На денешен ден
22 декември – На денешен ден

640 – Сарацените ја зазеле Александрија, две години по почетокот на инвазијата на Египет.
1639.- Роден е францускиот поет и драматург Жан Расин, истакнат претставник на класицизмот, кој француската трагедија ја довел до совршенство. Од 1667 година бил дворски историограф на Луј XIV (Луј) („Андромаха“, „Федра“, „Британик“, „Бериника“, „Митридат“, „Аталија“).
1666.- Починал италијанскиот сликар Гуерчино, член на болоњската сликарска школа, водечки барокен мајстор. Тој е особено познат по композицијата „Аурора“ во римската палата Касино Лудовици.
1790.- Руските трупи под команда на Александар Суворов го презеле од Турците градот Исмаил, важно пристаниште во делтата на Дунав.
1858.- Роден е Џакомо Пучини, заедно со Верди, најважниот италијански оперски композитор. Со операта „Боем“ го создаде прототипот на италијанската опера со лирско-сентиментален, буржоаски карактер од крајот на 19 век („Тоска“, „Мадам Батерфлај“, „Турнадот“, „Манон Леско“).
1880.- Починал англиската писателка Мери Ен Еванс (Мери Ен) позната како Џорџ Елиот (Џорџ), една од основачите на англискиот психолошко-социјален роман („Силас Марнер“, „Вода на Флос“).
1894.- Францускиот артилериски капетан Алфред Драјфус (Драјфус) беше осуден на доживотен затвор под лажно обвинение за продавање воени тајни на Германците и испратен во затвор на Ѓаволските острови во Француска Гвајана. Под притисок на јавното мислење, во кое бил и писателот Емил Зола (Емил), тој бил рехабилитиран во 1906 година.
1917.- Во Брест-Литовск за време на Првата светска војна започнаа мировните преговори меѓу силите на Оската и новата руска влада формирана со Октомвриската револуција. Силите на Антантата не ја прифатија поканата на Русија да учествува во тие преговори, кои завршија во март 1918 година со потпишување на многу неповолен мировен договор за Русија.
1941.- Во градот Рудо во Босна за време на Втората светска војна била основана Првата пролетерска бригада на Народноослободителната војска на Југославија. По војната тој датум се прославува како Ден на ЈНА.
1942.- Американски бомбардери го нападнаа главниот град на Бурма, Рангун, кој беше окупиран од Јапонците во Втората светска војна.
1956.- Последните британски и француски војници го напуштија египетскиот пристанишен град Порт Саид по завршувањето на Суецката војна.
1968.- Северна Кореја, по 11 месеци заробеништво, ослободи 82 членови на екипажот на американскиот шпионски брод „Пуебло“.
1969.- Американскиот филмски режисер со австриско потекло Џозеф фон Стернберг (Јозеф фон Стернберг), познат по филмот „Синиот ангел“ во кој умре актерката Марлен Дитрих (Мароко, „Шангај експрес“, „Макао“ стана светски позната). “).
1975.- По 20-часовна опсада на седиштето на ОПЕК во Виена, палестинските терористи зедоа заложници и полетаа на Блискиот Исток со авион што им го обезбеди австриската влада.
1979 година – Американскиот филмски продуцент Дерил Френсис Занук, основач на филмската компанија „Twenty Centuries Fox“ (1933) и продуцент на серија важни филмови како што се „Плодови на гневот“, „Сè за Ева“, „Вива Запата!“, „Најдолгиот ден“, „Корените на рајот“, „Младиот господин Линколн“.
1988.- Јужна Африка, Куба и Ангола го потпишаа договорот со ОН со кој Намибија, последната колонија во Африка, стекна независност. Оваа поранешна германска колонија е под управа на Јужна Африка уште од Првата светска војна.
1989.- Во страв од бунтовниот народ, претседателот на Романија Николае Чаушеску (Николае Чаушеску) со хеликоптер побегнал со неговата сопруга Елена од Букурешт, ставајќи крај на неговото 24-годишно диктаторско владеење. Биле фатени и застрелани три дена подоцна во Трговиште.
