На денешен ден
2 октомври – На денешен ден

1187 – Арапскиот генерал и египетскиот султан Саладин го зазеле Ерусалим од христијаните, што во 1189 година ја предизвикало Третата крстоносна војна.
1608.- Холандскиот оптичар Ханс Липерши го претстави првиот телескоп во Хаг.
1803.- Умре американскиот политичар Семјуел Адамс (Самуел), организатор и идеолог на борбата на северноамериканските колонии за независност, еден од потписниците на Декларацијата за независност во 1776 година.
1810.- Српските востаници во Првото српско востание под водство на Караѓорѓе ја претепале турската војска испратена од Босна да го задуши востанието кај Лозница.
1836.- Англискиот натуралист Чарлс Дарвин заплови со бродот „Бигл“ во англиското пристаниште Фалмут по петгодишно истражување на живиот свет во Јужна Америка и на островите во јужниот дел на Пацификот, што значително придонесе за развојот на неговата теорија. на еволуцијата.
1847.- Роден е германскиот државник и фелдмаршал Пол фон Хинденбург, началник на штабот на германската висока команда во Првата светска војна, а од 1925 година до неговата смрт во 1934 година, претседател на Германија. По неговата смрт, апсолутната власт ја презеде лидерот на нацистите, канцеларот Адолф Хитлер.
1851.- Роден е францускиот маршал Фердинанд Фох, командант на сојузничките армии во последните операции од Првата светска војна, кои доведоа до капитулација на Германија. По завршувањето на војната, станува член на Француската академија, а како прв странец, фелдмаршал на Велика Британија.
1869.- Роден е индискиот национален водач Мохандас Карамчанд Ганди, наречен Махатма (Голема душа), водач на борбата за ослободување на Индија од британската колонијална власт, татко на модерна Индија. Најпознатиот поддржувач на ненасилството за постигнување политички цели, тој беше убиен во обид за атентат од хинду фанатик во јануари 1948 година.
1870 – Папските држави одлучија на плебисцит да се обединат со Италија, а главниот град на Италија беше преместен од Фиренца во Рим.
1895.- Во Сплит е роден југословенскиот диригент и композитор Јаков Готовац. Авторот на популарната комична опера „Еро с оног света“ (1935) инспирацијата за своите дела ја нашол првенствено во фолклорот („Симфониски круг“, „Коледа“, „Орачи“, „Гуслар“).
1924.- Друштвото на народите го одобри Женевскиот протокол за мирно решавање на меѓународните спорови.
1935.- Италија ја нападна Абисинија (Етиопија) и, кршејќи го отпорот на своите војници, ја окупираше таа земја. Друштвото на народите ја осуди агресијата и воведе санкции против Италија на 19 октомври.
1944.- По 63 дена тешки борби, германските нацисти го задушија востанието на жителите на Варшава, која беше окупирана во Втората светска војна. 250.000 жители на Варшава загинаа, голем број завршија во нацистичките концентрациони логори, а градот беше речиси целосно уништен.
1946.- Зрењанин го добил сегашното име. На свечената седница на Градскиот народен одбор на тогашен Петровград, беше одлучено, по повод двегодишнината од ослободувањето на градот од нацистичката германска окупација во Втората светска војна, тој град Банат да биде именуван по народниот херој Жарко Зрењанин (1902 — 1942), член на ЦК на КПЈ, политички секретар на Покраинскиот комитет на КПЈ за Војводина и организатор на востанието во Војводина.
1973.- Почина финскиот тркач на долги патеки Паво Нурми (Пааво), кој на Олимписките игри во 1920, 1924 и 1928 година освои девет златни медали, кој 29 пати соборуваше светски рекорди.
1975.- Императорот Хирохито пристигна во Вашингтон, во првата посета на јапонски суверен на САД.
1985.- Умре американскиот филмски актер Рок Хадсон. Во долгата и многу успешна кариера сними 63 филма во кои најмногу ги толкуваше улогите на романтични херои. Во последната година од животот привлече големо внимание со тоа што јавно призна дека боледува од СИДА.
