Следете не

На денешен ден

20 ноември – На денешен ден

Објавено пред

на

1602.- Роден е германскиот физичар и пронаоѓач Ото фон Герике, кој прв покажа вакуум и го изведе познатиот експеримент за воздушниот притисок („Магдебуршки хемисфери“). 1780.- Велика Британија и објави војна на Холандија, откако откри дека холандски бродови ги снабдуваат американските бунтовници со француско и шпанско оружје.

1818.- Јужноамериканскиот револуционер и државник Симон Боливар прогласи независност на Венецуела од Шпанија.

1847.- Умре писателот, преведувач и актер Јоаким Вујиќ, творец на српскиот театар, основач и директор на „Кнежествено српски театар“ во Крагуевац (1833).

1863.- Роден е писателот, естетичар и литературен критичар Богдан Поповиќ, член на Српската кралска академија, еден од основачите на „Српскиот литературен гласник“. Тој значително влијаел на европеизацијата на српската литература во предвечерието на Првата светска војна. Ја објавил „Антологијата на новата српска лирика“ и голем број студии за литература и уметност.

1873.- Два града на десниот и левиот брег на Дунав, Буда и Пешта, биле споени во еден град, унгарската престолнина Будимпешта.

1894.- Умре рускиот композитор и пијанист Антон Григориевич Рубинштајн, основач на Петроградскиот конзерваториум, еден од најголемите пијанисти во 19 век. Компонирал опери („Демон“), композиции за пијано, соло песни (циклус „Персиски песни“).

1910.- Умре рускиот писател и мислител Лав Николаевич Толстој, еден од великаните на светската литература. Со романот „Војна и мир“ го создава типот на роман „време и простор“ (епски роман). Уметникот-аналитичар бил преокупиран со морално-етички и општествени проблеми, а како литературен естетичар се залагал за дидактичка уметност кај народот („Ана Каренина“, „Севастополски раскази“, „Народни приказни“, „Што е уметност“).

1914.- За време на Првата светска војна во битката кај Колубара како офицер на Врапче брдо кај Лазаревац загина Димитрије Туцовиќ, водач на социјалистичкото движење во Србија.

1917.- Во битката кај Канбреј во Првата светска војна, Британците за прв пат ангажирале група од 324 тенкови. Тенкот првпат бил употребен во битката кај Сом во 1916 година.

1923 – Гарет А. Морган го патентирал првиот автоматски семафор.

1924.- Курдскиот бунт во Турција беше задушен, а територијата на која живеат беше поделена меѓу неколку земји по Првата светска војна со Договорот од Лозана.

1925.- Родена е руската балерина Маја Плисецкаја, ѕвезда на театарот Бољшој речиси половина век. На 11-годишна возраст почнала да танцува во балетски хор, во 1943 година станала солист, а потоа примабалерина, изведувајќи голем број главни улоги во класичниот и модерниот балет.

1945.- Во Нирнберг, пред Меѓународниот воен трибунал, започна судењето на нацистичките воени злосторници во Втората светска војна, каде за прв пат во историјата на меѓународен форум беше осудена агресијата како злосторство против човештвото и казнети виновниците. По десет месеци, 12 обвинети беа осудени на смрт, тројца на доживотен затвор, четворица на 10 до 20 години затвор, а петмина беа ослободени.

1945.- Сојузничката контролна комисија даде дозвола за преселување на шест милиони Германци од Австрија, Полска и Унгарија во Западна Германија.

1959.- Генералното собрание на ОН ја усвои Декларацијата за правата на детето, со која беа прогласени еднакви права за сите деца, без разлика на раса, религија, потекло и пол.

1959.- Во Стокхолм, Велика Британија, Норвешка, Шведска, Данска, Австрија, Португалија и Швајцарија ја потпишаа конвенцијата за формирање на ЕФТА (Европска асоцијација за слободна трговија).

1975.- Умре шпанскиот фашист Франциско Франко, кој 36 години управуваше со Шпанија на диктаторски начин. Два дена подоцна Хуан Карлос стана крал на Шпанија.

1980.- Во Кина започна судењето на „бандата од четворица“ предводена од Џијанг Кинг, вдовицата на претседателот Мао Це Тунг. Тие беа обвинети за предавство и злосторства за време на Културната револуција од 1966-76 година.

1998.- Од космодромот Бајконур, Русија го лансираше првиот модул на идната Меѓународна вселенска станица, кој чинеше 60 милијарди долари.

2001.- На општите избори во Данска, социјалдемократите ја загубија власта за прв пат по 80 години. Либералите на Андерс Фог Расмусен победија.

2002.- Советот за радиодифузија на Турција предложи државната радио и телевизија да започне со емитување на претходно забранетиот курдски јазик, што е чекор кон членство во ЕУ.

2003.- Во експлозија на автомобил-бомба во Истанбул во близина на британскиот конзулат и пред претставништвото на лондонската банка ХСБЦ, загинаа 27 лица, меѓу кои и генералниот конзул на Велика Британија Роџер Шорт, а повеќе од 450 лица беа повредени.

