На денешен ден
На денешен ден – 26 ноември

1504.- Почина Изабел I Католикката (Isabel la Catolica), кралица на Кастилја од 1474. Со бракот со Фернандо II Арагонски, Кастилја и Арагон биле обединети (1479) и биле основите на обединета шпанска држава и идната колонијална империја. беа создадени. За време на нивното владеење бил основан судот на инквизицијата (1480), Евреите биле протерани, а со заземањето на Гранада во 1492 година, моќта на Маврите дефинитивно била скршена. Истата година ја опремиле експедицијата на Кристофер Колумбо која ја открила Америка, а во 1503 година го зазеле Кралството Неапол од Франција.
1703.- Во дводневната „Голема бура“ во јужна Англија загинаа најмалку 8.000 луѓе.
1744.- Починал италијанскиот производител на виолини Џузепе Гуарнери, заедно со Антонио Страдивари, најголемиот мајстор за изработка на класични виолини.
1880.- Големите сили ја принудиле Турција да и го предаде Улцињ на Црна Гора, кој Црногорците го зазеле во војната од 1876 до 1878 година.
1855.- Умре полскиот писател Адам Мицкевич, најистакнатиот полски романтичар. Неговиот идиличен еп „Пан Тадеуш“, во кој даде визија за старата Полска која исчезнува, се смета за најголемото дело на полскиот романтизам.
1914.- Во Првата светска војна, британскиот воен брод „Булворк“ експлодирал додека бил натоварен со муниција. Само 12 од 750 членови на екипажот преживеале.
1922.- Отворена е гробницата на фараонот Тутанкамон, која ја откри англискиот археолог Хауард Картер во Долината на кралевите кај Луксор. Картер и Лорд Карнавон (Карнарвон) биле првите луѓе кои влегле во гробницата по повеќе од 3.000 години кога фараонот бил положен во неа.
1940.- Во окупирана Варшава за време на Втората светска војна, Германците почнаа да оградуваат дел од градот од кој направија гето за околу половина милион полски Евреи.
1942.- Во текот на Втората светска војна во Бихаќ беше основан Антифашистичкиот совет на народното ослободување на Југославија, а 54 делегати го избраа Извршниот одбор на АВНОЈ на чело со д-р Иван Рибар.
1949.- Во Индија беше усвоен устав, со кој Унијата на Индија стана република во рамките на Британскиот Комонвелт. Уставот стапи на сила во јануари 1950 година.
1965.- Франција го лансираше првиот вештачки сателит.
1967.- Народноослободителниот фронт ја прогласи Народна Република Јемен (Јужен Јемен) во Аден, по 128 години британско колонијално владеење.
1968.- Умре германскиот писател Арнолд Цвајг, автор на романот „Случајот на наредникот Гриша“, кој многу критичари го сметаат за најдобра германска книга за Првата светска војна.
1978.- Иранските верски водачи и политичари, во обид да го соборат Шах Реза Пахлави, прогласија генерален штрајк што го парализираше животот во Иран.
1979.- Меѓународниот олимписки комитет гласаше за обновување на членството на Кина во таа организација по 21-годишно отсуство.
1986 – 48 цивили беа убиени од иранска ракета што падна во главниот град на Ирак, Багдад.
1987.- Тајфун уништи околу 14.000 куќи на Филипините, при што загинаа 270 луѓе.
1990.- Советот за безбедност на ОН го одобри мировниот план за Камбоџа.
1993.- Првиот генерален штрајк во Белгија по речиси половина век ги парализираше економијата и сообраќајот и ја принуди владата да преговара со синдикатите.
1998.- Во заедничката декларација за време на посетата на кинескиот претседател Џианг Земин, Јапонија изрази длабоко жалење за активностите што ги презеде во Кина во Втората светска војна.
2000.- Поранешниот претседател на СР Југославија, Слободан Милошевиќ, беше реизбран за претседател на партијата на вонредниот конгрес на Социјалистичката партија на Србија.
2001.- Кралот Гјанендра од Непал прогласи вонредна состојба во земјата по тридневни немири, во кои загинаа најмалку сто луѓе, предизвикани од членовите на маоистичкото герилско движење во обид да ја соборат монархијата.
2004 – Европската комисија за дроги и зависност објави дека повеќе од два милиони Европејци имаат проблеми со дрогата, главно хероин.
2007.- Во северните предградија на Париз избувнаа нови немири, чија причина беше смртта на двајца млади момчиња во судир со полициски автомобил. Француската полиција фрли солзавец врз демонстрантите кои ги каменуваа полициските сили, демолираа возила и контејнери.
2008 – Советот за безбедност едногласно го поддржа извештајот и планот од шест точки на генералниот секретар на ОН Бан Ки-мун за реконфигурација на меѓународното цивилно присуство на Косово.
2010 – Од 50.000 силувања што се случија за време на војната во Босна и Херцеговина, само 12 случаи добија судски епилог, објавија Обединетите нации.
2012.- Норвешката полиција се извини за улогата во депортацијата на Евреите за време на Втората светска војна. Извинувањето на полицијата беше испратено на 70-годишнината од депортацијата на 532 Евреи од Норвешка на 26 ноември 1942 година на бродот „Донау“.
2016.- Почина Фидел Кастро (90), кубански револуционер, поранешен генерален секретар на Комунистичката партија, претседател и премиер на Куба, со која владееше речиси половина век, а во 2006 година своите овластувања му ги предаде на својот брат и другарот во револуцијата, Раул.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (29 август)

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.
1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.
1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.
1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.
1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.
1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.
1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.
1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.
1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.
1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.
1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.
1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.
1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.
1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.
1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.
1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.
1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.
1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.
1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.
1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.
1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.
1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.
2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.
2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.
2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.
2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.
2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.
2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.
2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за четврток (4 септември)
-
Хороскоп13 часа
Хороскоп за петок (5 септември)
-
Свет1 ден
(ВИДЕО) „Ден на жалост“ во Португалија по страшната трагедија каде од шините излета жичара и одзеде најмалце 15 животи, неофицијално има и странци
-
Македонија2 дена
МВР: Целосна забрана во шуми до крај на месец септември
-
Македонија1 ден
МВР: Кривична пријава против петмина вработени во Агенцијата за храна и ветеринарство за „злоупотреба на службена положба и овластување“
-
Временска прогноза1 ден
Најавената промена на времето се оствари, во текот на ноќта наврнаа 23 л/м2 дожд
-
Кичево58 минути
Поради одржување на атлетска трка во Кичево, во недела следните улици и делови на градот ќе бидат затворени за сообраќај
-
Македонија2 дена
„Wizz Air“ со шести авион во својата база во Скопје и 13 нови рути