Следете не

На денешен ден

20 февруари – На денешен ден

Објавено пред

на

1631 – Германски принцови – протестантите склучија сојуз со шведскиот крал Густав II, со што и Шведска влезе во Триесетгодишната војна (1618-48).

1707.- Почина Ауранџеб, последниот голем Могал од Индија, кој го соборил својот татко од власт во 1658 година, ги погубил своите браќа и го узурпирал тронот. Ги освоил Декан, Кандахар и Кабул и себеси се нарекол „Аламгир“ (освојувач на светот). Ја охрабрувал уметноста и науката, основал училишта и фанатично го ширел исламот, прогонувајќи го хиндуизмот. Со неговата смрт започна слабеењето на државата Могал.

1790.- Починал австрискиот император Јосиф II (Јосиф), најстариот син на Марија Терезија и нејзиниот совладетел од 1765 до 1780 година. бикови и го донел Едиктот за толеранција со кој ја признал слободата на вероисповед во Австриската империја.

1809.- По долга опсада, Французите ја зазеле Сарагоса, која го отфрлила братот на Наполеон Јосиф како крал на Шпанија.

1860.- Во Нови Сад излезе првиот број на „Даница“, најзначајното книжевно списание на српскиот романтизам, започнато и уредувано од Ѓорѓе Поповиќ. „Даница“ собра стотина писатели, меѓу кои Јаков Игњатовиќ, Ѓура Јакшиќ, Јован Јовановиќ Змај, Лаза Костиќ, Љуба Ненадовиќ.

1886.- Роден е унгарскиот револуционер Бела Кун, еден од основачите на Комунистичката партија на Унгарија – водач на унгарската советска револуција во 1919 година. Бил застрелан во сталинистичките чистки во СССР во 1939 година, а рехабилитиран по смртта на Сталин.

1908.- Умре писателот Симо Матавуљ, член на Српската кралска академија, еден од најистакнатите претставници на српскиот реализам. Неговото најзначајно дело е романот „Бакоња фра Брне“.

1920.- Умрел американскиот истражувач, адмирал Роберт Едвин Пири, кој во април 1909 година прв стигнал до Северниот пол. Тој, исто така, го испитал најсеверниот дел на Гренланд, пловел околу него и во 1901 година утврдил дека тоа е остров.

1938.- Британскиот министер за надворешни работи Ентони Иден поднесе оставка во знак на протест против попустливата политика на премиерот Невил Чембрлен кон германскиот диктатор Адолф Хитлер.

1942.- Во Втората светска војна, Јапонците го нападнаа португалскиот Тимор и островот Бали во холандските Источни Индија.

1962.- По успешните суборбитални летови со екипаж, САД го лансираа вселенскиот брод „Меркур-Атлас 6“ во орбитата околу Земјата, со кој првиот американски астронаут Џон Глен ја обиколи Земјата три пати. Летот траеше четири часа, 55 минути и 23 секунди.

1967.- Индонезискиот претседател Ахмет Сукарно му ја предаде целата извршна власт на генералот Сухарто, задржувајќи ја само „титулата“ претседател.

1979.- Во ерупцијата на индонезискиот вулкан Синира загинаа 175 луѓе.

1985.- И покрај жестокото противење на Римокатоличката црква, во Ирска беше легализирана продажбата на контрацептивни средства.

1986.- Верските конфликти меѓу Хиндусите, Муслиманите и Сиките ја зафатија Индија, а во три индиски држави беше воведен полициски час.

1991.- Со усвојувањето на 99-от амандман на Уставот, со кој Република Словенија се дефинира како независна држава, Парламентот на Словенија покрена иницијатива за отцепување од СФР Југославија, додека Владата на Хрватска до Собранието поднесе амандман за Уставот според кој во Хрватска важат само нејзините закони со што се суспендира Уставот на СФРЈ.

1996.- Зетовите на ирачкиот претседател Садам Хусеин (Садам Хусеин), генерал Хусеин Камел Хасан (Хасан) и неговиот брат Садам Камел, се вратија со своите семејства во Ирак од шестмесечен егзил во Јордан. Претседателот ги помилува, но три дена подоцна и двајцата беа убиени.

1999.- Во Косово, во областите на Подуево, Ораховац и Сува Река, се засили вооружениот конфликт меѓу српските безбедносни сили и членовите на екстремистичката организација на косовските Албанци, Ослободителната војска на Косово (ОВК).

2000.- За седум дена српската полиција приведе 24 активисти на студентската организација „Отпор“ поради плакати и графити против режимот. Апсењето на активистите на „Отпорот“ и блокирањето на независните медиуми продолжи се до изборите во септември, на кои победи Демократската опозиција на Србија и беше соборен режимот на Слободан Милошевиќ.

