На денешен ден
На денешен ден (26 септември)
 
																								
												
												
											1186 – Дубровник склучил мир со српскиот голем префект Стефан Немања, кој се обидел да го заземе градот во два наврати (1184 и 1185 година). Мировниот договор беше основа за подоцнежните договори меѓу Србија и Дубровник.
1371.- Во битката на реката Марица, кај Чрномен, Турците ја поразиле српската војска на браќата Мрњавчевиќ, кралот Вукашин и деспотот Угљеша, кои загинале во битката. Тоа беше една од решавачките битки во турскиот поход на Балканот.
1580.- Англискиот морнар и пират Френсис Дрејк заплови во пристаништето во Плимут на крајот од неговото 33-месечно патување околу светот. Дрејк беше првиот Англичанец кој ја обиколи земјината топка, поради што беше прогласен за витез од кралицата Елизабета.
1687.- Во битката со Турците, топот на венецијанската војска предизвикал експлозија во која сериозно биле оштетени Партенонот и Пропилеите на Акропол, каде турската војска чувала складиште за муниција.
1815.- Русија, Австрија и Прусија формираа Света алијанса, која подоцна ја потпишаа сите европски владетели освен британскиот регент, папата и турскиот султан. Целта на сојузот беше да ги потисне револуционерните движења во Европа по Француската револуција и Наполеонските војни.
1826.- Роден е Љубомир Ненадовиќ, член на Српската кралска академија, автор на познати патописци и еден од најчитаните српски писатели од втората половина на 19 век („Писма од Италија“, „Писма од Германија“, Писма од Швајцарија“, „За Црногорците“).
1849.- Роден е рускиот физиолог Иван Петрович Павлов, основач на Институтот за експериментална медицина, добитник на Нобеловата награда за медицина во 1904 година. Врз основа на експериментите врз кучињата, тој ја воспоставил теоријата за условениот рефлекс и неговите дела за инервација на срцето и функцијата на црниот дроб е исто така значајна.
1907.- Нов Зеланд, кој беше колонија на Велика Британија, стана доминација во рамките на Британскиот Комонвелт.
1918.- Во Првата светска војна, сојузниците започнаа општа офанзива што доведе до колапс на Централните сили и крај на војната на почетокот на октомври.
1945.- Во Њујорк умре унгарскиот композитор и пијанист Бела Барток, чија работа отвори нови правци за развој на унгарската музика. На глобално ниво, тој е еден од основачите на „новата музика“ на 20 век (симфониската поема „Кошут“, операта „Замокот на Синобрада“, балетите „Дрвениот принц“ и „Чудесниот мандарински“ и бројни симфониски и камерни дела).
1960.- Одржан е првиот ТВ дуел меѓу претседателските кандидати. Во рамките на кампањата за претседател на САД, тогашниот потпретседател Ричард Никсон и сенаторот Џон Кенеди се соочија на националната телевизија.
1969.- Во Боливија, воената хунта предводена од генералот Алфредо Овандо Кандиа го собори претседателот Силес Салинас.
1980 – 13 луѓе загинаа, а повеќе од 200 беа повредени во експлозија на бомба на фестивалот на пивото во Минхен.
1984 – Велика Британија и Кина се согласија да го вратат Хонг Конг на кинескиот суверенитет во 1997 година. Хонг Конг падна во рацете на Британците според Мировниот договор од Нанкинг во 1842 година, по војната со опиумот (1839-42).
1989.- Виетнам ги повлече своите трупи од Камбоџа, која беше во земјата од крајот на 1978 година, оставајќи ги владините сили на Хун Сен сами да се борат против маоистичката герилска организација Црвени Кмери.
1990.- Во Рим умре италијанскиот писател Алберто Моравија (Моравија), една од најзначајните фигури на италијанската литература на 20 век („Римски приказни“, „Кокара“, „Римјанката“).
1994.- Алжирските безбедносни сили го убиле шефот на најсилната исламска терористичка организација ГИА, Шериф Гусми, познат како Абу Абдалах.
1995.- Започна судењето на поранешниот италијански премиер Џулио Андреоти, под обвинение дека имал блиски врски со мафијата. Андреоти седум пати беше избран за премиер на Италија и беше еден од симболите на повоена Италија.
1997.- Италијанскиот суд ги осуди на доживотен затвор мафијашкиот бос Салваторе Рино и 23 негови најблиски соработници за убиството на судијата Џовани Фалконе во 1992 година.
1997.- Во земјотрес во централна Италија, 11 лица ги загубија животите, а средновековната базилика Свети Франциско Асишки (Франческо д’Асизи) во Асизи беше тешко оштетена.
2000.- Грчкиот траект „Експрес Самина“ налета на подводен гребен во близина на островот Парос и потона за 20 минути. Во несреќата на бродот со над 500 патници животот го загубија 72 лица.
2002.- Околу 1.034 луѓе се удавија во несреќа на сенегалски траект во водите на Гамбија во Атлантскиот Океан, а 64 луѓе преживеаја.
2003.- По 11-годишна пауза поради избувнувањето на војната во поранешна Југославија, авионот на српската авиокомпанија Јат ервејс слета на сараевскиот аеродром, со што повторно беше воспоставен директен лет меѓу Белград и Сараево.
2008.- Умре Пол Њуман, американски филмски актер и режисер, филантроп и возач на тркачки автомобил. Играше во повеќе од 50 филмови, а најпознати остварувања се „Cat on a Hot Line Roof“, „The Hustler“, „Hud“ и „Cool Hand Luke“, „Butch Cassidy and the Sundance Kid“ и „Sting“ .
2010 – Холивудската актерка Глорија Стјуарт, која ја играше Роуз Калверт, преживеан од Титаник, во филмот Титаник.
На денешен ден
Светот „На денешен ден“ – 30 октомври
 
