Следете не

На денешен ден

11 март – На денешен ден

Објавено пред

на

1544.- Роден е италијанскиот поет Торквато Тасо, автор на епот „Ослободен Ерусалим“, кој се смета за едно од најрепрезентативните дела на италијанската литература. Тој беше пример за романтичарите, а неговата поезија ги инспирираше и Гете и Бајрон. Некои од неговите сонети се посветени на Цвијета Зузориќ од Дубровник.

1885.- Роден е Англичанецот Малколм Кембел, кој во периодот од 1924 до 1935 година девет пати го собори светскиот рекорд за брзина со автомобил и три пати меѓу 1937 и 1939 година со брод. Во 1935 година, тој стана првиот човек кој возел автомобил „Сина птица“ побрзо од 300 милји на час (483 километри).

1911.- Роден е Сер Фицрој Меклејн, британски генерал, дипломат и писател, шеф на сојузничката мисија во Врховниот штаб на Народноослободителната војска (НОВ) и партизанските одреди на Југославија (ПОЈ).

1913.- Велика Британија и Германија постигнаа договор за границите на африканските колонии Нигерија и Камерун.

1917.- Британските трупи го окупираа Багдад во Првата светска војна.

1920.- Емирот Фајсал е прогласен за крал на независна Сирија.

1938.- Артур Сејс-Инкварт станал австриски канцелар на местото на Курт фон Шушниг, а следниот ден Хитлеровите трупи влегле во Австрија.

1941.- Конгресот на САД го одобри законот на предлог на претседателот Рузвелт, Законот за заеми и закупи, со кој на Британија и беше дадена потребната воена помош во Втората светска војна. Седум милијарди долари се наменети за спроведување на законот.

1955.- Умре британскиот микробиолог Александар Флеминг, кој во 1928 година го изолираше првиот антибиотик, пеницилин, од габата Penicilium Notatum. Тој ја подели Нобеловата награда за медицина во 1945 година со англискиот биохемичар Чејн и австралискиот лекар Флори, кој прв го применил неговиот изум.

1973 – Хектор Кампора победи на првите претседателски избори во Аргентина од 1965 година.

1974.- Умре адвокатот Милан Бартош, еден од најистакнатите југословенски експерти по меѓународно јавно право, професор на Правниот факултет во Белград, секретар на Српската академија на науките и уметностите.

1975.- Во Лисабон беше задушена парадата на падобранските единици против левичарската воена влада на Португалија, а поранешниот претседател генерал Антонио Рибеиро де Спинола побегна во Шпанија со група офицери.

1981.- Под слоганот „Косово – Република“ во Приштина избувнаа студентски демонстрации на косовските Албанци, кои во следните недели се проширија низ Косово. Ова беше првпат косовските Албанци масовно да ја поддржат идејата за независна косовска република.

1985.- Михаил Сергеевич Горбачов е избран за генерален секретар на Централниот комитет на Комунистичката партија на Советскиот Сојуз. На таа функција го наследи покојниот Константин Черненко.

1985 – Египетските браќа Фајед станаа мнозински сопственик на лондонската стоковна куќа „Хародс“.

1990.- Литванскиот парламент прогласи независност од Советскиот Сојуз. Тоа беше првата советска република што се отцепи од СССР.

1990.- Чилеанскиот диктатор генерал Аугусто Пиноче му ја предаде претседателската функција на Патрисио Ајлвин по повеќе од 16 години, но ја задржа командата на вооружените сили.

1998.- Покрај силните студентски протести кои бараа политички и економски реформи, генералот Сухарто го започна својот седми мандат како претседател на Индонезија.

1999.- Откако белградскиот суд осуди тројца новинари на „Дневни Телеграф“ на по пет месеци затвор, меѓународната организација за човекови права „Хјуман рајтс воч“ соопшти дека нападите на владата на СРЈ врз слободата на медиумите достигнале загрижувачки размери.

2000.- Во експлозија на метан во украинскиот рудник за јаглен Баракови, загинаа 81 рудар.

2000.- Академик и адвокат Рикардо Лагос е прогласен за претседател на Чиле, вториот социјалист на чело на земјата, по Салвадор Аљенде, кој беше убиен во државен удар во 1973 година.

