На денешен ден
16 јануари – На денешен ден

1547.- Иван IV Василиевич бил крунисан за првиот руски император во Москва. Тој е познат по многу значајните реформи во Русија, но и по суровоста што ја применуваше кон болјарите во обид да ја централизира власта и по убиството на сопствениот син, поради што го доби името Грозни. Во 1553 година ја основал првата печатница во Русија, а за да ја зајакне трговијата со Западна Европа, во 1584 година го изградил градот Архангелск. Ги поразил Монголите и го освоил Казан во 1552 година и Астрахан во 1556 година, а потоа го анектирал Сибир.
1778 – Франција ја призна независноста на САД за време на американската војна за независност од британското колонијално владеење (1775-83). Во февруари истата година, во Париз беше потпишан договор за сојуз во таа војна, а илјадници доброволци тргнаа да им помогнат на Американците, вклучувајќи ги Лафајет, Сент Симон и Кошјушко. 1794.- Умре англискиот историчар Едвард Гибон, автор на делото „Пропадот и падот на Римската империја“, кое се смета за едно од најзначајните во светската историографија.
1864.- Австрија и Прусија испратија ултиматум до Данска со барање да го повлече уставот според кој провинциите Шлезвиг и Холштајн станаа составен дел на Данска. Во војната што следела, Данците биле поразени, а спорните војводства потпаднале под заедничка управа на Прусија и Австрија.
1908.- Во Белград бил отворен хотелот „Москва“, изграден на местото на таверната „Велика Србија“. Зградата е проектирана од архитектот Јован Илкиќ и група архитекти од Санкт Петербург.
1920.- Во САД стапи на сила забраната, законска забрана за производство и продажба на алкохол.
1927.- Умре српскиот географ Јован Цвијиќ, основач на антропогеографијата и геоморфологијата и на Географското друштво во Белград (1910). Претседател на Српската кралска академија од 1921 година до неговата смрт и почесен доктор на повеќе странски универзитети и академии, претседател на територијалната комисија на мировните преговори во Версај (1919-20) („Антропогеографски проблеми на Балканскиот Полуостров“, „Балкански Полуостров и јужнословенските земји“, „Етногеографски карти Југословенски земји“).
1945.- Победата на сојузничките сили под команда на генералите Бернард Монтгомери (Монтгомери) и Омар Бредли (Бредли) стави крај на германската офанзива во Ардените, во Белгија. Во таа операција Германците загубија 220.000 војници (110.000 затвореници), сојузничките сили 77.000 (21.000 заробени).
1957.- Умре италијанскиот диригент Артуро Тосканини (Тосканини), еден од најважните во 20 век. Диригирал во миланската Скала и Метрополитен операта во Њујорк, каде што организирал и симфониски оркестар.
1969.- Во центарот на Прага, чешкиот студент Јан Палах (Палах) изврши самоубиство со палење во знак на протест против окупацијата на Чехословачка од страна на членовите на Варшавскиот пакт по наредба на Советскиот Сојуз во август 1968 година.
1969.- Советските космонаути во вселенските бродови „Сојуз 4“ Владимир Шаталов и „Сојуз 5“ Борис Волјанов, Алексеј Јелисеев и Евгениј Крунов за првпат во историјата поврзаа две вселенски летала со човечки екипаж во орбитата околу Земјата.
1979 – Шахот на Иран Реза Пахлави ја напушти земјата под притисок на следбениците на ајатолахот Хомеини (Хомеини), кои потоа ја презедоа власта.
1987.- Шефот на кинеската комунистичка партија Ху Јаобанг (Јаобанг) поднесе оставка, прифаќајќи ја вината за политичките грешки што предизвикаа студентски немири. Функцијата генерален секретар на партијата ја презеде Жао Зијанг.
1991.- Во Заливската војна, САД и западните сојузници ја започнаа операцијата „Пустинска бура“ со масовни воздушни напади врз воени и индустриски цели во Ирак и Кувајт, 19 часа по истекот на ултиматумот на ОН до Багдад.
1993.- Во опколеното Сараево, кое со месеци е без струја и вода, осум лица загинаа, а 19 се повредени од експлозија на граната што паднала на местото каде што луѓето чекале ред за вода.
