Следете не

На денешен ден

18 јануари – На денешен ден

Објавено пред

на

1520.- Кралот на Данска и Норвешка Кристијан II ја освоил Шведска.

1535.- Шпанскиот конквистадор Франциско Пизаро ја основал Лима, сегашен главен град на Перу.

1654.- Водачот на запорожјските козаци, хетман Богдан Хмелницки, ја признал врховната власт на московскиот император. Ова ја обедини Украина со Русија, што ја предизвика Руско-полската војна (1654-67).

1689.- Роден е францускиот филозоф Шарл Луј де Секунд Монтескје. Автор е на капиталното дело „Духот на законот“, во кое ја разви теоријата за поделба на власта на законодавна, извршна и судска, што стана основа на парламентарната демократија.

1778.- Англискиот морепловец Џејмс Кук ги открил Хаваите, кои ги нарекол Сендвич Острови по Лорд Сендвич.

1871.- Во Салата на огледалата на Версајската палата, кралот Вилхелм I од Прусија бил прогласен за прв император на новата германска империја.

1882.- Роден е англискиот писател Ален Александар Милн, автор на популарните романи за деца „Кога бевме многу млади“, „Вини Пу“, „Куќата на Пуовиот агол“, „Сега сме шестмина“.

1904.- Роден е американскиот филмски актер со англиско потекло Арчибалд Александар Лич, познат како Кери Грант. Играше во комедии на Хауард Хокс, и толкуваше ликови улоги во филмовите на Алфред Хичкок (Хичкок) („Грозната вистина“, „Приказната за Филаделфија“, „Север-Северозапад“, „Држи го крадецот!“).

1909.- Роден е писателот Оскар Давичо, кој во 50-тите и 60-тите години значително влијаел на поезијата на Југославија. Бил и еден од најактивните и најистакнатите фигури во литературниот живот на Белград и Југославија (стихозбирки „Цреша на ѕидот“, „Настанјене очи“, романи „Песма“, „Бетон и свици“).

1919.- Францускиот премиер Жорж Клемансо ја отвори мировната конференција во Версај по завршувањето на Првата светска војна. Со мировниот договор потпишан на 28 јуни, Германија ја презеде одговорноста за војната, се обврза да плати воени репарации и и беше забрането да се вооружува. Беа создадени новите држави Полска, Унгарија, Чехословачка, Естонија, Летонија, Литванија и Кралството на Србите, Хрватите и Словенците.

1944.- По седумдневни жестоки борби, советските трупи во Втората светска војна ја прекинаа блокадата на Ленинград, каде за време на германската опсада од септември 1941 година, околу 620.000 луѓе умреа од исцрпеност и глад.

1974.- По седумдневни преговори, Египет и Израел потпишаа договор за раздвојување на воените сили долж Суецкиот канал.

1977.- Претседателот на Сојузниот извршен совет (Владата) на СФР Југославија, Џемал Биједиќ, неговата сопруга Разија и уште шест патници загинаа во авионска несреќа кај Сараево.

1977.- Во најтешката железничка несреќа во Австралија, 80 луѓе загинаа кога воз удри во бетонски мост во Сиднеј.

1989.- Четврти ден по ред, илјадници Чехословаци се собраа на централниот Вацлавски плоштад во Прага извикувајќи „Слобода“, „Вистина“ и „Човекови права“ во мирен протест против комунистичките власти.

1991.- Јорданскиот парламент ги осуди воздушните напади врз Ирак во операцијата „Пустинска бура“ и ги повика арапските и исламските земји да преземат акција против САД и нивните сојузници.

1996.- Пратеничката група на грчката владејачка партија, социјалистичката ПАСОК, го избра реформистот Костас Симитис за премиер, откако тешко болниот основач на ПАСОК Андреас Папандреу поднесе оставка.

1997.- Франц Враницки поднесе оставка од функцијата австриски канцелар, која ја извршуваше речиси 11 години.

1999.- Одлуката на владата на СР Југославија да го прогласи претставникот на ОБСЕ во Косово, Вилијам Вокер за „персона нон грата“ и да ѝ одбие дозвола на главниот обвинител на Меѓународниот трибунал за воени злосторства, Луиз Арбор, да влезе во СРЈ, дополнително ги заостри односите на Белград со меѓународната заедница.

2001.- САД ги укинаа санкциите кон СР Југославија воведени на почетокот на 1999 година поради политиката на режимот на Слободан Милошевиќ кон Албанците во Косово. Тогаш на американските компании им беше забрането да работат со СРЈ. Укинувањето на таа забрана и американските санкции ја отворија вратата за давање странски заеми на СРЈ.

