Следете не

На денешен ден

15 јуни – На денешен ден

Објавено пред

на

1215.- Англискиот крал Џон, под притисок на благородништвото, ја усвоил Magna Carta Libertatum, основата на државата, симбол на борбата против апсолутизмот и еден од најважните документи во британската и европската уставна историја.

1467.- Умре Филип Ле Бон, војводата од Бургундија.

1520.- Папата Лав X (Лав) го екскомуницира Мартин Лутер со бик, осудувајќи ги тезите на Лутер за уживање, догми и организација на Католичката црква. Во 1517 година, Лутер ги прикова идеите за реформата на Црквата систематизирана во 95 тези на вратите на дворската црква во Виртемберг, означувајќи го почетокот на расколот на католичка Европа.

1843.- Роден е норвешкиот композитор, пијанист и диригент Едвард Хагеруп Григ, кој инспириран од националниот фолклор ја афирмирал норвешката музика во светот („Пер Гинт“, „Лирски парчиња“).

1862.- Турски војник уби српско момче кај фонтаната Чукур во Белград, што предизвика судири во градот. Турците потоа дојдоа од Белградската тврдина каде што беше нивниот гарнизон и го бомбардираа Белград.

1882.- Роден е генералот и државник Јон Антонеску, диктатор на романската прогерманска влада за време на Втората светска војна. Тој ја воведе Романија во Тројниот сојуз и се приклучи на нападот врз СССР во 1941 година. Тој беше осуден на смрт и погубен во 1946 година како воен злосторник.

1903.- По убиството на Александар Обреновиќ во мајскиот пуч, српскиот парламент го избра Петар Караѓорѓевиќ за крал на Србија. За време на неговото владеење беше зајакнат парламентаризмот и забрзан економскиот и културниот развој на земјата. Тој поднел оставка од власта на 22 јуни 1914 година, а неговиот втор син Александар добил кралска власт.

1904.- Повеќе од илјада луѓе, главно жени и деца, загинаа во близина на Њујорк во пожар на бродот „Џенерал Слокам“.

1907.- Започна Втората хашка мировна конференција, на која 44 држави, меѓу кои и Србија и Црна Гора, усвоија 13 конвенции за законите и обичаите на војната („Хашки конвенции“). Четвртата конвенција го основа Постојаниот арбитражен суд во Хаг.

1919.- Англиските пилоти Артур Браун и Џон Алкок го завршија својот прв директен лет преку Атлантикот.

1920.- Еден од основачите на безжичната телеграфија, италијанскиот инженер Гуглиелмо Маркони, го емитувал првото музичко радио емитување во Англија. Тоа беше песна на австралиската оперска пејачка Нели.

1940.- Германските трупи ја пробија линијата Мажино кај Седан. Системот за утврдување, долг 360 километри, изграден од Французите долж границата со Германија меѓу двете светски војни, се сметаше за ремек-дело на градба и утврдување.

1969.- По повлекувањето на Шарл де Гол од политичката сцена, Жорж Помпиду е избран за претседател на Франција.

1975.- Кошаркарите на Југославија станаа европски шампиони со победата над репрезентацијата на СССР во Белград.

1977.- Адолфо Суарез и неговата коалиција Демократски центар победија на првите слободни избори во Шпанија по смртта на Франциско Франко, кој владееше диктаторски од 1939 година.

1982.- Аргентинските сили на Фолкландските Острови им се предале на Британците. Со тоа заврши војната во која загинаа околу 1.000 луѓе.

1988 – Пакистанскиот претседател Зија Хак објави дека исламскиот шеријатски закон ќе стане врховен закон во Пакистан.

1992.- Писателката Добрица Ќосиќ е избрана за прв претседател на СР Југославија. Ден претходно за прв премиер на новоформираната држава беше избран американскиот бизнисмен Милан Паниќ.

1992.- За прв пат по Втората светска војна, парламентот на Јапонија го одобри распоредувањето на војници во странство.

1994.- Израел и Ватикан воспоставија целосни дипломатски односи, потврдувајќи го договорот за меѓусебно признавање и помирување по вековниот конфликт меѓу Евреите и католиците.

1995.- Советот за безбедност на ОН донесе резолуција за проширување на силите на ОН во силите за брза реакција на БиХ, со 12.000 француски, британски и холандски војници. Русија и Кина беа воздржани.

1996.- Умре американската пејачка Ела Фицџералд, „Кралица на џезот“, позната по музичките „скејт“ дијалози со големите џез музичари Армстронг, Елингтон и Бејси.