1990.- На аеродромот во кинескиот град Гуангжу, 127 лица загинаа кога киднапираниот кинески авион удри во два авиони на пистата.
1990.- Незадоволни од политиката на новата хрватска влада, Србите од Книнска Краина го блокираа железничкиот и патниот сообраќај и на тој начин ги прекинаа сите врски од Загреб до јадранскиот брег.
1991.- Во близина на Дубровник започнаа судирите меѓу хрватските сили и ЈНА. Во наредните денови околината на тој град беше опустошена, а стариот град Дубровник беше гранатиран и остана без струја и вода.
1996.- Поранешниот бугарски премиер Андреј Луканов беше застрелан пред неговиот дом во Софија.
1998.- Жан Пол Акајесу, поранешен мајор на армијата на Руанда, обвинет за геноцид и злосторства против човештвото, во Хаг беше осуден на три доживотни затворски казни.
1999.- Кина и Русија ја прославија 50-годишнината од нивните дипломатски односи со првата заедничка воена вежба.
2000.- За време на постизборната криза во Србија, Слободан Милошевиќ на државната телевизија објави дека неговата „совест е целосно чиста“, иако бранот на незадоволство од неговото долгогодишно владеење се шири низ целата земја. Генералниот штрајк и блокадите на патиштата ја парализираа Србија, а штрајкови и протести започнаа и во државните медиуми, кои дотогаш беа под контрола на Милошевиќ.
2003.- Јужноафриканецот Џон Максвел Котзи ја доби Нобеловата награда за литература.
2009 – Ирска го ратификуваше Лисабонскиот договор на „референдум за амандмани“.
2010.- Летонската коалициска влада на десниот центар освои мнозинство на парламентарните избори, а премиерот Валдис Домбровскис остана на функцијата.
2012.- Во вооружен напад на студентски дом во Муба, североисточна Нигерија, за време на студентски избори, загинаа 20 лица.
2013.- Италијанскиот актер Џулијано Џема, познат по улогата на „Ринго“ во „шпагети вестерните“, загина во сообраќајна несреќа. Играше во повеќе од 100 филмови и на телевизија – од комедија до авантуристички и историски филмови.
2014 – Лидерот на социјалдемократите Стефан Лофвен беше избран за нов премиер на Шведска.
2017 – Американски пензионер уби 58 луѓе и повреди 524, пукајќи со автоматско оружје од 32 кат на хотел во публиката на концерт на кантри музика во Лас Вегас пред да се самоубие.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (10 септември)

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
Војни и мировни договори
-
1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.
-
1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.
-
1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.
-
1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.
-
1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.
-
1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.
-
1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).
Политика и атентати
-
1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.
-
1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.
-
1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.
-
1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.
-
1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.
-
1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.
-
2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.
-
2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.
-
2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.
-
2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.
-
2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.
-
2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.
-
2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.
-
2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.
Култура и личности
-
1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.
-
1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.
-
1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.
-
1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.
-
1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.
-
1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.
-
2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.
Несреќи и катастрофи
-
1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.
-
2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за вторник (16 септември)
-
Македонија1 ден
Од ноќеска цените на горивата се намалуваат
-
Скопје15 часа
(ВИДЕО) Снимка од подметнувањето на пожарот во Пинтија, каде ние човечноста?!
-
Здравје и убавина1 ден
Единствен рецепт за појак имунитет
-
Временска прогноза2 дена
Од денес ќе дува засилен ветер од северен правец, додека времето ќе биде стабилно
-
Македонија12 часа
Министерството за одбрана, петта година по ред ги задржа максималните 100 % активна транспарентност и е практично најтранспарентна институција во државата
-
Скопје1 ден
(ВИДЕО) Уништени над 4 тони и 18 илјади стебла марихуана и повеќе од 21 килограми друга дрога
-
Временска прогноза17 часа
По ладни утра проследени со ладен воздух од северен правец