1989.- Умре ирскиот писател Семјуел Бекет, заедно со Јонеско и Жене, најважниот претставник на „театарот на апсурдот“. Неговите драми, синтеза на песимизам, апсурд и нихилизам, имаа огромно влијание врз развојот на современиот европски театарски израз. Добитник е на Нобеловата награда за литература во 1969 година („Чекајќи го Годо“, „Крај на играта“, „Среќни денови“).
1990.- Водачот на синдикалното движење „Солидарност“ Лех Валенса (Лех Валенса) ја презеде функцијата претседател на Полска по изборната победа.
1990.- Хрватскиот парламент го усвои новиот Устав со кој Република Хрватска ја прогласи за „национална држава на хрватскиот народ“.
1993.- Потполно белиот парламент на Јужна Африка стави крај на ерата на апартхејдот, гласајќи со 237 „за“ и 45 „за“ за привремениот устав на земјата, дозволувајќи да се одржат првите целосно расни избори во Јужна Африка.
1993.- Алина Фернандес Ревуелта (Фернандез), ќерка на кубанскиот претседател Фидел Кастро (Кастро), ја напушти Куба и доби политички азил во САД.
1993.- Умре југословенскиот писател и ликовен критичар Ото Бихаљи Мерин, кој со својот брат Павло во 1928 година ја основа издавачката куќа „Нолит“ и го уредуваше литературното и политичкото списание „Нова литература“. (роман „Збогум во октомври“, есеи и уметничка критика „Освојување на небото“, „Градетели на модерната мисла“, „Упади на модерната уметност“).
1994.- Италијанскиот премиер Силвио Берлускони (Берлускони), поради обвинувања за корупција, поднесе оставка седум месеци откако стана на чело на коалициската конзервативна влада, 53-та од Втората светска војна.
1996.- Герилите на перуанското левичарско движење „Тупак Амару“ ослободија 225 заложници во јапонската амбасада во Лима со „божиќен гест“, како што го нарекоа, а задржаа уште 140.
1996.- Умре Миодраг Миќа Поповиќ, сликар, ликовен критичар, писател, филмски режисер и академик.
2000.- Светската здравствена организација предупреди на можноста за ширење на болеста „кравјо лудило“ надвор од Европа. Оваа болест, за која се смета дека е веројатна причина за нова варијанта на фаталната мозочна болест Кројцфелд-Јакоб кај луѓето, е откриена во 1986 година во Велика Британија.
2002.- Умре Дезмонд Хојте, поранешниот претседател на Гвајана, кој беше шеф на државата од 1985 до 1992 година и ја предводеше транзицијата на земјата.
2004.- Со усвојувањето на Законот за дискриминација во Франција, официјално беше забранет сексистичкиот и антихомосексуалниот говор.
2009.- Во Стокхолм, претседателот на Србија, Борис Тадиќ, го поднесе барањето за кандидатура на Србија за членство во ЕУ до шведскиот премиер Фредерик Рајнфелт, чија земја претседаваше со ЕУ во тој период од шест месеци.
2014.- Умре Џо Кокер, британски поп и блуз пејач, познат по својот длабок, лут глас. Во кариерата долга повеќе од 40 години, тој сними 40 албуми, беше на турнеја низ светот и роди многу хитови, од кои најпознати се „You Are So Beautiful“, „Unchain My Heart“ и „Up Where We Belong“ – темата од филмот „Офицер и господин“ – како и интерпретација на песната на Битлси „Со мала помош од моите пријатели“.
2016.- Со поаѓањето на последниот конвој автобуси со бунтовници и цивили од Алепо, сириската армија воспостави целосна контрола врз тој град, некогаш најголемиот и економски најважен во Сирија.
2019 година – На изборите во Авганистан, актуелниот претседател Ашраф Гани освои втор мандат.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 21 јуни

На денешен ден 21 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🔱 Средновековие и рана модерна ера
-
1377 – Почина Едвард III, англиски крал чии претензии за францускиот престол го иницираа почетокот на Стогодишната војна.
