На денешен ден
15 јуни – На денешен ден

1215.- Англискиот крал Џон, под притисок на благородништвото, ја усвоил Magna Carta Libertatum, основата на државата, симбол на борбата против апсолутизмот и еден од најважните документи во британската и европската уставна историја.
1467.- Умре Филип Ле Бон, војводата од Бургундија.
1520.- Папата Лав X (Лав) го екскомуницира Мартин Лутер со бик, осудувајќи ги тезите на Лутер за уживање, догми и организација на Католичката црква. Во 1517 година, Лутер ги прикова идеите за реформата на Црквата систематизирана во 95 тези на вратите на дворската црква во Виртемберг, означувајќи го почетокот на расколот на католичка Европа.
1843.- Роден е норвешкиот композитор, пијанист и диригент Едвард Хагеруп Григ, кој инспириран од националниот фолклор ја афирмирал норвешката музика во светот („Пер Гинт“, „Лирски парчиња“).
1862.- Турски војник уби српско момче кај фонтаната Чукур во Белград, што предизвика судири во градот. Турците потоа дојдоа од Белградската тврдина каде што беше нивниот гарнизон и го бомбардираа Белград.
1882.- Роден е генералот и државник Јон Антонеску, диктатор на романската прогерманска влада за време на Втората светска војна. Тој ја воведе Романија во Тројниот сојуз и се приклучи на нападот врз СССР во 1941 година. Тој беше осуден на смрт и погубен во 1946 година како воен злосторник.
1903.- По убиството на Александар Обреновиќ во мајскиот пуч, српскиот парламент го избра Петар Караѓорѓевиќ за крал на Србија. За време на неговото владеење беше зајакнат парламентаризмот и забрзан економскиот и културниот развој на земјата. Тој поднел оставка од власта на 22 јуни 1914 година, а неговиот втор син Александар добил кралска власт.
1904.- Повеќе од илјада луѓе, главно жени и деца, загинаа во близина на Њујорк во пожар на бродот „Џенерал Слокам“.
1907.- Започна Втората хашка мировна конференција, на која 44 држави, меѓу кои и Србија и Црна Гора, усвоија 13 конвенции за законите и обичаите на војната („Хашки конвенции“). Четвртата конвенција го основа Постојаниот арбитражен суд во Хаг.
1919.- Англиските пилоти Артур Браун и Џон Алкок го завршија својот прв директен лет преку Атлантикот.
1920.- Еден од основачите на безжичната телеграфија, италијанскиот инженер Гуглиелмо Маркони, го емитувал првото музичко радио емитување во Англија. Тоа беше песна на австралиската оперска пејачка Нели.
1940.- Германските трупи ја пробија линијата Мажино кај Седан. Системот за утврдување, долг 360 километри, изграден од Французите долж границата со Германија меѓу двете светски војни, се сметаше за ремек-дело на градба и утврдување.
1969.- По повлекувањето на Шарл де Гол од политичката сцена, Жорж Помпиду е избран за претседател на Франција.
1975.- Кошаркарите на Југославија станаа европски шампиони со победата над репрезентацијата на СССР во Белград.
1977.- Адолфо Суарез и неговата коалиција Демократски центар победија на првите слободни избори во Шпанија по смртта на Франциско Франко, кој владееше диктаторски од 1939 година.
1982.- Аргентинските сили на Фолкландските Острови им се предале на Британците. Со тоа заврши војната во која загинаа околу 1.000 луѓе.
1988 – Пакистанскиот претседател Зија Хак објави дека исламскиот шеријатски закон ќе стане врховен закон во Пакистан.
1992.- Писателката Добрица Ќосиќ е избрана за прв претседател на СР Југославија. Ден претходно за прв премиер на новоформираната држава беше избран американскиот бизнисмен Милан Паниќ.
1992.- За прв пат по Втората светска војна, парламентот на Јапонија го одобри распоредувањето на војници во странство.
