На денешен ден
13 мај – (На денешен ден)

1619.- По наредба на принцот Морис ван Насау, холандскиот државник Јохан навивач Олденбарневелт е погубен под обвинение за верска субверзија.
1717.- Во Виена е родена царицата на Австрија, кралица на Унгарија и Унгарија Марија Терезија, наследничка на Карло VI во 1740 година, една од најважните фигури на династијата Хабсбург.
1787.- Првите бродови со затвореници испловиле од Англија кон новата колонија Австралија, која тогаш служела како казнена колонија во Англија.
1792.- Роден е италијанскиот свештеник Џовани Мастаи Ферети, а од 1846 година папата Пие IX. За време на неговиот понтификат, најдолг во историјата на Римокатоличката црква (31 година и 236 дена), Црковната држава престана да постои (1870). Поголемиот дел од него станал дел од Кралството Сардинија, додека папската држава била сведена на некогашното наследство.
1795.- Роден е словачкиот филолог и историчар Павел Јозеф Шафарик (Јозеф), еден од основоположниците на славистиката. Бил директор на српската гимназија во Нови Сад од 1819 до 1833 година („Српска читанка“).
1798.- Роден е Константин Данил, еден од најголемите српски сликари во 19 век, претставник на српскиот бидермаер.
1830.- Основана е Република Еквадор, а Хуан Хозе е избран за нејзин прв претседател.
1840.- Роден е францускиот писател Алфонс Доде, автор на трилогијата Тарантино Тарасконк, ремек-дело на француската хумористична проза. Збирката раскази „Писма од мојата воденица“ му донесе голем успех.
1846.- Американскиот Конгрес официјално му објави војна на Мексико, иако борбите во Калифорнија започнаа неколку дена порано.
1848.- Во Сремски Карловци започнала седницата на „Мајскиот собор“, на која делегатите од 175 црковни општини од Војводина и Србија го избрале Јосиф Рајачиќ за патријарх, а полковникот Стеван Шупљикац за војвода. На 15 мај Собранието го прогласи Српското Војводство, но австриската и унгарската влада не ја признаа српската автономија.
1851.- Роден е српскиот писател и доктор Лаза Лазаревиќ („Прв пат со татко му наутро“, „Народот сето тоа ќе го позлати“, „Кај бунарот“, „Училишна икона“, „Тој сè знае“, Во добро време хајдуци“, „Вертер“).
1862.- Роден е српскиот писател Јанко Веселиновиќ, автор на романот „Хајдук Станко“ со теми од Првото српско востание и раскази и романи („Слики од селскиот живот“, „Сељанка“).
1881.- Роден е Димитрије Туцовиќ, водач на социјалистичкото движење во Србија. Бил еден од организаторите на првата балканска социјалдемократска конференција (1910), а на Конгресот на Интернационалата во Копенхаген (1910) решително се спротивставил на империјалистичката политика на официјална Австрија. Објавил околу 600 трудови во домашни и странски весници. Загинал на 20 ноември 1914 година во битката кај Колубара („Законско осигурување на работниците“, „Закон за дејствија и социјалдемократија“).
1882.- Роден е францускиот сликар Жорж Брак, кој заедно со Пабло Пикасо во 1905 година го основал кубистичкото движење.
1887.- Во Белград е основана Привремената опсерваторија на Големата школа. Со основањето на Републичкиот хидрометеоролошки завод на Србија во 1947 година, Опсерваторијата стана нејзин составен дел.
1888.- Во Бразил е укинато ропството.
1914.- Роден е американскиот боксер Џо Луис, светски шампион во тешка категорија од 1937 до 1949 година, кога се пензионирал.
1930.- Умре норвешкиот поларен истражувач и дипломат Фритјоф Нансен, добитник на Нобеловата награда за мир во 1922 година, кој како висок комесар на Друштвото на народите ја предводеше репатријацијата на воените заробеници по Првата светска војна.
1931.- Умре српскиот композитор и хорот Јосиф Маринковиќ, член на Српската кралска академија. Неговите соло песни и многуте хорски композиции придружени со пијано се особен придонес за српската музика. Бил диригент на белградското пејачко друштво „Обилиќ“.
1949.- Првиот британски авион Канбера го направи својот прв пробен лет.
1961.- Умре американскиот филмски актер Гери Купер, оскаровец за „Наредникот Јорк“ и „Токму на пладне“.
1968.- Во Париз започнаа официјалните разговори меѓу Северен Виетнам и Соединетите Држави за ставање крај на Виетнамската војна.
1981.- Папата Јован Павле Втори е убиен на плоштадот Свети Петар во Рим. Уапсен е атентаторот Мехмед Али Агџа. Тој беше ослободен од затвор по 20 години и предаден на Турција во јуни 2000 година.
1990.- На фудбалскиот натпревар меѓу загребски Динамо и белградска Црвена звезда во Загреб на стадионот „Максимир“ се случи крвава пресметка меѓу навивачите на двата клуба.
1994.- Министрите за надворешни работи на САД, ЕУ и Русија во Женева договорија заедничка стратегија за решавање на босанскиот конфликт.
1999.- Перу и Еквадор потпишаа документ за разграничување, со што заврши шестдеценискиот спор околу три земји.
1999 – Умре Џин Саразен, еден од само четворицата голфери кои освоиле четири големи професионални чаши за голф.
2005.- Првата меѓународна донаторска конференција за реставрација и зачувување на културното наследство на Косово, одржана во Париз од страна на УНЕСКО, собра десет милиони долари.
2007.- Претставничката на Србија Марија Шерифовиќ победи на Евровизија во Хелсинки со песната „Молитва“.
2011 – Високиот комесаријат за бегалци на Обединетите нации (УНХЦР) соопшти дека околу 1.200 бегалци кои ја напуштиле Либија во март и април се удавиле во Средоземното Море.
2014 – 301 рудар загинаа во несреќа во рудникот за јаглен Сома, 120 километри североисточно од Измир во западна Турција. Во моментот на експлозијата под земја биле 787 работници.
2015 – Ватикан официјално ја призна државата Палестина и ги насочува своите дипломатски активности, претходно фокусирани на Палестинската ослободителна организација, кон државата Палестина.
2018 – На парламентарните избори во Ирак мнозинството го освои политичкиот сојуз Саерун, на чело со радикалниот шиитски свештеник Моктада Садр.
2021 – Судирот меѓу израелската армија и Хамас ескалира и покрај напорите да се постигне прекин на огнот. Во многу израелски градови со мешано население избувнаа демонстрации и немири. Сите летови до меѓународниот аеродром во близина на Тел Авив беа пренасочени по ракетниот истрел од Појасот Газа.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Кичево2 дена
Предмалку случена сообраќајка во близина на с.Извор кичевско, правец Кичево-Охрид
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за сабота (28 јуни)
-
Хороскоп13 часа
Хороскоп за недела (29 јуни)
-
Временска прогноза2 дена
Доаѓа дожд према нашиот регион, ова се последните метео вести
-
Временска прогноза1 ден
Викенд метео вести: Еве какво време ни претстои денес и утре
-
Магазин1 ден
iOS 26: Ова се iPhone моделите што добиваат надградба
-
Lifestyle1 ден
Кајгана како од хотел: кремаста, богата и совршена со еден едноставен трик
-
Магазин1 ден
Крај на една ера: Microsoft се збогува со „Blue Screen of Death“