Следете не

На денешен ден

13 март – На денешен ден

Објавено пред

на

1325.- Ацтеките ја основале својата населба Тенохтитлан, подоцна главен град на Ацтечката империја, на местото на сегашниот град Сиудад, Мексико. 1567.- Германски платеници ангажирани од холандската владетелка Маргарет од Парма убиле 2.000 калвинисти.

1572.- Во Стариград на островот Хвар умрел Петар Хекторовиќ, автор на песната „Рибари и рибарски поплаки“, вклучувајќи ја и српската народна песна „Краљевиќ Марко и неговиот брат Андријас“. Ја превел песната „Remedia amoris“ од римскиот поет Овидиј.

1781.- Англискиот астроном Вилијам Хершел ја откри седмата планета во Сончевиот систем, подоцна наречена Уран.

1809.- По неуспехот во војната со Русија и Данска во 1808 година, шведскиот крал Густав IV е симнат од тронот со офицерски заговор.

1848.- Под притисок на демонстрациите и немирите во Виена, австрискиот канцелар Клеменс Метерних поднесе оставка. Канцеларот побегна во Велика Британија и им вети устав на илјадниците гневни Виенци кои го опколија дворот на императорот Фердинанд I.

1865.- За време на американската граѓанска војна, Конфедеративниот конгрес, под претседателот Џеферсон Дејвис, жесток противник на укинувањето на ропството, донесе закон со кој им дозволува на робовите да бидат војници во јужната армија во замена за слобода.

1881.- Во Санкт Петербург е убиен рускиот цар Александар II. Атентатот го извршиле членови на тајното терористичко здружение „Народна волја“.

1906.- Умре Сузан Ентони, основач и водач на движењето за правата на жените во САД. Таа напиша „Историја на женските избирачки права“.

1913 – Канбера стана главен град на Австралија.

1928.- Повеќе од 450 луѓе се удавија во поплавите на браната Свети Францис, на околу 60 милји (60 километри) северно од Лос Анџелес.

1946.- Припадниците на југословенската служба за државна безбедност го уапсија генералот и командант на кралската армија во Втората светска војна Драгољуб Дража Михаиловиќ. На судењето пред Воениот суд во Белград, Михаиловиќ беше осуден на смрт за предавство. Тој беше застрелан на 17 јули истата година.

1972.- Велика Британија и Кина договорија размена на амбасадори 22 години откако Лондон ја призна владата во Пекинг Британците го затворија конзулатот во Тајван.

1975.- Умре Иво Андриќ, еден од најголемите југословенски писатели на 20 век, чие дело и донесе престиж и меѓународно признание на југословенската литература. Тој е единствениот југословенски писател кој ја добил Нобеловата награда за литература (1961) („Екс понто“, „Знакови“, „На Дрини ќуприја“, „Травничка хроника“, „Госпоѓица“, „Проклета авлија“).

1990.- Советскиот парламент гласаше за воведување повеќепартиски систем, по 72-годишниот монопол на комунистичката моќ.

1992.- Во земјотрес во источна Турција загинаа најмалку 570 луѓе.

1995.- На 72-годишна возраст во Белград умре популарниот театарски и филмски актер Мија Алексиќ.

1996.- Во Данблан, околу 40 километри северно од Глазгов, вооружен маж уби 16 првачиња на возраст од пет до шест години и нивниот учител во теретана во основно училиште, рани уште 13 ученици и потоа изврши самоубиство.

1998.- Јужнокорејскиот претседател Ким Дае Јонг, кој и самиот е затворен поради своите политички убедувања, донесе одлука за масовна амнестија за повеќе од пет милиони луѓе, од политички затвореници до пијани возачи на кои им се одземени возачките дозволи.

1999.- Во експлозија на бомба во центарот на Подуево и на пазар во Косовска Митровица загинаа шест, а повредени беа повеќе од 50, а загинаа двајца припадници на Југословенската армија во близина на Ослободителната војска на Косово Вучитрн кај Вучитрн.

2002.- Владата на Ангола прогласи едностран прекин на огнот во 27-годишната граѓанска војна со бунтовниците од Националниот сојуз за независност на Ангола (УНИТА).

2004.- Умре австрискиот кардинал Франц Кениг, познат по своите заслуги во поврзувањето на религиите. Со години работел на воспоставување врски меѓу Ватикан и комунистичките држави, а на негова иницијатива во 1964 година е основана Фондацијата „Про Ориент“ која се занимава со дијалог меѓу Римокатоличката и православната црква.

