Следете не

На денешен ден

15 јуни – На денешен ден

Објавено пред

на

1215.- Англискиот крал Џон, под притисок на благородништвото, ја усвоил Magna Carta Libertatum, основата на државата, симбол на борбата против апсолутизмот и еден од најважните документи во британската и европската уставна историја.

1467.- Умре Филип Ле Бон, војводата од Бургундија.

1520.- Папата Лав X (Лав) го екскомуницира Мартин Лутер со бик, осудувајќи ги тезите на Лутер за уживање, догми и организација на Католичката црква. Во 1517 година, Лутер ги прикова идеите за реформата на Црквата систематизирана во 95 тези на вратите на дворската црква во Виртемберг, означувајќи го почетокот на расколот на католичка Европа.

1843.- Роден е норвешкиот композитор, пијанист и диригент Едвард Хагеруп Григ, кој инспириран од националниот фолклор ја афирмирал норвешката музика во светот („Пер Гинт“, „Лирски парчиња“).

1862.- Турски војник уби српско момче кај фонтаната Чукур во Белград, што предизвика судири во градот. Турците потоа дојдоа од Белградската тврдина каде што беше нивниот гарнизон и го бомбардираа Белград.

1882.- Роден е генералот и државник Јон Антонеску, диктатор на романската прогерманска влада за време на Втората светска војна. Тој ја воведе Романија во Тројниот сојуз и се приклучи на нападот врз СССР во 1941 година. Тој беше осуден на смрт и погубен во 1946 година како воен злосторник.

1903.- По убиството на Александар Обреновиќ во мајскиот пуч, српскиот парламент го избра Петар Караѓорѓевиќ за крал на Србија. За време на неговото владеење беше зајакнат парламентаризмот и забрзан економскиот и културниот развој на земјата. Тој поднел оставка од власта на 22 јуни 1914 година, а неговиот втор син Александар добил кралска власт.

1904.- Повеќе од илјада луѓе, главно жени и деца, загинаа во близина на Њујорк во пожар на бродот „Џенерал Слокам“.

1907.- Започна Втората хашка мировна конференција, на која 44 држави, меѓу кои и Србија и Црна Гора, усвоија 13 конвенции за законите и обичаите на војната („Хашки конвенции“). Четвртата конвенција го основа Постојаниот арбитражен суд во Хаг.

1919.- Англиските пилоти Артур Браун и Џон Алкок го завршија својот прв директен лет преку Атлантикот.

1920.- Еден од основачите на безжичната телеграфија, италијанскиот инженер Гуглиелмо Маркони, го емитувал првото музичко радио емитување во Англија. Тоа беше песна на австралиската оперска пејачка Нели.

1940.- Германските трупи ја пробија линијата Мажино кај Седан. Системот за утврдување, долг 360 километри, изграден од Французите долж границата со Германија меѓу двете светски војни, се сметаше за ремек-дело на градба и утврдување.

1969.- По повлекувањето на Шарл де Гол од политичката сцена, Жорж Помпиду е избран за претседател на Франција.

1975.- Кошаркарите на Југославија станаа европски шампиони со победата над репрезентацијата на СССР во Белград.

1977.- Адолфо Суарез и неговата коалиција Демократски центар победија на првите слободни избори во Шпанија по смртта на Франциско Франко, кој владееше диктаторски од 1939 година.

1982.- Аргентинските сили на Фолкландските Острови им се предале на Британците. Со тоа заврши војната во која загинаа околу 1.000 луѓе.

1988 – Пакистанскиот претседател Зија Хак објави дека исламскиот шеријатски закон ќе стане врховен закон во Пакистан.

1992.- Писателката Добрица Ќосиќ е избрана за прв претседател на СР Југославија. Ден претходно за прв премиер на новоформираната држава беше избран американскиот бизнисмен Милан Паниќ.

1992.- За прв пат по Втората светска војна, парламентот на Јапонија го одобри распоредувањето на војници во странство.

1994.- Израел и Ватикан воспоставија целосни дипломатски односи, потврдувајќи го договорот за меѓусебно признавање и помирување по вековниот конфликт меѓу Евреите и католиците.

1995.- Советот за безбедност на ОН донесе резолуција за проширување на силите на ОН во силите за брза реакција на БиХ, со 12.000 француски, британски и холандски војници. Русија и Кина беа воздржани.

1996.- Умре американската пејачка Ела Фицџералд, „Кралица на џезот“, позната по музичките „скејт“ дијалози со големите џез музичари Армстронг, Елингтон и Бејси.

2000.- Во обидот за атентат во Будва, Црна Гора, лесно е ранет Вук Драшковиќ, лидер на Српското движење за обнова, една од најголемите опозициски политички партии во Србија во тоа време.

2000.- Римокатоличкиот бискуп Августин Мисаго беше ослободен откако беше ослободен од обвинението за соучесништво во масакрот на повеќе од половина милион Руанда во 1994 година и геноцид.

2001 – Шангај пет – Кина, Русија, Казахстан, Киргистан и Таџикистан, по пристапувањето на Узбекистан, ја преименуваа Шангајската организација за соработка (СЦО) во регионална организација за борба против исламскиот милитаризам.

2003.- Ватерполо репрезентацијата на Србија и Црна Гора освои златен медал на Европското првенство во Словенија.

2006.- Владата на Србија ја призна Република Црна Гора, 12 дена по прогласувањето на нејзината независност.

