Следете не

На денешен ден

18 јануари – На денешен ден

Објавено пред

на

1520.- Кралот на Данска и Норвешка Кристијан II ја освоил Шведска.

1535.- Шпанскиот конквистадор Франциско Пизаро ја основал Лима, сегашен главен град на Перу.

1654.- Водачот на запорожјските козаци, хетман Богдан Хмелницки, ја признал врховната власт на московскиот император. Ова ја обедини Украина со Русија, што ја предизвика Руско-полската војна (1654-67).

1689.- Роден е францускиот филозоф Шарл Луј де Секунд Монтескје. Автор е на капиталното дело „Духот на законот“, во кое ја разви теоријата за поделба на власта на законодавна, извршна и судска, што стана основа на парламентарната демократија.

1778.- Англискиот морепловец Џејмс Кук ги открил Хаваите, кои ги нарекол Сендвич Острови по Лорд Сендвич.

1871.- Во Салата на огледалата на Версајската палата, кралот Вилхелм I од Прусија бил прогласен за прв император на новата германска империја.

1882.- Роден е англискиот писател Ален Александар Милн, автор на популарните романи за деца „Кога бевме многу млади“, „Вини Пу“, „Куќата на Пуовиот агол“, „Сега сме шестмина“.

1904.- Роден е американскиот филмски актер со англиско потекло Арчибалд Александар Лич, познат како Кери Грант. Играше во комедии на Хауард Хокс, и толкуваше ликови улоги во филмовите на Алфред Хичкок (Хичкок) („Грозната вистина“, „Приказната за Филаделфија“, „Север-Северозапад“, „Држи го крадецот!“).

1909.- Роден е писателот Оскар Давичо, кој во 50-тите и 60-тите години значително влијаел на поезијата на Југославија. Бил и еден од најактивните и најистакнатите фигури во литературниот живот на Белград и Југославија (стихозбирки „Цреша на ѕидот“, „Настанјене очи“, романи „Песма“, „Бетон и свици“).

1919.- Францускиот премиер Жорж Клемансо ја отвори мировната конференција во Версај по завршувањето на Првата светска војна. Со мировниот договор потпишан на 28 јуни, Германија ја презеде одговорноста за војната, се обврза да плати воени репарации и и беше забрането да се вооружува. Беа создадени новите држави Полска, Унгарија, Чехословачка, Естонија, Летонија, Литванија и Кралството на Србите, Хрватите и Словенците.

1944.- По седумдневни жестоки борби, советските трупи во Втората светска војна ја прекинаа блокадата на Ленинград, каде за време на германската опсада од септември 1941 година, околу 620.000 луѓе умреа од исцрпеност и глад.

1974.- По седумдневни преговори, Египет и Израел потпишаа договор за раздвојување на воените сили долж Суецкиот канал.

1977.- Претседателот на Сојузниот извршен совет (Владата) на СФР Југославија, Џемал Биједиќ, неговата сопруга Разија и уште шест патници загинаа во авионска несреќа кај Сараево.

1977.- Во најтешката железничка несреќа во Австралија, 80 луѓе загинаа кога воз удри во бетонски мост во Сиднеј.

1989.- Четврти ден по ред, илјадници Чехословаци се собраа на централниот Вацлавски плоштад во Прага извикувајќи „Слобода“, „Вистина“ и „Човекови права“ во мирен протест против комунистичките власти.

1991.- Јорданскиот парламент ги осуди воздушните напади врз Ирак во операцијата „Пустинска бура“ и ги повика арапските и исламските земји да преземат акција против САД и нивните сојузници.

1996.- Пратеничката група на грчката владејачка партија, социјалистичката ПАСОК, го избра реформистот Костас Симитис за премиер, откако тешко болниот основач на ПАСОК Андреас Папандреу поднесе оставка.

1997.- Франц Враницки поднесе оставка од функцијата австриски канцелар, која ја извршуваше речиси 11 години.

1999.- Одлуката на владата на СР Југославија да го прогласи претставникот на ОБСЕ во Косово, Вилијам Вокер за „персона нон грата“ и да ѝ одбие дозвола на главниот обвинител на Меѓународниот трибунал за воени злосторства, Луиз Арбор, да влезе во СРЈ, дополнително ги заостри односите на Белград со меѓународната заедница.