2003.- Канадскиот судија Филипе Кирш е избран за претседател на првиот постојан меѓународен кривичен суд во Хаг, кој ќе биде одговорен за сите злосторства во светот. Речиси 90 земји го поддржаа формирањето на судот, но не и САД, Русија и Кина.

2003.- Врховниот суд на Јапонија го отфрли барањето на 42 Кинези за компензација за принудна работа во Јапонија за време на Втората светска војна, тврдејќи дека тоа било одамна.

2004.- Во терористички напад на три железнички станици во Мадрид загинаа 200, а беа повредени повеќе од 1.400. На најмасовните демонстрации во историјата на земјата, повеќе од осум милиони Шпанци протестираа против тероризмот.

2005.- Сириската армија го напушти северен Либан, со што заврши 29-годишното воено присуство на Сирија.

2006.- Поранешниот претседател на Србија и СР Југославија Слободан Милошевиќ умре во притвор во Хашкиот трибунал во Шевенинген, каде што му се суди за воени злосторства. Погребан е во дворот на семејната куќа во Пожаревац.

2011.- Јапонија ја погоди разорен земјотрес со јачина од 8,9 степени, со епицентар во Тихиот Океан, што предизвика силно цунами, најголемо во историјата на островот.

2014.- Парламентот на Крим прогласи независност на полуостровот од Украина, пет дена пред референдумот за припојување на територијата кон Русија.

2016.- Умре Драган Николиќ, југословенски и српски актер. Во својата богата кариера играше во 180 филмови и на телевизија, а најпознати ликови се Џими Барка (Кога сум мртов и бел), Флојд (Национална класа), Прле (отпишан), Попај (Балкан експрес), Влах-Алија (Бановиќ Страхиња), Урке (Последниот круг во Монца).

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија1 час

Од ноќеска цените на горивата се намалуваат

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д Е V), се намалуваат за 0,50 ден/лит,...

Скопје1 час

(ВИДЕО) Уништени над 4 тони и 18 илјади стебла марихуана и повеќе од 21 килограми друга дрога

Денеска во присуство на министерот за внатрешни работи Панче Тошковски и раководството на МВР, Агенцијата за управување со одземен имот,...

Здравје и убавина1 час

Единствен рецепт за појак имунитет

Познатиот руски професор и експерт за кинезитерапија, Сергеј Бубновски, тврди дека постои многу едноставен начин за зајакнување на имунитетот. Според...

Временска прогноза5 часа

Од денес ќе дува засилен ветер од северен правец, додека времето ќе биде стабилно

Под влијание на значително поладен воздух од север,денес понеделник (15 септември) во Македонија ќе дува засилен до силен ветер од...

Хороскоп15 часа

Хороскоп за понеделник (15 септември)

ОВЕН Може да очекувате фаза која ќе биде многу поволна за вас. Ќе успеете да остварите стабилизација на работа. Ве...

Спорт18 часа

(ФОТО) Кичевски „ФК Напредок“ ги наполни трибините со љубители на фудбалот, а играчите им возвратија со победа за почеток на сезоната

Недела, некогаш претпознатлив ден за фудбал на градскиот стадион во Кичево. Но денес за момент се чинеше дека токму го...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин1 ден

iOS 26, iPadOS 26, watchOS 26 и macOS 26 пристигнуваат на 15 септември – компатибилни уреди и нов дизајн

Apple официјално објави дека iOS 26, iPadOS 26, watchOS 26, macOS 26 и visionOS 26 ќе излезат од бета и...

Фото: Clint Patterson @ unsplash Фото: Clint Patterson @ unsplash
Магазин1 ден

Microsoft потсетува: Остануваат само 30 дена…

Microsoft официјално ги потсети корисниците за крајот на поддршката за Windows 10. Компанијата објави дека на 14 октомври 2025 година...

Спорт1 ден

„ФК Напредок“ денес на домашен терен го игра првиот натпревар од новата сезона, ве повикуваме сите на градски како во старите добри времиња

Стартот во новата сезона во рамките на Трета лига Запад „Фудбалскиот Клуб НАПРЕДОК“ ќе ја започне на домашен терен,а за...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за недела (14 септември)

ОВЕН Вие сте упорни во сѐ што ќе наумите, па ако деловниот успех е ваш приоритет нема сомнежи дека ќе...

НАЈЧИТАНИ