На денешен ден
21 јуни – На денешен ден
1377.- Почина англискиот крал Едвард III. Тој стана крал во 1327 година, наследувајќи го својот татко Едвард II. Поради неговите претензии за францускиот трон, започна Стогодишната војна.
1527.- Почина италијанскиот политичар и писател Николо Макијавели, автор на „Владетелот“ во кој тврди дека владетелот не треба да избира средства за постигнување цел, од која подоцна е изведен терминот „макијавелизам“. 1791.- Францускиот крал Луј XVI и кралицата Марија Антоанета стигнале до Варен во обид да побегнат од земјата, каде што биле откриени и уапсени.
1813.- Во битката кај Виторија, британската војска, предводена од војводата од Велингтон, го победи братот на Наполеон Џозеф, кралот на Шпанија. Со тоа заврши француското владеење во Шпанија.
1852.- Умрел германскиот педагог Фридрих Фробел, кој ја основал првата градинка во 1840 година.
1881.- Принцот Милан Обреновиќ со сребрен будак го означи почетокот на изградбата на првата пруга во Србија, Белград – Ниш. Првиот патнички воз за Ниш тргнал од белградската железничка станица на 3 септември 1884 година.
1905.- Роден е францускиот писател и егзистенцијалистички филозоф Жан Пол Сартр. Во 1964 година ја доби Нобеловата награда за литература („Гадење“, „Ѕид“, „Битие и ништо“, „Зад затворени врати“, „Валкани раце“).
1908.- Умре рускиот композитор и диригент Николај Андреевич Римски-Корсаков, член на композиторската група „Големата петорка“ („Шехерезада“, „Шпанско Капричо“). Го напишал популарниот прирачник „Принципи на оркестрација“.
1919.- По наредба на адмирал Ројтерс, екипажот на германската морнарица ги потопи повеќето од нејзините бродови (над 70) кои по капитулацијата на Германија во Првата светска војна се наоѓаа во британската поморска база Скепе Флоу, Шкотска.
1933.- Родена е француската писателка Франсоа Кварез, позната како Франсоа Саган. Таа се прослави со својот прв роман „Добар ден на тагата“, отпечатен во милиони примероци.
1942.- Германскиот северноафрикански корпус на фелдмаршалот Ервин Ромел го зазеде либискиот град Тобрук во Втората светска војна и зароби 25.000 британски војници.
1945.- Јапонските трупи на островот Окинава, последната линија на одбрана на Јапонија во Втората светска војна, им се предадоа на Американците. 1948 – Колумбија рекордс го произведе првиот успешен лонгплеј од винил пластика.
1963 – Кардиналот Џовани Батиста стана папа Павле Шести по смртта на папата Јован XXIII.
1963.- Францускиот претседател Шарл де Гол ги повлече поморските сили од НАТО. Следејќи ја политиката на независност, Франција го напушти Воениот комитет на НАТО во 1966 година.
1969.- Умре американската тенисерка Морин Коноли, по име Мала Мо. Во 1953 година, таа беше првата во историјата која ги освои сите четири Грен слем турнири.
1970.- Умре Ахмед Сукарно, првиот претседател на Индонезија (1945-67) по стекнувањето независност од Холандија и еден од водачите на Движењето на неврзаните.
1970.- Во финалето на Светското првенство, Бразил ја победи Италија со 4-1 во Мексико Сити и стана првиот трикратен освојувач на трофејот Жил Риме.
1971.- Меѓународниот суд на правдата во Хаг пресуди дека нелегитимната влада на Јужна Африка е во Југозападна Африка (Намибија).
1981.- На општите избори во Франција со големо мнозинство победија социјалистите, кои станаа најсилната партија со 38 отсто од гласовите. Социјалистичкиот лидер Франсоа Митеран стана претседател на Франција во мај истата година.
1990.- Во Унгарија официјално е отворена берзата, затворена од комунистичките власти 42 години порано.
1990.- Во земјотрес во северен Иран загинаа 100.000 луѓе.
2000.- Во Белград умре публицистот и политиколог Слободан Иниќ, еден од основачите на Демократската партија.
2001.- Умре американскиот блуз ветеран Џон Ли Хукер, кој влијаеше на генерации рок и фолк ѕвезди со својот редок, хипнотички стил на свирење гитара.
2002.- Поранешниот директор на Радио телевизија на Србија (РТС), Драгољуб Милановиќ, е осуден на 10 години затвор за убиство на 16 телевизиски работници во бомбардирањето на НАТО на 23 април 1999 година.
2003.- Умре Леон Урис, американски бестселер автор на романот „Егзодус“ од 1958 година.
2007 – Истражувачкиот и документациониот центар (IDC) во Сараево објави дека 97.207 луѓе биле убиени во војната во Босна и Херцеговина (1991-1995).
2012.- За прв пат во модерната историја, Франција доби влада од која половината ја сочинуваат жени, во согласност со изборното ветување на францускиот претседател Франсоа Оланд за еднаквост меѓу мажите и жените на власт.
