Следете не

На денешен ден

16 април – На денешен ден

Објавено пред

на

1346.- Во Скопје, српскиот крал Душан Стефан Немањиќ бил крунисан за цар. Во исто време била прогласена Српската патријаршија, а прв патријарх бил Јоаникиј.

1828.- Во Франција умре шпанскиот сликар Франциско де Гоја, каде што е во доброволен егзил од 1824 година. Како дворски сликар правел познати портрети на членови на кралското семејство, дворјани и истакнати личности, а меѓу неговите најпознати слики се „Одевена Маја“ и „Гола Маја“.

1844.- Роден е Франсоа-Анатол Тибо, член на Француската академија и добитник на Нобеловата награда за литература во 1921 година. („Градината на Епикур“, „Злосторствата на Силвестер Бонар“, „Бунтот на ангелите“).

1850.- Умре француската скулпторка Мари Тисо, која во 1802 година го основаше музејот за восочни восоци во Лондон.

1856.- За време на војната е усвоена Париската декларација за правото на морето.

1859.- Умре францускиот политичар и историчар Алексис Клерел Токвил, чија работа имаше значително влијание врз развојот на граѓанската демократија („Американска демократија“).

1867.- Роден е американскиот пилот и дизајнер на авиони Вилбур Рајт, кој во 1903 година го направил првиот лет со својот брат Орвил. Летот траел 59 секунди, а авионот прелетал 285 метри. Браќата Рајт основале компанија за авиони во 1909 година.

1872.- Родена е српската сликарка со германско потекло Бета Вукановиќ. Била професорка во белградското уметничко училиште и една од основачите на Здружението на српски уметници, сликари и скулптори „Цвијета Зузориќ“.

1879.- Умре Беранде Субиру, чија „визија за Дева Марија“ претходеше на создавањето светилиште во Лурд, Франција.

1889.- Роден е англискиот филмски актер, сценарист, режисер и продуцент Чарли Чаплин. Кариерата ја направи во САД, а во 1952 година емигрира во Швајцарија, каде што почина во 1977 година. Во текот на 40-те години снимил 75 кратки и играни филмови, а во 1972 година добил Оскар за животно дело. („Светлините на метрополата“, „Модерни времиња“, „Големиот диктатор“, „Светлата на сцената“).

1922.- Германија и Советскиот Сојуз го потпишаа Договорот од Рапало, со кој се признава Советскиот Сојуз и се обновуваат дипломатските и трговските односи.

1940.- Родена е данската кралица Маргарет Втора. Таа стана кралица во 1972 година и беше првата жена што се качи на данскиот трон по 600 години.

1944.- Сојузничката авијација го бомбардира Белград во Втората светска војна. Повеќе од 1.200 луѓе загинаа, илјадници беа ранети и повредени, а уништени се 600 згради.

1945.- Американските трупи влегоа во германскиот град Нирнберг за време на Втората светска војна.

1947.- Во експлозија на бомба во близина на пристаништето Тексас во САД загинаа најмалку 580 луѓе.

1948.- Во Париз е основана Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЕЦ).

1964.- Девет лица во Британија беа осудени на затвор од 25 до 30 години за учество во „Големиот грабеж на воз“ од 1963 година. Еден од главните актери во „грабежот на векот“ Роналд Бигс успеа да побегне од затвор и да пристигне во Бразил, каде живеел до мај 2001 година кога се предал на Скотланд Јард.

1970.- Лавина усмрти детски санаториум во Салан на француските Алпи, убивајќи 72 лица.

1975.- Умре индискиот филозоф и државник Сервепали Радакришнан, претседател на Индија од 1962 до 1967 година.

1982.- Британската кралица Елизабета го прогласи новиот устав на Канада, ставајќи крај на последните колонијални врски на земјата со Велика Британија.

1988.- Во Тунис е убиен воениот командант на Палестинската ослободителна организација Калил ал-Вазир (Абу Џихад).

1992.- Кошаркарите на белградски Партизан станаа европски шампиони со победата во Истанбул над Хувентуд од Барселона со 71:70 (40:34).

1996.- Поранешниот италијански премиер Бетино Кракси беше осуден во отсуство на осум години и три месеци затвор под обвинение за корупција. Кракси побегна во Тунис, каде ќе остане до својата смрт.

2001.- Поранешниот филипински претседател Џозеф Естрада му се предаде на антикорупцискиот суд кој издаде налог за негово апсење поради корупција и лажно сведочење. Естрада поднесе оставка како претседател на 20-ти јануари под притисок на уличните демонстрации и војската.

2002 – Холандската влада и началникот на Генералштабот на холандската армија поднесоа оставки. Падот на владата предизвика официјален холандски извештај за Сребреница, во кој се проценува дека холандските мировници и ОН се делумно одговорни за падот на енклавата (јули 1995 година) во рацете на војската на Република Српска (ВРС) и масакрот на 7.500 муслиманите.