														1762 – Роден е францускиот поет Андре де Шение, кој ги споил класичните поетски форми со новиот романтичарски дух. Се спротивставил на јакобинската диктатура и бил погубен на гилотина во 1794 година.
1817 – Симон Боливар ја формира првата независна влада на Венецуела.
1830 – Починал Петар I Петровиќ Његош, црногорски епископ и државник. Тој го донел првиот закон на Црна Гора (1796) и основал централно судско тело (1803), обединувајќи ги завојуваните племиња.
1864 – Со Виенскиот мир, Данска им ги предала Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург на Прусија.
1869 – Во Белград е отворен Народниот театар, дело на архитектот Александар Бугарски. На свеченоста е изведена сликата „Посмртна слава на принцот Михаил“ од Ѓорѓе Милетиќ.
1905 – Рускиот цар Николај II го издал Октомврискиот манифест, со кој биле воведени граѓански слободи и избран парламент – Думата.
1910 – Починал Жан Анри Динан, швајцарски филантроп и основач на Црвениот крст, добитник на првата Нобелова награда за мир (1901).
1918 – Словачка се одвоила од Унгарија и со Чешка ја формирала Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија.
Истата година Турција капитулирала во Првата светска војна, со што престанала да постои Отоманската империја.
1922 – По „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини ја формирал првата фашистичка влада во Италија.
1938 – Радио драмата „Војна на световите“ на Орсон Велс предизвикала паника во САД – слушателите поверувале дека станува збор за вистинска инвазија од Марс.
1973 – Отворен е Босфорскиот мост, што ги поврзува Европа и Азија.
1974 – Мухамед Али се вратил на боксерскиот ринг и со нокаут го победил Џорџ Форман.
1975 – Принцот Хуан Карлос го наследил болниот диктатор Франциско Франко и ја презел власта во Шпанија.
Истата година се случила авионската несреќа на „Инекс-Адрија“ кај Прага, во која загинале 75 патници.
1990 – Кина објавила дека има 1 милијарда и 13 милиони жители.
1995 – На референдумот во Квебек, 50,6% од гласачите се изјасниле против независноста од Канада.
1998 – Започнала НАТО мисијата „Орловско око“ за надгледување на воздушниот простор над Косово.
2000 – Во Мадрид, автомобил-бомба убила судија од Врховниот суд и уште две лица; нападот се припишува на групата ЕТА.
2001 – Лондонскиот клуб на доверители ѝ го намалил долгот на СР Југославија за 600 милиони долари.
2003 – Донаторска конференција во Хаг обезбедила 15,7 милиони евра за судот за воени злосторства во Сараево.
Истата година, Џулио Андреоти бил ослободен од обвинението за вмешаност во убиството на новинарот Кармине Пикорели.
2006 – Аугусто Пиноче, поранешен чилеански диктатор, бил ставен во домашен притвор за злосторства извршени за време на неговото владеење.
2008 – Починал Исмет (Ицо) Вољевица, познат хрватски карикатурист и автор на стрипот „Грга“.
2011 – Росен Плевнелиев бил избран за претседател на Бугарија.
2012 – Ураганот Сенди го погодил источниот брег на САД, одземајќи најмалку 39 животи и оставајќи милиони без струја.
2017 – Светската метеоролошка организација објавила дека концентрацијата на CO₂ во атмосферата достигнала рекордно ниво во 2016 година.
2020 – Починал митрополит Амфилохие, лидер на Српската православна црква во Црна Гора, од последици на COVID-19.
2022 – Луиз Инасио Лула да Силва е избран по трет пат за претседател на Бразил.
На денешен ден
Светот на денешен ден (28 октомври)
 