2016 – Меѓународниот кривичен суд во Хаг (МКС) го осуди поранешниот потпретседател на Конго Жан-Пјер Бемба на 18 години затвор за убиство, силување и грабеж извршени од неговите војници во Централноафриканската Република.
2017.- Повеќе од 100 луѓе загинаа во судирите во градот Брија во Централноафриканската Република, само еден ден по мировниот договор потпишан во Рим, кој предвидува итен прекин на огнот во Централноафриканската Република.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
На денешен ден
Светот „На денешен ден“ – 30 октомври
1762 – Роден е францускиот поет Андре де Шение, кој ги споил класичните поетски форми со новиот романтичарски дух. Се спротивставил на јакобинската диктатура и бил погубен на гилотина во 1794 година.
1817 – Симон Боливар ја формира првата независна влада на Венецуела.
1830 – Починал Петар I Петровиќ Његош, црногорски епископ и државник. Тој го донел првиот закон на Црна Гора (1796) и основал централно судско тело (1803), обединувајќи ги завојуваните племиња.
1864 – Со Виенскиот мир, Данска им ги предала Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург на Прусија.
1869 – Во Белград е отворен Народниот театар, дело на архитектот Александар Бугарски. На свеченоста е изведена сликата „Посмртна слава на принцот Михаил“ од Ѓорѓе Милетиќ.
1905 – Рускиот цар Николај II го издал Октомврискиот манифест, со кој биле воведени граѓански слободи и избран парламент – Думата.
1910 – Починал Жан Анри Динан, швајцарски филантроп и основач на Црвениот крст, добитник на првата Нобелова награда за мир (1901).
1918 – Словачка се одвоила од Унгарија и со Чешка ја формирала Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија.
Истата година Турција капитулирала во Првата светска војна, со што престанала да постои Отоманската империја.
1922 – По „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини ја формирал првата фашистичка влада во Италија.
1938 – Радио драмата „Војна на световите“ на Орсон Велс предизвикала паника во САД – слушателите поверувале дека станува збор за вистинска инвазија од Марс.
1973 – Отворен е Босфорскиот мост, што ги поврзува Европа и Азија.
1974 – Мухамед Али се вратил на боксерскиот ринг и со нокаут го победил Џорџ Форман.
1975 – Принцот Хуан Карлос го наследил болниот диктатор Франциско Франко и ја презел власта во Шпанија.
Истата година се случила авионската несреќа на „Инекс-Адрија“ кај Прага, во која загинале 75 патници.
1990 – Кина објавила дека има 1 милијарда и 13 милиони жители.
1995 – На референдумот во Квебек, 50,6% од гласачите се изјасниле против независноста од Канада.
1998 – Започнала НАТО мисијата „Орловско око“ за надгледување на воздушниот простор над Косово.
2000 – Во Мадрид, автомобил-бомба убила судија од Врховниот суд и уште две лица; нападот се припишува на групата ЕТА.
2001 – Лондонскиот клуб на доверители ѝ го намалил долгот на СР Југославија за 600 милиони долари.
2003 – Донаторска конференција во Хаг обезбедила 15,7 милиони евра за судот за воени злосторства во Сараево.
Истата година, Џулио Андреоти бил ослободен од обвинението за вмешаност во убиството на новинарот Кармине Пикорели.
2006 – Аугусто Пиноче, поранешен чилеански диктатор, бил ставен во домашен притвор за злосторства извршени за време на неговото владеење.
2008 – Починал Исмет (Ицо) Вољевица, познат хрватски карикатурист и автор на стрипот „Грга“.
2011 – Росен Плевнелиев бил избран за претседател на Бугарија.
2012 – Ураганот Сенди го погодил источниот брег на САД, одземајќи најмалку 39 животи и оставајќи милиони без струја.
2017 – Светската метеоролошка организација објавила дека концентрацијата на CO₂ во атмосферата достигнала рекордно ниво во 2016 година.
2020 – Починал митрополит Амфилохие, лидер на Српската православна црква во Црна Гора, од последици на COVID-19.
2022 – Луиз Инасио Лула да Силва е избран по трет пат за претседател на Бразил.
-
Кичево1 ден(ФОТО) Кичево: Се работи во населба „Иванидол“, чекор по чекор до реализација на сите ветувања за подобар по квалитетен живот за сите граѓани
-
Хороскоп23 часаХороскоп за среда (19 ноември)
-
Хороскоп2 денаХороскоп за вторник (18 ноември)
-
Временска прогноза2 денаВо овој момент се формира влажен бран кој носи обилен дожд и невреме!
-
Кичево4 часа„Македонски Завет“ организира хуманитарен концерт во НУЦК „Кочо Рацин“ со културно уметнички друштва и естрадни уметници од Кичево
-
Македонија1 денЦУК: Апелираме за на зголемена внимателност при движење низ улиците каде има проблеми со апсорпцијата на атмосферските и фекалните канализации во урбаните делови на градот
-
Lifestyle1 денКако да го спречите замаглувањето на прозорците со средство што веќе го имате дома
-
Спорт2 денаМилевски: Посакувам да играме само со доверба и уживање во играта, убеден сум дека вистинскиот одговор потоа ќе следи и ќе ја постигнеме нашата цел
