Следете не

На денешен ден

25 февруари – На денешен ден

Објавено пред

на

1570.- Папата Пиј ја екскомуницира англиската кралица Елизабета I поради нејзината поддршка на протестантизмот и на Англиканската црква.

1723.- Умре англискиот архитект Кристофер Рен, врз основа на англиската класицистичка архитектура од 18 век. По пожарот во Лондон во 1666 година, кога изгореа околу 13.000 згради, тој направи урбанистички план за негова реставрација и го реализира своето најголемо дело, катедралата Свети Павле (1673-1710).

1815.- По наредба на Сулејман Паша, убиен е Станоје Стаматовиќ, познат како Станоје Главаш, српски војвода од Првото српско востание, хајдук и борец против Турците. Бил предвиден за водач на Првото српско востание (1804), но по негов предлог бил избран Караѓорѓ Петровиќ. Неговото херојство е опеано во народни песни, а Ѓура Јакшиќ напишал истоимена драма за него.

1873.- Роден е италијанскиот оперски пејач Енрико Карузо, еден од најголемите тенори во историјата на операта. Посебно бил ценет како изведувач во опери на Џузепе и Џакомо и како толкувач на италијанската канцона. Тој беше еден од првите пејачи што сними грамофонска плоча.

1885.- Германија ги анектира Тангањика и Занзибар.

1888.- Умре српскиот ботаничар и натуралист Јосиф Панчиќ, прв претседател на Српската кралска академија, професор и ректор на Големата школа во Белград. Тој опишал околу 80 досега непознати растителни и животински видови, открил ендемско-реликтен иглолист познато како „Панчиќова смрека“ (Picea omorika) и објавил околу 30 научни трудови. Ја основал и уредувал Ботаничката градина во Белград.

1899.- Умре основачот на британската новинска агенција Ројтерс, германскиот Евреин Пол Јулиус фон Ројтер, по кого го доби името најстарата агенција на светот.

1948.- Присилувајќи го премиерот Едуард Бенеш да ја прифати оставката на некомунистите во владата, комунистите ја презедоа власта во Чехословачка. Овој настан беше наречен „февруарски пуч“.

1954.- Египетскиот претседател Мохамад Нагиб беше принуден да поднесе оставка, а како премиер и претседател на Револуционерниот совет дојде Гамал Абдел Насер, неговиот близок соработник при соборувањето на кралот Фарук во јули 1952 година.

1956.- На крајот на 20. Конгрес на Комунистичката партија на СССР, Никита Хрушчов прочитал т.н. Таен труд во кој ги презентирал последиците од владеењето на Сталин и култот на личноста.

1964.- Со победата над Сони Листон во Мајами, Касиус Клеј, од 1965 година, Мухамед Али (Касиус Клеј, Мухамед), стана првиот светски шампион во бокс во тешка категорија. Тогаш успешно ја бранеше титулата девет пати по ред, а во 1967 година беше укината со судска пресуда поради неговото одбивање да биде мобилизиран за војната во Виетнам.

1972.- Советскиот вселенски брод Луна 20 се врати на Земјата со примероци од лунарната почва.

1983.- Умре американскиот писател Тенеси Вилијамс, познат по своите психолошки драми засновани на техниката на лирска симболика („Стаклена менажерија“, „Трамвај наречен желба“, „Мачка на вжештен лимен покрив“).

1986.- Филипинскиот диктатор Фердинанд Маркос поднесе оставка под притисок на бунтовничкиот народ, военото раководство и со охрабрување на САД, кои досега го поддржуваа неговото диктаторско владеење.

1991.- Ирачка ракета „Скад“ погоди касарна на американските маринци во близина на саудискиот град Даран за време на Заливската војна. Загинаа 28 војници, а многумина беа ранети.

1993.- Ким Џонг Сем (Млад) ја презеде функцијата претседател на Јужна Кореја како прв цивил на чело на азиската земја по 32 години.

1994.- Еврејскиот доселеник Барух Голдштајн уби 43 муслимански верници со автоматска пушка и бомби во џамија во Хеброн, на окупираниот Западен Брег, по што беше претепан до смрт.

2000.- Меѓународниот комитет на Црвениот крст објави дека судбината на околу 3.000 лица од Косово кои исчезнале за време на конфликтот меѓу српските безбедносни сили и косовските Албанци во периодот 1998-1999 година сè уште не е позната. и дека најмногу недостасуваат косовските Албанци.