2000.- Во обидот за атентат во Будва, Црна Гора, лесно е ранет Вук Драшковиќ, лидер на Српското движење за обнова, една од најголемите опозициски политички партии во Србија во тоа време.

2000.- Римокатоличкиот бискуп Августин Мисаго беше ослободен откако беше ослободен од обвинението за соучесништво во масакрот на повеќе од половина милион Руанда во 1994 година и геноцид.

2001 – Шангај пет – Кина, Русија, Казахстан, Киргистан и Таџикистан, по пристапувањето на Узбекистан, ја преименуваа Шангајската организација за соработка (СЦО) во регионална организација за борба против исламскиот милитаризам.

2003.- Ватерполо репрезентацијата на Србија и Црна Гора освои златен медал на Европското првенство во Словенија.

2006.- Владата на Србија ја призна Република Црна Гора, 12 дена по прогласувањето на нејзината независност.

2008.- Косовскиот претседател Фатмир Сејдиу официјално го прогласи новиот устав со потпишување на указ за објавување на 41 закон. Република Србија не го прифати Уставот на Косово како правен факт.

2010.- Умре актерот Беким Фехмиу, ѕвезда на југословенскиот филм, познат по улогата во „Собирачи на пердуви“. Тој престана да глуми во 1987 година во знак на протест поради „антиалбанската хистерија“.

2012 – Сараевскиот трибунал за воени злосторства осуди четворица поранешни припадници на војската на босанските Срби, Станко Којиќ, Франк Кос, Зоран Гороња и Властимир Голијан на 142 години затвор за учество во масовното егзекуција на Бошњаците од Сребреница.

2013 – Во Тјентиште беше одбележана 70-годишнината од битката кај Сутјеска во присуство на ветерани и антифашистички организации од Србија, Црна Гора, Босна и Херцеговина, Хрватска и Словенија.

2014.- Новиот претседател на Словачка, Андреј Киска, 51-годишен милионер и филантроп без политичко искуство, официјално ја презеде функцијата. Киска е четвртиот претседател на Словачка по распадот на Чехословачка во раните 1990-ти.

2017.- Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, ја назначи Ана Брнабиќ, министерка за државна администрација и локална самоуправа, за мандатар на новата влада.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (9 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред:

1824

  • Во Перуанската војна за независност, силите на Симон Боливар ја победија шпанската војска во битката кај Ајакучо – клучна за независноста на Перу.

1825

  • Константин стана нов цар на Русија; веднаш беа ковани монети со неговиот лик – познатата Константинова рубља.

1890

  • Започна третото официјално светско првенство во шах (1890/91) помеѓу Штајниц и Гунсберг.

1905

  • Премиера на едночинката „Салома“ од Рихард Штраус во Дрезден, шокирана публика.
  • Франција донесе декрет за одвојување на црквата од државата.

1917

  • Турските трупи го предадоа Ерусалим на Британците во Првата светска војна.

1935

  • Во Загреб е основана Федерацијата за лизгање на мраз и хокеј.

1941

  • Кина им објавува војна на Јапонија, Германија и Италија во Втората светска војна.

1944

  • Даниловград е ослободен по неколкудневни борби од фашистичкиот окупатор.

1961

  • Тангањика добива независност во рамките на Британскиот Комонвелт со Јулиус Њерере за премиер.
    (1962 – станува република, ист ден)

1967

  • Николае Чаушеску станува претседател на Романија.

1978

  • Се игра првиот натпревар од Женската професионална кошаркарска лига (WBL) – Чикаго Хасл vs. Милвоки Доус.

1985

  • Поранешните аргентински лидери Хорхе Видела и Емилио Масера осудени на доживотен затвор.
  • ГС на ОН едногласно усвојува резолуција за осуда на сите терористички акти.

1987

  • Протестите во Појасот Газа ја започнаа Првата Интифада; потоа се прошири во Западен Брег и Ерусалим.

1990

  • Лех Валенса победува на претседателските избори во Полска.
  • На првите повеќепартиски избори во Србија победи Социјалистичката партија; Милошевиќ станува претседател.

1991

  • Касарните на Трсат и командата на Риечкиот корпус предадени на хрватската армија; последниот војник на ЈНА ја напушта Риека.

1992

  • ФИФА ѝ забранува на Југославија да учествува во квалификациите за СП 1994, согласно санкциите на ОН.

1994

  • Шин Фејн започнува мировни преговори со британската влада по повеќе од 70 години.