1994.- Израел и Ватикан воспоставија целосни дипломатски односи, потврдувајќи го договорот за меѓусебно признавање и помирување по вековниот конфликт меѓу Евреите и католиците.
1995.- Советот за безбедност на ОН донесе резолуција за проширување на силите на ОН во силите за брза реакција на БиХ, со 12.000 француски, британски и холандски војници. Русија и Кина беа воздржани.
1996.- Умре американската пејачка Ела Фицџералд, „Кралица на џезот“, позната по музичките „скејт“ дијалози со големите џез музичари Армстронг, Елингтон и Бејси.
2000.- Во обидот за атентат во Будва, Црна Гора, лесно е ранет Вук Драшковиќ, лидер на Српското движење за обнова, една од најголемите опозициски политички партии во Србија во тоа време.
2000.- Римокатоличкиот бискуп Августин Мисаго беше ослободен откако беше ослободен од обвинението за соучесништво во масакрот на повеќе од половина милион Руанда во 1994 година и геноцид.
2001 – Шангај пет – Кина, Русија, Казахстан, Киргистан и Таџикистан, по пристапувањето на Узбекистан, ја преименуваа Шангајската организација за соработка (СЦО) во регионална организација за борба против исламскиот милитаризам.
2003.- Ватерполо репрезентацијата на Србија и Црна Гора освои златен медал на Европското првенство во Словенија.
2006.- Владата на Србија ја призна Република Црна Гора, 12 дена по прогласувањето на нејзината независност.
2008.- Косовскиот претседател Фатмир Сејдиу официјално го прогласи новиот устав со потпишување на указ за објавување на 41 закон. Република Србија не го прифати Уставот на Косово како правен факт.
2010.- Умре актерот Беким Фехмиу, ѕвезда на југословенскиот филм, познат по улогата во „Собирачи на пердуви“. Тој престана да глуми во 1987 година во знак на протест поради „антиалбанската хистерија“.
2012 – Сараевскиот трибунал за воени злосторства осуди четворица поранешни припадници на војската на босанските Срби, Станко Којиќ, Франк Кос, Зоран Гороња и Властимир Голијан на 142 години затвор за учество во масовното егзекуција на Бошњаците од Сребреница.
2013 – Во Тјентиште беше одбележана 70-годишнината од битката кај Сутјеска во присуство на ветерани и антифашистички организации од Србија, Црна Гора, Босна и Херцеговина, Хрватска и Словенија.
2014.- Новиот претседател на Словачка, Андреј Киска, 51-годишен милионер и филантроп без политичко искуство, официјално ја презеде функцијата. Киска е четвртиот претседател на Словачка по распадот на Чехословачка во раните 1990-ти.
2017.- Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, ја назначи Ана Брнабиќ, министерка за државна администрација и локална самоуправа, за мандатар на новата влада.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (29 август)

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.
1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.
1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.
1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.
1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.
1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.
1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.
1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.
1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.
1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.
1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.
1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.
1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.
1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.
1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.
1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.
1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.
1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.
1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.
1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.
1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.
1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.
2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.
2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.
2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.
2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.
2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.
2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.
2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.
-
Кичево2 дена
Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете
-
Музика12 часа
(ВИДЕО) Кичевчани во полн ефект до достигнувања на соништата, „Men Of Silver Soul“ на „Marbled In Stone“ ќе ви стане омилена веднаш!
-
Кичево1 ден
Кичево на нозе: Да помогнеме во потрагата утре во с.Белица кичевско за исчезнатата баба Велјанка
-
Кичево18 часа
Среќен крај, баба Велјанка е пронајдена жива и здрава
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (8 септември)
-
Спорт15 часа
(ФОТО) На пауза во Кичево, полека финишира 34-то издание на мото-рели „Независност Македонија 2025“
-
Кичево2 дена
Започнува „Наше театарче“ на „Intellect Education“ место каде најмилите ќе го развијат својот талент, ќе ја откријат својата креативност и ќе блеснат на сцената!
-
Хороскоп6 часа
Хороскоп за вторник (9 септември)