На денешен ден
2 јануари – На денешен ден
1492 – Шпанија под кралот Фердинанд од Арагон, го презеде од Маврите градот Гранада, последното мавританско упориште на Пиринејскиот Полуостров.
1799.- Војниците на францускиот генерал Наполеон Бонапарта влегле во Сирија.
1837.- Роден е рускиот композитор, пијанист и диригент Милиј Балакирев, иницијатор и идеолошки водач на композиторската група „Кругот на Балакирев“ или „Големата петорка“, во која беа и Куј, Мусоргски, Римски-Корсаков и Бородин. Во неговите музички дела („Русија“, „Тамара“) внесе елементи на рускиот и ориенталниот фолклор.
1839.- Францускиот пронаоѓач и основач на фотографијата Луис Дагер ја направил првата фотографија од Месечината.
1898.- Родена е српската актерка Љубинка Бобиќ, членка на Народниот театар во Белград од 1920 година.
1905.- Русија беше принудена да го предаде пристанишниот град Порт Артур на Јапонија во руско-јапонската војна. Јапонците ја заробија руската флота во пристаништето со потопување трговски бродови и затворање на влезот во пристаништето.
1915.- Завршила петдневната битка кај Сарикамис во Првата светска војна, при што руската војска и нанела тежок пораз на војската на Ахмет Паша. Турците изгубиле 77.000 од 95.000 војници.
1918.- Умре францускиот писател Едмонд Ростан, кој го оживеа романтичниот театар во пресрет на натурализмот и се обиде да му го врати некогашниот сјај. Неговиот „Сирано д’Бержерак“ (1897) ја освои тогашната публика и остана на театарските репертоари до денес.
1920.- Роден е Исак Асимов (Ајзак), американски писател на научна фантастика. Со циклусот раскази за роботи „Јас, робот“ и серијалот книги од серијалот „Фондација“, тој значително влијаеше на развојот на научната фантастика како литературен жанр.
1942.- Во Втората светска војна, Јапонците го зазедоа главниот град на Филипините, Манила.
1943.- Повлекувајќи се пред советската Црвена армија, Германците го започнаа своето повлекување од Кавказ во Втората светска војна.
1955 – Претседателот, полковник Хозе Антонио Ремон (Хозе), беше убиен во Панама. Него го наследи првиот потпретседател Хозе Рамон Гвисадо (Гуизадо), кој беше на власт помалку од две недели. Тој беше соборен под обвинение дека учествувал во заговорот во кој беше убиен претседателот Ремон.
1959.- Лансиран е првиот вселенски брод кон Месечината, советскиот „Луна I“ без човечки екипаж.
1971.- На фудбалскиот стадион „Ајброкс Парк“ во Глазгов загинаа 66 навивачи кога дел од трибината се урна за време на натпреварот меѓу Селтик и Ренџерс.
1980.- Во Велика Британија започна штрајкот на работниците во челик, прв од 1926 година. Штрајкот беше прекинат на 2 април.
1992.- Претседателите на Србија и Хрватска, Слободан Милошевиќ и Фрањо Туѓман, го прифатија Договорот за планот за мировни операции во Југославија (планот Венс), кој предвидува демилитаризација на областите погодени од војната во Хрватска, повлекување на југословенската Народна армија од тие области и ставање на тие области под заштита на заштитените подрачја на Обединетите нации); воените команданти во Хрватска прифатија прекин на огнот за распоредување на 10.000 мировници на ОН.
1994.- Повеќе од 70 луѓе беа убиени, а најмалку 670 ранети за време на дводневните борби меѓу ривалските исламски фракции во главниот град на Авганистан, Кабул.
1995.- Поранешниот претседател на Сомалија, Мохамед Сиад Баре, кој дојде на власт со државен удар во 1969 година и беше соборен на ист начин во 1991 година, почина во егзил во Нигерија.
1998.- Нигериските власти го уапсија поранешниот премиер Хама Амаду, обвинет за учество во заговор за атентат на шефот на државата, Ибрахим Баре Мајнасара.
2002 – Перонистот Едуардо Дуалде (Дуалде) стана нов претседател на Аргентина, преземајќи ја тешката задача да ја извлече земјата од најголемата економска и финансиска криза во историјата на земјата. Тоа беше петти избор на претседател на државата во период од две недели.
2003.- Комитетот за заштита на новинарите (CPJ) објави дека во претходната година, 19 новинари биле убиени ширум светот, што е најмал број од 1985 година, кога биле забележани нивните маки.
2007.- Почина поранешниот градоначалник на Ерусалим Теодор „Теди“ Колек, кој неуморно се залагаше за соживот на Евреите и Палестинците. Од 1965 година кога беше избран, тој беше градоначалник на Ерусалим 28 години.
2011 – По 18 години, Мостар повторно стана седиште на Захумско-херцеговската епархија на Српската православна црква. Мостар беше седиште на таа епархија од 18 век до војната во Босна и Херцеговина во 1992 година, кога седиштето беше преместено во Требиње.
2012.- Умре Киро Глигоров, првиот претседател на независна Република Македонија. Долги години беше висок функционер на СФРЈ. Пред 12 години се повлече од политичкиот живот и се посвети на новинарството. Тој го преживеа атентатот во 1995 година во кој загуби око.
2016 – Саудиска Арабија егзекутира 47 лица за тероризам, вклучувајќи го и имамот Нимр ал-Нимр, централна фигура во шиитските протести што избувнаа во 2011 година како дел од Арапската пролет.
2017 – Исламската држава ја презеде одговорноста за нападот во ноќен клуб во Истанбул (Турција) на новогодишната ноќ, во кој беа убиени 39 лица.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Магазин1 денПорака од возач на Брза Помош, почит за сите возачи, наши спасители!
-
Кичево14 часаЦУК со известување за изминатото деноноќие, во Кичево побарана била општинска интервенција во делот на ул. „Прилепска“
-
Хороскоп1 денХороскоп за четврток (20 ноември)
-
Кичево1 ден„Македонски Завет“ организира хуманитарен концерт во НУЦК „Кочо Рацин“ со културно уметнички друштва и естрадни уметници од Кичево
-
Македонија8 часаДржавниот пазарен инспекторат изврши инспекциски надзори во пет градови, затекнати биле низа неправилности кај 16 правни субјекти кои продавале тутунски производи
-
Македонија1 денЈанев и Спироски во македонската делегација на регионалниот стратешки состанок во Тирана, организиран и поддржан од британските агенции за спроведување на закон
-
Временска прогноза2 денаДожд секаде, повремено ќе засилува југоисточен ветер, поради состојбата ќе растат условите за зголемување на нивоата на реките и на езерата
-
Магазин1 денGoogle го лансира Gemini 3, најпаметната вештачка интелигенција досега
