Следете не

На денешен ден

16 август – На денешен ден

Објавено пред

на

1717.- Во битката за Белград во Австриско-турската војна, во која 6.000 Срби од Војводина се бореле на страната на Австријците, принцот Јуџин Савојски (Евгениј де Савоја) ја поразил турската војска и го зазел Белград. Со Пожаревачкиот мир кој следел во 1718 година, северна Србија, Банат и северна Босна и припаднале на Австрија. Белград останал под австриска власт до 1739 година, кога повторно бил преземен од Турците.

1819.- Во бранот протести на англиските работници и членовите на средната класа, барајќи парламентарни и други реформи, неколку луѓе беа убиени и неколку стотици ранети во Манчестер кога владините трупи беа испратени да го прекинат протестниот состанок.

1832.- Роден е германскиот психолог, филозоф и лингвист Вилхелм Вунд (Вилхелм Вунд), основач на експерименталната психологија („Принципи на физиолошката психологија“, „Вовед во психологија“, „Психологија на луѓето“ – десет тома).

1845.- Роден е францускиот физичар Габриел Липман (Габриел Липман), добитник на Нобеловата награда за физика во 1908 година, кој го измислил процесот на фотографирање во природни бои. Конструирал и капиларен електрометар и го воспоставил принципот на зачувување на електричната енергија.

1858.- Американскиот претседател Џејмс Бјукенан (Џејмс Бјукенан) и британската кралица Викторија (Викторија) си размениле телеграфски честитки по повод пуштањето во употреба на прекуокеанскиот телеграфски кабел. Ова беа првите пораки испратени преку телеграф преку океанот.

1913.- Во Полска е роден израелскиот државник Менахем Бегин (Менахем), еден од основачите на партијата Ликуд. Како премиер на Израел (1977-1983), тој го потпиша првиот мировен договор со Египет во 1977 година, а во 1978 година ја доби Нобеловата награда за мир, која ја подели со египетскиот претседател Анвар ел Садат.

1919.- Под претседателство на Љубо Давидовиќ беше формирана владата на Кралството Срби, Хрвати и Словенци, составена од претставници на Демократската партија (заедницата) и Социјалдемократската партија.

1921.- Умрел кралот Петар I Караѓорѓевиќ, крал на Србија од 1903 до 1918 година, а потоа до неговата смрт Кралството на Србите, Хрватите и Словенците. Погребан е во гробницата на семејството Караѓорѓевиќ во Опленац. Него го наследил неговиот син Александар I.

1949.- Почина американската новинарка Маргарет Мичел (Мичел), авторка на популарниот роман „Однесено од виорот“, кој со години беше бестселер и од кој беше снимен истоимениот филм.

1953.- Во Иран беше обид за државен удар, а шахот Мохамад Реза Пахлави (Мохамед) избега од земјата. По три дена, премиерот Мохамед Мошадек беше соборен, а шахот се врати на тронот со англо-американска помош.

1956.- Умре американскиот филмски актер со унгарско потекло Бела Блашко (Блашко), познат како Бела Лугоши (Лугоши), толкувач на серија улоги на Дракула во хорор филмови. Тој беше погребан во наметката на Дракула.

1958.- Родена е американската пејачка и актерка Мадона Луиз Вероника Циконе (Madonna Louise Veronica Ciccone), позната како Мадона, една од најпопуларните пејачки на крајот на 20 век.

1960.- Кипар се стекна со независност, а архиепископот Макариос стана првиот претседател на Републиката.

1973.- Умрел Селман Абрахам Ваксман, американски микробиолог со украинско еврејско потекло, добитник на Нобеловата награда за медицина во 1952 година за пронајдокот на стрептомицин.

1974.- Стапи во сила прекинот на огнот меѓу кипарските Грци и турските сили, кој слета на северниот дел на островот на 20 јули. Една третина од Кипар остана под турска власт.

1977.- Во Мемфис (Тенеси) на 42-годишна возраст умре американскиот музичар Елвис Арон Присли, „кралот на рокот“, исклучително популарен во педесеттите и шеесеттите години на 20 век. Продал повеќе од 150 милиони плочи и играл во дваесет филмови.

1984.- Умре српскиот писател Душан Радовиќ, уредник на детските редакции на Радио и телевизија Белград и автор на популарната емисија Студио Б „Белград, добро утро“. Благодарение на него е обновен познатото детско списание „Полетарац“ (стихозбирки „Драги деца“, „Смешни зборови“, „Волчја азбука“, „Ти раскажувам приказна“, „Капетан Џон Пиплфокс“).

1994 – И покрај обвинувањата за сериозна изборна измама, Хоакин Балагер стана претседател на Доминиканската Република по седми пат.

1995.- Мировниот договор во Чеченија стапи на сила, откако помалите групи чеченски бунтовници го предадоа своето оружје и руските трупи почнаа да се повлекуваат од линијата на фронтот.

1997.- Германската полиција уапси околу 220 лица, учесници на демонстрациите организирани низ цела Германија од страна на неонацистите по повод 10-годишнината од смртта на нацистичкиот водач Рудолф Хес.