2004.- Претседателот на Шри Ланка Чандрика Кумаратунга го укина 28-годишниот мораториум на смртната казна откако беше убиен судија на Врховниот суд.

2006.- Умре американскиот режисер Роберт Алтман, добитник на Оскар за животно дело. Автор е на легендарните филмови „M.A.S.H.“, „Nashville“, „The Player“, „Short Cuts“, „Kansas City“.

2011.- Шпанската конзервативна Народна партија освои мнозинство на парламентарните избори, а Маријан Рахој беше назначен за премиер. Социјалистичката работничка партија, оптоварена со последиците од економската криза и стапката на невработеност, го претрпе најголемиот пораз од воведувањето на демократијата.

2015 – 18 лица загинаа во терористички напад во хотел во Бамако. Одговорноста за нападот на хотелот во Мали ја презеде екстремистичката група, фракцијата Ал Каеда.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 19 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

⚔️ Империјализам и воени конфликти

  • 14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.

  • 636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.

  • 1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.

  • 1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.


🧠 Наука и техника

  • 1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.

  • 1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.

  • 1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.


🎭 Култура и уметност

  • 1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.

  • 1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.

  • 1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.

  • 2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.


🌍 Политички превирања и државни удари

  • 1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.

  • 1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.

  • 2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.


✈️ Технологија и летови

  • 1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.

  • 1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 14 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Историски битки и политички настани

  • 1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.

  • 1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.

  • 1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.

  • 1941Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.

  • 1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.

  • 1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.

  • 2015САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.


⚔️ Воени конфликти и кризи

  • 1900 – Крај на Боксерската буна.

  • 1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.

  • 2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.

  • 2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.


🧪 Наука и технологија

  • 1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.

  • 1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.

  • 1893Франција воведува први регистарски таблички.


🧍‍♂️ Значајни личности (родени/починати)

  • 1777 – Ерстед (научник)

  • 1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.

  • 1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.

  • 2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.

  • 2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.

  • 2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.


🌍 Катастрофи и трагедии

  • 2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).

  • 2017Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).

  • 2018Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).

  • 2021Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).

  • 2022Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп4 часа

Хороскоп за среда (20 август)

ОВЕН Постои можност на деловно поле да добиете помош околу напредувањето кое сте го очекувале. Потребно е повеќе да и...

Македонија14 часа

МВР соопшти за деталите околу сообраќајката кај с.Ботун на магистралниот пат Охрид-Кичево, каде учесници беа два автомобили и едно тешко товарно возило

На 18.08.2025 во 17:10 часот во СВР Охрид било пријавено дека на магистралниот пат Охрид-Кичево, после влез за с.Ботун, се...

Автомобили16 часа

Фолксваген продаде 1,5 милиони електрични автомобили и најави поевтини модели

Фолксваген постигна нов историски успех во преминот кон електрична мобилност – електричниот автомобил со сериски број 1.500.000 од семејството ID...

Lifestyle16 часа

Домашен сок од грозје – рецепт што враќа во детството

Ако сакате пијалок со природен вкус и арома, кој ќе ве потсети на детството, домашниот сок од грозје е вистинскиот...

Lifestyle16 часа

Грешки што ги правиме при нанесување дезодоранс – една е особено опасна

Во текот на летото, високите температури и лесната облека бараат да останеме свежи подолго. Но, многу луѓе прават несвесни грешки...

Lifestyle16 часа

Како да ги направите крпите повторно меки со едноставен трик

Крпите се едни од најчесто користените текстилни предмети во секое домаќинство. Секојдневно ги земаме во раце, очекувајќи да бидат меки,...

Спорт17 часа

ФФМ донесе значајна одлука, клубовите на „ВМФЛ“ нема да плаќаат котизација, „ФК Преспа“ доаѓа на местото од „ФК Беса“ која се откажа од натпреварувањата

Фудбалската федерација на Македонија донесе значајна одлука – клубовите кои се натпреваруваат во Втората македонска фудбалска лига повеќе нема да...

Автомобили17 часа

Што знаеме за легендарниот „BMW E21“ кој ги освои сите симпатии на експертите и купувачите

Првата BMW Серија 3 (E21), претставена во 1975 година, создаде сосема нова класа на возила и стана најпродаваниот премиум автомобил...

Култура18 часа

Денес е празник, „Преображение Господово“ – За многу години!

Празникот Преображение Господово се вбројува меѓу големите празници што ги чествува Православната Црква. Покрај неговото богословско значење, Преображението има и...

Македонија18 часа

(ФОТО) Во два одвоени случаи лишени од слобода три лица во Кочани и кочанско, пронајдена дрога

На 18.08.2025 во 15:40 часот во Кочани, полициски службеници од СВР Штип – ОВР Кочани го лишиле од слобода Б.Д.(22)...

НАЈЧИТАНИ