Следете не

На денешен ден

28 август – На денешен ден

Објавено пред

на

1219.- Патријархот Манојло Сарантен, со согласност на византискиот (никејски) император Теодор I Ласкарис, за прв српски архиепископ го ракоположи Сава Немањиќ, подоцна Свети Сава. Со тој чин Српската православна црква станува автокефална (независна). Во почетокот, центарот на Српската црква бил во манастирот Жича. Во 1346 година, царот Стефан Душан ја издигнал српската црква на ранг на патријаршија.

1645.- Умре холандскиот правник, писател и хуманист Хуго Гротиус, основач на науката за меѓународното право. Тој припаѓал на „училиштето за природно право“ и ја докажал неопходноста од еднаквост на луѓето пред законот. Тој исто така тврдеше дека океаните се општо добро и дека поединечните земји немаат право на нивна ексклузивна употреба. Во Холандија, во времето на острите расправии меѓу римокатолиците и протестантите, тој се залагал за верска толеранција, поради што бил уапсен во Утрехт во 1618 година и осуден на доживотен затвор како еретик во 1619 година. Успеал да избега во Франција во 1621 година и од 1635 година до неговата смрт бил амбасадор на Шведска во Франција. Дела: „De iure belli ac pacis“, „Mare liberum“, „De iure praedae“, „De veritate religis Christianae“, „Via et votum ad pacem ečlesiasticam“, драми – „Christus patiens“, „Sophomphaneas“, „Adamus егзил“.

1749.- Роден е германскиот писател Јохан Волфганг Гете, едно од најголемите имиња на светската литература. Неколку години по завршувањето на студиите по право во Стазбург, тој се преселил во Вајмар, каде што бил театарски менаџер 28 години. Покрај литературното творештво – пишувал текстови, драми, романи, интензивно се занимавал со филозофија, природни науки, сликарство и државни работи во Вајмар. Тој ги обврзал Србите пишувајќи за српската народна поезија на која воодушевувал и преведувајќи неколку народни песни, меѓу кои и „Хасанагиница“. Тој беше под влијание на Хердер, кој исто така беше просрпски. Тој остави една од најголемите и најинтересните збирки писма. Дела: романи „Фауст“, „Вилхелм Мајстер“, „Вертер“, „Избор по сродство“, драми „Гец од Бирлингем“, „Егмонт“, „Ифигенија на Таурида“, „Торквато Тасо“, трагедии „Клавихо“, Вонбрачна ќерка“, еп „Херман и Доротеја“, патопис „Патување низ Италија“, автобиографско дело „Од мојот живот“, поезија „Мариенбадска елегија“, „Римски елегии“, „Западно-источен диван“, епиграми „Ксенија“, Теорија на боја“.

1813.- Од раните во Делиградската битка, испеани во народни песни, умре Јован Куршула, српскиот херој од Првото српско востание. Во низа битки се истакнал по херојството, особено во битката на Црни врв во 1809 година, кога Турците под команда на Алија Гушанац се обиделе да навлезат во Гружа и Јасеница, а во септември 1810 година на Варваринското поле, кога неговиот херојството ги воодушеви и Турците и руските доброволци кои се бореа на страната на Србите.

1833 – Парламентот ја забрани трговијата со робови низ Британската империја.

1849.- Австриските трупи под команда на генералот (подоцна маршал) Јозеф Радецки го зазеле италијанскиот град Венеција по опсадата што започнала на 20 јули 1849 година.

1877.- Роден е англискиот производител на автомобили и пилот Чарлс Стјуарт Ролс, кој заедно со Фредерик Ројс во 1906 година ја основал компанијата за производство на автомобили Ролс-Ројс. Во 1904 година, компанијата Ројс започна со производство на автомобили, што го импресионираше Ролс, а две години подоцна двајцата станаа косопственици на компанија чии возила станаа симбол на луксуз и квалитет во автомобилската индустрија. Компанијата „Ролс-Ројс“ произведува и авионски мотори. Ролс бил првиот пилот кој во јуни 1910 година прелетал преку Ла Манш во двете насоки без застанување, а во јули 1910 година бил првиот британски пилот кој загинал во авионска несреќа.

1916.- Германија и објави војна на Романија во Првата светска војна.

1944.- Во францускиот град Марсеј за време на Втората светска војна, преостанатите германски војници се предале, а истиот ден бил ослободен блискиот Тулон.

1973.- Во земјотрес југозападно од Сиудад Мексико загинаа повеќе од 500 луѓе.

1987.- Умре американскиот филмски режисер Џон Хјустон, еден од најистакнатите американски филмаџии на 20 век, се сметаше дека е особено вешт во работата со актери. Снимаше многу филмови, главно од авантуристички и криминалистички жанр. Филмови: „Малтешкиот сокол“, „Кејп Ларго“, „Бевме странци“, „Богатствата на Сиера Мадре“, „Џунгла на асфалтот“, „Црвена значка на храброста“, „Африканска кралица“, „Моби Дик“ , „Ноќ на Игуана“, „Сјајот во златното око“, „Градот на изобилството“, „Нашиот човек од Австралија“, „Весниот судија“, „Ани“, „Под вулканот“.

