Следете не

На денешен ден

18 мај – На денешен ден

Објавено пред

на

1781.- Шпанците го погубија Тупак Амаруа II (Тупак), водач на востанието на Инките против шпанската власт, во Куско, Перу.

1799.- Умре францускиот драматург Пјер Бомарше, автор на комедии Севилскиот бербер и Бракот на Фигаро, инспирирани од Џоакино Росини и Волфганг, Моцарт.

1800.- Во Санкт Петербург умре рускиот војсководец и стратег Александар Суворов, кој се борел 55 години и водел вкупно 60 битки.

1803.- Британија и објави војна на Франција поради мешањето на Наполеон во Италија и Швајцарија.

1804.- Наполеон Бонапарта е прогласен за император на Франција и крунисан Наполеон I во декември.

1836.- Роден е австрискиот шаховски велемајстор Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион. Титулата светски шампион во шах ја освоил во 1886 година со победата во мечот со Јоханес Цукерторт.

1868.- Роден е рускиот цар Николај II Александрович Романов, последниот монарх на Русија, најстариот син на Александар III. Тој беше симнат од тронот во Октомвриската револуција во 1917 година, а беше погубен следната година заедно со членовите на семејството.

1872.- Роден е британскиот филозоф и математичар Бертранд Расел, основач и претседател на Меѓународниот кривичен трибунал за Виетнам. Бил ангажиран во борба за мир и разоружување, поради што двапати бил апсен. Добитник е на Нобеловата награда за литература во 1950 година.

1883.- Роден е германскиот архитект Валтер Гропиус, кој во 1919 година ја основал престижната архитектонска школа Баухаус во Вајмар, една од највлијателните во текот на 20 век.

1911.- Умре австрискиот композитор и диригент Густав Малер. Компонирал десет симфонии, циклуси соло песни за глас и оркестар.

1919.- Родена е британската примабалерина Маргот Фонтејн, една од најпознатите балерини на 20 век. Од 1962 година таа е партнер на прославениот Рудолф Нуреев.

1920.- Во Полска, во близина на Краков, е роден Карол Војтила, кој во 1978 година станал папа Јован Павле Втори, првиот неиталијански папа по 455 години.

1944.- Повеќе од 200.000 Татари беа протерани од Крим во Советскиот Сојуз под обвинение дека соработувале со Германците.

1954.- Стапува на сила Европската конвенција за човекови права.

1973.- Умрела американската пацифистка Жанет Ранкин, првата жена што станала член на американскиот Конгрес.

1974.- Индија го изврши својот прв нуклеарен тест во пустината Раџастан и стана шестата земја што изврши нуклеарна експлозија.

1988.- Советските трупи се повлекоа од Авганистан.

1992.- Високиот комесаријат за бегалци на ОН соопшти дека 1.300.000 луѓе ја напуштиле југословенската војна, што ја создала најголемата бегалска криза во Европа од Втората светска војна.

1995.- Умре рускиот балетан Александар Годунов, кој стекна светска слава по емигрирањето од СССР.

1996.- Романо Проди стана претседател на 55-та италијанска влада од Втората светска војна. Десет години подоцна (2006) Проди повторно стана претседател на 61-та италијанска влада.

1996.- Под притисок на меѓународната заедница, воениот водач на босанските Срби Радован Караџиќ поднесе оставка како претседател на Република Српска. Таа должност ја презеде поранешната потпретседателка на РС, Билјана Плавшиќ. Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ) во Хаг го обвини Караџиќ во ноември 1995 година за воени злосторства и геноцид.

1998.- Против Мајкрософт, најсилната софтверска компанија во светот, е поднесена тужба поради монопол.

1999.- Владата во Сиера Леоне и бунтовниците се договориле за прекин на огнот, со што завршиле седумгодишните брутални борби.

2000 – Советот за безбедност на ОН едногласно усвои ембарго за оружје против Етиопија и Еритреја како резултат на обновувањето на нивната двегодишна гранична војна.

