На денешен ден
20 март – На денешен ден

43 п.н.е – Роден е Публиј Овидиј Насо, еден од најголемите римски поети и еден од најпознатите автори на стихови за љубовта во светската литература („Посланија“, „Лекови на љубовта“, „Љубовни вештини“). Во главниот дел на „Метаморфозис“ отпеа 250 грчки митови.
1602.- Основана е холандска источноиндиска компанија, која стана една од најмоќните компании во светот со монопол на трговијата од Индонезија, Малаја и Цејлон. Бил распуштен во 1796 година, а неговите имоти станале дел од холандската колонијална империја.
1809.- Роден е рускиот писател Николај Васиљевиќ Гогољ, еден од најзначајните претставници на руската реалистична школа. Врз основа на своето дело, критичарот Висарион Бјелински ги формулирал принципите на природната школа на руската литература („Тарас Буљба“, „Ревизор“, „Мртви души“, „Шинел“).
1894.- Во Торино умре унгарскиот револуционер Лајош Кошут, водач на унгарското движење за независност од Австрија (1848-49). По колапсот на револуцијата во август
1949 година, емигрирал во Италија. 1929.- Умрел францускиот маршал Фердинанд Фох, кој командувал со клучните битки против Германците на Западниот фронт за време на Првата светска војна. Во неговиот команден автомобил во Компиењ, во близина на Париз, Германија ја потпиша капитулацијата во ноември 1918 година.
1933.- Германските нацисти го отворија првиот концентрационен логор во Дахау. За време на Втората светска војна (1939-45), бројот на логори во Германија и окупираните земји достигна 2.000, а во нив беа убиени околу 11 милиони луѓе, од кои шест милиони Евреи.
1945.- Во областа Лика и хрватското крајбрежје, југословенската армија ги започна последните операции за ослободување на Југославија во Втората светска војна. 1956.- Франција ја призна независноста на Тунис, со Хабиб Бургиба како нејзин прв претседател. 1970 – 57.000 тони нафта се излеале на брегот на Шведска во заливот Тралвет во сударот на бродовите „Империјал“ и „Отело“.
1972.- Снежна лавина на планината Фуџи, Јапонија, усмрти 19 планинари. 1991.- Каледа Зија е избрана за премиер на Бангладеш, прв мирен демократски трансфер на власта од основањето на земјата во 1971 година.
1994.- Тунис го доби својот прв повеќепартиски парламент.
1995.- Околу 35.000 турски војници го нападнаа Ирак во операција против курдските бунтовници.
1995.- Припадниците на јапонската религиозна секта AUM Shinri Kyo испуштија нервен гас во метрото во Токио, при што загинаа 12 лица, а беа повредени повеќе од 5.500. Основачот на сектата Шоко Асахара беше осуден на смрт на 27 февруари 2004 година поради организирање напад во метрото во Токио.
1995.- За време на војната во Босна, Армијата на БиХ започна силна офанзива против српските сили во Мајевица и Влашиќ, 40 дена пред крајот на четиримесечното примирје склучено со посредство на поранешниот американски претседател Џими Картер. 1996.- Британската влада за прв пат јавно потврди дека болеста „луда крава“ може да се пренесе на луѓето.
1997.- Белградските студенти со триумфален марш низ центарот на градот го прославија исполнувањето на нивното последно барање – оставка на ректорот и студентскиот проректор. Тоа беше и последниот ден од студентскиот протест кој започна на 20 ноември 1996 година поради фалсификување на резултатите од локалните избори во Србија. Студентите поставија светски рекорд со 119 дневни протести и порачаа дека се подготвени повторно да излезат на улица доколку се загрозат демократските институции, Уставот, законите и волјата на народот.
1998.- Отворен е првиот автопат во субсахарска Африка, кој ги поврзува бреговите на Индискиот и Атлантскиот Океан.
1999.- По повлекувањето на 1.380 верификатори на ОБСЕ, во областите Србица и Подујево на Косово се интензивираа судирите меѓу српските безбедносни сили и членовите на илегалната Ослободителна војска на Косово. Југословенската армија испрати засилување, полицијата ги блокираше сите главни патишта, а илјадници цивили заминаа во егзил.
2003.- САД и Велика Британија започнаа воена операција против Ирак откако ирачкиот претседател Садам Хусеин го отфрли американскиот ултиматум да го напушти Ирак. Американските и британските војници влегоа во Ирак од Кувајт, преку пограничниот град Ум Каср, на околу 50 километри јужно од Басра.
2004.- Холандската кралица Јулијана, која владееше со земјата од 1948 до 1980 година, умре кога круната и ја препушти на својата ќерка Беатрис. Таа беше позната како „народна кралица“, поради нејзината важна улога во закрепнувањето на Холандија по Втората светска војна, како и нејзината толеранција кон колониите кои бараа независност. 2007.- Умре Џон Бакус, креаторот на програмскиот јазик Фортран.
2010.- Поглаварот на Римокатоличката црква, папата Бенедикт Шеснаесетти, испрати писмо со извинување до Ирска за долгорочното злоставување на деца извршено под покровителство на црквата. Степенот на злоупотреба на деца во многу католички парохии и училишта во текот на 20 век излезе на виделина, прво во Канада и Австралија во текот на 1980-тите, а потоа и во Ирска, САД и Германија.
2013.- Умре Зилур Рахман, претседател на Бангладеш, кој беше на функцијата од февруари 2009 година. Неговата сопруга Иви Рахман беше убиена во терористички напад во 2004. 2017 година – Унгарија отвори воена база на јужната граница со Србија, која треба да спречи влез на мигранти.
2017 – Милијардерот и филантроп Дејвид Рокфелер, последниот од неговата генерација во тоа семејство, почина во Њујорк на 101-годишна возраст.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (29 август)

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.
1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.
1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.
1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.
1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.
1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.
1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.
1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.
1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.
1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.
1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.
1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.
1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.
1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.
1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.
1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.
1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.
1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.
1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.
1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.
1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.
1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.
2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.
2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.
2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.
2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.
2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.
2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.
2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.
-
Кичево55 минути
Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за сабота (6 септември)
-
Хороскоп18 часа
Хороскоп за недела (7 септември)
-
Кичево7 часа
Започнува „Наше театарче“ на „Intellect Education“ место каде најмилите ќе го развијат својот талент, ќе ја откријат својата креативност и ќе блеснат на сцената!