На денешен ден
21 ноември – На денешен ден
 
																								
												
												
											1694.- Роден е францускиот филозоф, писател и историчар Франсоа Мари Аруе, познат како Волтер, еден од најважните мислители на европското просветителство во 18 век („Кандид“, „Есеи за обичаите и духот на нацијата“ , „Филозофски писма“, „Трактат за метафизиката“).
1783.- Французите Франсоа Пилатр де Розие и Франсоа Лоран го направија првиот успешен лет со балон со топол воздух, прелетувајќи го Париз осум километри за 25 минути.
1806.- Со цел економски да ја уништи Велика Британија, Наполеон Бонапарта (Бонапарта) го објави Берлинскиот декрет за нејзината блокада, со забрана за приклучување на британски бродови во сите европски пристаништа.
1844.- Умре рускиот писател Иван Андреевич Крилов. Издавач на хумористични списанија и автор на сатирични „писма“, најголема популарност стекна со басни по моделот на Езоп, инспирирани исто така од рускиот фолклор.
1869.- Роден е правникот и историчар Слободан Јовановиќ, професор на белградскиот универзитет, претседател на Српската кралска академија, најзначајниот српски правен писател и теоретичар на државата во 20 век. За време на Втората светска војна бил претседател на југословенската емигрантска влада во Лондон (1942-43), а по војната комунистичките власти во отсуство го осудиле на 20 години затвор.
1877 – Томас Едисон (Томас) го објави пронајдокот на грамофонот.
1916.- Умре Франц Јозеф I (Франц Јозеф), австриски император од 1848 година, а од 1867 година цар и крал на австроунгарската монархија. Во 1878 година ја окупира, а потоа ја анектираше Босна и Херцеговина. Тој го искористил атентатот на неговиот братучед, надвојводата Франц Фердинанд во Сараево во 1914 година, за да го реши спорот со Србија. Се верува дека овој атентат бил непосредна причина за почетокот на Првата светска војна. Него го наследи Чарлс I, последниот владетел на империјата што пропадна за време на таа војна.
1937.- Основана е Музичката академија во Белград, која во 1973 година добива статус на факултет.
1938.- Германија ја окупирала Судетската област во Чехословачка и ја припоила кон германскиот Рајх.
1963.- Советот на Ватикан ја одобри употребата на мајчин јазик наместо латински во римокатоличките црковни обреди.
1974.- 21 лице загина, а 162 беа повредени во експлозии во два „пабови“ во англискиот град Бирмингем, што ги подметнаа припадници на Ирската републиканска армија.
1977.- Во југоисточна Индија, циклон уби 3.000 луѓе, а огромните бранови збришаа цели села.
1981.- Пред Втората светска војна умре Милан Кашанин, писател и историчар на уметноста и литературата, директор на Народниот музеј во Белград и музејот на принцот Павле, а по војната на Галеријата на фрески („Два века српско сликарство“, „Уметност и уметници“).
1994.- Авијацијата на НАТО со 36 бомбардери од базите во Италија го нападна аеродромот во Удбине по писмото на Фрањо Туѓман до ОН во кое хрватскиот претседател ги обвини Србите од Краина дека оттаму ја нападнале Босна и Херцеговина. Тоа беше најголемата воздушна операција на Северноатлантскиот договор од неговото основање во 1949 година.
1995.- По тринеделни преговори во воената база Рајт Петерсон, во американскиот град Дејтон, претседателите на Хрватска, Босна и Херцеговина и Србија – Фрањо Туѓман, Алија Изетбеговиќ и Слободан Милошевиќ, го парафираа мировниот договор со кој заврши војната во Босна и Херцеговина.
1995.- Аргентина го екстрадираше нацистичкиот офицер Ерих Прибке во Италија, одговорен за масакрот на 335 цивили во Втората светска војна.
2000.- Нападот на полициската станица во селото Кончуљ, во кој загинаа четворица припадници на српските безбедносни сили, ги обнови судирите меѓу вооружените Албанци и српските сили во Копнената безбедносна зона на југот на Србија.
2002.- Меѓународниот обвинител во Косово, Антони Рич, го обвини поранешниот командант на ОВК Рустем Мустафа, познат како „Реми“ и уште тројца поранешни членови на ОВК за воени злосторства во Косово од август 1998 до средината на јуни 1999 година.
2004.- Во Украина се одржа вториот круг од претседателските избори, по што илјадници приврзаници на опозицискиот кандидат Виктор Јушченко протестираа на улиците на Киев поради изборна кражба. Кризата е над 3 . декември, кога Уставниот суд донесе одлука за поништување на вториот изборен круг и реизбор на 26 декември, кога Јушченко беше избран за претседател на Украина.
2006.- Во Белград умре композиторката, пијанистка и поетеса Ксенија Зечевиќ.
2011.- Почина Ен МекКафри, една од најпознатите писатели на научна фантастика, авторка на епската фантастична серија „Јавачите на змејови од Перна“, добитничка на двете најважни награди за создавање СФ/Ф: Хуго и Небула.
2012 – Европското движење во Србија (ЕПуС) ја прослави својата 20-годишнина.
2012 – Монголија стана 57-ма членка на Организацијата за безбедност и соработка во Европа (ОБСЕ).
2014 – Буркина Фасо доби цивилна преодна влада предводена од дипломатот Мишел Кафанда, откако претседателот Блез Компаоре поднесе оставка по 27 години на власт поради насилни протести. Привремената влада траеше до средината на септември 2015 година, кога армијата на Буркина Фасо ја презеде власта неколку недели пред изборите.
2015 – Во Куала Лумпур (Малезија) се одржа дводневен состанок на Асоцијацијата на десет нации од Југоисточна Азија (АСЕАН), каде една од главните теми беше борбата против тероризмот.
2017 – Роберт Мугабе поднесе оставка од функцијата претседател на Зимбабве, која ја извршуваше од 1987 година. На оставката и претходеа демонстрации поддржани од армијата која ја презеде власта и го држеше Мугабе во домашен притвор.
2018 – Владата на Косово донесе одлука за зголемување на данокот на стоки од Србија и Босна и Херцеговина на 100 проценти. Приштина една недела претходно воведе данок од 10 проценти.
На денешен ден
Светот „На денешен ден“ – 30 октомври
 
