Следете не

На денешен ден

20 март – На денешен ден

Објавено пред

на

43 п.н.е – Роден е Публиј Овидиј Насо, еден од најголемите римски поети и еден од најпознатите автори на стихови за љубовта во светската литература („Посланија“, „Лекови на љубовта“, „Љубовни вештини“). Во главниот дел на „Метаморфозис“ отпеа 250 грчки митови.

1602.- Основана е холандска источноиндиска компанија, која стана една од најмоќните компании во светот со монопол на трговијата од Индонезија, Малаја и Цејлон. Бил распуштен во 1796 година, а неговите имоти станале дел од холандската колонијална империја.

1809.- Роден е рускиот писател Николај Васиљевиќ Гогољ, еден од најзначајните претставници на руската реалистична школа. Врз основа на своето дело, критичарот Висарион Бјелински ги формулирал принципите на природната школа на руската литература („Тарас Буљба“, „Ревизор“, „Мртви души“, „Шинел“).

1894.- Во Торино умре унгарскиот револуционер Лајош Кошут, водач на унгарското движење за независност од Австрија (1848-49). По колапсот на револуцијата во август

1949 година, емигрирал во Италија. 1929.- Умрел францускиот маршал Фердинанд Фох, кој командувал со клучните битки против Германците на Западниот фронт за време на Првата светска војна. Во неговиот команден автомобил во Компиењ, во близина на Париз, Германија ја потпиша капитулацијата во ноември 1918 година.

1933.- Германските нацисти го отворија првиот концентрационен логор во Дахау. За време на Втората светска војна (1939-45), бројот на логори во Германија и окупираните земји достигна 2.000, а во нив беа убиени околу 11 милиони луѓе, од кои шест милиони Евреи.

1945.- Во областа Лика и хрватското крајбрежје, југословенската армија ги започна последните операции за ослободување на Југославија во Втората светска војна. 1956.- Франција ја призна независноста на Тунис, со Хабиб Бургиба како нејзин прв претседател. 1970 – 57.000 тони нафта се излеале на брегот на Шведска во заливот Тралвет во сударот на бродовите „Империјал“ и „Отело“.

1972.- Снежна лавина на планината Фуџи, Јапонија, усмрти 19 планинари. 1991.- Каледа Зија е избрана за премиер на Бангладеш, прв мирен демократски трансфер на власта од основањето на земјата во 1971 година.

1994.- Тунис го доби својот прв повеќепартиски парламент.

1995.- Околу 35.000 турски војници го нападнаа Ирак во операција против курдските бунтовници.

1995.- Припадниците на јапонската религиозна секта AUM Shinri Kyo испуштија нервен гас во метрото во Токио, при што загинаа 12 лица, а беа повредени повеќе од 5.500. Основачот на сектата Шоко Асахара беше осуден на смрт на 27 февруари 2004 година поради организирање напад во метрото во Токио.

1995.- За време на војната во Босна, Армијата на БиХ започна силна офанзива против српските сили во Мајевица и Влашиќ, 40 дена пред крајот на четиримесечното примирје склучено со посредство на поранешниот американски претседател Џими Картер. 1996.- Британската влада за прв пат јавно потврди дека болеста „луда крава“ може да се пренесе на луѓето.

1997.- Белградските студенти со триумфален марш низ центарот на градот го прославија исполнувањето на нивното последно барање – оставка на ректорот и студентскиот проректор. Тоа беше и последниот ден од студентскиот протест кој започна на 20 ноември 1996 година поради фалсификување на резултатите од локалните избори во Србија. Студентите поставија светски рекорд со 119 дневни протести и порачаа дека се подготвени повторно да излезат на улица доколку се загрозат демократските институции, Уставот, законите и волјата на народот.

1998.- Отворен е првиот автопат во субсахарска Африка, кој ги поврзува бреговите на Индискиот и Атлантскиот Океан.

1999.- По повлекувањето на 1.380 верификатори на ОБСЕ, во областите Србица и Подујево на Косово се интензивираа судирите меѓу српските безбедносни сили и членовите на илегалната Ослободителна војска на Косово. Југословенската армија испрати засилување, полицијата ги блокираше сите главни патишта, а илјадници цивили заминаа во егзил.

2003.- САД и Велика Британија започнаа воена операција против Ирак откако ирачкиот претседател Садам Хусеин го отфрли американскиот ултиматум да го напушти Ирак. Американските и британските војници влегоа во Ирак од Кувајт, преку пограничниот град Ум Каср, на околу 50 километри јужно од Басра.

2004.- Холандската кралица Јулијана, која владееше со земјата од 1948 до 1980 година, умре кога круната и ја препушти на својата ќерка Беатрис. Таа беше позната како „народна кралица“, поради нејзината важна улога во закрепнувањето на Холандија по Втората светска војна, како и нејзината толеранција кон колониите кои бараа независност. 2007.- Умре Џон Бакус, креаторот на програмскиот јазик Фортран.

