Следете не

На денешен ден

20 ноември – На денешен ден

Објавено пред

на

1602.- Роден е германскиот физичар и пронаоѓач Ото фон Герике, кој прв покажа вакуум и го изведе познатиот експеримент за воздушниот притисок („Магдебуршки хемисфери“). 1780.- Велика Британија и објави војна на Холандија, откако откри дека холандски бродови ги снабдуваат американските бунтовници со француско и шпанско оружје.

1818.- Јужноамериканскиот револуционер и државник Симон Боливар прогласи независност на Венецуела од Шпанија.

1847.- Умре писателот, преведувач и актер Јоаким Вујиќ, творец на српскиот театар, основач и директор на „Кнежествено српски театар“ во Крагуевац (1833).

1863.- Роден е писателот, естетичар и литературен критичар Богдан Поповиќ, член на Српската кралска академија, еден од основачите на „Српскиот литературен гласник“. Тој значително влијаел на европеизацијата на српската литература во предвечерието на Првата светска војна. Ја објавил „Антологијата на новата српска лирика“ и голем број студии за литература и уметност.

1873.- Два града на десниот и левиот брег на Дунав, Буда и Пешта, биле споени во еден град, унгарската престолнина Будимпешта.

1894.- Умре рускиот композитор и пијанист Антон Григориевич Рубинштајн, основач на Петроградскиот конзерваториум, еден од најголемите пијанисти во 19 век. Компонирал опери („Демон“), композиции за пијано, соло песни (циклус „Персиски песни“).

1910.- Умре рускиот писател и мислител Лав Николаевич Толстој, еден од великаните на светската литература. Со романот „Војна и мир“ го создава типот на роман „време и простор“ (епски роман). Уметникот-аналитичар бил преокупиран со морално-етички и општествени проблеми, а како литературен естетичар се залагал за дидактичка уметност кај народот („Ана Каренина“, „Севастополски раскази“, „Народни приказни“, „Што е уметност“).

1914.- За време на Првата светска војна во битката кај Колубара како офицер на Врапче брдо кај Лазаревац загина Димитрије Туцовиќ, водач на социјалистичкото движење во Србија.

1917.- Во битката кај Канбреј во Првата светска војна, Британците за прв пат ангажирале група од 324 тенкови. Тенкот првпат бил употребен во битката кај Сом во 1916 година.

1923 – Гарет А. Морган го патентирал првиот автоматски семафор.

1924.- Курдскиот бунт во Турција беше задушен, а територијата на која живеат беше поделена меѓу неколку земји по Првата светска војна со Договорот од Лозана.

1925.- Родена е руската балерина Маја Плисецкаја, ѕвезда на театарот Бољшој речиси половина век. На 11-годишна возраст почнала да танцува во балетски хор, во 1943 година станала солист, а потоа примабалерина, изведувајќи голем број главни улоги во класичниот и модерниот балет.

1945.- Во Нирнберг, пред Меѓународниот воен трибунал, започна судењето на нацистичките воени злосторници во Втората светска војна, каде за прв пат во историјата на меѓународен форум беше осудена агресијата како злосторство против човештвото и казнети виновниците. По десет месеци, 12 обвинети беа осудени на смрт, тројца на доживотен затвор, четворица на 10 до 20 години затвор, а петмина беа ослободени.

1945.- Сојузничката контролна комисија даде дозвола за преселување на шест милиони Германци од Австрија, Полска и Унгарија во Западна Германија.

1959.- Генералното собрание на ОН ја усвои Декларацијата за правата на детето, со која беа прогласени еднакви права за сите деца, без разлика на раса, религија, потекло и пол.

1959.- Во Стокхолм, Велика Британија, Норвешка, Шведска, Данска, Австрија, Португалија и Швајцарија ја потпишаа конвенцијата за формирање на ЕФТА (Европска асоцијација за слободна трговија).

1975.- Умре шпанскиот фашист Франциско Франко, кој 36 години управуваше со Шпанија на диктаторски начин. Два дена подоцна Хуан Карлос стана крал на Шпанија.

1980.- Во Кина започна судењето на „бандата од четворица“ предводена од Џијанг Кинг, вдовицата на претседателот Мао Це Тунг. Тие беа обвинети за предавство и злосторства за време на Културната револуција од 1966-76 година.

1998.- Од космодромот Бајконур, Русија го лансираше првиот модул на идната Меѓународна вселенска станица, кој чинеше 60 милијарди долари.

2001.- На општите избори во Данска, социјалдемократите ја загубија власта за прв пат по 80 години. Либералите на Андерс Фог Расмусен победија.

2002.- Советот за радиодифузија на Турција предложи државната радио и телевизија да започне со емитување на претходно забранетиот курдски јазик, што е чекор кон членство во ЕУ.

2003.- Во експлозија на автомобил-бомба во Истанбул во близина на британскиот конзулат и пред претставништвото на лондонската банка ХСБЦ, загинаа 27 лица, меѓу кои и генералниот конзул на Велика Британија Роџер Шорт, а повеќе од 450 лица беа повредени.

2004.- Претседателот на Шри Ланка Чандрика Кумаратунга го укина 28-годишниот мораториум на смртната казна откако беше убиен судија на Врховниот суд.

