Следете не

На денешен ден

12 ноември – На денешен ден

Објавено пред

на

1812.- По повлекувањето од Москва, остатоците од трупите на Наполеон претрпеа големи загуби кај реката Березина.

1833.- Роден е рускиот композитор и хемичар Александар Порфиревич Бородин, еден од „големите пет“, чие дело значително придонело за развојот на руската симфониска и камерна музика. На своето животно дело, операта „Принцот Игор“ работеше 18 години, а ја завршија Римски-Корсаков и Глазунов, создавајќи ремек-дело на руската романтична опера. Автор е и на значајни трудови од областа на хемијата и биохемијата.

1840.- Роден е францускиот скулптор Огист Роден, еден од најголемите уметници од крајот на 19 и почетокот на 20 век. Неговото дело ги обедини романтичниот дух и модерните стремежи и имаше пресудно влијание врз европската скулптура („Мислител“, „Бакнеж“, „Балзак“, „Граѓаните на Кале“, „Парите на пеколот“, „Вечниот идол“).

1859.- Родена е српската архитектка Андра Стевановиќ, член на Српската кралска академија, професор на Големата школа и Белградскиот универзитет. Проектирал неколку значајни градби, меѓу кои и зградите на Народниот музеј и Академијата на науките во Белград.

1866.- Роден е кинескиот револуционер и државник Сун Јат Сен (Јат), прв претседател на Кина по соборувањето на династијата Манчу во 1911 година. се роди политичка партија. По неговата смрт во 1925 година, раководството на партијата го презеде десното крило предводено од Чанг Каи Шек.

1918.- Прогласена е првата австриска република, ден по капитулацијата на Германија во Првата светска војна и абдицирањето на императорот Чарлс I.

1920.- Потпишан е Рапаланскиот договор со кој Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, под притисок на Велика Британија и Франција, на Италија и ги отстапува Истра, Јулијан Краина, Задар и островите Крес, Лошињ, Ластово и Палагруж, а подоцна исто така Риека.

1927.- Лео Бронштајн (Троцки), еден од водачите на „левата опозиција“ во партијата, беше исклучен од болшевичката партија, а Сталин стана неприкосновен лидер на СССР. Троцки бил интерниран во Алма Ата, потоа во 1929 година бил протеран од земјата, а во 1940 година бил убиен во Мексико по наредба на Сталин.

1933.- Национал-социјалистичката работничка партија на Адолф Хитлер победи на изборите и ја презеде власта во Германија.

1942.- Британската осма армија на генералот Бернард Монтгомери го зазеде Тобрук во Либија во Втората светска војна и зароби најмалку 30.000 германски и италијански војници.

1944.- Во фјордот Тромсо на северот на Норвешка, сојузниците го потопија „Тирпик“, последниот голем воен брод на нацистичка Германија, за време на Втората светска војна.

1948.- Јапонскиот суд за воени злосторства ги осуди на смрт поранешниот премиер генерал Хидеки Тојо и уште шест јапонски водачи во Втората светска војна.

1955.- Умре хрватскиот поет Тин Ујевиќ, кој во југословенската литература го одбележа периодот меѓу двете светски војни со своите стихови и боемски живот („Лелек себра“, „Колајна“, „Жедан камен на студенцу“).

1956.- Белградскиот театар „Ателје 212“ ја изведе својата прва претстава „Фауст“ од Јохан Волфганг Гете во адаптираниот дел на зградата „Борбе“.

1969.- Рускиот писател Александар Солженицин бил исклучен од Сојузот на советските писатели поради неговата жестока критика на сталинизмот во романот „Во првиот круг“. Со декрет на Врховниот совет, најпознатиот советски дисидент беше протеран од СССР во 1974 година.

1970.- Најмалку 200.000 луѓе ги загубија животите во силен циклон и високи бранови во Источен Пакистан (Бангладеш).

1974.- Јужна Африка е суспендирана од Генералното собрание на ОН поради нејзината политика на апартхејд.

1977.- Во својата затворска ќелија се самоуби Ингрид Шуберт, една од основачите и водачите на западногерманската левичарска терористичка организација Бадер-Мајнхоф.

1981.- Американскиот вселенски шатл Колумбија по втор пат полета во орбитата околу Земјата, со што стана првото вселенско летало што се користи по втор пат.

1989.- Умре шпанската револуционерка Долорес Ибарури (Ибарури), легендарната Ла Пасионарија (Пасионарија), претседател на Комунистичката партија на Шпанија (од 1960 година). Нејзе и се припишуваат зборовите „No pasaran“, слоганот под кој републиканците го бранеа Мадрид од фашистите за време на Шпанската граѓанска војна. По падот на Републиката, таа поминала 38 години во странство, најмногу во СССР. Таа се вратила во Шпанија во 1977 година и станала пратеник.

