Следете не

На денешен ден

11 октомври – На денешен ден

Објавено пред

на

1521.- Папата Лав X му ја додели титулата „Бранител на верата“ на англискиот крал Хенри VIII (Хенри), откако кралот објави книга во која ги осудува идеите на верскиот реформатор Мартин Лутер (Лутер). Хенри VIII го оспорил авторитетот на Римокатоличката црква 12 години подоцна, а во 1534 година се прогласил за поглавар на Англиканската црква.

1531.- Армијата на швајцарските католички кантони ги поразила силите на градот Цирих и неговите протестантски сојузници кај Капел. Во битката загина и протестантскиот верски реформатор Улрих Цвингли, еден од најголемите теолози на реформацијата.

1579.- Во Константинопол е убиен Мехмед Паша Соколовиќ, турски државник и војсководец по потекло од Босна. Се прославил во многу војни, ја обновил турската флота уништена во битката кај Лепанто во 1571 година, а од 1566 година бил голем везир. Атентатот го извршил дервиш.

1806.- Роден е Александар Караѓорѓевиќ, син на водачот на Првото српско востание, Караѓорѓе, српски кнез од 1842 до 1858 година. За време на неговото владеење започнале сериозни реформи во Србија и модернизација на земјата. На престолот го доведоа уставобранителите по соборувањето на принцот Михаило Обреновиќ.

1851.- Роден е композиторот и хорот Јосиф Маринковиќ, еден од најзначајните претставници на српската романтична музика. Во српската музика внесе хор и соло песна со придружба на пијано („Автомобили“, „Народни збор“, „Јуначки вович“, „Чежња“).

1899.- Почна Бурската војна меѓу јужноафриканските бурски држави Трансвал и Оранж и Велика Британија. По завршувањето на војната во 1902 година, државите на Бур биле ставени под британска власт, а во 1910 година влегле во Јужноафриканската унија (подоцна Јужноафриканска Република), британска доминација.

1939.- Група американски научници, меѓу кои и Алберт Ајнштајн, го информираа американскиот претседател Френклин Рузвелт за можноста за производство на атомска бомба.

1962.- Папата Јован XXIII го отвори Вториот ватикански собор во базиликата Свети Петар во Рим, прв таков собир од 1870 година.

1963.- Умре француската пејачка Едит Пјаф, ѕвезда на кабаре и француска шансона, најпопуларната пејачка во 1950-тите.

1963.- Умрел францускиот писател, сликар и режисер Жан Кокто, кој ги поминал сите фази на модерната уметност – кубизам, дадаизам, надреализам… Поради различноста на неговото творештво и уметничкиот универзализам, тој се смета за еден од светилниците на францускиот дух (роман „Грозни деца“, театарски претстави „Орфеј“ и „Антигона“, филмови „Убавицата и ѕверот“ и „Тестамент на Орфеј“).

1976.- Во Кина беа уапсени „бандата од четворица“ – вдовицата на Мао Це Тунг, Џијанг Кинг и тројца поранешни високи функционери, под обвинение за заговор.

1977.- Убиен е претседателот на Северен Јемен, полковник Ибрахим ал Хамди.

1980.- Двајца советски космонаути ја завршија најдолгата вселенска мисија досега. Во бродот „Салјут 6“ поминале 185 дена во вселената.

1985.- Четири американски борбени авиони пресретнале египетски авион со киднаперите на италијанскиот патнички брод „Акиле Лауро“ и принудно слетал на Сицилија, каде што биле уапсени киднаперите. На 9 октомври киднаперите им се предале на египетските власти, кои им дозволиле да летаат за Тунис.

1988 – Говорот на папата Јован Павле Втори во Европскиот парламент во Стразбур беше прекинат кога британскиот пратеник од Северна Ирска, протестантскиот свештеник Иан Пејсли, почна да извикува „антихристот“, развиорувајќи транспарент на кој пишуваше „Јован Павле Втори – антихристот“.

1993.- Вилијам Најгард, норвешкиот издавач на „Сатански стихови“ од Салман Ружди, британски писател со индиско потекло, кој беше осуден на смрт од иранскиот верски водач Хомеини, беше тешко ранет во обид за атентат во Осло.

1998.- И по седум часа разговори во седмата рунда преговори, претседателот на СР Југославија Слободан Милошевиќ и специјалниот американски пратеник Ричард Холбрук не постигнаа договор за решавање на косовската криза врз основа на резолуцијата на ОН од 23 септември. Покрај заканите за воена интервенција од страна на НАТО, Милошевиќ ја отфрли и Верификационата мисија која ќе го надгледува спроведувањето на резолуцијата.

