Следете не

На денешен ден

11 јуни – На денешен ден

Објавено пред

на

1509.- Англискиот крал Хенри VIII се ожени со првата од шесте жени, Катерина од Арагон. Подоцна, поради одбивањето на папата да го поништи бракот, кралот раскинал со Ватикан и во 1534 година ја основал Англиканската црква.

1572.- Роден е англискиот поет и драматург Бенџамин Џонсон, познат по своите алегориски драми. Овој специфичен тип на театар, наречен „дворска маска“, датира од средниот век, а во првата половина на 17 век процвета на дворот на Стјуарт. Во светската литература влезе со сатиричната комедија „Валпоне или лисицата“, која се игра и денес.

1727.- Умре британскиот крал Џорџ I, првиот британски монарх од династијата Хановери (1714-27). За време на неговото владеење, моќта на кабинетот беше зајакната.

1776.- Роден е англискиот сликар Џон Констабл, еден од креаторите на модерниот пејзаж во европското сликарство. Тој беше еден од првите што го напушти студиото и сликаше директно во природа, внесувајќи ја во сликарството досега непознатата поезија на атмосферата. Тој се смета за претходник на Вилијам Тарнер и француските импресионисти.

1859.- Умре австрискиот државник принцот Клеменс Метерних, највлијателната личност во Европа речиси 40 години како шеф на дипломатијата (1809-21) и канцелар на Австрија (1821-48). Се смета за олицетворение на апсолутизмот. Со рускиот цар Александар I го основал Светиот сојуз чија главна цел била да ги задуши националните движења во Европа.

1864.- Роден е германскиот композитор и диригент Ричард Штраус, директор на Виенската опера. Претставник е на доцниот романтизам, иако делата од последниот творечки период кореспондираат со уметничките правци на 20 век со експресионизмот и неокласицизмот („Тил Ојленшпигел“, „Салома“, „Кавалер со роза“).

1880.- Родена е американската пацифистка Жанет Ранкин, првата жена што станала член на американскиот Конгрес. Како жесток антимилитарист, таа беше единствената во американскиот парламент што гласаше против објавување војна на Јапонија по бомбардирањето на Перл Харбор во 1941 година.

1891.- Велика Британија и Португалија потпишаа конвенција за поделба на сфери северно и јужно од реката Замбези во Африка, со што Нјасаланд (сега Малави) стана британски протекторат.

1895.- Роден е рускиот државник Михаил Александрович Булганин, учесник во Октомвриската револуција, министер за вооружените сили на СССР (1947-49), претседател на Советот на министри од февруари 1955 до март 1958 година, кога е заменет со Никита. Хрушчов. Како противник на десталинизацијата, тој беше отстранет од сите позиции.

1910.- Роден е францускиот океанограф Жак-Ив Кусто, пронаоѓач на апаратот за нуркање аквалунг и подводната камера. Доби три Оскари и Златна палма во Кан во 1956 година за филмот „Светот на тишината“, кој го сними со Луис Мал.

1918.- Италијански воени бродови го потопија големиот австроунгарски воен брод „Свети Стефан“ во Првата светска војна во Јадранското Море, на околу 70 километри северозападно од Задар.

1936.- Осум високи советски воени водачи, меѓу кои и маршалот Михаил Тухачевски, беа уапсени, осудени на тајно судење, а потоа погубени во Москва. Тоа беше почеток на масовна чистка во военото раководство на тогашниот СССР.

1942.- Во Вашингтон е потпишан договор меѓу СССР и САД за взаемна помош во Втората светска војна.

1949.- Погубен е Коци Ксосе, албански револуционер, еден од основачите на албанската комунистичка партија и министер за внатрешни работи од 1946 година.

1955.- Во автомобилската трка „24 часа Ле Ман“ загинаа 80, а беа повредени повеќе од 100 луѓе откако три автомобили удриле во салата.

1963.- Виетнамскиот будистички монах Куанг Дук бил запален на клада во Сајгон, градот Хо Ши Мин, во знак на протест поради односот кон будистите од страна на владата на Јужен Виетнам.

1970.- Умре рускиот државник Александар Фјодорович Керенски, член, а потоа и претседател на Привремената влада по Февруарската револуција во 1917 година во Русија. Бил соборен во Октомвриската револуција во 1917 година. Тој емигрирал во Франција во 1918 година, а од 1940 година живее во САД.

1970.- Последниот американски војник ја напушти воздухопловната база Вилус во Либија, на барање на полковникот Моамер ел Гадафи (Моамер, Гадафи), кој го собори кралот Идриз I на 1 септември 1969 година.

1970.- По еднонеделниот судир во Јордан, кралот Хусеин и палестинските герилци потпишаа договор за прекин на огнот.

1979.- Умре американскиот филмски актер Џон Вејн, ѕвезда на западните филмови („Кочија“, „Аламо“, „Рио Браво“).

1981.- Во земјотрес во југоисточната иранска провинција Керман загинаа најмалку 1.500 луѓе.

1984.- Умре италијанскиот политичар Енрико Берлингер, генерален секретар на Комунистичката партија на Италија (1972-84). Главниот јунак на „еврокомунизмот“ и стратегијата на „историскиот компромис“, тој 12 години беше лидер на најголемата комунистичка партија во Западна Европа. Тој ја ослободи италијанската комунистичка партија од советското влијание, но и покрај неговата голема популарност, не успеа да ги донесе комунистите на власт во Италија.