2002.- Владата на Сиера Леоне објави крај на граѓанската војна во која загинаа 50.000 луѓе, главно цивили. Војната против Владата ја водеше Револуционерниот обединет фронт (РУФ), познат по својата бруталност.

2003.- Слободан Милошевиќ беше реизбран за претседател на Социјалистичката партија на Србија (СПС) на Шестиот вонреден конгрес, иако веќе беше во притвор во Хаг.

2005 – Европскиот производител на авиони „Ербас“ го претстави својот нов авион А380, најголемиот патнички авион некогаш направен, во Тулуз (Франција). Новиот двокатен авион има распон на крилата од 80 метри, опашка висока до седумкатна зграда и повеќе од 550 седишта. Во неговиот развој беа вложени 13 милијарди долари.

2009.- Премиерите на Русија и Украина, Владимир Путин и Јулија Тимошенко, постигнаа договор за испорака на гас за Украина и транспорт на руски гас до европските потрошувачи.

2015 – Една од најлошите епидемии на ебола во Западна Африка заврши во Мали, која однесе над 6.500 човечки животи.

2016.- Почина Мишел Турние, еден од големите француски писатели од втората половина на 20 век, добитник на наградата Гонкур за делото „Кралот на елфовите“.

2016.- Македонскиот претседател Ѓорѓе Иванов му го довери на Емил Димитриев мандатот за формирање преодна влада која ќе ги подготви вонредните парламентарни избори закажани за 24 април.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (15 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

На денешен ден 15 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по ред:

1806 – Француски трупи под команда на Наполеон Бонапарта влегуваат во Варшава.

1840 – Ковчегот со останките на францускиот император Наполеон I е положен во „Homme des Invalides“ во Париз, 19 години по неговата смрт во егзил на островот Света Елена.

1914 – Битката кај Колубара завршува со ослободувањето на Белград во Првата светска војна. Победата, за која исклучителни заслуги му припаѓаат на командантот на Првата армија, генерал Живојин Мишиќ, го подигна угледот на Србија меѓу сојузниците и ја зајакна самодовербата на српската армија и народ.

1961 – Генералното собрание на Обединетите нации го отфрли советскиот предлог за прием на Народна Република Кина во светската организација.

1961 – Поранешниот нацистички функционер Адолф Ајхман, организатор и извршител на геноцидот врз Евреите во Втората светска војна, е осуден на смрт во Ерусалим, а потоа обесен. По војната, тој живеел во Аргентина под лажно име до 1960 година, кога бил откриен и уапсен од припадници на израелската тајна служба.

1991 – Околу 500 луѓе ги загубиле животите кога фериботот „Салем експрес“ удрил во корален гребен пред египетското пристаниште Сафага и потонал.

2000 – Нуклеарната централа Чернобил во Украина е затворена, каде што еден од блоковите на електраната експлодирал на 26 април 1986 година, предизвикувајќи ја најлошата нуклеарна катастрофа од почетокот на употребата на нуклеарните централи.

2001 – Кривата кула во Пиза во Италија повторно се отвора за посетители, по 12-годишна пауза поради реновирање.

2011 – Градското собрание на Белград официјално го именува Мостот на Ада.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (9 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред:

1824

  • Во Перуанската војна за независност, силите на Симон Боливар ја победија шпанската војска во битката кај Ајакучо – клучна за независноста на Перу.

1825

  • Константин стана нов цар на Русија; веднаш беа ковани монети со неговиот лик – познатата Константинова рубља.

1890

  • Започна третото официјално светско првенство во шах (1890/91) помеѓу Штајниц и Гунсберг.

1905

  • Премиера на едночинката „Салома“ од Рихард Штраус во Дрезден, шокирана публика.
  • Франција донесе декрет за одвојување на црквата од државата.

1917

  • Турските трупи го предадоа Ерусалим на Британците во Првата светска војна.

1935

  • Во Загреб е основана Федерацијата за лизгање на мраз и хокеј.

1941

  • Кина им објавува војна на Јапонија, Германија и Италија во Втората светска војна.

1944

  • Даниловград е ослободен по неколкудневни борби од фашистичкиот окупатор.

1961

  • Тангањика добива независност во рамките на Британскиот Комонвелт со Јулиус Њерере за премиер.
    (1962 – станува република, ист ден)

1967

  • Николае Чаушеску станува претседател на Романија.

1978

  • Се игра првиот натпревар од Женската професионална кошаркарска лига (WBL) – Чикаго Хасл vs. Милвоки Доус.

1985

  • Поранешните аргентински лидери Хорхе Видела и Емилио Масера осудени на доживотен затвор.
  • ГС на ОН едногласно усвојува резолуција за осуда на сите терористички акти.