2012.- Во сообраќајна несреќа во тунелот Сиера во Швајцарија загинаа 28 лица, меѓу кои 22 деца. Во автобусот кој удрил во бетонскиот ѕид од тунелот имало 52 деца од Белгија и се враќале дома по зимскиот распуст.

2013 – Нов папа стана Аргентинецот Хорхе Марио Бергољо, кој го избра името на папата Франциско. Тој беше избран за поглавар на Римокатоличката црква откако неговиот претходник Бенедикт Шеснаесетти поднесе оставка на 28 февруари.

2016.- Во експлозија на автомобил-бомба во близина на автобуската станица во турскиот главен град Анкара загинаа 37 лица, а 125 беа повредени.

2017.- На кандидатот на владејачката партија Фидес, Јанош Адер, му е доверен нов мандат на претседателот на Унгарија.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (15 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

На денешен ден 15 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по ред:

1806 – Француски трупи под команда на Наполеон Бонапарта влегуваат во Варшава.

1840 – Ковчегот со останките на францускиот император Наполеон I е положен во „Homme des Invalides“ во Париз, 19 години по неговата смрт во егзил на островот Света Елена.

1914 – Битката кај Колубара завршува со ослободувањето на Белград во Првата светска војна. Победата, за која исклучителни заслуги му припаѓаат на командантот на Првата армија, генерал Живојин Мишиќ, го подигна угледот на Србија меѓу сојузниците и ја зајакна самодовербата на српската армија и народ.

1961 – Генералното собрание на Обединетите нации го отфрли советскиот предлог за прием на Народна Република Кина во светската организација.

1961 – Поранешниот нацистички функционер Адолф Ајхман, организатор и извршител на геноцидот врз Евреите во Втората светска војна, е осуден на смрт во Ерусалим, а потоа обесен. По војната, тој живеел во Аргентина под лажно име до 1960 година, кога бил откриен и уапсен од припадници на израелската тајна служба.

1991 – Околу 500 луѓе ги загубиле животите кога фериботот „Салем експрес“ удрил во корален гребен пред египетското пристаниште Сафага и потонал.

2000 – Нуклеарната централа Чернобил во Украина е затворена, каде што еден од блоковите на електраната експлодирал на 26 април 1986 година, предизвикувајќи ја најлошата нуклеарна катастрофа од почетокот на употребата на нуклеарните централи.

2001 – Кривата кула во Пиза во Италија повторно се отвора за посетители, по 12-годишна пауза поради реновирање.

2011 – Градското собрание на Белград официјално го именува Мостот на Ада.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (9 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред:

1824

  • Во Перуанската војна за независност, силите на Симон Боливар ја победија шпанската војска во битката кај Ајакучо – клучна за независноста на Перу.

1825

  • Константин стана нов цар на Русија; веднаш беа ковани монети со неговиот лик – познатата Константинова рубља.

1890

  • Започна третото официјално светско првенство во шах (1890/91) помеѓу Штајниц и Гунсберг.

1905

  • Премиера на едночинката „Салома“ од Рихард Штраус во Дрезден, шокирана публика.
  • Франција донесе декрет за одвојување на црквата од државата.

1917

  • Турските трупи го предадоа Ерусалим на Британците во Првата светска војна.

1935

  • Во Загреб е основана Федерацијата за лизгање на мраз и хокеј.

1941

  • Кина им објавува војна на Јапонија, Германија и Италија во Втората светска војна.

1944

  • Даниловград е ослободен по неколкудневни борби од фашистичкиот окупатор.

1961

  • Тангањика добива независност во рамките на Британскиот Комонвелт со Јулиус Њерере за премиер.
    (1962 – станува република, ист ден)

1967

  • Николае Чаушеску станува претседател на Романија.

1978

  • Се игра првиот натпревар од Женската професионална кошаркарска лига (WBL) – Чикаго Хасл vs. Милвоки Доус.

1985

  • Поранешните аргентински лидери Хорхе Видела и Емилио Масера осудени на доживотен затвор.
  • ГС на ОН едногласно усвојува резолуција за осуда на сите терористички акти.

1987

  • Протестите во Појасот Газа ја започнаа Првата Интифада; потоа се прошири во Западен Брег и Ерусалим.

1990

  • Лех Валенса победува на претседателските избори во Полска.
  • На првите повеќепартиски избори во Србија победи Социјалистичката партија; Милошевиќ станува претседател.