1994.- Заврши дводневниот референдум во Република Српска, на кој повеќе од 90 отсто од граѓаните го отфрлија мировниот план на Контакт групата за Босна и Херцеговина.

1995.- Минофрлачка граната уби 37, а повреди 85 лица на пазарот Маркале во Сараево, за што Србите беа обвинети по експресната истрага, што послужи како изговор за масовните воздушни напади на НАТО врз Република Српска. Подоцна се појави извештај, според кој трагедијата била инсценирана од военото раководство во Сараево, што го потврдил и високиот функционер на ОН Јасуши Акаши.

1996 – Владата на САД му забрани на водачот на Нацијата на исламот Луис Фаракан да го прифати ветениот либиски подарок од една милијарда долари наменет за економска и политичка помош за Афроамериканците во САД.

1997.- Во крвава пресметка меѓу ривалските банди во озлогласениот венецуелски затвор „Елдорадо“, загинаа 29 лица.

1999.- Македонскиот министер Радомир Стојковски, сопругата, ќерката и возачот загинаа во сообраќајна несреќа, по што норвешките војници од возилото на меѓународните сили, кои ја предизвикаа несреќата, одбија да поднесат тест за алкохол во крвта. Во март 2000 година, судот во Осло го осуди на една година затвор поручникот кој ја сокри смртта на четири лица.

2006 – 50 бунтовници и 23 ирачки војници беа убиени, додека околу 70 луѓе беа ранети во судир што избувна меѓу ирачката армија и шиитската милиција лојална на популарниот верски водач Муктада ал Садр, во градот Диванија, јужно од Багдад.

2007.- Умре Франциско Умбрал, еден од најголемите шпански современи писатели. Објавил над 80 книги, меѓу кои „Смртникот и розата“ и „Мадридската трилогија“. Добитник е на престижни шпански награди како што се наградата за литература Принцот од Астурија во 1996 година и наградата Сервантес во 2000 година.

2007.- Умре Драга Јонаш, водителка и новинар. Таа беше водителка на Радио Белград уште во Кралството Југославија. Во 1951 година повторно се вработува во Радио Белград и со децении беше ненадминатиот глас на белградското радио. Јонашева е добитник на наградата „Волк“ во 2004 година за промоција на српската култура, образование и наука. Била учителка на бројни подоцнежни најавувачи и новинари на Радио Белград и Телевизија Србија.

2007.- Најмалку 52 лица загинаа, а 247 беа повредени во судирите меѓу ривалските шиитски милиции на верски собир во ирачкиот свет град Карбала, по што властите ја откажаа церемонијата и евакуираа повеќе од еден милион аџии. Припадниците на Армијата на Махди, лојални на радикалниот свештеник Муктада ал Садр, отворија оган врз чуварите од бригадата Бадр, вооруженото крило на Врховниот исламистички ирачки совет, кои ги чуваа двете главни џамии во Карбала.

2008 година – Главниот обвинител на Јужна Осетија, Тејмураз Хугаев, изјави дека за време на петдневниот конфликт, кој започна на 8 август, во отцепениот грузиски автономен регион беа убиени 1.692 цивили и дека околу 1.500 луѓе беа ранети, но дека бројот на жртвите не беше конечна.

2013 – Со носењето на последната група етиопски Евреи во Израел, заврши децениската кампања за преселување на членовите на таа древна заедница во еврејската држава. Се верува дека има околу 150.000 членови на групата Бета Израел, односно етиопски Евреи, од кои околу 130.000 живеат во Израел. Постепено, систематско преселување започна во доцните седумдесетти.

На денешен ден

На денешен ден – 16 јануари

Објавено пред

на

1778.- Франција ја призна независноста на Соединетите Држави за време на американската војна за независност од британското колонијално владеење (1775-83). Во февруари истата година, во Париз беше потпишан договор за сојуз во таа војна и илјадници доброволци тргнаа да им помогнат на Американците, вклучувајќи ги Лафајет, Сент Симон и Кошјушко.

1794.- Умре англискиот историчар Едвард Гибон, автор на „Пропадот и падот на Римската империја“, кој се смета за едно од најважните дела во светската историографија.

1864.- Австрија и Прусија испратија ултиматум до Данска со барање да го повлече уставот според кој провинциите Шлезвиг и Холштајн станаа составен дел на Данска. Во војната што следела, Данците биле поразени, а спорните војводства потпаднале под заедничка власт на Прусија и Австрија.

1908.- Во Белград бил отворен хотелот „Москва“, изграден на местото на таверната „Велика Србија“. Зградата е проектирана од архитектот Јован Илкиќ и група архитекти од Санкт Петербург.

1920.- Во САД стапи на сила забраната, законска забрана за производство и продажба на алкохол.

