На денешен ден
24 декември – На денешен ден

1491.- Роден е шпанскиот свештеник Игнасио де Лојола (Игнасио, Лојола), основач на „Друштвото на Исус“ (језуити). Во 1534 година, откако инквизицијата го ослободила од обвинение дека е еретик, во 1540 година добил потврда за новиот римокатолички ред од папата Павле III и бил избран за прв старешина (генерал). Тој го создал уставот на језуитите и прирачникот „Духовни вежби за самоуправување“. 1524.- Умрел португалскиот морепловец Васко де Гама (Васко), кој во 1498 година пронашол поморски пат до Индија пловејќи околу Африка. За време на второто патување во Индија во 1502 година, тој воспоставил португалска колонијална власт, а за време на третото, умрел во Индија. 1798.- Роден е полскиот писател Адам Мицкевич, најизразениот претставник на полскиот романтизам. Неговиот идиличен еп „Господин Тадеуш“ (Пан Тадеуш), во кој даде визија за исчезнувањето на старата Полска, се смета за најголем дел од полскиот романтизам.
1814.- САД и Велика Британија го потпишаа мирот во Гент, Белгија, со што заврши војната што започна во 1812 година.
1818.- Роден е англискиот физичар Џејмс Прескот Џул. Тој го определил топлинскиот еквивалент на електричната струја (1843) и механичкиот еквивалент на топлината (1850) и на тој начин обезбедил еден од доказите на законот за зачувување на енергијата. Според него, мерната единица за енергија, работа и количина на топлина го добила името „џул“ (Ј).
1838.- Под притисок на Русија, Портата и политичките противници во Србија, кнезот Милош Обреновиќ ја прифатил т.н. Турскиот устав кој ја ограничува апсолутната моќ на принцот.
1863.- Во Калкута умре англискиот писател Вилијам Мејкпис Такери, еден од најзначајните сатиричари во 19 век, познат по романот „Васар Таштине“.
1863.- Роден е Љубомир Давидовиќ. Заедно со Јаша Продановиќ ја основал Независната радикална партија во 1901 година, а од 1912 година бил на чело на таа партија. Тој беше министер за образование во владата на Никола Пашиќ и е еден од креаторите на Декларацијата на Крф. Од 1919 година е претседател на новоформираната Демократска партија. Бил премиер на Кралството Срби, Хрвати и Словенци двапати во 1919 и 1924 година.
1865.- Во градот Пуласки во американската сојузна држава Тенеси, основана е расистичката организација на белците, Ку-Клукс-Клан.
1871.- Во Каиро, местото каде што се одвива драмата, била одржана премиерата на операта „Аида“ на Верди.
1914.- Германски авиони фрлиле бомба врз Довер во Првата светска војна, прв воздушен напад во историјата на Велика Британија.
1942.- Новата ракета земја-земја „ФЗГ76“, подоцна позната како ракета „Фау 1“ (В-1), беше успешно тестирана на германскиот експериментален полигон во Пенеминде.
1943.- Американскиот генерал Двајт Ајзенхауер (Двајт Ајзенхауер) бил назначен во Втората светска војна за командант на Врховниот штаб на сојузничките експедициски сили за инвазијата на окупирана Франција.
1944.- Во Нови Сад на унгарски е објавен првиот број на дневниот весник „Сабад Вајдашаг“, кој во септември 1945 година го сменил името во „Маѓар со“.
1951.- Обединетото Кралство Либија беше прогласено со емирот ел-Идриз (Идрис) за суверен. Во септември 1969 година, кралот Идриз беше соборен со воен удар предводен од Моамер Гадафи, кој потоа прогласи република.
1982.- Умре францускиот писател Луј Арагон (Луј), еден од основачите на надреалистичкото движење. Од 1930 година, по конгресот на револуционерните писатели во Харков, тој се приклонува кон социјалистичкиот реализам и го објавува „Трактат за социјалистичкиот реализам“. Во Втората светска војна, заедно со Елуар, бил најистакнатиот поет на Движењето на отпорот.
1989.- Сменетиот премиер на Панама, генерал Антонио Нориега (Нориега), се засолни од американските окупациски трупи во дипломатската мисија на Ватикан во Панама Сити и побара политички азил.
1994.- За време на киднапирањето на францускиот патнички авион во Алжир, исламските терористи убија две лица, а 239 лица земаа како заложници.
1995.- На парламентарните избори во Турција најмногу гласови освои исламистичката Партија за просперитет, што беше прва изборна победа на исламистите во 72-годишната историја на секуларна Турција.
1996.- За време на граѓански протест во Србија поради фалсификување на резултатите од локалните избори, силни полициски сили интервенираа во центарот на Белград за да раздвојат две групи – приврзаниците на српскиот претседател Слободан Милошевиќ и опозициската коалиција „Заедно“. Пред почетокот на митингот, со пиштол тешко беше ранет Ивица Лазовиќ, член на Српското движење за обнова.
1997.- Муслиманските фундаменталисти убија 59 цивили во два масакри во Алжир.
1999.- „Малиот принц“, дело на Антоан де Сент-Егзипери, е прогласена за книга на векот во Франција.
2000.- За време на четиридневните немири во затворите во Турција, беа убиени 28 лица.
2008.- Почина британскиот нобеловец и еден од најпознатите драматурзи Харолд Пинтер, познат и како остар критичар на британската и американската надворешна политика. Негови најзначајни дела се: „Настојник“, „Враќање“, „Ничија земја“, „Стари времиња“ и „Роденден“.
2009.- Умре венецуелскиот политичар и државник Рафаел Калдера, претседател на Венецуела од 1969 до 1974 година и од 1994 до 1999 година. За време на вториот мандат, учесниците во државниот удар во 1992 година беа помилувани, вклучувајќи го и Хуго Чавез, кој стана шеф на државата по Калдера.
2011 – 61 лице загина во неколкудневните борби меѓу безбедносните сили и членовите на радикалната муслиманска секта Боко Харам на североистокот на Нигерија.
2014 – Шинзо Абе стана нов премиер на Јапонија десет дена по победата на неговата Либерално-демократска партија (ЛДП) на парламентарните избори.
2017 – Во ударот на тропската бура „Тембин“ на Филипините загинаа 208 лица, 164 лица се водат како исчезнати, додека 40.000 жители ги напуштија своите домови.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (29 август)

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.
1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.
1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.
1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.
1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.
1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.
1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.
1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.
1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.
1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.
1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.
1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.
1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.
1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.
1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.
1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.
1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.
1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.
1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.
1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.
1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.
1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.
2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.
2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.
2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.
2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.
2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.
2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.
2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.
-
Кичево20 часа
Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете
-
Кичево16 часа
Кичево на нозе: Да помогнеме во потрагата утре во с.Белица кичевско за исчезнатата баба Велјанка
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за недела (7 септември)
-
Хороскоп13 часа
Хороскоп за понеделник (8 септември)
-
Кичево22 минути
Среќен крај, баба Велјанка е пронајдена жива и здрава
-
Кичево1 ден
Започнува „Наше театарче“ на „Intellect Education“ место каде најмилите ќе го развијат својот талент, ќе ја откријат својата креативност и ќе блеснат на сцената!
-
Македонија2 часа
Среќен роденден Татковино! „Нека ни е честит 8-ми септември, 34 години самостојна и независна Република Македонија!“