1991

  • Касарните на Трсат и командата на Риечкиот корпус предадени на хрватската армија; последниот војник на ЈНА ја напушта Риека.

1992

  • ФИФА ѝ забранува на Југославија да учествува во квалификациите за СП 1994, согласно санкциите на ОН.

1994

  • Шин Фејн започнува мировни преговори со британската влада по повеќе од 70 години.

1995

  • Врховниот суд на Полска ја потврдува победата на Квашњевски и ја отфрла жалбата за Валенса.

1996

  • ОН го одобрува договорот „нафта за храна“ – Ирак се враќа на светскиот нафтен пазар по 1990.

1999

  • Српските власти ја осудуваат Флора Бровина на 12 години затвор; ослободена во 2000 по заминувањето на Милошевиќ.

2000

  • Југославија и Словенија воспоставуваат дипломатски односи.

2002

  • „Јунајтед ерлајнс“ поднесува барање за банкрот – најголем во историјата на авиоиндустријата.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (1 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

  • 1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.

  • 1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.

  • 1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.

  • 1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.

  • 1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.

  • 1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.

  • 1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.

  • 1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.

  • 1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.

  • 1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.

  • 1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.

  • 1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.

  • 1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.

  • 1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.

  • 1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.

  • 1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.

  • 1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.

  • 1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.

  • 1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.

  • 1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.

  • 2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.

  • 2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.

  • 2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Скопје14 минути

Кинез и Италијанец пробале да влезат во Македонија со фалсификувани документи, експресно биле приведени

Вчера во 01:50 часот на Граничниот премин „Meѓународен Аеродром Скопје“, на влез во државата, полициски службеници ги лишија од слобода...

Фото: Jonas Leupe @ unsplash Фото: Jonas Leupe @ unsplash
Магазин3 часа

Голема промена кај паметните телефони: SIM-картичката станува минато

Класичните пластични SIM-картички полека исчезнуваат од паметните телефони. Според експертите, меѓу кои и Александар Рабе од Здружението на интернет индустријата,...

Фото: Shutter Speed @ unsplash Фото: Shutter Speed @ unsplash
Магазин3 часа

Следниот голем чекор на Instagram: како Meta планира да се натпреварува со YouTube и TikTok

Instagram планира постепено да воведува нови промени, а нивната имплементација ќе зависи и од реакцијата на корисниците. Не се прикажува?...

Фото: Kamil Switalski @ unsplash Фото: Kamil Switalski @ unsplash
Магазин3 часа

Nintendo Switch 2 сега може да користи Google Pixel како веб-камера

Недостатокот на вградена камера на Nintendo Switch 2 значи дека за видео повици преку функцијата GameChat е потребна надворешна камера....

Фото: Bryan Angelo @ unsplash Фото: Bryan Angelo @ unsplash
Магазин3 часа

OpenAI и Amazon: потенцијална инвестиција од над 10 милијарди долари

OpenAI е во напредни преговори со Amazon за потенцијална инвестиција и договор за користење на чипови за вештачка интелигенција, потврди...

Култура4 часа

На врата ни доаѓа големиот празник Св.Никола, светоцот заштитник на децата, сиромашните и работниците, за многу години најчестата слава во македонските домови!

Православните верници во Македонија во петок го одбележуваат празникот посветен на Свети Никола Чудотворец еден од најпочитуваните христијански светци и...

Спорт5 часа

„Њујорк Никс“ шампиони на НБА Купот 2025-та!

Њујорк Никс го освоија трофејот во НБА Купот по голема победа од 124-113 над Сан Антонио Спарс во финалето. Иако...

Хороскоп15 часа

Хороскоп за среда (17 декември)

ОВЕН Не очекувајте работите да одат како што сакате. Најверојатно ќе се соочите со проблеми поврзани со пријателите, соседите и...

Здравје и убавина23 часа

Неколку совети како да ги намалите масните наслаги на нозете кои со време биле наталожени

Топењето на масните наслаги на кој било дел од телото не е процес што се случува преку ноќ. Потребни се...

Кичево1 ден

Пополнета рубрика 2025: „Зошто вредиТ да си од Кичево“ – некои натписи сигурно за прв пат ќе ги прочитате

Кога ќе те прашаат: „Од кај си?“, ти им викаш: „Од Кичево“. Е, често пати потоа те гледаат коцкесто бидејќи...

НАЈЧИТАНИ