2003.- Драган Николиќ – „Гаги“ е уапсен во Виена и екстрадиран на српските власти. Николиќ е осуден во отсуство на 15 години затвор како соучесник во убиството на водачот на паравоената формација Жељко Ражнатовиќ – „Аркан“.

2008.- На 91-годишна возраст умре американскиот математичар и метеоролог Едвард Лоренц, креаторот на теоријата за хаос и „Ефектот на пеперутката“. Лоренц откри дека дури и многу мали разлики во динамичен систем, како што е атмосферата, може да предизвикаат огромни промени. Зборувајќи за природата на климата, Лоренц изјавил во една студија од 1972 година за „Ефектот на пеперутката“: „Ако пеперутката мавта со крилјата во Бразил, може да предизвика торнадо во Тексас“.

2008 – Умре Оли Џонстон, последниот од легендарниот тим на креатори на класични цртани од студиото Волт Дизни „Снежана и седумте џуџиња“, „Фантазија“ и „Бамби“. Тој беше еден од главните карикатуристи на „Алиса во земјата на чудата“, „Пепелашка“, „Заспаната убавица“, „Петар Пан“, „Мери Попинс“ и „Книги за џунглата“.

2014.- Потона јужнокорејски траект со 476 патници, главно средношколци. Спасени се 172 лица, од кои 13 членови на екипажот.

2017 – Во Турција референдумот го смени Уставот и воведе претседателски систем на владеење.

2019 – Египетскиот парламент гласа за уставните амандмани со кои се дозволува продолжување на мандатот на претседателот Абдел Фатах ал-Сиси до 2030 година.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (29 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.

1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.

1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.

1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.

1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.

1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.

1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.

1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.

1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.

1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.

1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.

1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.

1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.

1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.

1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.

1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.

1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.

1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.

1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.

1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.

1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.

1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.

2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.

2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.

2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.

2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.

2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.

2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.

2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија2 часа

Од вечерва поскапуваат горивата, ова е новата цена за литар

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-ЕV) и на Екстра лесното масло за домаќинство на...

Македонија2 часа

МВР со детали за тешката сообраќајка со мотоцикли на магистралниот пат Гостивар-Кичево вчера

На 08.09.2025 во 15:50 часот во ОВР Гостивар било пријавено дека на магистралниот пат Гостивар-Кичево, во близина на Мавровска крстосница,...

Спорт3 часа

Англиската репрезентација со четири победи вечерва со фаворитски статус во Белград пред Србија

Српската фудбалска репрезентација вечерва ќе биде домаќин на Англија во рамките на квалификациите за Светското првенство. Атмосферата на преполниот стадион...

Временска прогноза7 часа

Стабилно и суво, од четврток нова промена на времето и услови за локално невреме проследено со дожд, засилен ветер и грмежи

Под влијание на нова фронтална долина со поладен воздух на висина која од северозапад преку алпскиот регион ќе се спушти...

Хороскоп16 часа

Хороскоп за вторник (9 септември)

ОВЕН Повеќето денови ќе бидете многу емотивни и склони кон промени во расположението. Исклучително е важно да се држите до...

Музика21 час

(ВИДЕО) Кичевчани во полн ефект до достигнувања на соништата, „Men Of Silver Soul“ на „Marbled In Stone“ ќе ви стане омилена веднаш!

„Marbled In Stone“ денес официјално ја претстави својата нова песна „Men Of Silver Soul“, проследена со моќен видео спот кој...

Македонија22 часа

Прекинат сообраќајот на патот Мавровска крстосница-Гостивар поради сообраќајна несреќа, возилата се пренасочуваат по споредните патишта

Денеска (08.09.2025) во ОВР Гостивар во 15:56 часот пријавена е сообраќајна несреќа на магистралниот пат од Мавровска крстосница кон Гостивар,...

Спорт24 часа

(ФОТО) На пауза во Кичево, полека финишира 34-то издание на мото-рели „Независност Македонија 2025“

Со учество на повеќе од 300 мотоциклисти од Македонија и странство, во изминативе три дена се одржа 34-то издание на...

Кичево1 ден

Среќен крај, баба Велјанка е пронајдена жива и здрава

Заврши подрагата по баба Велјанка Штерјоска која беше пријавена за исчезната од саботата на утро во кичевското село Белица. –...

Македонија1 ден

Среќен роденден Татковино! „Нека ни е честит 8-ми септември, 34 години самостојна и независна Република Македонија!“

На 8 септевмври 1991 година, граѓаните на оваа земја кажаа Да, за самостоја и независна Македонија. „Нека ни е честита...

НАЈЧИТАНИ