Следете не

На денешен ден

17 ноември – На денешен ден

Објавено пред

на

1558.- Почина англиската кралица Мери I Тудор (Мери Тудор), ќерка на Хенри VIII (Хенри). За време на нејзиното владеење од 1553 година како сопруга на шпанскиот крал Фелипе II, таа се обидела да ја врати Англија под влијание на папата, а поради жестокото прогонство на протестантите (англиканите) била наречена Крвава Марија. По нејзината смрт, на тронот дојде нејзината сестра Елизабета Прва, која ги постави темелите на идната Британска империја.

1800.- Американскиот Конгрес за прв пат се состана во новиот главен град Вашингтон, а претседателот Џон Адамс беше првиот што се всели во зградата подоцна наречена Бела куќа.

1855.- Шкотскиот истражувач Дејвид Ливингстон ги открил водопадите на реката Замбези, именувани по англиската кралица Викторија.

1858.- Умрел Велшанецот Роберт Овен (Овен), социјалистички утопист и социјален реформатор, индустријалец кој го потрошил своето богатство обидувајќи се да спроведе проекти за социјални реформи.

1869.- По повеќе од десет години работа под раководство на Французинот Фердинанд де Лесепс (Фердинанд, Лесепс), бил отворен Суецкиот канал кој го поврзува Средоземното Море со Индискиот Океан.

1913.- Првите бродови поминаа низ Панамскиот канал, кој официјално беше отворен една година подоцна.

1917.- Умре францускиот скулптор Огист Роден, еден од најголемите уметници од крајот на 19 и почетокот на 20 век. Неговото дело ги обедини романтичниот дух и модерните стремежи и имаше пресудно влијание врз европската скулптура („Мислител“, „Бакнеж“, „Балзак“, „Граѓаните на Кале“, „Парите на пеколот“, „Вечниот идол“).

1938.- Умре хрватскиот политичар Анте Трумбиќ, кој заедно со Франо Шупил и Иван Мештровиќ беше главниот претставник на обединувањето на Хрватска со Србија и Црна Гора во заедничка држава. Бил претседател на Југословенскиот комитет од неговото формирање во 1915 година до неговото распуштање во декември 1918 година, кога било формирано Кралството на Србите, Хрватите и Словенците.

1947.- Отворена е пругата Шамац-Сараево, долга 242 километри, во чија изградба учествувале младински бригади од цела Југославија.

1954.- Египетскиот генерал Гамал Абдел Насер (Насер) стана шеф на државата по падот на претседателот Мохамед Нагиб (Нагиб), со кого во 1952 година го собори кралот Фарук I (Фарук).

1969.- СССР и САД започнаа разговори за ограничување на стратешкото оружје (СОЛ) во Хелсинки.

1971.- Револуционерната партија предводена од Тан Китикачорн изврши воен удар и ја презеде власта во Тајланд. Парламентот беше укинат, владата се распушти и уставот суспендиран.

1974.- На првите парламентарни избори во Грција по повеќе од десет години и седумгодишна воена диктатура, убедливо победи конзервативната партија Нова демократија на Константин Караманлис (Констанин).

1976.- Кина ја изведе најголемата нуклеарна експлозија во атмосферата.

1988.- Отстранувањето на високите функционери во Покраинскиот комитет на Сојузот на комунистите, Качуша Јашари и Азем Власи, предизвика масовни демонстрации на Албанците во Косово и штрајк на 1.000 рудари во рудникот Стари трг, кој започна во февруари 1989 година.

1989.- Демонстрациите во Прага за одбележување на денот во 1939 година кога Германците егзекутирале девет чешки студенти и ги затвориле чешките универзитети, се претвориле во протестен марш против социјалистичката влада. Полицијата жестоко реагираше, многумина беа уапсени, а 71 лице е повредено.

1989.- Во една од најголемите рударски несреќи во Србија, во јамата „Морава“ во рудниците за јаглен Алексинац загинаа 90 рудари.

1993.- Судии од 11 земји положија заклетва на првата седница на Меѓународниот кривичен трибунал на ОН во Хаг за поранешна Југославија, првиот трибунал за воени злосторства по Нирнберг и Токио, основан по Втората светска војна.

1996.- Во вториот круг од локалните избори во Србија, коалицијата на опозициските партии „Заедно“ победи во повеќето поголеми градови, вклучувајќи ги Белград, Ниш, Нови Сад и Крагуевац. Тоа беше прва победа на опозицијата од воведувањето на повеќепартискиот политички систем во 1990 година. Обидот на владата да ги фалсификува изборните резултати предизвика масовни тримесечни демонстрации.

