На денешен ден
2 декември – На денешен ден
1254 – Сицилијанскиот крал Мафред ја поразил папската војска во битката кај Фоџа и го задржал своето кралство.
1547.- Починал шпанскиот освојувач Хернан Кортез, кој го освоил Мексико помеѓу 1519 и 1521 година со само 700 војници, благодарение на огненото оружје непознато за домородците. Тој стана гувернер на „Нова Шпанија“ во 1522 година.
1804.- Папата Пиј VII во Париз го круниса Наполеон Бонапарта за император на Франција.
1805.- Во битката кај Аустерлиц, позната како „Битката на тројцата императори“, Наполеон со 75.000 војници ги поразил руската и австриската војска, која изгубила 70.000 од 95.000 луѓе.
1823.- Американскиот претседател Џејмс Монро објави документ (Доктрина на Монро) во американскиот Конгрес, во кој се прокламира американската изолационистичка политика. Во тој момент, насочена против интервенционистичките намери на Светата алијанса на европските сили кон поранешните шпански и португалски колонии во Јужна Америка, подоцна оваа политика доби силен национален карактер под слоганот „Америка за Американците“.
1848.- Австрискиот император Фердинанд I абдицирал во корист на Франц Јозеф I (Франц Јозеф).
1852.- Во Франција била прогласена Втората империја со императорот Чарлс Луј Наполеон III Бонапарта (Шарл Луј, Бонапарта).
1859.- Роден е францускиот сликар Жорж Сеура, основач на неоимпресионистичката школа и новиот сликарски метод на поентилизам.
1859.- Американскиот аболиционист Џон Браун беше погубен со бесење, што доведе до интензивирање на борбата меѓу аболицираните и сопствениците на робови во пресрет на Американската граѓанска војна (1861-1865).
1901.- Американскиот пронаоѓач Кинг Камп Жилет го патентирал првиот брич со две острици.
1942.- Нуклеарната верижна фисија беше демонстрирана за прв пат на Универзитетот во Чикаго, каде нуклеарните физичари предводени од Енрико Ферми (Енрико) работеа на таен проект за изградба на атомска бомба.
1950.- Со одлука на ОН, поранешната италијанска колонија Еритреја стана дел од Етиопија како автономен регион.
1954.- Американскиот Сенат јавно го прекори сенаторот Џозеф Мекарти за неговото брутално однесување за време на истрагата на илјадници луѓе кои беа осомничени дека се комунисти.
1971.- Основана е федерацијата на Обединетите Арапски Емирати од шест емирати во Персискиот Залив: Абу Даби, Дубаи, Шарџа, Ајман, Ум ал-Кајваин и Фуџаира. Во февруари 1972 година, Рас ал-Каима се приклучи на федерацијата.
1971.- Советскиот вселенски брод без екипаж Марс 3 слета на Марс.
1972.- Во пожар за време на фестивал на поп музика во јужнокорејскиот главен град Сеул загинаа најмалку 50 луѓе.
1982 година – Хирургот Вилијам де Врис (Вилијам, Врис) го имплементираше првото вештачко срце направено од полиуретан на клиниката на Универзитетот во Јута во американскиот град Солт Лејк Сити. Пациентот, пензионираниот стоматолог Барни Кларк, живеел со тоа срце 112 дена.
1990.- По обединувањето на Германија, централно-десничарската коалиција на канцеларот Хелмут Кол извојува убедлива победа на првите целосно германски избори од 1932 година.
1993.- Во престрелка при обид за апсење, колумбиската полиција го убила шефот на кокаин картелот Меделин, Пабло Ескобар (Ескобар).
1994.- Филипински траект со повеќе од 600 патници потона во заливот Манила откако се судри со товарен брод. Загинаа околу 140 луѓе.
1996.- Во Белград умре истакнатиот српски и југословенски сликар и графичар Милан Миќа Поповиќ.
1998.- Сфор го уапси Радослав Крстиќ, активен генерал на војската на Република Српска, во Бјелина и го предаде на Меѓународниот суд за воени злосторства во Хаг. На 2 август 2001 година, тој беше осуден на 46 години затвор за геноцид врз босанските муслимани во Сребреница во 1995 година. Апелацискиот совет на Хашкиот трибунал го осуди Крстиќ на 35 години затвор за помагање и поттикнување на геноцидот.
2001 – Најголемата енергетска компанија во САД, Enron Corporation поднесе барање за заштита од банкрот пред судот во Њујорк. Тоа беше најголемиот банкрот во историјата на САД и предизвика голем шок на финансиските пазари ширум светот.
2004.- Во воената база во Бутмир кај Сараево, силите на Европската унија (ЕУФОР) го презедоа мандатот од Силите за стабилизација на мирот (СФОР) во Босна и Херцеговина, со што официјално заврши мисијата на НАТО во Босна и Херцеговина. Британскиот генерал-мајор Дејвид Лики беше назначен за командант на Еуфор, кој вклучува седум илјади војници од 33 земји.
2004.- Умрела Даме Алиша Маркова, една од најпознатите балерини на 20 век, која го основала и водела Англискиот национален балет.
2009 – Умре композиторот и продуцент Арон Шредер, автор на хитот на Елвис Присли „Тоа е сега или никогаш“. Тој компонираше повеќе од 2.000 песни, вклучувајќи неколку „кралеви на рокенролот“ како што се „Stuck on You“ и „A Big Hunk O’Love“.
2012.- На изборите во Словенија, Борут Пахор е избран за нов шеф на државата.
2014 – Египетскиот кривичен суд осуди 188 лица на смрт за нивната вмешаност во убиството на 11 полицајци во август во градот Кердаса, западно од Каиро.
2015 година – Тешко вооружени маж и жена упаднаа на забава во центар на заедницата за лица со хендикеп во Сан Бернандино, Калифорнија, и застрелаа и убија 14 лица по случаен избор.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 19 август
На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
⚔️ Империјализам и воени конфликти
-
14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.
-
636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.
-
1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.
-
1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.
🧠 Наука и техника
-
1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.
-
1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.
-
1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.
🎭 Култура и уметност
-
1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.
-
1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.
-
1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.
-
2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.
🌍 Политички превирања и државни удари
-
1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.
-
1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.
-
2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.
✈️ Технологија и летови
-
1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.
-
1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август
На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни
На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
-
Кичево2 денаОВР Кичево лиши од слобода кичевчанка која вчера на „Магистрален пат“ возела со брзина 107 км/ч
-
Кичево2 денаИграорците на КУД „Бисер“ од Кичево во Полска, се натпреваруваат за најубава македонска носија на меѓународен фестивал
-
Спорт1 ден(ВИДЕО) Кичевски „ФК Напредок“ со полна пареа ги започна припремите за новата сезона, сонот е познат – „Враќање на победничките патеки“
-
Хороскоп1 денХороскоп за вторник (19 август)
-
Македонија15 часаМВР соопшти за деталите околу сообраќајката кај с.Ботун на магистралниот пат Охрид-Кичево, каде учесници беа два автомобили и едно тешко товарно возило
-
Култура19 часаДенес е празник, „Преображение Господово“ – За многу години!
-
Хороскоп5 часаХороскоп за среда (20 август)
-
Македонија2 денаДенес во Штип, Македонската Армија одбележува 33 години од своето формирање, три децении исполнети со професионализам, посветеност и храброст