1987

  • Протестите во Појасот Газа ја започнаа Првата Интифада; потоа се прошири во Западен Брег и Ерусалим.

1990

  • Лех Валенса победува на претседателските избори во Полска.
  • На првите повеќепартиски избори во Србија победи Социјалистичката партија; Милошевиќ станува претседател.

1991

  • Касарните на Трсат и командата на Риечкиот корпус предадени на хрватската армија; последниот војник на ЈНА ја напушта Риека.

1992

  • ФИФА ѝ забранува на Југославија да учествува во квалификациите за СП 1994, согласно санкциите на ОН.

1994

  • Шин Фејн започнува мировни преговори со британската влада по повеќе од 70 години.

1995

  • Врховниот суд на Полска ја потврдува победата на Квашњевски и ја отфрла жалбата за Валенса.

1996

  • ОН го одобрува договорот „нафта за храна“ – Ирак се враќа на светскиот нафтен пазар по 1990.

1999

  • Српските власти ја осудуваат Флора Бровина на 12 години затвор; ослободена во 2000 по заминувањето на Милошевиќ.

2000

  • Југославија и Словенија воспоставуваат дипломатски односи.

2002

  • „Јунајтед ерлајнс“ поднесува барање за банкрот – најголем во историјата на авиоиндустријата.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (1 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

  • 1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.

  • 1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.

  • 1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.

  • 1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.

  • 1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.

  • 1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.

  • 1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.

  • 1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.

  • 1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.

  • 1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.

  • 1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.

  • 1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.

  • 1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.

  • 1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.

  • 1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.

  • 1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.

  • 1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.

  • 1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.

  • 1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.

  • 1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.

  • 2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.

  • 2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.

  • 2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Скопје2 часа

(ФОТО) Успешно реализиран првиот четиридневен „Startup Revolution AI Summit“ во Скопје со над 1200 учесници од регионот и пошироко

Четиридневниот Startup Revolution AI Summit, одржан од 27 до 30 ноември 2025 година, го претвори Скопје во најголемиот собирен простор...

Кичево3 часа

ТППЕ Кичево вчера со полни раце работа, интервенирале врз опожарен автомобил и зграда

На 14.12.2025 во 20:45 часот во ОВР Кичево е пријавено дека настанал пожар во зграда на улица „Маршал Тито“ во...

Фото: Steven Ungermann @ unsplash Фото: Steven Ungermann @ unsplash
Lifestyle4 часа

Идеално решение за мувла во бањата: експертски совети за ефикасна превенција

Мувлата во бањата е чест проблем со кој се соочуваат речиси сите домаќинства. Сепак, со неколку едноставни и практични мерки...

Фото: Taylor Beach @ unsplash Фото: Taylor Beach @ unsplash
Lifestyle4 часа

Патник споделува трикови за паметно пакување: „Носете ги најтешките предмети врз себе“

Паметното пакување може значително да ви заштеди простор, тежина и стрес при патување. Искусни патници советуваат дека со неколку едноставни...

ФОТО: Levart_Photographer @ Unsplash.com ФОТО: Levart_Photographer @ Unsplash.com
Магазин4 часа

Disney инвестира 1 милијарда долари во OpenAI и ги отвора своите легендарни ликови за вештачка интелигенција

Компанијата Walt Disney објави дека инвестира 1 милијарда долари во OpenAI и потпишала тригодишен договор за лиценцирање, со кој корисниците...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин4 часа

По iOS 26.2, Apple оди чекор понатаму: 10 клучни функции доаѓаат со идните верзии на iOS

Протечени информации од внатрешниот програмски код на Apple откриваат амбициозни планови за идните верзии iOS 26.4, iOS 27 и iOS...

Фото: Laurenz Heymann @ unsplash Фото: Laurenz Heymann @ unsplash
Магазин4 часа

Apple ги објави најпопуларните апликации и игри за iPhone и iPad во 2025 година

Apple ја објави официјалната листа на најпреземаните апликации и игри за iPhone и iPad уредите за 2025 година, откривајќи кои...

На денешен ден7 часа

Времеплов: На денешен ден (15 декември)

На денешен ден 15 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед...

Спорт17 часа

Ракометар од битолски ракометен клуб по завршувањето на мечот во „Биљанини Извори“ нападнал помошен тренер на охридскиот ракометен клуб по меѓусебниот натпревар

На 14.12.2025 година во 20.20 часот, во СВР Охрид приведен е Д.М. (33) ракометен играч од Скопје, член на ракометен...

Хороскоп17 часа

Хороскоп за понеделник (15 декември)

ОВЕН Може да очекувате генерално поволен ден. Ако вашата работа е поврзана со продажба, ќе имате голем успех. Можно е...

НАЈЧИТАНИ