														1762 – Роден е францускиот поет Андре де Шение, кој ги споил класичните поетски форми со новиот романтичарски дух. Се спротивставил на јакобинската диктатура и бил погубен на гилотина во 1794 година.
1817 – Симон Боливар ја формира првата независна влада на Венецуела.
1830 – Починал Петар I Петровиќ Његош, црногорски епископ и државник. Тој го донел првиот закон на Црна Гора (1796) и основал централно судско тело (1803), обединувајќи ги завојуваните племиња.
1864 – Со Виенскиот мир, Данска им ги предала Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург на Прусија.
1869 – Во Белград е отворен Народниот театар, дело на архитектот Александар Бугарски. На свеченоста е изведена сликата „Посмртна слава на принцот Михаил“ од Ѓорѓе Милетиќ.
1905 – Рускиот цар Николај II го издал Октомврискиот манифест, со кој биле воведени граѓански слободи и избран парламент – Думата.
1910 – Починал Жан Анри Динан, швајцарски филантроп и основач на Црвениот крст, добитник на првата Нобелова награда за мир (1901).
1918 – Словачка се одвоила од Унгарија и со Чешка ја формирала Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија.
Истата година Турција капитулирала во Првата светска војна, со што престанала да постои Отоманската империја.
1922 – По „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини ја формирал првата фашистичка влада во Италија.
1938 – Радио драмата „Војна на световите“ на Орсон Велс предизвикала паника во САД – слушателите поверувале дека станува збор за вистинска инвазија од Марс.
1973 – Отворен е Босфорскиот мост, што ги поврзува Европа и Азија.
1974 – Мухамед Али се вратил на боксерскиот ринг и со нокаут го победил Џорџ Форман.
1975 – Принцот Хуан Карлос го наследил болниот диктатор Франциско Франко и ја презел власта во Шпанија.
Истата година се случила авионската несреќа на „Инекс-Адрија“ кај Прага, во која загинале 75 патници.
1990 – Кина објавила дека има 1 милијарда и 13 милиони жители.
1995 – На референдумот во Квебек, 50,6% од гласачите се изјасниле против независноста од Канада.
1998 – Започнала НАТО мисијата „Орловско око“ за надгледување на воздушниот простор над Косово.
2000 – Во Мадрид, автомобил-бомба убила судија од Врховниот суд и уште две лица; нападот се припишува на групата ЕТА.
2001 – Лондонскиот клуб на доверители ѝ го намалил долгот на СР Југославија за 600 милиони долари.
2003 – Донаторска конференција во Хаг обезбедила 15,7 милиони евра за судот за воени злосторства во Сараево.
Истата година, Џулио Андреоти бил ослободен од обвинението за вмешаност во убиството на новинарот Кармине Пикорели.
2006 – Аугусто Пиноче, поранешен чилеански диктатор, бил ставен во домашен притвор за злосторства извршени за време на неговото владеење.
2008 – Починал Исмет (Ицо) Вољевица, познат хрватски карикатурист и автор на стрипот „Грга“.
2011 – Росен Плевнелиев бил избран за претседател на Бугарија.
2012 – Ураганот Сенди го погодил источниот брег на САД, одземајќи најмалку 39 животи и оставајќи милиони без струја.
2017 – Светската метеоролошка организација објавила дека концентрацијата на CO₂ во атмосферата достигнала рекордно ниво во 2016 година.
2020 – Починал митрополит Амфилохие, лидер на Српската православна црква во Црна Гора, од последици на COVID-19.
2022 – Луиз Инасио Лула да Силва е избран по трет пат за претседател на Бразил.
На денешен ден
Светот на денешен ден (28 октомври)
 