1990.- Умре историчарот Васа Чубриловиќ, учесник во атентатот на австроунгарскиот престолонаследник Франц Фердинанд во 1914 година во Сараево, професор на Универзитетот во Белград, член на Српската академија на науките и уметностите. По Втората светска војна бил директор на Балканскиот институт и министер во југословенската влада. Автор е на околу 70 историски книги и студии.

1999.- Почетокот на распоредувањето на мировниците на Косово доведе до големи тензии кога рускиот баталјон во текот на утрото неочекувано премина од БиХ на територијата на СРЈ и вечерта пристигна во Косово како прва единица на меѓународните сили. Русите потоа го окупираа аеродромот во Слатина во близина на Приштина.

2000.- Полициските сили на ОН во Косово соопштија дека повеќе од 500 луѓе, главно Срби, биле убиени во годината кога меѓународните сили биле стационирани на Косово.

2001 – СР Југославија стана членка на Банката за меѓународни порамнувања во Базел. На собранието на банката беа поделени акциите, златните и девизните средства на поранешна СФРЈ, кои беа складирани во таа банка.

2001 – Тимоти Меквеј е погубен во американскиот федерален затвор во Индијана. Тој беше осуден на смрт за бомбашкиот напад врз федералната зграда во Оклахома Сити во април 1995 година, во кој загинаа 168 луѓе.

2001.- Новинарот Милан Пантиќ е убиен на влезот од неговата зграда во Јагодина, со повеќе удари со тап предмет во главата. Како дописник на Вечерњи новости, Пантиќ објави неколку написи за економскиот криминал во областа Поморавље. Непознати се сторителите на ова убиство.

2003.- Бомбаш самоубиец уби 17 луѓе, а рани 100 на отворен пазар во централната улица Јафа во Ерусалим. Одговорноста за нападот ја презеде терористичкото движење Хамас.

2004.- Специјалната комисија на владата на Република Српска призна дека во 1995 година во Сребреница биле извршени злосторства против илјадници муслимани.

2005.- Умре поранешниот португалски премиер, генерал Васко Гонкалвеш, кој водеше четири привремени влади по револуцијата од левицата во 1974 година.

2008.- Умре поранешниот виетнамски премиер Ву Ван Киет, главен реформатор на земјата во текот на 1990-тите.

2010 – Започна 19-тото Светско првенство на ФИФА, за прв пат на африканскиот континент, во Јужноафриканската Република.

2013 – Грчката влада одлучи привремено да ги затвори државната телевизија и радио како дел од мерките за штедење.

2017.- На предвремените парламентарни избори во Косово најмногу гласови освоија коалицијата на Демократската партија на Косово, Алијансата за иднината на Косово, Иницијативата за Косово и десет помали партии. Кандидатот на оваа коалиција Рамуш Харадинај стана премиер.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп2 часа

Хороскоп за четврток (18 септември)

ОВЕН Вашата страст и ентузијазам денес ќе ја истакнат вашата креативност. Ова е одличен период за да започнете некое уметничко...

Технологија11 часа

(ВИДЕО) „DJI“ официјално го претстави својот нов дрон од серијата „мини“ – DJI Mini 5 PRO

Предмалку реномираната „DJI“ го претстави новиот дрон од серијата „мини“ – DJI Mini 5 Pro кој практично претставува ново ниво...

Фото: Michael Fousert @ unsplash Фото: Michael Fousert @ unsplash
Автомобили14 часа

Колку се задоволни возачите од реалниот домет на електричните автомобили?

Колку навистина може да издржи едно електрично возило со едно полнење во споредба со бројките што производителите ги ветуваат? Тоа...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин14 часа

Осум iOS 26 промени што мора да ги пробате

iOS 26 носи свежи можности и визуелни подобрувања за iPhone, но голем дел од нив не се активираат автоматски –...

ФОТО: Unsplash.com @ Amanz ФОТО: Unsplash.com @ Amanz
Магазин14 часа

Samsung го претстави One UI 8 – еве кога Galaxy уредите ќе го добијат ажурирањето

Samsung Electronics официјално го претстави One UI 8, новата верзија на својот кориснички интерфејс која носи напредни мултимодални можности со...

Фото: Leon Bublitz @ unsplash Фото: Leon Bublitz @ unsplash
Магазин14 часа

YouTube ја воведе повеќејазичната аудио функција – креаторите добиваат глобален досег

По двегодишна пилот-програма, YouTube официјално ја лансира повеќејазичната аудио функција, овозможувајќи им на милиони креатори да додаваат синхронизација на своите...

Музика17 часа

Училиштето за Црковна музика „Митрополит Козма Пречистански“ во петок и сабота преку „аудиција“ врши упис на нови членови за источно пеење

Училиштето за Црковна музика „Митрополит Козма Пречистански“ со голема радост Ве известува дека отворена е сесија за упис на нови...

Временска прогноза18 часа

Брз продор на ладен воздух од север, додека само утре услови за слаб локален дожд

Поради брз продор на ладен воздух од север, утре и задутре (среда и четврток 17/18 септември) во Македонија ќе дува...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за среда (17 септември)

ОВЕН Слушајте ги другите повеќе од себе. Луѓето околу вас и оние со кои деловно соработувате сега повеќе гледаат од...

Македонија2 дена

„СОЗР“ стави крај на злоупотребите на службените возила и зголемување на транспарентноста од денес граѓаните можат да пријавуваат случаи на незаконита употреба на службени возила

Граѓаните од денеска можат да пријавуваат случаи на незаконита, партиска или приватна употреба на службени возила, на 070 399 050...

НАЈЧИТАНИ