2001.- САД ги укинаа санкциите кон СР Југославија воведени на почетокот на 1999 година поради политиката на режимот на Слободан Милошевиќ кон Албанците во Косово. Тогаш на американските компании им беше забрането да работат со СРЈ. Укинувањето на таа забрана и американските санкции ја отворија вратата за давање странски заеми на СРЈ.

2002.- Владата на Сиера Леоне објави крај на граѓанската војна во која загинаа 50.000 луѓе, главно цивили. Војната против Владата ја водеше Револуционерниот обединет фронт (РУФ), познат по својата бруталност.

2003.- Слободан Милошевиќ беше реизбран за претседател на Социјалистичката партија на Србија (СПС) на Шестиот вонреден конгрес, иако веќе беше во притвор во Хаг.

2005 – Европскиот производител на авиони „Ербас“ го претстави својот нов авион А380, најголемиот патнички авион некогаш направен, во Тулуз (Франција). Новиот двокатен авион има распон на крилата од 80 метри, опашка висока до седумкатна зграда и повеќе од 550 седишта. Во неговиот развој беа вложени 13 милијарди долари.

2009.- Премиерите на Русија и Украина, Владимир Путин и Јулија Тимошенко, постигнаа договор за испорака на гас за Украина и транспорт на руски гас до европските потрошувачи.

2015 – Една од најлошите епидемии на ебола во Западна Африка заврши во Мали, која однесе над 6.500 човечки животи.

2016.- Почина Мишел Турние, еден од големите француски писатели од втората половина на 20 век, добитник на наградата Гонкур за делото „Кралот на елфовите“.

2016.- Македонскиот претседател Ѓорѓе Иванов му го довери на Емил Димитриев мандатот за формирање преодна влада која ќе ги подготви вонредните парламентарни избори закажани за 24 април.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Lifestyle2 часа

Кајгана како од хотел: кремаста, богата и совршена со еден едноставен трик

Не мора да одите во скап ресторан за да уживате во совршено кремаста кајгана која се топи во устата. Со...

Магазин2 часа

Крај на една ера: Microsoft се збогува со „Blue Screen of Death“

Microsoft објави дека ја укинува легендарната порака за грешка позната како „Blue Screen of Death“ (BSOD), симбол на фрустрација и...

Магазин2 часа

iOS 26: Ова се iPhone моделите што добиваат надградба

Apple на својот годишен настан WWDC 2025 официјално го претстави iOS 26 — новата верзија на оперативниот систем која носи...

Временска прогноза7 часа

Викенд метео вести: Еве какво време ни претстои денес и утре

Под влијание на стабилна и на посвежа воздушна маса од север, викендов (сабота и недела 28 и 29 јуни) во...

Хороскоп14 часа

Хороскоп за сабота (28 јуни)

ОВЕН Пред вас е поволен период доколку имате во план некои нови потези на работно поле. Имате проблеми со саканата...

Временска прогноза21 час

Доаѓа дожд према нашиот регион, ова се последните метео вести

Поради прилив на поладен воздух од север на висина, денес (петок 27 јуни) во попладневните  и во вечерните часови во...

Кичево22 часа

Предмалку случена сообраќајка во близина на с.Извор кичевско, правец Кичево-Охрид

Предмалку се случила сообраќајна несреќа на патот Кичево-Охрид во близина на с.Извор. Од информации од терен дознаваме дека сообраќајот бил...

Автомобили1 ден

Перу прва во светот со старосна граница за возачки дозволи: по 80-тата година нема обновување

Перу стана првата земја во светот што воведе старосна граница по која возачите повеќе нема да можат да ја обновуваат...

Магазин1 ден

Дали е штетно батеријата да се полни неколку пати на ден?

Не, честото полнење на телефонот не е штетно – напротив, полнењето во пократки интервали може да помогне батеријата да трае...

Lifestyle1 ден

Палачинки со тиквички – брз, евтин и идеален летен оброк

Сезоната на тиквички секоја година нè радува бидејќи нуди безброј решенија за брзи и лесни летни оброци. Палачинките со тиквички...

НАЈЧИТАНИ