-
1527 – Почина Николо Макијавели, познат по своето политичко дело „Принцот“, кое го инспирира терминот макијавелизам.
-
1791 – Обидот за бегство на Луј XVI и Марија Антоанета заврши со нивно апсење во Варен, што дополнително го поттикна падот на монархијата.
⚔️ Војни и револуции
-
1813 – Во битката кај Виторија, силите на Велингтон ја поразија француската војска – крај на француската власт во Шпанија.
-
1919 – Германски морнари самоиницијативно ги потопија сопствените бродови во Скепа Флоу – еден од најмасовните чин на уништување на сопствена флота.
-
1942 – Фелдмаршал Ромел го освои Тобрук, заробувајќи 25.000 британски војници.
-
1945 – Јапонските трупи се предадоа на Окинава, клучна победа за САД во Втората светска војна.
-
1970 – Бразил го победи Италија на финалето на СП – станува прв трикратен светски шампион.
🎓 Култура, наука и уметност
-
1852 – Почина Фридрих Фробел, основачот на првата градинка.
-
1905 – Роден Жан-Пол Сартр, водечки егзистенцијалист, Нобеловец (кој ја одби наградата).
-
1908 – Почина Римски-Корсаков, автор на дела како „Шехерезада“ и „Шпански каприц“.
-
1933 – Родена Франсоаз Саган, авторка на култниот роман „Добро утро, тага“.
-
1948 – „Колумбија рекордс“ ја издаде првата винилна долга плоча (LP) – револуција во музичката индустрија.
Политика и општество
-
1963 – Папа Павле VI беше избран; Шарл де Гол ги повлече поморските сили од НАТО.
-
1971 – Меѓународниот суд го прогласи владеењето на Јужна Африка над Намибија за нелегално.
-
1981 – Социјалистите на Митеран победија во Франција – значаен пресврт во француската политика.
-
1990 – Повторно отворање на берзата во Унгарија, симбол на економска трансформација.
-
2012 – За прв пат половина од француската влада беа жени – чекор кон родова еднаквост.
🕯️ Смрт на значајни личности
-
1970 – Почина Ахмед Сукарно, првиот претседател на Индонезија.
-
1969 – Умре Морен Коноли, првата жена која ги освоила сите 4 Гренд Слема во една година.
-
2001 – Почина Џон Ли Хукер, легенда на блуз музиката.
-
2003 – Почина Леон Урис, автор на „Егзодус“.
-
2000 – Почина Слободан Иниќ, политиколог и основач на Демократската партија.
⚖️ Судски и правни настани
-
2002 – Драгољуб Милановиќ, поранешен директор на РТС, осуден за смртта на 16 лица во НАТО бомбардирањето.
-
2016 – Жан-Пјер Бемба, поранешен потпретседател на Конго, осуден на 18 години затвор за воени злосторства.
🌍 Современи конфликти и трагедии
-
1990 – Катастрофален земјотрес во Иран, со околу 100.000 жртви.
-
2007 – Објавен бројот на загинати во војната во БиХ: 97.207.
-
2017 – Масакр во Брија (Централноафриканска Република), само ден по мировен договор.
-
2020 – Српската напредна партија освои доминантно мнозинство на изборите во Србија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
-
Македонија1 ден
Ново поскапување на сите горива од ноќеска, ова е новата цена за литар
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за вторник (24 јуни)
-
Хороскоп1 час
Хороскоп за среда (24 јуни)
-
Временска прогноза2 дена
Попоски: Од денес па натаму висок УВ индекс и температури до 40°C
-
Магазин13 часа
Најбрз домашен сладолед со само една состојка
-
Магазин13 часа
Летен десерт со само две состојки – готов за 5 минути!
-
Автомобили13 часа
Toyota го претстави првиот електрифициран Land Cruiser во Европа
-
Спорт16 минути
Бенфика приреди вистинска сензација, Баерн беше поразен, но со втората позиција продолжува понатаму