Следете не

На денешен ден

16 април – На денешен ден

Објавено пред

на

1346.- Во Скопје, српскиот крал Душан Стефан Немањиќ бил крунисан за цар. Во исто време била прогласена Српската патријаршија, а прв патријарх бил Јоаникиј.

1828.- Во Франција умре шпанскиот сликар Франциско де Гоја, каде што е во доброволен егзил од 1824 година. Како дворски сликар правел познати портрети на членови на кралското семејство, дворјани и истакнати личности, а меѓу неговите најпознати слики се „Одевена Маја“ и „Гола Маја“.

1844.- Роден е Франсоа-Анатол Тибо, член на Француската академија и добитник на Нобеловата награда за литература во 1921 година. („Градината на Епикур“, „Злосторствата на Силвестер Бонар“, „Бунтот на ангелите“).

1850.- Умре француската скулпторка Мари Тисо, која во 1802 година го основаше музејот за восочни восоци во Лондон.

1856.- За време на војната е усвоена Париската декларација за правото на морето.

1859.- Умре францускиот политичар и историчар Алексис Клерел Токвил, чија работа имаше значително влијание врз развојот на граѓанската демократија („Американска демократија“).

1867.- Роден е американскиот пилот и дизајнер на авиони Вилбур Рајт, кој во 1903 година го направил првиот лет со својот брат Орвил. Летот траел 59 секунди, а авионот прелетал 285 метри. Браќата Рајт основале компанија за авиони во 1909 година.

1872.- Родена е српската сликарка со германско потекло Бета Вукановиќ. Била професорка во белградското уметничко училиште и една од основачите на Здружението на српски уметници, сликари и скулптори „Цвијета Зузориќ“.

1879.- Умре Беранде Субиру, чија „визија за Дева Марија“ претходеше на создавањето светилиште во Лурд, Франција.

1889.- Роден е англискиот филмски актер, сценарист, режисер и продуцент Чарли Чаплин. Кариерата ја направи во САД, а во 1952 година емигрира во Швајцарија, каде што почина во 1977 година. Во текот на 40-те години снимил 75 кратки и играни филмови, а во 1972 година добил Оскар за животно дело. („Светлините на метрополата“, „Модерни времиња“, „Големиот диктатор“, „Светлата на сцената“).

1922.- Германија и Советскиот Сојуз го потпишаа Договорот од Рапало, со кој се признава Советскиот Сојуз и се обновуваат дипломатските и трговските односи.

1940.- Родена е данската кралица Маргарет Втора. Таа стана кралица во 1972 година и беше првата жена што се качи на данскиот трон по 600 години.

1944.- Сојузничката авијација го бомбардира Белград во Втората светска војна. Повеќе од 1.200 луѓе загинаа, илјадници беа ранети и повредени, а уништени се 600 згради.

1945.- Американските трупи влегоа во германскиот град Нирнберг за време на Втората светска војна.

1947.- Во експлозија на бомба во близина на пристаништето Тексас во САД загинаа најмалку 580 луѓе.

1948.- Во Париз е основана Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЕЦ).

1964.- Девет лица во Британија беа осудени на затвор од 25 до 30 години за учество во „Големиот грабеж на воз“ од 1963 година. Еден од главните актери во „грабежот на векот“ Роналд Бигс успеа да побегне од затвор и да пристигне во Бразил, каде живеел до мај 2001 година кога се предал на Скотланд Јард.

1970.- Лавина усмрти детски санаториум во Салан на француските Алпи, убивајќи 72 лица.

1975.- Умре индискиот филозоф и државник Сервепали Радакришнан, претседател на Индија од 1962 до 1967 година.

1982.- Британската кралица Елизабета го прогласи новиот устав на Канада, ставајќи крај на последните колонијални врски на земјата со Велика Британија.

1988.- Во Тунис е убиен воениот командант на Палестинската ослободителна организација Калил ал-Вазир (Абу Џихад).

1992.- Кошаркарите на белградски Партизан станаа европски шампиони со победата во Истанбул над Хувентуд од Барселона со 71:70 (40:34).

1996.- Поранешниот италијански премиер Бетино Кракси беше осуден во отсуство на осум години и три месеци затвор под обвинение за корупција. Кракси побегна во Тунис, каде ќе остане до својата смрт.

2001.- Поранешниот филипински претседател Џозеф Естрада му се предаде на антикорупцискиот суд кој издаде налог за негово апсење поради корупција и лажно сведочење. Естрада поднесе оставка како претседател на 20-ти јануари под притисок на уличните демонстрации и војската.

2002 – Холандската влада и началникот на Генералштабот на холандската армија поднесоа оставки. Падот на владата предизвика официјален холандски извештај за Сребреница, во кој се проценува дека холандските мировници и ОН се делумно одговорни за падот на енклавата (јули 1995 година) во рацете на војската на Република Српска (ВРС) и масакрот на 7.500 муслиманите.

2003.- Драган Николиќ – „Гаги“ е уапсен во Виена и екстрадиран на српските власти. Николиќ е осуден во отсуство на 15 години затвор како соучесник во убиството на водачот на паравоената формација Жељко Ражнатовиќ – „Аркан“.

