Следете не

На денешен ден

11 јуни – На денешен ден

Објавено пред

на

1509.- Англискиот крал Хенри VIII се ожени со првата од шесте жени, Катерина од Арагон. Подоцна, поради одбивањето на папата да го поништи бракот, кралот раскинал со Ватикан и во 1534 година ја основал Англиканската црква.

1572.- Роден е англискиот поет и драматург Бенџамин Џонсон, познат по своите алегориски драми. Овој специфичен тип на театар, наречен „дворска маска“, датира од средниот век, а во првата половина на 17 век процвета на дворот на Стјуарт. Во светската литература влезе со сатиричната комедија „Валпоне или лисицата“, која се игра и денес.

1727.- Умре британскиот крал Џорџ I, првиот британски монарх од династијата Хановери (1714-27). За време на неговото владеење, моќта на кабинетот беше зајакната.

1776.- Роден е англискиот сликар Џон Констабл, еден од креаторите на модерниот пејзаж во европското сликарство. Тој беше еден од првите што го напушти студиото и сликаше директно во природа, внесувајќи ја во сликарството досега непознатата поезија на атмосферата. Тој се смета за претходник на Вилијам Тарнер и француските импресионисти.

1859.- Умре австрискиот државник принцот Клеменс Метерних, највлијателната личност во Европа речиси 40 години како шеф на дипломатијата (1809-21) и канцелар на Австрија (1821-48). Се смета за олицетворение на апсолутизмот. Со рускиот цар Александар I го основал Светиот сојуз чија главна цел била да ги задуши националните движења во Европа.

1864.- Роден е германскиот композитор и диригент Ричард Штраус, директор на Виенската опера. Претставник е на доцниот романтизам, иако делата од последниот творечки период кореспондираат со уметничките правци на 20 век со експресионизмот и неокласицизмот („Тил Ојленшпигел“, „Салома“, „Кавалер со роза“).

1880.- Родена е американската пацифистка Жанет Ранкин, првата жена што станала член на американскиот Конгрес. Како жесток антимилитарист, таа беше единствената во американскиот парламент што гласаше против објавување војна на Јапонија по бомбардирањето на Перл Харбор во 1941 година.

1891.- Велика Британија и Португалија потпишаа конвенција за поделба на сфери северно и јужно од реката Замбези во Африка, со што Нјасаланд (сега Малави) стана британски протекторат.

1895.- Роден е рускиот државник Михаил Александрович Булганин, учесник во Октомвриската револуција, министер за вооружените сили на СССР (1947-49), претседател на Советот на министри од февруари 1955 до март 1958 година, кога е заменет со Никита. Хрушчов. Како противник на десталинизацијата, тој беше отстранет од сите позиции.

1910.- Роден е францускиот океанограф Жак-Ив Кусто, пронаоѓач на апаратот за нуркање аквалунг и подводната камера. Доби три Оскари и Златна палма во Кан во 1956 година за филмот „Светот на тишината“, кој го сними со Луис Мал.

1918.- Италијански воени бродови го потопија големиот австроунгарски воен брод „Свети Стефан“ во Првата светска војна во Јадранското Море, на околу 70 километри северозападно од Задар.

1936.- Осум високи советски воени водачи, меѓу кои и маршалот Михаил Тухачевски, беа уапсени, осудени на тајно судење, а потоа погубени во Москва. Тоа беше почеток на масовна чистка во военото раководство на тогашниот СССР.

1942.- Во Вашингтон е потпишан договор меѓу СССР и САД за взаемна помош во Втората светска војна.

1949.- Погубен е Коци Ксосе, албански револуционер, еден од основачите на албанската комунистичка партија и министер за внатрешни работи од 1946 година.

1955.- Во автомобилската трка „24 часа Ле Ман“ загинаа 80, а беа повредени повеќе од 100 луѓе откако три автомобили удриле во салата.

1963.- Виетнамскиот будистички монах Куанг Дук бил запален на клада во Сајгон, градот Хо Ши Мин, во знак на протест поради односот кон будистите од страна на владата на Јужен Виетнам.

1970.- Умре рускиот државник Александар Фјодорович Керенски, член, а потоа и претседател на Привремената влада по Февруарската револуција во 1917 година во Русија. Бил соборен во Октомвриската револуција во 1917 година. Тој емигрирал во Франција во 1918 година, а од 1940 година живее во САД.

1970.- Последниот американски војник ја напушти воздухопловната база Вилус во Либија, на барање на полковникот Моамер ел Гадафи (Моамер, Гадафи), кој го собори кралот Идриз I на 1 септември 1969 година.

1970.- По еднонеделниот судир во Јордан, кралот Хусеин и палестинските герилци потпишаа договор за прекин на огнот.

1979.- Умре американскиот филмски актер Џон Вејн, ѕвезда на западните филмови („Кочија“, „Аламо“, „Рио Браво“).

1981.- Во земјотрес во југоисточната иранска провинција Керман загинаа најмалку 1.500 луѓе.

1984.- Умре италијанскиот политичар Енрико Берлингер, генерален секретар на Комунистичката партија на Италија (1972-84). Главниот јунак на „еврокомунизмот“ и стратегијата на „историскиот компромис“, тој 12 години беше лидер на најголемата комунистичка партија во Западна Европа. Тој ја ослободи италијанската комунистичка партија од советското влијание, но и покрај неговата голема популарност, не успеа да ги донесе комунистите на власт во Италија.

1990.- Умре историчарот Васа Чубриловиќ, учесник во атентатот на австроунгарскиот престолонаследник Франц Фердинанд во 1914 година во Сараево, професор на Универзитетот во Белград, член на Српската академија на науките и уметностите. По Втората светска војна бил директор на Балканскиот институт и министер во југословенската влада. Автор е на околу 70 историски книги и студии.

