финишира 34-то издание на мото-рели „Независност Македонија 2025“

Со учество на повеќе од 300 мотоциклисти од Македонија и странство, во изминативе три дена се одржа 34-то издание на...

Кичево15 часа

Среќен крај, баба Велјанка е пронајдена жива и здрава

Заврши подрагата по баба Велјанка Штерјоска која беше пријавена за исчезната од саботата на утро во кичевското село Белица. –...

Македонија17 часа

Среќен роденден Татковино! „Нека ни е честит 8-ми септември, 34 години самостојна и независна Република Македонија!“

На 8 септевмври 1991 година, граѓаните на оваа земја кажаа Да, за самостоја и независна Македонија. „Нека ни е честита...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за понеделник (8 септември)

ОВЕН Доаѓаат големи промени, а начинот на кој ќе се поставите ќе влијае на тоа како ќе се одвиваат. Постои...

Кичево1 ден

Кичево на нозе: Да помогнеме во потрагата утре во с.Белица кичевско за исчезнатата баба Велјанка

Преку одборот на МЗ Белица се приклучуваме кон апелот за потрага, така што Ве повикуваме сите хумани луѓе кои можат...

Кичево1 ден

Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете

Апел за изгубено лице, Велјанка Штерјоска. Последен пат била видена пред својата куќа до црквата во Белица, вчера наутро, околу...

Кичево2 дена

Започнува „Наше театарче“ на „Intellect Education“ место каде најмилите ќе го развијат својот талент, ќе ја откријат својата креативност и ќе блеснат на сцената!

Од најдобрите и најкреативни програми, овој пат ви го претставуваме новото, кичевско „Наше театарче“ – магично место каде што вашите...

НАЈЧИТАНИ