Следете не

На денешен ден

25 ноември – Светот на денешен ден

Објавено пред

на

1560.- Починал Андреа Дориа, средновековниот херој на Џенова, кој до крајот на својот живот, на 87-годишна возраст, успешно се борел против Турците и варварските пирати во Средоземното Море. Со помош на Карло V, тој ја ослободил Џенова од Французите во 1528 година и основал независна република.

1562.- Роден е Лопе де Вега, реформатор на шпанскиот театар и еден од најзначајните драматурзи во европската литература. Голем поет и добар прозаист, со 1.800 комедии и драми, повеќе од 3.000 сонети, епови, романи, историски записи, тој се смета за најплодниот литературен творец во историјата на литературата („Витезот од Олмеда“, „ Ѕвезда на Севиља“, „Перибањеш“, „Девојка на духовит“).

1783.- Последните британски војници го напуштиле Њујорк, по завршувањето на американската револуционерна војна.

1828.- Роден е хрватскиот свештеник, историчар и политичар Фрањо Рачки, еден од идеолозите на илирското движење и поддржувач на јужнословенското единство. Бил основач на Народната партија со Јосип Штросмајер (1860) и прв претседател на Југословенската академија на науките и уметностите (1866).

1835.- Роден е американскиот индустријалец со шкотско потекло Ендрју Карнеги, кој вложил големо богатство во добротворни цели, главно во основање народни библиотеки во САД и други земји. Ја објавил книгата „Евангелие на богатството“ (1900). Во 1926 година, донацијата на Карнеги помогна да се изгради Универзитетската библиотека во Белград со 100.000 долари.

. Востанието беше задушено на 29 ноември, а од 70 учесници обвинети за велепредавство, 24 беа осудени на смрт, од кои седум беа застрелани.

1884.- Во Сент Луис, Мисури, Џон Мајенберг патентирал млеко во прав.

1884.- Во Големата школа во Белград бил отворен првиот курс по англиски јазик.

1914.- Умре српскиот и словенечкиот композитор Даворин Јенко, автор на словенечката химна „Напред, знаме на славата“ и на српската „Божја правда“. Бил член на Српската кралска академија, хор-мајстор и диригент на Народниот театар во Белград. Направил музика за околу 90 „парчиња со пеење“ и е автор на првата српска оперета „Врача“.

1915.- Врховната команда на српската војска во Првата светска војна донесе одлука за повлекување на војниците преку Црна Гора и Албанија. Во повлекувањето на војниците придружувани од бегалците, животот го загубија повеќе од 240.000 луѓе. 135.000 војници биле префрлени на Крф со сојузничките бродови, кои закрепнале и се реорганизирале и продолжиле со борбите на Солунскиот фронт следната година.

1936.- Германија и Јапонија го потпишаа Антикоминтернскиот пакт со кој се обврзаа да се борат против ширењето на комунизмот.

1941 – 848 британски морнари загинаа кога германска подморница го потопи британскиот воен брод „Барам“ во Втората светска војна.

1952.- Во Лондон за првпат беше изведена „Самица за глувци“ на Агата Кристи, претстава која и денес се прикажува во кината ширум светот. Континуирано се изведува во лондонскиот театар Сент Мартин веќе 50 години.

1959.- Почина францускиот филмски и театарски актер Жерар Филип, еден од најпопуларните актери по Втората светска војна („Ѓаволот во месо“, „Картускиот манастир во Парма“, „Фанфан Лала“, „Црвено-црно“, „ „Опасни врски“).

1965.- Претседателот Џозеф Касавубу беше соборен од власт во Конго со воен удар под водство на генералот Џозеф Мобуту (Јозеф). Подоцна беше прогласена Демократска Република Конго, во 1971 година името беше сменето во Република Заир, а нејзиниот претседател го зеде името Мобуту Сесе Секо.

1969.- Членот на „Битлси“ Џон Ленон (Џон) ја врати титулата на Орденот на Британската империја што му ја додели кралицата Елизабета Втора (Елизабета) во 1965 година, во знак на протест поради поддршката на Велика Британија за американската агресија во Виетнам и Британската политика во нигериската провинција Биафра.

1970.- Јапонскиот писател Јукио Мишима изврши јавно ритуално самоубиство (харикири) во знак на протест против „западноста“ на Јапонија.

1974.- Умре бурманскиот дипломат У Тант (Тант), генерален секретар на ОН од 1962 до 1971. Кризите во Конго, Берлин и Куба, Виетнамската војна, конфликтите на Блискиот исток и индиско-пакистанската војна беа драматични настани со кои се соочи за време на мандатот. .

1992 – Чешкиот парламент гласаше за поделба на Чехословачка на одделни држави Чешка и Словачка од 1 јануари 1993 година.