1999.- Почетокот на распоредувањето на мировниците на Косово доведе до големи тензии кога рускиот баталјон во текот на утрото неочекувано премина од БиХ на територијата на СРЈ и вечерта пристигна во Косово како прва единица на меѓународните сили. Русите потоа го окупираа аеродромот во Слатина во близина на Приштина.

2000.- Полициските сили на ОН во Косово соопштија дека повеќе од 500 луѓе, главно Срби, биле убиени во годината кога меѓународните сили биле стационирани на Косово.

2001 – СР Југославија стана членка на Банката за меѓународни порамнувања во Базел. На собранието на банката беа поделени акциите, златните и девизните средства на поранешна СФРЈ, кои беа складирани во таа банка.

2001 – Тимоти Меквеј е погубен во американскиот федерален затвор во Индијана. Тој беше осуден на смрт за бомбашкиот напад врз федералната зграда во Оклахома Сити во април 1995 година, во кој загинаа 168 луѓе.

2001.- Новинарот Милан Пантиќ е убиен на влезот од неговата зграда во Јагодина, со повеќе удари со тап предмет во главата. Како дописник на Вечерњи новости, Пантиќ објави неколку написи за економскиот криминал во областа Поморавље. Непознати се сторителите на ова убиство.

2003.- Бомбаш самоубиец уби 17 луѓе, а рани 100 на отворен пазар во централната улица Јафа во Ерусалим. Одговорноста за нападот ја презеде терористичкото движење Хамас.

2004.- Специјалната комисија на владата на Република Српска призна дека во 1995 година во Сребреница биле извршени злосторства против илјадници муслимани.

2005.- Умре поранешниот португалски премиер, генерал Васко Гонкалвеш, кој водеше четири привремени влади по револуцијата од левицата во 1974 година.

2008.- Умре поранешниот виетнамски премиер Ву Ван Киет, главен реформатор на земјата во текот на 1990-тите.

2010 – Започна 19-тото Светско првенство на ФИФА, за прв пат на африканскиот континент, во Јужноафриканската Република.

2013 – Грчката влада одлучи привремено да ги затвори државната телевизија и радио како дел од мерките за штедење.

2017.- На предвремените парламентарни избори во Косово најмногу гласови освоија коалицијата на Демократската партија на Косово, Алијансата за иднината на Косово, Иницијативата за Косово и десет помали партии. Кандидатот на оваа коалиција Рамуш Харадинај стана премиер.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (29 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.

1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.

1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.

1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.

1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.

1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.

1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.

1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.

1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.

1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.

1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.

1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.

1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.

1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.

1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.

1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.

1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.

1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.

1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.

1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.

1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.

1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.

2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.

2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.

2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.

2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.

2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.

2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.

2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп12 часа

Хороскоп за петок (5 септември)

Овен Пробувате да дојдете до некои промени, но тоа не ви оди од рака. Можно е да имате трема пред...

Фото: Leon Bublitz @ unsplash Фото: Leon Bublitz @ unsplash
Магазин24 часа

YouTube укинува Premium Family сметки надвор од заедничко домаќинство

YouTube го следи примерот на Netflix и Disney+, воведувајќи построги правила за користење на Premium Family пакетите. Компанијата почна да...

Фото: Onur Binay @ unsplash Фото: Onur Binay @ unsplash
Мобилни уреди24 часа

Батеријата се празни додека полните? Еве што треба да знаете

Современите Android телефони доаѓаат со моќни и ефикасни процесори, како и батерии со поголем капацитет. Вообичаено, тие можат да издржат...

Социјални мрежи1 ден

Корисниците во повеќе европски земји, како и кај нас пријавија потешкотии при користење на „Google, Gmail“ и останатите сервиси

Корисниците во повеќе европски земји, особено во Југоисточна Европа, Турција и Кавказ, се соочуваат со сериозни потешкотии при користење на...

Спорт1 ден

Елмас пред вечерашниот настап против Саудиска Арабија: „Ние секогаш излегуваме на терен по победа, со верба во квалитетот што го имаме.“

Пред вечерашниот пријателски дуел во Прага против Саудиска Арабија, македонскиот репрезентативец Елиф Елмас го сподели своето мислење за значењето на...

Македонија1 ден

МВР: Кривична пријава против петмина вработени во Агенцијата за храна и ветеринарство за „злоупотреба на службена положба и овластување“

СВР Куманово поднесе кривична пријава против Р.Е.(51) од с.Слупчане, општина Липково, З.А.(59) од Скопје, Н.Б.(61) од Битола, А.Б.(59) од Скопје...

Свет1 ден

(ВИДЕО) „Ден на жалост“ во Португалија по страшната трагедија каде од шините излета жичара и одзеде најмалце 15 животи, неофицијално има и странци

Португалија денеска тагува по трагедијата што го потресе главниот град Лисабон, откако 15 лица ги загубија животите, а најмалку 18...

Временска прогноза1 ден

Најавената промена на времето се оствари, во текот на ноќта наврнаа 23 л/м2 дожд

Вчера (среда 3 септември) во попладневните и во вечерните часови како и во текот на изминатата ноќ под влијание на...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за четврток (4 септември)

Овен На работа, и покрај лошите аспекти успевате работите да ги завршите на време. Не очајувајте, доаѓаат подобри времиња. Денес,...

Македонија2 дена

(ФОТО+ВИДЕО) Запленети околу 35 килограми марихуана на патот Битола-Прилеп, лишен од слобода прилепчанец

На 03.09.2025 на регионалниот пат Битола- Прилеп полициски службеници од Одделот за криминалистичка полиција, СВР Битола и САЕ Тигар од...

НАЈЧИТАНИ