1995.- Потпишан е Ердутскиот договор, со кој територијата на Сремско-барањскиот регион (дел од самопрогласената Република Српска Краина) е основана како дел од Република Хрватска. Договорот предвидува период од една година под меѓународна администрација.

1999.- Авион „ATR-42“ на Светската програма за храна на ОН се урна во областа на планината Бајгора во Косово. Во несреќата загинале сите патници (21) и тројца членови на екипажот.

2001.- Пензионираниот југословенски вицеадмирал Миодраг Јокиќ, обвинет за воени злосторства на подрачјето на Дубровник во 1991 година, доброволно му се предаде на Меѓународниот суд за воени злосторства во Хаг. Откако ја призна вината, тој беше осуден на седум години затвор.

2001.- Сите 260 патници и пет лица кои беа на местото на несреќата загинаа во падот на американскиот авион Ербас-300, кој падна врз околните куќи веднаш по полетувањето од аеродромот „Џон Ф. Кенеди“ во Њујорк.

2004.- Трајан Босеку, градоначалник на Букурешт, е избран за претседател на Романија. На оваа функција беше два мандата (до 2014 година) и двапати беше организиран референдум на кој граѓаните се изјаснија за негово импичмент.

2006 – Локалните избори одржани во Полска беа оценети како еден вид национален референдум за првата година од владеењето на конзервативните браќа близнаци Качински, премиерот Јарослав и претседателот на Полска Лех.

2007.- За претседател на Словенија е избран Данило Тирк, поранешен помошник на генералниот секретар на ОН, професор по меѓународно право.

2010.- Умре Хенрик Миколај Горецки, полски композитор, светски познат по симфонијата бр.3, позната и како Симфонија на тажни песни за сопрано и оркестар, од 1976 година.

2011 – Италијанскиот премиер Силвио Берлускони (Берлускони) поднесе оставка од функцијата.

2014 – Повеќе од 5.000 луѓе починаа од ебола, објави Светската здравствена организација (СЗО).

2014.- Хашкиот обвинет и лидер на Српската радикална партија, Воислав Шешељ, пристигна во Белград, откако Хашкиот трибунал го ослободи на привремена слобода поради здравствени причини. Шешељ помина речиси 12 години во притвор во Хаг.

2017 година – 445 луѓе загинаа во земјотресот со јачина од 7,3 степени што ги погоди Иран и Ирак.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп5 часа

Хороскоп за среда (23 јули)

ОВЕН Не сте осамени, имате на кого да се потпрете и се обидувате да најдете најдобар можен начин да се...

Кичево13 часа

(ФОТО+ВИДЕО) Изгасен голем пожар во близина на с.Белица, ТППЕ и граѓаните спречија поголема катастрофа!

Предмалку штотуку беше ставен во контрола разбеснат пожар кој избувна во близина на с.Белица кичевско. По пријавата на граѓани, ТППЕ...

Lifestyle16 часа

10 грешки што го расипуваат вашиот домашен сладолед – и како да ги избегнете

Правењето домашен сладолед дома може да биде задоволство, но често резултатот не е како што очекувате. Најчестите проблеми настануваат поради...

Магазин16 часа

ChatGPT достигнува 2,5 милијарди дневни барања

Наглиот пораст на корисници претставува сериозна конкуренција за Google ChatGPT секој ден прима над 2,5 милијарди барања, од кои 330...

Магазин16 часа

Google откри како ќе изгледа Pixel 10 – нова камера и редизајн? (ВИДЕО)

Официјалното претставување е закажано за 20 август Google повторно ја следи својата традиција – со рано откривање на изгледот на...

Магазин16 часа

Дали Nokia се враќа на пазарот на паметни телефони?

• Легендарниот бренд Nokia нема целосно да се повлече од светот на мобилните телефони и сè уште има амбиции да...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за вторник (22 јули)

ОВЕН Важно е да ја оставите гордоста настрана и да и приоѓате на личност што ви се допаѓа долго време....

Кичево1 ден

На магистралниот пат Кичево-Гостивар, во близина на с.Трапчин Дол се случила сообраќајна незгода, сообраќајот се одвива наизменично

Предмалку во близина на с.Трапчин Дол кичевско се случила сообраќајна незгода во која учествувале две патнички моторни возила. Од она...

Македонија1 ден

Од денеска во Охрид заеднички патроли на македонски и српски полициски службеници

Денеска (21.07.) во Охрид отпочнаа со функционирање заедничките полициски патроли составени од полициски службеници од македонското и српското Министерство за...

Македонија2 дена

Полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, викендов реализира зајакнати контроли за алкотест

Полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, викендов реализира зајакнати контролни мерки согласно Законот за внатрешна пловидба. Притоа, полициските службеници...

НАЈЧИТАНИ