														1492 – Кристофер Колумбо ја открил Куба за време на своето прво патување преку Атлантскиот океан и ја прогласил за посед на Шпанија.
1628 – Кралските трупи, предводени од кардиналот Ришелје, го зазеле хугенотското (протестантско) упориште Ла Рошел по неколкумесечна опсада.
1636 – Во Кембриџ, Масачусетс, бил основан Харвард колеџ – најстарата високообразовна институција во Соединетите Американски Држави.
1704 – Починал англискиот филозоф Џон Лок, еден од основоположниците на емпиризмот и либералната филозофија. Неговите дела, меѓу кои „Преглед на човечкиот разум“, „Писма за толеранцијата“ и „Два трактати за владата“, извршиле силно влијание врз понатамошниот развој на европската мисла.
1746 – Катастрофален земјотрес во Перу ги уништил градовите Лима и Каљао, при што загинале најмалку 18.000 лица.
1836 – Била прогласена федерацијата меѓу Перу и Боливија.
1884 – Роден е Милоје Милојевиќ, српски композитор, музиколог, педагог и критичар, професор на Музичката академија во Белград и еден од основачите на српската музикологија. Тој го основал белградскиот оркестар „Collegium musicum“ и е автор на дела како „Четири дела за пијано“, „Мелодии и ритми од Балканот“ и „Пред величеството на природата“.
1886 – Американскиот претседател Гровер Кливленд ја открил Статуата на слободата во њујоршкото пристаниште. Статуата е подарок од Франција, дело на скулпторот Фредерик Огист Бартолди.
1891 – Силен земјотрес на јапонскиот остров Хоншу (Нипон) усмртил околу 10.000 лица и оставил повеќе од 300.000 луѓе без домови.
1914 – Роден е американскиот микробиолог Џонас Едвард Салк, кој во 1953 година ја развил првата ефикасна вакцина против детска парализа.
1918 – По распадот на Австро-Унгарија, Националниот комитет ја презел власта во Прага. Република Чехословачка официјално била прогласена во ноември 1918 година со Томас Гариг Масарик како прв претседател.
1919 – Во САД стапила во сила забрана за продажба на пијалаци со повеќе од половина процент алкохол.
1922 – Околу 40.000 фашисти, т.н. „црнокошулаши“, предводени од Бенито Мусолини, тргнале од Неапол во „Маршот кон Рим“. Два дена подоцна, кралот Виторио Емануеле III му го доверил мандатот на Мусолини да формира влада, со што започнал фашистичкиот режим што траел до 1943 година.
1923 – Починал Стојан Протиќ, српски политичар и публицист, еден од основачите на Радикалната партија и прв премиер на Кралството на Срби, Хрвати и Словенци. Бил уредник на весниците „Самоуправа“ и „Оџек“.
1932 – Роден е Спирос Кипријану, кипарски државник и прв министер за надворешни работи по стекнувањето на независноста на Кипар во 1960 година. Во 1977 година станал претседател на државата по смртта на архиепископот Макариос III.
1940 – Италијанските трупи ја нападнале Грција од Албанија, откако Атина го одбила ултиматумот со кој Италија барала воени бази на грчка територија. Со помош на Германија, Грција била окупирана во април 1941 година.
1962 – Официјално завршила Кубанската ракетна криза: советскиот лидер Никита Хрушчов наредил повлекување на ракетите од Куба, а американскиот претседател Џон Ф. Кенеди ја укинал поморската блокада.
1974 – Арапските лидери, меѓу кои и јорданскиот крал Хусеин, усвоиле декларација со која се повикува на создавање независна палестинска држава.
1982 – Социјалистичката работничка партија на Шпанија, предводена од Фелипе Гонзалес, извојувала убедлива победа на општите избори.
1995 – Во пожар во метрото во главниот град на Азербејџан, Баку, загинале 289 лица, а 270 биле повредени.
2000 – Во Косово се одржале локални избори под покровителство на ОН. Демократската лига на Косово, предводена од Ибрахим Ругова, извојувала убедлива победа. Србите ги бојкотирале изборите, а југословенските власти не ги признале резултатите.
2001 – Американскиот претседател Џорџ В. Буш формирал Група за следење на странски терористи, предводена од државниот обвинител Џон Ешкрофт, со задача да идентификува и депортира странски државјани кои нелегално престојуваат во САД.
2002 – Високиот американски дипломат Лоренс Фоли бил убиен во Аман, Јордан. Тој ја раководел канцеларијата на УСАИД во американската амбасада и бил првиот западен дипломат убиен во таа земја.
2005 – Починал големиот актер Љуба Тадиќ, член на Белградскиот драмски театар, Народниот театар, Ателје 212 и Југословенскиот драмски театар. Настапувал во повеќе од 60 филмови и бројни радио и телевизиски драми.
2008 – На претседателските избори на Малдивите, Маумун Абдула Гајум ја изгубил власта по 30 години. Опозицискиот кандидат Мохамед Нашид, кој повеќепати бил затворан за време на неговото владеење, ја однел победата.
2011 – Починал писателот и филозоф Радомир Константиновиќ, автор на влијателниот есеј „Филозофија на Паланка“.
2013 – Починале Тадеуш Мазовиецки, првиот некомунистички премиер во Источна Европа по Втората светска војна и активист на движењето „Солидарност“, и Александар Тијаниќ, новинар и директор на Радио-телевизија Србија.
2018 – Жаир Болсонаро победил на претседателските избори во Бразил и станал 38-ми претседател на земјата.
2020 – Србија добила нова влада со 21 министерство и двајца министри без ресор, предводена од премиерката Ана Брнабиќ во нејзиниот втор мандат.
2022 – Европскиот парламент и земјите-членки на Европската Унија се договориле да ја забранат продажбата на нови возила со мотори на фосилни горива од 2035 година, во рамки на климатскиот пакет „Подготвени за 55“.
Истата година, Елон Маск ја купил социјалната мрежа „Твитер“ за 44 милијарди долари.
2023 – Починал актерот Метју Пери, познат по улогата на Чендлер Бинг во серијата „Пријатели“. Причината за смртта била предозирање со кетамин; пет лица се обвинети во врска со неговата смрт, меѓу кои и неговиот асистент и неколку лекари.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (10 септември)
 