1997.- Припадниците на најголемата египетска милитантна организација „Ал Гама ал Исламија“ убиле 58 странски туристи и четворица Египќани во близина на храмовите во Луксор.

1998.- Израелскиот Кнесет (парламент) со мнозинство гласови го ратификуваше „Патниот договор“ со кој се предвидуваше префрлање на дел од територијата окупирана во 1968 година на палестинската самоуправа.

2001.- Во Косово се одржаа првите парламентарни избори по доаѓањето на меѓународните сили во јуни 1999 година. Демократскиот сојуз на Косово на Ибрахим Ругова извојува убедлива победа, освојувајќи 45,6 отсто од гласовите. Српската коалиција „Повратак“ освоила 11,34 отсто од гласовите. На изборите учествуваа 63 отсто од Албанците и 56 отсто од Србите.

2003.- Србија и ги вратила на Хрватска матичните книги кои биле земени од делови на Хрватска кои биле под контрола на Србите во 1995 година.

2005.- На церемонија во Дејтон, САД, на поранешниот американски пратеник за Балканот, Ричард Холбрук, му беше врачена Дејтонската награда за мир, како признание за договорот со кој заврши војната во Босна и Херцеговина 10 години претходно.

2008.- Умре Ѓоко Вјештица, новинар и уредник, еден од основачите на Студио Б и долгогодишен водител на „Белградска разгледница“, утринската програма на радио станицата е.

2011.- Американскиот судија Теодор Мерон (Теодор) по вторпат ја презеде функцијата претседател на Меѓународниот трибунал во Хаг.

2013.- Сите 50 патници и членови на екипажот загинаа во авион кој се урна при слетувањето на аеродромот во градот Казан, во руската република Татарстан.

2015 – 32.658 луѓе беа убиени во терористички напади во 2014 година, а 18.111 во 2013 година. Бројот на терористички напади во 2014 година е зголемен за 80 отсто, а екстремистичките групи Исламска држава и Боко Харам се одговорни за половина од жртвите, соопшти Институтот за економија и мир.

2018 – Потонатиот брод на аргентинска подморница е пронајден во Атлантикот на длабочина од 870 метри по една година потрага. Подморницата со 44 членови на екипажот заплови на 15 ноември 2017 година.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија25 минути

Нормализиран патниот сообраќај до граничниот премин Блаце

Вечерва нормализиран патниот сообраќај до граничниот премин Блаце. Укината е забраната и за товарните моторни возила и за автобусите, известуваат...

Хороскоп2 часа

Хороскоп за понеделник (7 јули)

Овен На работа, и покрај лошите аспекти успевате работите да ги завршите на време. Не очајувајте, доаѓаат подобри времиња. Денес,...

Македонија2 часа

МВР: Пренасочување на сообраќајот поради пожарот во околината на Блаце, забрана за товарни возила

Поради настанатиот пожар над магистралниот пат А4 Скопје – Блаце кај тунелот кој се проши над магистралниот пат, сообраќајот е...

Спорт4 часа

За „Иванден“ дефинитивно мора да бидете во с.Староец, на одлична традиција, фудбал и уживање

Во рамки на денешниот ден на традиционалниот фудбалски турнир во с.Староец кичевско се одиграа натпревари согласно транспарентното ждреб извлекување. Турнирот...

Македонија13 часа

ПС за граничен надзор „Охридско езеро“ не запира, фатени живи албански државјани длабоко на наша територија во незаконит лов на риба

На 04.07.2025 година во 01:25 часот, полициски службеници од полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, во водите на Охридското...

Lifestyle13 часа

Колку често треба да се перат кујнските крпи? Еве што велат експертите за хигиена

Кујнските крпи се еден од најкористените, но и најчесто запоставените предмети кога станува збор за одржување на хигиената во домот....

Lifestyle13 часа

5 најчести митови за клима уредите – што е вистина, а што треба да промените во навиките?

Во денешно време, клима уредите се неизбежен дел од секој дом – особено за време на сè пожешките лета. Без...

Временска прогноза17 часа

Преку ден „пекол“, од ноќеска заладување со локален дожд, ова се метео информациите

Многу топлиот бран од југ, односно од Африка продолжува и денес (недела 6 јули) во Република Македонија. Сепак, во попладневните ...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за недела (6 јули)

ОВЕН Ве очекува подобрување на полето на заработка. Може да се надевате на пресврти на ова поле. Можна е прилика...

Скопје1 ден

Лишен од слобода „бајач“ од скопско, измамил брачен пар од Берово за 400.000 евра, сè претставувал истерувач на духови и магии

На 03.07.2025 година Б.Д. (76) од Берово во СВР ШТИП пријавил кривично дело – „измама“ по чл. 247 ст.4 од Кривичниот...

НАЈЧИТАНИ