2001.- Умре Сер Доналд Бредман, најпознатиот играч на крикет во историјата на спортот и најпознатиот спортист во Австралија. Тој стана национална спортска икона во текот на 1930-тите и 1940-тите, кога постави рекорд во спортот.

2003.- Умре италијанскиот комичар и режисер Алберто Сорди, кој во својата 60-годишна кариера глумеше во околу 150 филмови.

2004.- Умре Станислав Рињак, првиот регистриран затвореник во нацистичкиот концентрационен логор Аушвиц.

2004.- Чешкиот парламент одлучи да испрати повеќе од 100 војници во Авганистан, што е прво активно учество на чешките вооружени сили по Втората светска војна.

2005.- Умре Питер Бененсон, основач на нобеловата организација за човекови права Амнести интернешенел.

2006.- Во Њујорк умре најпознатиот етиопски поет Цегаје Габре-Медхин, чија песна „Горди што сум Африканец“ е химна на Африканската унија.

2012.- На 89-годишна возраст умре Ерланд Јозефсон, омилен актер на познатиот шведски режисер Ингмар Бергман. Глумеше во Бергмановите „Сцени од брачниот живот“, „Врисоци и шепоти“, „Есенска соната“, „Навивачи и Александар“, „Сарабанд“, „Носталгија“ и „Жртва“ на Андреј Тарковски и домашните филмови „Вариола Вера“. и „Миграција“.

2014.- Во Мексико почина еден од најголемите шпански музичари на 20 век и фламенко музика, гитаристот Пако де Лусија (Франциско Санчез). Соработувал со светски познати музичари меѓу кои Чик Корија, Џон Меклафлин, Лари Кориел, Ал Ди Меала и Брајан Адамс. Се прослави со композицијата „Entre dos aguas“, а вистинско меѓународно признание се здоби со албумот „Петочна вечер во Сан Франциско“.

2017 – Холивудските актери се собраа еден ден пред доделувањето на Оскарите во Беверли Хилс за да протестираат против имиграциската политика на американскиот претседател Доналд Трамп.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп10 часа

Хороскоп за понеделник (15 септември)

ОВЕН Може да очекувате фаза која ќе биде многу поволна за вас. Ќе успеете да остварите стабилизација на работа. Ве...

Спорт13 часа

(ФОТО) Кичевски „ФК Напредок“ ги наполни трибините со љубители на фудбалот, а играчите им возвратија со победа за почеток на сезоната

Недела, некогаш претпознатлив ден за фудбал на градскиот стадион во Кичево. Но денес за момент се чинеше дека токму го...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин22 часа

iOS 26, iPadOS 26, watchOS 26 и macOS 26 пристигнуваат на 15 септември – компатибилни уреди и нов дизајн

Apple официјално објави дека iOS 26, iPadOS 26, watchOS 26, macOS 26 и visionOS 26 ќе излезат од бета и...

Фото: Clint Patterson @ unsplash Фото: Clint Patterson @ unsplash
Магазин22 часа

Microsoft потсетува: Остануваат само 30 дена…

Microsoft официјално ги потсети корисниците за крајот на поддршката за Windows 10. Компанијата објави дека на 14 октомври 2025 година...

Спорт1 ден

„ФК Напредок“ денес на домашен терен го игра првиот натпревар од новата сезона, ве повикуваме сите на градски како во старите добри времиња

Стартот во новата сезона во рамките на Трета лига Запад „Фудбалскиот Клуб НАПРЕДОК“ ќе ја започне на домашен терен,а за...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за недела (14 септември)

ОВЕН Вие сте упорни во сѐ што ќе наумите, па ако деловниот успех е ваш приоритет нема сомнежи дека ќе...

Спорт2 дена

Анчелоти до Нејмар: „Во денешно време е морате да бидете во добра форма“

Во интервју за ESPN, трофејниот тренер откри дека би сакал еден од најдобрите фудбалери од последната деценија да го види...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за сабота (13 септември)

ОВЕН Не се вознемирувајте премногу ако некој ве разочара утрово. Сочувството, разбирањето и општата помош што сте подготвени да им...

Свет3 дена

Денес во Киргистан беше регистриран силен земјотрес

Во Киргистан денеска е регистриран земјотрес со јачина од 4,1 степени според Рихтеровата скала, информира Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар. Потресот бил...

Автомобили3 дена

BMW и Qualcomm развиваат систем за помош при управување „Snapdragon Ride Pilot“

BMW и Qualcomm го претставија новиот систем за помош на возачот „Snapdragon Ride Pilot“, кој за прв пат ќе биде...

НАЈЧИТАНИ