														На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
Војни и мировни договори
- 
1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва. 
- 
1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС. 
- 
1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна. 
- 
1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби. 
- 
1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат. 
- 
1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство. 
- 
1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна). 
Политика и атентати
- 
1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци. 
- 
1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт. 
- 
1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао. 
- 
1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе. 
- 
1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија. 
- 
1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот. 
- 
2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001. 
- 
2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија. 
- 
2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН. 
- 
2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните. 
- 
2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм. 
- 
2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста. 
- 
2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата. 
- 
2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут. 
Култура и личности
- 
1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот. 
- 
1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон. 
- 
1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург. 
- 
1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник. 
- 
1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег. 
- 
1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко. 
- 
2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери. 
Несреќи и катастрофи
- 
1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви. 
- 
2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати. 
- 
																	   Хороскоп2 дена Хороскоп2 денаХороскоп за четврток (30 октомври) 
- 
																	   Кичево1 ден Кичево1 ден„Џојсон Сeјфти Системс“ – Кичево заедно со „ОВР Кичево“ во кичевските училишта реализираа едукативна кампања на тема „Безбедноста на учениците во сообраќајот“ 
- 
																	   Хороскоп24 часа Хороскоп24 часаХороскоп за петок (31 октомври) 
- 
																	   Кичево1 ден Кичево1 денЈанев денес беше во посета на ОВР Кичево, заедно со раководствата на „РЦ Запад“ и регионалниот сектор за внатрешни работи Охрид 
- 
																	   Временска прогноза13 часа Временска прогноза13 часаПопоски: Ни претстои потопла зима, но со повеќе снег од лани 
- 
																	   Кичево13 часа Кичево13 часаПоради градежни активности на автопат Охрид-Кичево кај Подмоље ќе се врши пренасочување на сообраќај до среда 
- 
																	   Lifestyle1 ден Lifestyle1 денСовршена кајгана за неколку минути: Тајната состојка што прави чуда 
- 
																	   На денешен ден2 дена На денешен ден2 денаСветот „На денешен ден“ – 30 октомври 

 
								 
 

 
 
									 
																	 
									 
																	 
 
 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														