1999.- Бугаринот Валентин Крумов беше убиен во Приштина, како прва жртва меѓу припадниците на меѓународните мировни сили распоредени на Косово во јуни 1999 година.

2000.- Умре Доналд Рогер, претседателот на шкотскиот парламент конституиран во 1999 година за прв пат по 292 години.

2004.- Министрите за надворешни работи на Европската унија одлучија да го укинат ембаргото за оружје воведено на Либија во 1986 година, прифаќајќи го Триполи да се откаже од оружјето за масовно уништување.

2008.- Умре фотографот Вилијам Клакстон, познат по своите експресивни портрети на џез музичари како што е Чет Бејкер. Славата ја стекна со снимките на Боб Дилан (Дилан) и Френк Синатра (Френк), Џони Мичел (Џони Мичел) и Том Џонс (Џонс).

2010.- Седум лица загинаа, а 120 беа повредени кога експлодираше магацин со отровна црвена тиња во близина на градот Ајка во Унгарија. Тињата била многу алкална, со pH вредност 13 и со штетни елементи жива, арсен и хром.

2013.- Почина поранешниот капетан на СС Ерих Прибке, еден од последните преживеани нацистички криминалци, кој беше осуден на доживотен затвор во 1998 година.

2021 – Австрија има нова влада предводена од Александар Шаленберг како канцелар, два дена откако поранешниот канцелар Себастијан Курц поднесе оставка бидејќи беше под истрага за корупција.

2021 – Во Белград, шеесет години по првата конференција на Движењето на неврзаните земји, започна дводневен самит на Движењето, на кој се собраа 105 земји и девет меѓународни организации.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп3 часа

Хороскоп за сабота (13 септември)

ОВЕН Не се вознемирувајте премногу ако некој ве разочара утрово. Сочувството, разбирањето и општата помош што сте подготвени да им...

Свет12 часа

Денес во Киргистан беше регистриран силен земјотрес

Во Киргистан денеска е регистриран земјотрес со јачина од 4,1 степени според Рихтеровата скала, информира Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар. Потресот бил...

Автомобили13 часа

BMW и Qualcomm развиваат систем за помош при управување „Snapdragon Ride Pilot“

BMW и Qualcomm го претставија новиот систем за помош на возачот „Snapdragon Ride Pilot“, кој за прв пат ќе биде...

Скопје15 часа

СВР Скопје: Кривична пријава против двајца скопјани, одгледувале канабис во нивните дворови

Одделот за сузбивање на организиран и сериозен криминал – Сектор за криминалистички истраги – Единица за недозволена трговија со дрога,...

Фото: Heidi Fin @ unsplash Фото: Heidi Fin @ unsplash
Магазин16 часа

Промената што ја чекавме со години пристигна на Spotify

По повеќе од седум години најави и одложувања, Spotify конечно воведува lossless квалитет на звук – функција што корисниците одамна...

Фото: Wyron A @ unsplash Фото: Wyron A @ unsplash
Lifestyle16 часа

Работи што генерацијата Z не сака да ги работи

Генерацијата Z сè повеќе ги избегнува одредени работни места на почетно ниво, незадоволни од ниските плати и фиксното работно време...

Хроника16 часа

Комбе со работници паднало од експресниот пат Штип – Радовиш, неофицијално има жртви и повредени

Во утринските часови се случила тешка сообраќајна несреќа на експресниот пат Штип – Радовиш, кога комбе што превезувало работници излетало...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за петок (12 септември)

ОВЕН Постои можност на деловно поле да добиете помош околу напредувањето кое сте го очекувале. Потребно е повеќе да и...

Кичево1 ден

Вечерва во НУЦК „Кочо Рацин“ прва изложба на кичевчанецот Зоран Здравески насловена како „Железна поезија“, вечер на креација, инспирација и разговори

Вечерва со почеток од 19:30ч во фоајето од Центарот за култура „Кочо Рацин“ – Кичево ќе се одржи изложбата „Железна...

Хроника2 дена

Трагедија во Кавадарци: Млад жител од Кина додека извршувал работни задачи во фабрика бил удрен од кран, починал на самото место

На 10.09.2025 во 12:10 часот во ОВР Кавадарци е пријавено дека Г.Х.(38) од Кина, додека извршувал работни задачи во фабрика...

НАЈЧИТАНИ