1996.- Рускиот премиер Анатолиј Чубаис, креаторот на програмата за приватизација, поднесе оставка.
1998.- 29 рудари загинаа во експлозија на метан во рудникот „Соко“ во Читлук кај Сокобања.
2000 – Рикардо Лагос беше избран за претседател на Чиле. Тој е првиот социјалистички претседател по соборениот Салвадор Аљенде, кој беше убиен во 1973 година од пучистите предводени од генералот Аугусто Пиноче.
2001.- Претседателот Лоран Дезир Кабила беше убиен во обид за државен удар во Демократска Република Конго (Заир), а претседателството го презеде неговиот син Џозеф. Кабила дојде на власт во мај 1997 година по бунтот, поддржан од Уганда и Руанда, против тогашниот диктатор Мобуту Сесе Секо.
2001.- Во Љубљана умре Сергеј Крајгер, познат словенечки и југословенски политичар од комунистичката ера. Бил член на Претседателството на СФР Југославија од 1970 година и претседател на Претседателството од мај 1981 до мај 1982 година.
2002.- Советот за безбедност на ОН едногласно усвои санкции против терористичката мрежа Ал Каеда и остатоците од талибанците во Авганистан и надвор од таа земја.
2003 – Спејс шатлот Колумбија беше лансиран од вселенскиот центар Кенеди во Флорида. Непосредно пред слетувањето на Флорида (1 февруари) по 16-дневна мисија, шатлот се распадна во пламен над Тексас. Сите седум астронаути загинаа, вклучувајќи го и првиот израелски астронаут Илон Рамон.
2004 – Врховниот суд на Шпанија ја потврди забраната за радикалната баскиска сепаратистичка партија Батасуна, за која долго време се веруваше дека е политичко крило на вооружената баскиска терористичка група ЕТА. Батасуна е првата партија која е забранета во Шпанија од 1975 година.
2005.- На изборите во Хрватска, претседателот Стјепан Месиќ доби нов петгодишен мандат во вториот изборен круг.
2006.- Американски дезертер од Маринскиот корпус за време на Виетнамската војна е уапсен во Тексас по 36 години во бегство.
2009.- Почина белградскиот новинар, публицист и еден од најпознатите филмски критичари Богдан Тирнаниќ.
2014 – Повеќе од 1.000 луѓе се убиени во двенеделни борби, најжестоки од почетокот на конфликтот меѓу ривалските бунтовнички групи во Сирија, соопшти Сириската опсерваторија за човекови права.
2014.- Димитрије Јаниќијевиќ, кандидат на Независната либерална партија за градоначалник на Косовска Митровица, е убиен пред својата куќа во северниот дел на овој град.
2016 – Таи Инг Вен (59) беше избрана за прва жена претседател на Тајван како лидер на Демократската прогресивна партија (ДПП), која отворено ја поддржува независноста на Тајван од Кина.
2016 – Укинати се санкциите кон Иран, врз основа на договорот меѓу оваа земја и шесте светски сили (САД, Русија, Кина, Велика Британија, Франција и Германија) од 14 јули 2015 година, со кој се ограничува нуклеарната програма на Иран во замена за укинување на меѓународни санкции.
2017 година – Во Киргистан, како последица на падот на транспортен авион на турска компанија, загинаа 37 лица, главно жители на село недалеку од Бишкек, каде што авионот се урна при обид да слета во густа магла.
2018.- Убиен е Оливер Ивановиќ, претседател на Граѓанската иницијатива СДП, откако непознато лице испукало неколку истрели кон него од пиштол во северниот дел на Косовска Митровица.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Македонија14 часа
МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (30 јули)
-
Кичево2 дена
(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево
-
Хороскоп11 часа
Хороскоп за вторник (1 јули)
-
Скопје2 дена
Во Скопје посебен режим на сообраќај за утре и задутре
-
Магазин16 часа
Вечерва започнува првиот фитнес подкаст во Македонија за сите љубители на здравиот живот заедно со „Adastra“ и Дејан Пауновски „Pakigram“
-
Хроника2 дена
МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро
-
Македонија22 часа
Од ноќеска цената на нафтените деривати се намалува, ова е новата цена