2002.- Во најголемата железничка несреќа во Египет, во пожар на воз на линијата Каиро – Луксор загинаа 373 патници, а 66 беа повредени.

2003.- Во пожар на рок концерт на групата Great White во ноќен клуб во Западен Ворвик, Род Ајленд (САД), загинаа 100, а беа повредени 200 луѓе.

2003.- Командантот на пакистанските воздухопловни сили Мушаф Али Мир (Муршал), неговата сопруга и 15 други загинаа кога воен авион Фокер-27 се урна во близина на Кохат на северозапад од земјата.

2005.- Израелската влада донесе одлука да се повлече од Појасот Газа и постепено да ги укине еврејските населби.

2006.- Во виенската палата „Даун Кински“ започнаа дводневните преговори меѓу претставниците на Србија и Косово за децентрализација на власта на Косово. Тоа беше и почеток на директни преговори за статусот на Косово.

2006.- Умре пензионираниот надбискуп Павле Марцинкус, близок соработник на папата чиј долг мандат на чело на Ватиканската банка беше обележан со финансиски скандали, мистериозни смртни случаи и криминал.

2009 година – Русија ги укина визите за патување за граѓаните на Србија.

2009.- Врз основа на одлуката на Основниот суд во Бања Лука, Исламската заедница во Босна добила околу 32 милиони евра од Република Српска и градот Бања Лука, на име компензација за уривањето на 16 џамии во областа на Бања Лука за време на воените конфликти од 1992 до 1995 година.

2013.- Бугарската влада поднесе оставка по масовните протести поради високите цени на електричната енергија и падот на животниот стандард, приклучувајќи им се на другите европски влади кои паднаа поради „стегањето на ременот“ за време на четиригодишната економска криза.

2017 – Неколку области на Јужен Судан, опустошени од тригодишна војна, се погодени од глад и речиси половина од населението има потреба од помош во храна.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (29 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.

1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.

1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.

1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.

1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.

1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.

1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.

1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.

1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.

1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.

1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.

1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.

1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.

1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.

1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.

1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.

1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.

1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.

1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.

1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.

1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.

1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.

2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.

2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.

2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.

2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.

2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.

2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.

2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Кичево50 минути

Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете

Апел за изгубено лице, Велјанка Штерјоска. Последен пат била видена пред својата куќа до црквата во Белица, вчера наутро, околу...

Кичево7 часа

Започнува „Наше театарче“ на „Intellect Education“ место каде најмилите ќе го развијат својот талент, ќе ја откријат својата креативност и ќе блеснат на сцената!

Од најдобрите и најкреативни програми, овој пат ви го претставуваме новото, кичевско „Наше театарче“ – магично место каде што вашите...

Хороскоп18 часа

Хороскоп за недела (7 септември)

Овен Ќе се однесувате непромислено. Можно е да ги пропуштите предизвиците. Додека во прашањето поврзано со работата воглавно ќе бидете...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за сабота (6 септември)

ОВЕН Мирен ден е пред вас и ова темпо одамна не сте го почувствувале. Претходно секогаш брзавте некаде и не...

Македонија2 дена

Од една до друга патарина на патен правец Гостивар-Тетово, ќе се изведуваат градежни работи со времетраење од две седмици

Bиадукт Трејд – Дооел од 01.09.2025 г. започна со нова фаза на градежни активности , односно воспоставена е времена измена на режимот...

Фото: Martin Katler @ unsplash Фото: Martin Katler @ unsplash
Автомобили2 дена

Десетте најпродавани автомобили во Европа во 2025 година

Во првата половина од 2025 година, европскиот автомобилски пазар бележи значајни промени и трендови. Според податоците на JATO Dynamics, објавени...

Фото: Homescreenify @ unsplash Фото: Homescreenify @ unsplash
Магазин2 дена

Тајната на вистинскиот италијански болоњезе сос

Болоњезе сос е едно од најпознатите јадења во светот, но вистинската тајна на неговиот вкус лежи во традицијата на градот...

Кичево2 дена

Поради одржување на атлетска трка во Кичево, во недела следните улици и делови на градот ќе бидат затворени за сообраќај

Во недела, 7 септември 2025, поради одржување на атлетската трка во град Кичево, од 08:00 до 11:00 часот ќе биде...

Хороскоп3 дена

Хороскоп за петок (5 септември)

Овен Пробувате да дојдете до некои промени, но тоа не ви оди од рака. Можно е да имате трема пред...

Фото: Leon Bublitz @ unsplash Фото: Leon Bublitz @ unsplash
Магазин3 дена

YouTube укинува Premium Family сметки надвор од заедничко домаќинство

YouTube го следи примерот на Netflix и Disney+, воведувајќи построги правила за користење на Premium Family пакетите. Компанијата почна да...

НАЈЧИТАНИ