														1492 – Кристофер Колумбо ја открил Куба за време на своето прво патување преку Атлантскиот океан и ја прогласил за посед на Шпанија.
1628 – Кралските трупи, предводени од кардиналот Ришелје, го зазеле хугенотското (протестантско) упориште Ла Рошел по неколкумесечна опсада.
1636 – Во Кембриџ, Масачусетс, бил основан Харвард колеџ – најстарата високообразовна институција во Соединетите Американски Држави.
1704 – Починал англискиот филозоф Џон Лок, еден од основоположниците на емпиризмот и либералната филозофија. Неговите дела, меѓу кои „Преглед на човечкиот разум“, „Писма за толеранцијата“ и „Два трактати за владата“, извршиле силно влијание врз понатамошниот развој на европската мисла.
1746 – Катастрофален земјотрес во Перу ги уништил градовите Лима и Каљао, при што загинале најмалку 18.000 лица.
1836 – Била прогласена федерацијата меѓу Перу и Боливија.
1884 – Роден е Милоје Милојевиќ, српски композитор, музиколог, педагог и критичар, професор на Музичката академија во Белград и еден од основачите на српската музикологија. Тој го основал белградскиот оркестар „Collegium musicum“ и е автор на дела како „Четири дела за пијано“, „Мелодии и ритми од Балканот“ и „Пред величеството на природата“.
1886 – Американскиот претседател Гровер Кливленд ја открил Статуата на слободата во њујоршкото пристаниште. Статуата е подарок од Франција, дело на скулпторот Фредерик Огист Бартолди.
1891 – Силен земјотрес на јапонскиот остров Хоншу (Нипон) усмртил околу 10.000 лица и оставил повеќе од 300.000 луѓе без домови.
1914 – Роден е американскиот микробиолог Џонас Едвард Салк, кој во 1953 година ја развил првата ефикасна вакцина против детска парализа.
1918 – По распадот на Австро-Унгарија, Националниот комитет ја презел власта во Прага. Република Чехословачка официјално била прогласена во ноември 1918 година со Томас Гариг Масарик како прв претседател.
1919 – Во САД стапила во сила забрана за продажба на пијалаци со повеќе од половина процент алкохол.
1922 – Околу 40.000 фашисти, т.н. „црнокошулаши“, предводени од Бенито Мусолини, тргнале од Неапол во „Маршот кон Рим“. Два дена подоцна, кралот Виторио Емануеле III му го доверил мандатот на Мусолини да формира влада, со што започнал фашистичкиот режим што траел до 1943 година.
1923 – Починал Стојан Протиќ, српски политичар и публицист, еден од основачите на Радикалната партија и прв премиер на Кралството на Срби, Хрвати и Словенци. Бил уредник на весниците „Самоуправа“ и „Оџек“.
1932 – Роден е Спирос Кипријану, кипарски државник и прв министер за надворешни работи по стекнувањето на независноста на Кипар во 1960 година. Во 1977 година станал претседател на државата по смртта на архиепископот Макариос III.
1940 – Италијанските трупи ја нападнале Грција од Албанија, откако Атина го одбила ултиматумот со кој Италија барала воени бази на грчка територија. Со помош на Германија, Грција била окупирана во април 1941 година.
1962 – Официјално завршила Кубанската ракетна криза: советскиот лидер Никита Хрушчов наредил повлекување на ракетите од Куба, а американскиот претседател Џон Ф. Кенеди ја укинал поморската блокада.
1974 – Арапските лидери, меѓу кои и јорданскиот крал Хусеин, усвоиле декларација со која се повикува на создавање независна палестинска држава.
1982 – Социјалистичката работничка партија на Шпанија, предводена од Фелипе Гонзалес, извојувала убедлива победа на општите избори.
1995 – Во пожар во метрото во главниот град на Азербејџан, Баку, загинале 289 лица, а 270 биле повредени.
2000 – Во Косово се одржале локални избори под покровителство на ОН. Демократската лига на Косово, предводена од Ибрахим Ругова, извојувала убедлива победа. Србите ги бојкотирале изборите, а југословенските власти не ги признале резултатите.
2001 – Американскиот претседател Џорџ В. Буш формирал Група за следење на странски терористи, предводена од државниот обвинител Џон Ешкрофт, со задача да идентификува и депортира странски државјани кои нелегално престојуваат во САД.
2002 – Високиот американски дипломат Лоренс Фоли бил убиен во Аман, Јордан. Тој ја раководел канцеларијата на УСАИД во американската амбасада и бил првиот западен дипломат убиен во таа земја.
2005 – Починал големиот актер Љуба Тадиќ, член на Белградскиот драмски театар, Народниот театар, Ателје 212 и Југословенскиот драмски театар. Настапувал во повеќе од 60 филмови и бројни радио и телевизиски драми.
2008 – На претседателските избори на Малдивите, Маумун Абдула Гајум ја изгубил власта по 30 години. Опозицискиот кандидат Мохамед Нашид, кој повеќепати бил затворан за време на неговото владеење, ја однел победата.
2011 – Починал писателот и филозоф Радомир Константиновиќ, автор на влијателниот есеј „Филозофија на Паланка“.
2013 – Починале Тадеуш Мазовиецки, првиот некомунистички премиер во Источна Европа по Втората светска војна и активист на движењето „Солидарност“, и Александар Тијаниќ, новинар и директор на Радио-телевизија Србија.
2018 – Жаир Болсонаро победил на претседателските избори во Бразил и станал 38-ми претседател на земјата.
2020 – Србија добила нова влада со 21 министерство и двајца министри без ресор, предводена од премиерката Ана Брнабиќ во нејзиниот втор мандат.
2022 – Европскиот парламент и земјите-членки на Европската Унија се договориле да ја забранат продажбата на нови возила со мотори на фосилни горива од 2035 година, во рамки на климатскиот пакет „Подготвени за 55“.
Истата година, Елон Маск ја купил социјалната мрежа „Твитер“ за 44 милијарди долари.
2023 – Починал актерот Метју Пери, познат по улогата на Чендлер Бинг во серијата „Пријатели“. Причината за смртта била предозирање со кетамин; пет лица се обвинети во врска со неговата смрт, меѓу кои и неговиот асистент и неколку лекари.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (10 септември)
 