2006.- Умре американскиот режисер Роберт Алтман, добитник на Оскар за животно дело. Автор е на легендарните филмови „M.A.S.H.“, „Nashville“, „The Player“, „Short Cuts“, „Kansas City“.

2011.- Шпанската конзервативна Народна партија освои мнозинство на парламентарните избори, а Маријан Рахој беше назначен за премиер. Социјалистичката работничка партија, оптоварена со последиците од економската криза и стапката на невработеност, го претрпе најголемиот пораз од воведувањето на демократијата.

2015 – 18 лица загинаа во терористички напад во хотел во Бамако. Одговорноста за нападот на хотелот во Мали ја презеде екстремистичката група, фракцијата Ал Каеда.

На денешен ден

Светот на денешен ден (20 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.

1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.

1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.

1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.

1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.

1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.

1917 – Украина беше прогласена за република.

1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.

1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.

1924 – Задушено курдското востание во Турција.

1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.

1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.

1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.

2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.

2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (18 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

Среден век и големи откритија

  • 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.

  • 1493Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.

18. и 19. век

  • 1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.

  • 1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.

Почеток на 20. век

  • 1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.

  • 1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.

  • 1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.

  • 1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.

Првата светска војна и последици

  • 1918Латвија прогласува независност.

  • 1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.

1920-ти и 1930-ти

  • 1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.

  • 1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.

  • 1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.

Втора светска војна и по неа

  • 1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.

  • 1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.

  • 1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.

Втора половина на 20. век

  • 1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.

  • 1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.

  • 1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).

  • 1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.

  • 1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.

  • 1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.

  • 1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.

  • 1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.

Распадот на Југославија

  • 1991 – ЈНА го освојува Вуковар.

  • 1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.

  • 1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.

  • 1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.

Кон крајот на векот

  • 1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.

  • 1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.

  • 1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.

21. век

  • 2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.

  • 2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.

  • 2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.

  • 2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.

  • 2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.

  • 2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.

  • 2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (8 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.

1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.

1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.

1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.

1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.

1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.

1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.

1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).

1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.

1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.

1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.

1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.

1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.

1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.

1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.

1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.

1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.

1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.

1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.

1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.

1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.

1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.

2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.

2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.

2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.

2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.

2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп42 минути

Хороскоп за недела (23 ноември)

ОВЕН Повеќето денови ќе бидете многу емотивни и склони кон промени во расположението. Исклучително е важно да се држите до...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за сабота (22 ноември)

ОВЕН Иако вашите очекувања не се преголеми, денес е неповолен ден за вас, па тешко дека ќе успеете да остварите...

Спорт1 ден

Утре во Кичево, „ФК Напредок“ го дочекува „ФК Џепчиште“ во третата македонска фудбалска лига запад во претпоследното коло од есенскиот дел

Утре сабота (22.11) со почеток од 13:00ч на градскиот стадион во Кичево, домашната екипа на „ФК Напредок“ го дочекува „ФК...

Македонија1 ден

Поради обилен дожд, на подрачјето од Општина Ресен се поплавени над 50 куќи и магацински простории

Поради обилните врнежи, на подрачјето на Општина Ресен дошло до излевање на Болнска и Источка река во селата Царев Двор...

Фото: Clint Patterson @ unsplash Фото: Clint Patterson @ unsplash
Магазин2 дена

Microsoft ја враќа една од најбараните функции

Microsoft конечно ја враќа една од најбараните функции на лентата со задачи во Windows 11. Иако Windows 11 веќе не...

Фото: Leon Bublitz @ unsplash Фото: Leon Bublitz @ unsplash
Магазин2 дена

YouTube повторно воведува директни пораки: Моментално се тестира!

YouTube го тестира враќањето на директните пораки, дозволувајќи им на корисниците да споделуваат видеа и да разговараат во рамките на...

Фото: Jonas Leupe @ unsplash Фото: Jonas Leupe @ unsplash
Магазин2 дена

За прв пат Android телефони поддржуваат AirDrop: овие четири модели можат директно да споделуваат фотографии со iPhone

Серијата Pixel 10 ја воведува првата вистинска директна размена на датотеки помеѓу Android Quick Share и Apple AirDrop, без потреба...

Фото: Solen Feyissa @ unsplash Фото: Solen Feyissa @ unsplash
Магазин2 дена

Gemini го претвора текстот во видео

Gemini сега може да креира клип од 8 секунди директно од текстуално барање. Google официјално ја претстави новата функција за...

Фото: Oberon Copeland @ unsplash Фото: Oberon Copeland @ unsplash
Магазин2 дена

Roblox ќе ги спречи децата да разговараат со непознати возрасни

По зголемениот притисок од родители и институции, Roblox конечно воведува проширени безбедносни мерки со цел подобра заштита на малолетниците. Новите...

Македонија2 дена

ЦУК: Истакна соопштение за состојбата на водостоите на реките, излевања, поплавени објекти и одрони по региони ширум Македонија

Поради обилните врнежи од дожд во последното деноноќие на повеќе локации во државата се регистрирани зголемување на водостоите на реките...

НАЈЧИТАНИ