2010.- Поглаварот на Римокатоличката црква, папата Бенедикт Шеснаесетти, испрати писмо со извинување до Ирска за долгорочното злоставување на деца извршено под покровителство на црквата. Степенот на злоупотреба на деца во многу католички парохии и училишта во текот на 20 век излезе на виделина, прво во Канада и Австралија во текот на 1980-тите, а потоа и во Ирска, САД и Германија.

2013.- Умре Зилур Рахман, претседател на Бангладеш, кој беше на функцијата од февруари 2009 година. Неговата сопруга Иви Рахман беше убиена во терористички напад во 2004. 2017 година – Унгарија отвори воена база на јужната граница со Србија, која треба да спречи влез на мигранти.

2017 – Милијардерот и филантроп Дејвид Рокфелер, последниот од неговата генерација во тоа семејство, почина во Њујорк на 101-годишна возраст.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.

1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.

1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.

1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.

Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.

1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.

1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.

1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.

2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.

2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.

Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.

1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.

Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.

2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Античко и средновековно време

  • 604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.

  • 735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.

  • 1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.


🕌 Историја на Азија

  • 1659 г.Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.


👑 Европска политика и култура

  • 1805 г.Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.

  • 1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.

  • 1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.

  • 1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.

  • 1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.

  • 1896 г.Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.


⚔️ 20 век – војни и политики

  • 1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.

  • 1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.

  • 1955 г.Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.

  • 1966 г.Британска Гвајана станала независна држава.

  • 1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.

  • 1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.

  • 1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.

  • 1991 г.Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.

  • 1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.

  • 1997 г.Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.

  • 1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.

  • 2001 г.Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.

  • 2002 г.Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.

  • 2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.

  • 2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.

  • 2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.

  • 2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.

  • 2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.

  • 2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.

  • 2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.

  • 2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.

  • 2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (24 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🪐 Наука и технологија

  • 1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.

  • 1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.

  • 1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.

  • 1844Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“


⚔️ Историски и политички настани

  • 1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.

  • 1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.

  • 1993Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.

  • 2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.


👑 Личности

  • 1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.

  • 1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.

  • 1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.

  • 2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.


🧱 Културни и социјални настани

  • 1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.

  • 1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.

  • 1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија3 часа

СВР Охрид: Армијата на Република Македонија ќе реализира тактичко-технички активности

Во периодот од 09 до 11 јуни 2025 година, од 10 до 16 часот, на плажата „Бафало бич“ во близина...

Хороскоп14 часа

Хороскоп за петок (6 јуни)

ОВЕН Можно е денес да бидете под голем притисок и да не ви биде лесно сите задачи да ги извршите...

Кичево17 часа

(ФОТО) ТППЕ Кичево: Се гаси дива депонија зад „Стара централа“

Дива депонија уште беснее во Кичево, во близина на местото викано „Стара централа“, односно непосредно до кичевското село Србјани. Четворица...

Македонија20 часа

На граница кај бугарин во возило пронајдени биле електрошок и солзавец, бил веднаш лишен од слобода

На 04.06.2025 во 10.50 часот на Граничен премин Табановце, на влез во државата, полициски службеници го лишија од слобода Р.А.(37)...

Скопје1 ден

За еден ден во Скопје изречени 180 мерки во областа на сообраќајот

Секторот за внатрешни работи Скопје во текот на вчерашниот ден (04.06.2025) продолжи со контролите во областа на сообраќајот. На територија...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за четврток (5 јуни)

ОВЕН Некој на работа врши притисок врз вас и приморани сте некои работи да ги завршите побрзо отколку што очекувавте....

Спорт2 дена

ФФМ на дечињата кои учествуваа во финалниот турнир во „Детската лига“ ќе им овозможи бесплатно да го следат мечот Македонија-Белгија од трибините на „Тодор Проески“

Фудбалската федерација на Македонија ќе им овозможи бесплатен влез на источната трибина на Националната арена „Тодор Проески“ на сите деца...

Хроника2 дена

При изведување градежни работи на автопат Кичево-Охрид од дрвена платформа паднал работник, жител на Кина

На 03.06.2025 во 07:25 часот во СВР Охрид е пријавено дека, О.З.(52) од Кина, при изведување градежни работи на автопатот...

Временска прогноза2 дена

Попоски апелира за локална дестабилизација со пороен дожд, ова се информациите

Под влијание на фронтална долина со поладен воздух во висина која се наоѓа над нашиот дел од Европа, во Македонија...

Хороскоп3 дена

Хороскоп за среда (4 јуни)

ОВЕН Оние од вас кои планираат пократко патување денес можеби ќе бидат задоволни, особено ако се работи за семејна посета....

НАЈЧИТАНИ