1996.- Повеќе од 100.000 луѓе протестираа на улиците на Белград поради судско поништување на победата на опозициската коалиција „Заедно“ на локалните избори, обвинувајќи го претседателот Слободан Милошевиќ за кражба на изборите.

2001.- Американската компанија „Advanced cell technology“ објави дека клонирала човечки ембрион. Според изјавата на научникот, достигнувањето ќе се користи во медицината, а не за клонирање на човечко суштество.

2002.- Претседателот на Црна Гора, Мило Ѓукановиќ, поднесе оставка, а еден ден подоцна беше предложен за нова црногорска влада.

2002.- УНМИК ја презеде контролата врз општинската администрација во северниот дел на Косовска Митровица, која дотогаш беше под контрола на Србите. Така, по три години и пет месеци меѓународната заедница воспостави власт на целата територија на Косово.

2003.- Во Тенеси (САД) умре Теди Вилбурн, еден од водечките кантри музичари.

2005.- Почина Ричард Барнс, единствениот Британец кој го освои Светскиот шампионат во рели.

2007.- Умре поранешниот шеф на руската безбедносна служба КГБ, Владимир Крјучков, кој беше клучна фигура во неуспешниот пуч во 1991 година против тогашниот советски претседател Михаил Горбачов.

2010 – Бројот на сиромашни земји во светот е двојно зголемен во изминатите 40 години, според извештајот на ОН за 2010 година.

2011 – Во Мароко се одржаа парламентарни избори, први според новиот Устав на земјата изгласани на референдум на 1 јули.

2013 – Умре Форесторн Чико Хамилтон (Чико), американски џез-тапанар и композитор, кој за време на својата повеќегодишна кариера соработуваше со познати џез-музичари како Рон Картер, Ерик Долфи, Чарлс Лојд, Лери Корил и Габор Сабо.

2018 – Европскиот совет го одобри повлекувањето на Обединетото Кралство на Велика Британија и Северна Ирска од Европската унија и Европската заедница за атомска енергија. Беше усвоена и „Политичката декларација“ врз основа на идните односи. Лондон и Брисел постигнаа договор за разделба по 17 месеци преговори.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп3 часа

Хороскоп за сабота (19 јули)

ОВЕН Обрнете внимание на новите професионални можности за да го проширите вашето знаење и да ја подобрите вашата севкупна позиција....

Кичево8 часа

Неконтролирано се движел, по пријава во Кичево бил сопрен, констатирано е дека бил пијан!

Денеска (18.07.2025) околу 14 часот на патот Охрид-Кичево полициски службеници од ОВР Кичево го лишија од слобода Б.К.(48) од Скопје,...

Македонија11 часа

(ВИДЕО) МВР формира нова Единица за сајбер безбедност која ќе биде клучен столб за дигиталниот суверенитет на институцијата

Министерот за внатрешни работи Панче Тошковски присуствуваше на промоцијата на новоформираната специјализирана Единица за сајбер безбедност на Министерството за внатрешни...

Спорт11 часа

(ВИДЕО) ФФМ пушти во употреба нов фудбалски терен во населба Илинден

Фудбалската федерација на Македонија (ФФМ) во општина Илинден го пушти во употреба новиот терен со вештачка трева, проект реализиран од...

Хроника14 часа

Од охридска плажа до болницата Св.Стефан донесен 65 годишник од БиХ без знаци на живот

На 17.07.2025 во 14:25 часот во СВР Охрид е пријавено дека од плажа на брегот на Охридското езеро во Ј.З.У....

Кичево14 часа

АТВА Маркети со нова викенд и неделна акција на производи, пазари и штеди уште веднаш!

Од денес во нова неделна и викенд на акција на производи во АТВА Маркети – Кичево Заштеди веднаш, само во...

Македонија14 часа

Се „лета“ на патиштата, на радар фатен 75 годишник од Охрид, возел 126 км/ч на место каде дозволено е 50?

На 17.07.2025 во 14.21 часот на регионален пат Царев двор-Макази, кај место викано „Ипоз Преспа”,  полициски службеници од ОВР Ресен...

Lifestyle15 часа

Не ги ставајте овие овошја и зеленчуци во фрижидер – еве зошто

Правилното складирање на овошјето и зеленчукот може значително да влијае на нивната свежина, вкус и трајност. Иако фрижидерот често се...

Магазин16 часа

Google го најави датумот за претставување на новите Pixel уреди

Американската технолошка компанија Google најави дека на 20 август ќе го одржи својот следен голем настан – „Made by Google“...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за петок (18 јули)

ОВЕН Ако неодамна сте донирале дел од вашите пари, сте позајмиле одредена сума на пријател или си купиле нешто непотребно,...

НАЈЧИТАНИ