1995

  • Врховниот суд на Полска ја потврдува победата на Квашњевски и ја отфрла жалбата за Валенса.

1996

  • ОН го одобрува договорот „нафта за храна“ – Ирак се враќа на светскиот нафтен пазар по 1990.

1999

  • Српските власти ја осудуваат Флора Бровина на 12 години затвор; ослободена во 2000 по заминувањето на Милошевиќ.

2000

  • Југославија и Словенија воспоставуваат дипломатски односи.

2002

  • „Јунајтед ерлајнс“ поднесува барање за банкрот – најголем во историјата на авиоиндустријата.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (1 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

  • 1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.

  • 1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.

  • 1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.

  • 1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.

  • 1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.

  • 1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.

  • 1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.

  • 1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.

  • 1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.

  • 1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.

  • 1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.

  • 1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.

  • 1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.

  • 1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.

  • 1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.

  • 1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.

  • 1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.

  • 1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.

  • 1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.

  • 1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.

  • 2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.

  • 2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.

  • 2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 ноември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Lucian Alexe

На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

19. век

1879

  • Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.

1895

  • Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.


20. век

1910-1930

1912

  • Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.

1919

  • Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:

    • Добруџа ѝ припаднала на Романија,

    • Источна Тракија на Грција,

    • Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.

1926

  • Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.


1930-1950

1940

  • Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.

  • Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.

1941

  • Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.

1942

  • Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.

1945

  • Норвешка станала членка на Обединетите нации.


1950-1970

1953

  • Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.

1968

  • Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.


1970-1990

1970

  • Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.

1974

  • На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.

1978

  • Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.

1983

  • Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.

1989

  • Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.

1990

  • Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.


1990-2000

1991

  • Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.

  • Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.

1996

  • Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.

  • Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.

1997

  • Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.


21. век

2000

  • Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).

  • Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.

2001

  • НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.

  • Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.

2004

  • Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.

2005

  • Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.

2006

  • Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.

  • Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп8 часа

Хороскоп за среда (10 декември)

ОВЕН Не се прикажува? ( Повеќе инфо ) Можеби имате трема пред новиот деловен почеток и потребно ви е некое...

Македонија12 часа

На Јован сме му потребни за операција на окото, да дадеме хуманитарна помош со телефонски повик веднаш!

Јован Блажевски има потреба од нашата помош, затоа сите заедно да помогнеме и да ја собереме потребната сума на пари...

Македонија17 часа

Ново намалување на дизелот од ноќеска, бензините остануваат непроменети

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1), не се...

Фото: Windows @ unsplash Фото: Windows @ unsplash
Магазин18 часа

Доаѓа ново големо ажурирање за Windows 11 — еве ги сите новости

• Мајкрософт ја продолжува стратегијата за 2025 година, која ја нарече „година на освежување на компјутерите со Windows 11“. Целта...

Магазин18 часа

Водич за купување ChatGPT со вештачка интелигенција

• OpenAI ја претстави новата функција „истражување на пазарување“, создадена за да им помогне на корисниците при празничното пазарување. Функцијата...

Фото: Mariia Shalabaieva @ unsplash Фото: Mariia Shalabaieva @ unsplash
Магазин18 часа

Nvidia ја прогласи Huawei за најсилна технолошка компанија во историјата

• Јенсен Хуанг истакна дека Huawei е најмоќната технолошка компанија досега, со исклучителни можности во вештачка интелигенција и хардвер. И...

ФОТО: Unsplash.com @ Anh Nhat ФОТО: Unsplash.com @ Anh Nhat
Магазин18 часа

Телефоните на Samsung добиваат голема реконструкција: Започна бета-програмата One UI 8.5

Samsung ја претстави бета-програмата One UI 8.5, која им овозможува на корисниците да ја тестираат новата верзија на интерфејсот пред...

Кичево19 часа

Ноќеска во Кичево европско-медитеранскиот сеизмолошки центар регистрираше слаб земјотрес на длабочина од околу 15 километри

Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар (ЕМСЦ) соопшти дека ноќеска, во 01:23 часот, во Македонија е забележан земјотрес со јачина од 2 степени...

Временска прогноза20 часа

За вистинската зима и снежна идила ќе почекаме, следуваат пролетни температури над просекот за месец декември

Под влијание на висок воздушен притисок (Антициклон) и на потопла воздушна маса од југ, во Македонија продолжува периодот на стабилно...

На денешен ден21 час

Времеплов: На денешен ден (9 декември)

На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед...

НАЈЧИТАНИ