2008.- На 91-годишна возраст умре американскиот математичар и метеоролог Едвард Лоренц, креаторот на теоријата за хаос и „Ефектот на пеперутката“. Лоренц откри дека дури и многу мали разлики во динамичен систем, како што е атмосферата, може да предизвикаат огромни промени. Зборувајќи за природата на климата, Лоренц изјавил во една студија од 1972 година за „Ефектот на пеперутката“: „Ако пеперутката мавта со крилјата во Бразил, може да предизвика торнадо во Тексас“.

2008 – Умре Оли Џонстон, последниот од легендарниот тим на креатори на класични цртани од студиото Волт Дизни „Снежана и седумте џуџиња“, „Фантазија“ и „Бамби“. Тој беше еден од главните карикатуристи на „Алиса во земјата на чудата“, „Пепелашка“, „Заспаната убавица“, „Петар Пан“, „Мери Попинс“ и „Книги за џунглата“.

2014.- Потона јужнокорејски траект со 476 патници, главно средношколци. Спасени се 172 лица, од кои 13 членови на екипажот.

2017 – Во Турција референдумот го смени Уставот и воведе претседателски систем на владеење.

2019 – Египетскиот парламент гласа за уставните амандмани со кои се дозволува продолжување на мандатот на претседателот Абдел Фатах ал-Сиси до 2030 година.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.

1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.

1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.

1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.

Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.

1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.

1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.

1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.

2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.

2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.

Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.

1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.

Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.

2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Античко и средновековно време

  • 604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.

  • 735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.

  • 1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.


🕌 Историја на Азија

  • 1659 г.Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.


👑 Европска политика и култура

  • 1805 г.Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.

  • 1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.

  • 1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.

  • 1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.

  • 1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.

  • 1896 г.Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.


⚔️ 20 век – војни и политики

  • 1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.

  • 1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.

  • 1955 г.Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.

  • 1966 г.Британска Гвајана станала независна држава.

  • 1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.

  • 1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.

  • 1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.

  • 1991 г.Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.

  • 1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.

  • 1997 г.Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.

  • 1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.

  • 2001 г.Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.

  • 2002 г.Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.

  • 2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.

  • 2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.

  • 2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.

  • 2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.

  • 2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.

  • 2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.

  • 2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.

  • 2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.

  • 2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (24 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🪐 Наука и технологија

  • 1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.

  • 1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.

  • 1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.

  • 1844Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“


⚔️ Историски и политички настани

  • 1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.

  • 1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.

  • 1993Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.

  • 2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.


👑 Личности

  • 1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.

  • 1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.

  • 1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.

  • 2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.


🧱 Културни и социјални настани

  • 1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.

  • 1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.

  • 1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп11 часа

Хороскоп за сабота (7 јуни)

ОВЕН Можно е во текот на денешниот ден да успеете да склопите нови деловни контакти кои ќе ви значат многу...

Култура13 часа

(ВИДЕО) Краток фрагмент на отец Партениј за „Македонија и Патриотизмот“ од новиот филм посветен на неговиот триесет годишен монашки пат

Фрагмент од изјавата за Македонија и за Патриотизмот, составен дел од новиот филм со наслов „Подвижник“ на г-дин Илија Каров,...

Спорт16 часа

Младиот шпанец Карлос Алкараз обезбеди место во финалето на Ролан Гарос

Шпанскиот тенисер Карлос Алкараз, кој е втор на АТП ранг-листата, денеска обезбеди место во финалето на Ролан Гарос, откако неговиот...

Скопје20 часа

МВР го расчисти вчерашното убиство во обид во скопско, одредена мерка притвор

На 06.06.2025 година во 01.00 часот Р.К. (55) од село Студеничани, скопско,  пријавил дека претходниот ден околу 20.00 часот во...

Технологија21 час

„Google Photos“ прославува 10 години со нови можности засновани на вештачка интелигенција

По повод десетгодишнината на Google Photos, компанијата претстави значајни подобрувања во уредувањето на фотографии, ставајќи акцент на употребата на вештачка...

Спорт21 час

Македонија има потенцијал кој претходно го докажала. Милевски верува дека вечер играчите ќе го дадат својот максимум!

Македонската фудбалска репрезентација вечерва ќе се сретне со Белгија во третото квалификациско коло за Светското првенство. Пред натпреварот што ќе...

Кичево21 час

Кичевското архиерејско намесништво истакна соопштение по повод „Духовденска задушница“

Кичевското архиерејско намесништво ги известува своите верни чеда дека на ден 06.06.2025 година (петок) во 14⁰⁰ часот, во градскиот храм...

Македонија1 ден

СВР Охрид: Армијата на Република Македонија ќе реализира тактичко-технички активности

Во периодот од 09 до 11 јуни 2025 година, од 10 до 16 часот, на плажата „Бафало бич“ во близина...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за петок (6 јуни)

ОВЕН Можно е денес да бидете под голем притисок и да не ви биде лесно сите задачи да ги извршите...

Кичево2 дена

(ФОТО) ТППЕ Кичево: Се гаси дива депонија зад „Стара централа“

Дива депонија уште беснее во Кичево, во близина на местото викано „Стара централа“, односно непосредно до кичевското село Србјани. Четворица...

НАЈЧИТАНИ