На денешен ден
14 јануари – На денешен ден

1742.- Почина англискиот астроном и геофизичар Едмунд Хали, директор на опсерваторијата Гринич и кралски астроном, по кого беше именувана Халеевата комета. Тој беше првиот што утврди дека кометите забележани во 1682, 1601 и 1551 година се всушност истото тело што се појавува периодично. Тој го создаде првиот каталог на светлите ѕвезди на јужното небо и првата метеоролошка карта.
1784.- САД го ратификуваа мировниот договор со Велика Британија, со кој формално заврши американската војна за независност.
1809.- Англија и Шпанија склучија сојуз против францускиот император Наполеон I.
1826.- Во Пешта е основана Матица српска на иницијатива на Јован Хаџиќ (Милош Светиќ) и со помош на богатите српски трговци од Пешта и Буда. Тоа книжевно и културно друштво одигра огромна улога во процутот на науката и културата на Србите во Војводина. Набргу по усвојувањето почна да го издава „Летопис Матица српска“, најстарото српско литературно списание. Таа била преместена во Нови Сад во 1864 година.
1840.- Во кнежевството Србија, Савиндан е прогласен за училишен празник, празник во спомен на големиот српски просветител и патрон на просветата Свети Сава. Првата прослава на Савиндан била одржана во 1812 година во Земун, а химната на Свети Сава за прв пат била изведена во 1839 година во Сегед.
1867.- Како дел од балканските национално-ослободителни сојузи против Отоманската империја, српската влада склучи договор со Бугарскиот револуционерен комитет во Букурешт за создавање на заедничка држава која ќе се вика бугарско-српска или српско-бугарска, со српска. принцот како владетел.Михаило Обреновиќ.
1892.- Роден е српскиот класичен филолог Милош Ѓуриќ, член на Српската академија на науките и уметностите, претседател на Српското книжевно друштво и уредник на списанието „Жива Антика“. Објавил повеќе од 200 дела за класичната литература и филозофија, ги превел Платон, Аристотел, Тукидид и други писатели и сите големи антички трагичари („Историја на хеленската книжевност“, „Историја на хеленската етика“).
1897.- Роден е српскиот историчар Васа Чубриловиќ, професор на белградскиот универзитет, член на Српската академија на науките и уметностите. Како учесник во атентатот на австроунгарскиот престолонаследник Франц Фердинанд во Сараево во 1914 година, бил осуден на 16 години затвор и бил во затвор до падот на Австро-Унгарија во Првата светска војна. Во Втората светска војна бил затворен во логорот Бањица. По ослободувањето на земјата бил директор на Балканолошкиот институт и министер во владата на ФНР Југославија.
1898.- Умре англискиот писател и математичар Луис Керол, автор на фантастичните бајки „Алиса во земјата на чудата“ и „Алиса низ очилата“.
1907.- Земјотрес го уништи градот Кингстон, Јамајка, при што загинаа околу 1.000 луѓе.
1941.- Роден е словенечкиот политичар и државник Милан Кучан, претседател на Словенија во клучните моменти од распадот на СФР Југославија (1991). Во негово време, Словенија прогласи независност (25 јуни 1991 година) и стана една од најуспешните поранешни комунистички земји во спроведувањето радикални политички и економски реформи. Тој беше реизбран за претседател на Словенија во 1994 и 1998 година.
1943.- Во Казабланка започна конференцијата на водачите на сојузничките сили во Втората светска војна Рузвелт, Черчил и Де Гол (Гол). На конференцијата која заврши на 26 јануари беше заклучено дека силите на Оската мора безусловно да капитулираат и беше прецизиран датумот на истоварувањето на сојузниците во Италија.
1953.- Народното собрание на ФНР на Југославија донесе уставен закон со кој се воведува општествена сопственост и самоуправување на производителите. Наместо влади и министерства, беа воведени извршни совети и државни секретаријати. Јосип Броз Тито стана првиот претседател на Сојузниот извршен совет.
1957.- Умре Хемфри Богарт, еден од најпопуларните американски филмски актери од педесеттите години. Добитник на Оскар во 1951 година за филмот „Африканска кралица“, легендарната популарност ја стекна во филмовите „Казабланка“ и „Малтешкиот сокол“.
1969.- Советскиот вселенски брод „Сојуз 4“ беше лансиран со космонаутот Владимир Шаталов, еден ден подоцна беше лансиран „Сојуз 5“ со Борис Волјанов, Алексеј Јелисеев и Евгениј Крунов. Двете табли потоа се споија, космонаутите Јелисеев и Крунов се префрлија во „Сојуз 4“. Тоа беше првото приклучување на вселенски бродови со екипаж во орбитата на Земјата.
1991.- Умре српскиот филолог Михаило Стевановиќ, професор на белградскиот универзитет, член на Српската академија на науките и уметностите. Објавил повеќе од 600 дела, меѓу кои и монументалното дело „Современиот српскохрватски јазик“.
1991.- Во Тунис беа убиени тројца блиски соработници на Јасер Арафат, меѓу кои и Абу Ијад, еден од основачите на Ослободителната организација на Палестина.
2003.- На најголемите демонстрации во историјата на кипарските Турци, десетици илјади луѓе побараа крај на децениската изолација во Никозија.
2004.- Италијанската и египетската полиција ја уапсија Рита Алгранати, членка на левичарската терористичка група Црвена бригада, која учествуваше во киднапирањето и убиството на поранешниот италијански премиер Алдо Мора во 1978 година.
2008.- Умре Анхел Гонзалес, еден од најголемите шпански поети и член на генерацијата писатели познати по борбата против диктатурата на Франциско Франко.
2009.- Умре истакнатиот хрватски скулптор Душан Џамоња.
2009.- Судот во Париз ослободи шест лекари и фармацевти од обвиненијата за смртта на 117 деца кои биле лекувани со хормон за раст во 1980-тите, а потоа заболеле од болеста Кројцфелд-Јакобс.
2010.- Умре американскиот пејач и текстописец Боби Чарлс, автор на познатите хитови „See You later Alligator“ и „Walking to New Orleans“.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
-
Кичево1 ден
За прв пат во Македонија и Кичево, од манастирската фарма на „Богородица Пречиста,“ свежо, органско кравјо млеко и сирење
-
Кичево1 ден
На „Стража“ предмалку се случила сообраќајка помеѓу мотор и автомобил
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за сабота (16 август)
-
Македонија2 дена
Кај возач на возило, сопственост на ЈЗУ „Здравствен дом“ – Берово, била пронајдена дрога, возачот бил лишен од слобода
-
Временска прогноза8 часа
Утре попладне најава за локален пороен дожд и дестабилизација, додека во понеделник дожд и грмежи речиси на секаде во Македонија
-
Временска прогноза2 дена
Метео мапата за викендов укажува промена на времето, нестабилност, проследена со дожд и засилен ветер?
-
Култура2 дена
Денес се празнува „Откривањето и преносот на моштите на Светиот првомаченик и архиѓакон Стефан“, еден од четирите празници посветени на овој светец.
-
Спорт2 дена
Македонскиот „дијамант“ повторно пред вратите на Наполи? Тоа би било посебен момент за клубот и неговите фанови