1999.- САД отворија конзулат во поранешниот Сајгон, 25 години по драматичната евакуација на нивната амбасада во тој град на крајот од Виетнамската војна.

2002.- Телото на палестинскиот герилски водач Сабри ал Бан, попознат како Абу Нидал, беше пронајдено во главниот град на Ирак, Багдад. Тој беше заколнат непријател на палестинскиот претседател Јасер Арафат. Неговата фракција на Револуционерниот фронт Ал Фатах се отцепи од Ослободителната организација на Палестина (ПЛО) на Арафат во 1974 година, тврдејќи дека ПЛО станала премногу умерена.

2003.- Поранешниот диктатор на Уганда Иди Амин Дада умре во егзил во Саудиска Арабија. За време на неговата осумгодишна диктатура (1971-1979), беа масакрирани околу 400.000 цивили, главно од малцинските етнички заедници, а тој беше обвинет и за канибализам.

2005.- Сите 160 патници, главно туристи, загинаа во авионска несреќа во западна Венецуела.

2006.- Поранешниот парагвајски диктатор Алфредо Стреснер (Штрошнер) умре во егзил во Бразил. Тој дојде на власт во Парагвај со воен удар во 1954 година и владееше со таа земја до 1989 година, кога беше симнат од власт. Според хуманитарните организации, за време на неговото владеење исчезнале најмалку 900 луѓе, а неколку илјади луѓе биле мачени.

2007.- Во земјотрес со јачина од 8 степени според Рихтеровата скала во Перу загинаа 519, а беа повредени 1.366 луѓе.

2008.- Рускиот претседател Дмитриј Медведев потпиша договор од шест точки за прекин на огнот со Грузија по конфликтот околу регионот Јужна Осетија.

2012.- Полицијата уби 36 рудари во жестоки судири со рударите кои штрајкуваа во рудник за платина во Јужна Африка барајќи повисоки плати.

2015 – Во експлозии во кинеското пристаниште Тијанџин, загинаа 112 лица, 700 беа повредени, а населението во зоната на три километри од складиштето за хемикалии беше евакуирано. Тијанџин, најголемото пристаниште во светот, има 15 милиони жители и е центар на кинеската петрохемиска индустрија.

2021 – Авганистан е во рацете на талибанците кои ја поразија локалната власт на оваа земја поддржана од САД и НАТО. Голем број Авганистанци се обидуваат да ја напуштат земјата, а меѓународната заедница во заедничка изјава изрази подготвеност да им помогне.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија16 минути

Лишен од слобода старец од тетовско, на нива запалил сува трева и отпадоци

На 10.07.2025 во 21.00 часот во близина на бензинска пумпа во Тетово, полициски службеници од СВР Тетово го лишиле од...

Хороскоп10 часа

Хороскоп за петок (11 јули)

ОВЕН Ова може да биде интересен ден на работа, бидејќи ќе имате голема помош и некој кој може да делува...

Македонија15 часа

ЦУК: Ова е состојбата со пожарите до моментот, вкупно 29 пожари на отворен простор, 9 активни

На 10.07.2025 година, до 18:30 часот, има вкупно 29 пожари на отворен простор, од кои 9 се активни, 4 се...

Скопје16 часа

Лишени уште две лица во Скопје, фатени како предизвикуваат пожар

На 10.07.2025 во 15:30 часот, при вршење на патрола на патот помеѓу Кадино и Миладиновци од страна на полициски службеници...

Македонија19 часа

(ФОТО) МВР: Фатени тројца малолетници, со бензин, петарди и запалка

Во рамки на преземените обемни активности околу состојбата со пожарите во скопскиот регион, вчера (09.07.) на подрачје на ЕВР Гази...

Магазин21 час

Овој скриен режим го забавува вашиот Android телефон – еве како да го исклучите и повторно да добиете брзина

Ако вашиот телефон стана бавен преку ноќ – апликациите се отвораат бавно, скролувањето „шкрипи“, а екранот реагира со доцнење –...

Магазин22 часа

YouTube најавува построги мерки против видеа генерирани со помош на вештачка интелигенција

YouTube се подготвува да ги ажурира своите правила за да ја ограничи можноста на креаторите да монетизираат „неавтентична“ содржина –...

Кичево23 часа

Вчера во Кичево при засилена акциска контрола на МВР изречени 86 санкции во еден ден

На 09.07.2025 година во периодот од 16.00 до 22.00 часот Секторот за  сообраќајни работи при Одделот за униформирана полиција-Биро за јавна безбедност и...

Македонија24 часа

ЦУК: Вчера најмногу повици до сега во еден ден

Овој извештај покажува дека на 9 јули 2025 година (среда), системот за итни повици E-112 забележал 4199 повици, што е...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за четврток (10 јули)

Овен Пристапете се чекор по чекор денес, бидејќи тоа е како да се движите низ минско поле! Ситуацијата на работа...

НАЈЧИТАНИ