2005.- Умре Френк Горшин, американски актер и голем имитатор.

2009.- Европскиот комесар за буџет и поранешна министерка за финансии Далија Грибаускаите стана првиот претседател на Литванија со победата на претседателските избори.

2009 – Неколку големи американски дневни весници или банкротираат или целосно се затвораат, како резултат на драматичните промени предизвикани од појавата на Интернет и избувнувањето на светската економска криза.

2010.- Американскиот претседател Барак Обама го потпиша Законот за слобода на печатот со цел да се обезбеди основа за поголема заштита на новинарите и слободниот печат ширум светот и да се идентификуваат земјите каде што овие принципи се прекршени. Законот го доби името по новинарот на Волстрит, Даниел Перл, кој беше убиен во 2002 година од екстремисти во Пакистан.

2011 – Меѓународниот трибунал за Руанда го осуди поранешниот генерал Августин Бизмунг на 30 години затвор за неговата улога во масовни убиства, особено на племето Тутси.

2014.- Почина српскиот писател, академик и прв претседател на Сојузна Република Југославија Добрица Ќосиќ. Неговите најпознати романи се: Сонцето е далеку, Време на смртта, Корени, Поделби, Време на злото и Време на моќта.

2018 – Авионска несреќа во Куба, кога авион со 113 патници и членови на екипажот се урна веднаш по полетувањето од меѓународниот аеродром во Хавана, при што загинаа 110 лица.

2018 – 17-годишен ученик е осомничен за напад на средно училиште во американскиот град Санта Фе во близина на Хјустон.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хроника29 минути

МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро

На  28.06.2025 година во ОВР Дебар е пријавено дека, во водите на Дебарското езеро во близина на пумпната станица- Дебар,...

Македонија36 минути

Охридската полиција спаси четири лица од пловен објект, откако вчера им се скршил дел од едрилицата

На 28.06.2025 во 19.30 часот, во Полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека лица од пловен објект...

Скопје2 часа

Во Скопје посебен режим на сообраќај за утре и задутре

СВР Скопје ги известува граѓаните дека на 30.06.2025 (понеделник) и 01.07.2025 (вторник) поради одржување на средба на лидерите од Западен...

Lifestyle2 часа

Три начини на кои тестенините можат да ви помогнат да ослабете

Кога ќе се споменат тестенини и слабеење во иста реченица, многумина веднаш помислуваат на јаглехидрати кои треба да се избегнуваат....

Lifestyle2 часа

Не е вода: Пијалокот што го хидрира телото најдобро

Пијалок што хидрира подобро од водата? Еве што откри науката! Кога сте жедни, веројатно веднаш посегнувате по чаша вода. Но,...

Lifestyle3 часа

Внимавајте кога излегувате од ладна просторија на летното сонце: Еве зошто!

Клима уредот е најдобриот пријател во летните горештини, но дали знаевте дека ненадејното излегување од ладен простор на врело сонце...

Хороскоп13 часа

Хороскоп за недела (29 јуни)

ОВЕН Ќе ви биде доста тешко да ги контролирате емоциите, особено кога станува збор за љубовни интереси и односи со...

Lifestyle1 ден

Кајгана како од хотел: кремаста, богата и совршена со еден едноставен трик

Не мора да одите во скап ресторан за да уживате во совршено кремаста кајгана која се топи во устата. Со...

Магазин1 ден

Крај на една ера: Microsoft се збогува со „Blue Screen of Death“

Microsoft објави дека ја укинува легендарната порака за грешка позната како „Blue Screen of Death“ (BSOD), симбол на фрустрација и...

Магазин1 ден

iOS 26: Ова се iPhone моделите што добиваат надградба

Apple на својот годишен настан WWDC 2025 официјално го претстави iOS 26 — новата верзија на оперативниот систем која носи...

НАЈЧИТАНИ