2008.- Косовскиот претседател Фатмир Сејдиу официјално го прогласи новиот устав со потпишување на указ за објавување на 41 закон. Република Србија не го прифати Уставот на Косово како правен факт.

2010.- Умре актерот Беким Фехмиу, ѕвезда на југословенскиот филм, познат по улогата во „Собирачи на пердуви“. Тој престана да глуми во 1987 година во знак на протест поради „антиалбанската хистерија“.

2012 – Сараевскиот трибунал за воени злосторства осуди четворица поранешни припадници на војската на босанските Срби, Станко Којиќ, Франк Кос, Зоран Гороња и Властимир Голијан на 142 години затвор за учество во масовното егзекуција на Бошњаците од Сребреница.

2013 – Во Тјентиште беше одбележана 70-годишнината од битката кај Сутјеска во присуство на ветерани и антифашистички организации од Србија, Црна Гора, Босна и Херцеговина, Хрватска и Словенија.

2014.- Новиот претседател на Словачка, Андреј Киска, 51-годишен милионер и филантроп без политичко искуство, официјално ја презеде функцијата. Киска е четвртиот претседател на Словачка по распадот на Чехословачка во раните 1990-ти.

2017.- Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, ја назначи Ана Брнабиќ, министерка за државна администрација и локална самоуправа, за мандатар на новата влада.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.

1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.

1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.

1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.

Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.

1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.

1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.

1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.

2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.

2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.

Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.

1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.

Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.

2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Античко и средновековно време

  • 604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.

  • 735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.

  • 1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.


🕌 Историја на Азија

  • 1659 г.Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.


👑 Европска политика и култура

  • 1805 г.Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.

  • 1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.

  • 1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.

  • 1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.

  • 1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.

  • 1896 г.Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.


⚔️ 20 век – војни и политики

  • 1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.

  • 1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.

  • 1955 г.Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.

  • 1966 г.Британска Гвајана станала независна држава.

  • 1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.

  • 1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.

  • 1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.

  • 1991 г.Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.

  • 1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.

  • 1997 г.Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.

  • 1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.

  • 2001 г.Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.

  • 2002 г.Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.

  • 2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.

  • 2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.

  • 2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.

  • 2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.

  • 2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.

  • 2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.

  • 2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.

  • 2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.

  • 2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (24 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🪐 Наука и технологија

  • 1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.

  • 1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.

  • 1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.

  • 1844Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“


⚔️ Историски и политички настани

  • 1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.

  • 1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.

  • 1993Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.

  • 2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.


👑 Личности

  • 1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.

  • 1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.

  • 1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.

  • 2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.


🧱 Културни и социјални настани

  • 1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.

  • 1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.

  • 1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија5 часа

Штипјанец се здобил со тешки телесни повреди откако паднал на коловозот, управувајќи мопед

На 07.06.2025 во СВР Штип било пријавено дека околу 21.20 часот на ул.„Крушевска Република“ во Штип, Р.Ѓ.(58) од Штип, управувајќи...

Спорт5 часа

Управниот одбор на ФФМ донесе низа важни одлуки, меѓу нив усвоен беше новиот систем на натпреварување во МФЛ

На редовната седница на Управниот одбор на Фудбалската федерација на Македонија (ФФМ) беа донесени важни одлуки кои се однесуваат на...

Култура5 часа

Денеска е „Духовден“ – Празник на Светиот Дух

Денес се слави Духовден, голем христијански празник посветен на слегувањето на Светиот Дух врз апостолите. Овој празник, познат и како...

Временска прогноза19 часа

Алармот е вклучен, денес ќе имаме најтопол ден од почеток на 2025-та година!

Денес (недела 8 јуни) во Македонија топлотниот бран од Африка ќе го достигне својот максимум и температурите ќе се искачуваат...

Хороскоп20 часа

Хороскоп за недела (8 јуни)

ОВЕН Постојат важни цели што можете да ги постигнете во различни фази или во некои решенија. Се грижите за осмислување...

Спорт23 часа

(ВИДЕО) Американската тенисерка Гауф триумфираше на „Ролан Гарос“ по победата над белорусинката Арина Сабаленка

Американската тенисерка Коко Гауф триумфираше на Ролан Гарос, совладувајќи ја Арина Сабаленка со резултат 2-1 во сетови (6-7, 6-2, 6-4)....

Спорт1 ден

(ВИДЕО) „Капа доле“ за прикажаната игра упати Милевски, додека Омерагиќ во соблекувалната укажа поддршка и честитки до играчите на македонската репрезентација!

Во рамки на вчерашниот успешен меч завршни зборови со фудбалерите имаа селекторот на македонската фудбалска репрезентација Благоја Милевски и првиот...

Македонија1 ден

Попладнево почувствуван земјотрес во Македонија

Телеметриската сеизмолошка мрежа на Република Македонија, преку сеизмолошките станици инсталирани ширум територијата, одржувани од Сеизмолошката опсерваторија при Природно-математичкиот факултет во...

Македонија1 ден

Срамота: Пред Духовден во село во Македонска Каменица оштетени гробови

На 06.06.2025 во 16.20 часот во Полициското одделение Македонска Каменица, Љ.Г. (60) од Македонска Каменица пријавил дека во периодот од...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за сабота (7 јуни)

ОВЕН Можно е во текот на денешниот ден да успеете да склопите нови деловни контакти кои ќе ви значат многу...

НАЈЧИТАНИ