														На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
Војни и мировни договори
- 
1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва. 
- 
1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС. 
- 
1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна. 
- 
1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби. 
- 
1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат. 
- 
1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство. 
- 
1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна). 
Политика и атентати
- 
1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци. 
- 
1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт. 
- 
1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао. 
- 
1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе. 
- 
1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија. 
- 
1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот. 
- 
2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001. 
- 
2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија. 
- 
2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН. 
- 
2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните. 
- 
2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм. 
- 
2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста. 
- 
2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата. 
- 
2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут. 
Култура и личности
- 
1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот. 
- 
1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон. 
- 
1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург. 
- 
1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник. 
- 
1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег. 
- 
1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко. 
- 
2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери. 
Несреќи и катастрофи
- 
1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви. 
- 
2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати. 
- 
																	   Хороскоп2 дена Хороскоп2 денаХороскоп за четврток (30 октомври) 
- 
																	   Кичево1 ден Кичево1 ден„Џојсон Сeјфти Системс“ – Кичево заедно со „ОВР Кичево“ во кичевските училишта реализираа едукативна кампања на тема „Безбедноста на учениците во сообраќајот“ 
- 
																	   Кичево23 часа Кичево23 часаЈанев денес беше во посета на ОВР Кичево, заедно со раководствата на „РЦ Запад“ и регионалниот сектор за внатрешни работи Охрид 
- 
																	   Хороскоп16 часа Хороскоп16 часаХороскоп за петок (31 октомври) 
- 
																	   Временска прогноза6 часа Временска прогноза6 часаПопоски: Ни претстои потопла зима, но со повеќе снег од лани 
- 
																	   Кичево6 часа Кичево6 часаПоради градежни активности на автопат Охрид-Кичево кај Подмоље ќе се врши пренасочување на сообраќај до среда 
- 
																	   Спорт2 дена Спорт2 денаЈувентус сигурен против Торино, Влаховиќ го отвори резултатот уште во петтата минута од натпреварот 
- 
																	   На денешен ден1 ден На денешен ден1 денСветот „На денешен ден“ – 30 октомври 

 
								 
 

 
 
									 
																	 
									 
																	 
 
 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														 
																											 
														