На денешен ден
20 ноември – На денешен ден

1602.- Роден е германскиот физичар и пронаоѓач Ото фон Герике, кој прв покажа вакуум и го изведе познатиот експеримент за воздушниот притисок („Магдебуршки хемисфери“). 1780.- Велика Британија и објави војна на Холандија, откако откри дека холандски бродови ги снабдуваат американските бунтовници со француско и шпанско оружје.
1818.- Јужноамериканскиот револуционер и државник Симон Боливар прогласи независност на Венецуела од Шпанија.
1847.- Умре писателот, преведувач и актер Јоаким Вујиќ, творец на српскиот театар, основач и директор на „Кнежествено српски театар“ во Крагуевац (1833).
1863.- Роден е писателот, естетичар и литературен критичар Богдан Поповиќ, член на Српската кралска академија, еден од основачите на „Српскиот литературен гласник“. Тој значително влијаел на европеизацијата на српската литература во предвечерието на Првата светска војна. Ја објавил „Антологијата на новата српска лирика“ и голем број студии за литература и уметност.
1873.- Два града на десниот и левиот брег на Дунав, Буда и Пешта, биле споени во еден град, унгарската престолнина Будимпешта.
1894.- Умре рускиот композитор и пијанист Антон Григориевич Рубинштајн, основач на Петроградскиот конзерваториум, еден од најголемите пијанисти во 19 век. Компонирал опери („Демон“), композиции за пијано, соло песни (циклус „Персиски песни“).
1910.- Умре рускиот писател и мислител Лав Николаевич Толстој, еден од великаните на светската литература. Со романот „Војна и мир“ го создава типот на роман „време и простор“ (епски роман). Уметникот-аналитичар бил преокупиран со морално-етички и општествени проблеми, а како литературен естетичар се залагал за дидактичка уметност кај народот („Ана Каренина“, „Севастополски раскази“, „Народни приказни“, „Што е уметност“).
1914.- За време на Првата светска војна во битката кај Колубара како офицер на Врапче брдо кај Лазаревац загина Димитрије Туцовиќ, водач на социјалистичкото движење во Србија.
1917.- Во битката кај Канбреј во Првата светска војна, Британците за прв пат ангажирале група од 324 тенкови. Тенкот првпат бил употребен во битката кај Сом во 1916 година.
1923 – Гарет А. Морган го патентирал првиот автоматски семафор.
1924.- Курдскиот бунт во Турција беше задушен, а територијата на која живеат беше поделена меѓу неколку земји по Првата светска војна со Договорот од Лозана.
1925.- Родена е руската балерина Маја Плисецкаја, ѕвезда на театарот Бољшој речиси половина век. На 11-годишна возраст почнала да танцува во балетски хор, во 1943 година станала солист, а потоа примабалерина, изведувајќи голем број главни улоги во класичниот и модерниот балет.
1945.- Во Нирнберг, пред Меѓународниот воен трибунал, започна судењето на нацистичките воени злосторници во Втората светска војна, каде за прв пат во историјата на меѓународен форум беше осудена агресијата како злосторство против човештвото и казнети виновниците. По десет месеци, 12 обвинети беа осудени на смрт, тројца на доживотен затвор, четворица на 10 до 20 години затвор, а петмина беа ослободени.
1945.- Сојузничката контролна комисија даде дозвола за преселување на шест милиони Германци од Австрија, Полска и Унгарија во Западна Германија.
1959.- Генералното собрание на ОН ја усвои Декларацијата за правата на детето, со која беа прогласени еднакви права за сите деца, без разлика на раса, религија, потекло и пол.
1959.- Во Стокхолм, Велика Британија, Норвешка, Шведска, Данска, Австрија, Португалија и Швајцарија ја потпишаа конвенцијата за формирање на ЕФТА (Европска асоцијација за слободна трговија).
1975.- Умре шпанскиот фашист Франциско Франко, кој 36 години управуваше со Шпанија на диктаторски начин. Два дена подоцна Хуан Карлос стана крал на Шпанија.
1980.- Во Кина започна судењето на „бандата од четворица“ предводена од Џијанг Кинг, вдовицата на претседателот Мао Це Тунг. Тие беа обвинети за предавство и злосторства за време на Културната револуција од 1966-76 година.
1998.- Од космодромот Бајконур, Русија го лансираше првиот модул на идната Меѓународна вселенска станица, кој чинеше 60 милијарди долари.
2001.- На општите избори во Данска, социјалдемократите ја загубија власта за прв пат по 80 години. Либералите на Андерс Фог Расмусен победија.
2002.- Советот за радиодифузија на Турција предложи државната радио и телевизија да започне со емитување на претходно забранетиот курдски јазик, што е чекор кон членство во ЕУ.
2003.- Во експлозија на автомобил-бомба во Истанбул во близина на британскиот конзулат и пред претставништвото на лондонската банка ХСБЦ, загинаа 27 лица, меѓу кои и генералниот конзул на Велика Британија Роџер Шорт, а повеќе од 450 лица беа повредени.
2004.- Претседателот на Шри Ланка Чандрика Кумаратунга го укина 28-годишниот мораториум на смртната казна откако беше убиен судија на Врховниот суд.
2006.- Умре американскиот режисер Роберт Алтман, добитник на Оскар за животно дело. Автор е на легендарните филмови „M.A.S.H.“, „Nashville“, „The Player“, „Short Cuts“, „Kansas City“.
2011.- Шпанската конзервативна Народна партија освои мнозинство на парламентарните избори, а Маријан Рахој беше назначен за премиер. Социјалистичката работничка партија, оптоварена со последиците од економската криза и стапката на невработеност, го претрпе најголемиот пораз од воведувањето на демократијата.
2015 – 18 лица загинаа во терористички напад во хотел во Бамако. Одговорноста за нападот на хотелот во Мали ја презеде екстремистичката група, фракцијата Ал Каеда.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Македонија14 часа
МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (30 јули)
-
Кичево2 дена
(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево
-
Хороскоп11 часа
Хороскоп за вторник (1 јули)
-
Скопје2 дена
Во Скопје посебен режим на сообраќај за утре и задутре
-
Магазин16 часа
Вечерва започнува првиот фитнес подкаст во Македонија за сите љубители на здравиот живот заедно со „Adastra“ и Дејан Пауновски „Pakigram“
-
Хроника2 дена
МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро
-
Македонија22 часа
Од ноќеска цената на нафтените деривати се намалува, ова е новата цена