1927.- Умре српскиот географ Јован Цвијиќ, основач на антропогеографијата и геоморфологијата и на Географското друштво во Белград (1910). Претседател на Српската кралска академија од 1921 година до неговата смрт и почесен доктор на повеќе странски универзитети и академии, претседател на територијалната комисија на мировните преговори во Версај (1919-20) („Антропогеографски проблеми на Балканскиот Полуостров“, „Балканот Полуостров и јужнословенски земји“, „Етногеографски карти Југословенски земји“).

1945.- Победата на сојузничките сили под команда на генералите Бернард Монтгомери и Омар Бредли стави крај на германската офанзива во Ардените, Белгија. Германците во таа операција изгубиле 220.000 војници (110.000 заробени), додека сојузничките сили изгубиле 77.000 (21.000 заробени).

1957.- Умре италијанскиот диригент Артуро Тосканини, еден од најзначајните во 20 век. Диригирал во Ла Скала во Милано и Метрополитен операта во Њујорк, каде што организирал и симфониски оркестар.

1969.- Во центарот на Прага, чешкиот студент Јан Палах изврши самоубиство со самозапалување во знак на протест против окупацијата на Чехословачка од страна на членовите на Варшавскиот пакт во август 1968 година, по налог на Советскиот Сојуз.

1969.- Советските космонаути во вселенското летало „Сојуз 4“, Владимир Шаталов и Сојуз 5, Борис Волјанов, Алексеј Јелисејев и Евгениј Хрунов се приклучија на две летала со екипаж во орбитата околу Земјата за прв пат во историјата.

1979 – Шахот на Иран Реза Пахлави ја напушти земјата под притисок на следбениците на ајатолахот Хомеини (Хомеини), кои потоа ја презедоа власта.

1987.- Шефот на Комунистичката партија на Кина, Ху Јаобанг, поднесе оставка, прифаќајќи ја вината за политичките грешки што предизвикаа студентски немири. Жао Зијанг ја презеде функцијата генерален секретар на партијата.

1991.- САД и западните сојузници ја започнаа операцијата „Пустинска бура“ во Заливската војна со масивни воздушни напади врз воени и индустриски цели во Ирак и Кувајт, 19 часа по истекот на ултиматумот на ОН до Багдад.

1993.- Во опколеното Сараево, кое со месеци беше без струја и вода, осум лица загинаа, а 19 беа ранети кога граната експлодираше на место каде што луѓето чекаа ред за вода.

1996.- Рускиот премиер Анатолиј Чубаис, креаторот на програмата за приватизација, поднесе оставка.

1998.- Во експлозија на метан во рудникот „Соко“ во Читлук кај Сокобања загинаа 29 рудари.

2000 – Рикардо Лагос беше избран за претседател на Чиле. Тој е првиот социјалистички претседател по соборениот Салвадор Аљенде, кој беше убиен во 1973 година од пучистите предводени од генералот Аугусто Пиноче.

2001.- Во обидот за државен удар во Демократска Република Конго (Заир), претседателот Лоран Дезир Кабила беше убиен, а неговиот син Џозеф ја презеде функцијата претседател. Кабила дојде на власт во мај 1997 година по бунтот, поддржан од Уганда и Руанда, против тогашниот диктатор Мобуту Сесе Секо.

2001.- Во Љубљана умре Сергеј Крајгер, познат словенечки и југословенски политичар од комунистичката ера. Бил член на Претседателството на СФР Југославија од 1970 година и претседател на Претседателството од мај 1981 до мај 1982 година.

2002.- Советот за безбедност на ОН едногласно усвои санкции против терористичката мрежа Ал Каеда и остатоците од талибанците во Авганистан и надвор од земјата.

2003 – Шатлот Колумбија беше лансиран од вселенскиот центар Кенеди во Флорида. Непосредно пред слетувањето на Флорида (1 февруари) по 16-дневна мисија, шатлот се распадна во пламен над Тексас. Сите седум астронаути загинаа, вклучувајќи го и првиот израелски астронаут Илон Рамон.

2004 – Врховниот суд на Шпанија ја потврди забраната за радикалната баскиска сепаратистичка партија Батасуна, за која долго време се веруваше дека е политичко крило на вооружената баскиска терористичка група ЕТА. Батасуна е првата партија која е забранета во Шпанија од 1975 година.

2005.- На изборите во Хрватска, претседателот Стјепан Месиќ во вториот круг доби нов петгодишен мандат.

2006 – Американец кој дезертирал од Маринскиот корпус за време на Виетнамската војна, бил уапсен во Тексас по 36 години во бегство.

2009.- Почина Богдан Тирнаниќ, белградски новинар, публицист и еден од најпознатите филмски критичари.

2014 – Повеќе од 1.000 луѓе беа убиени во двенеделни борби, најжестоки од почетокот на конфликтот меѓу ривалските бунтовнички групи во Сирија, соопшти Сириската опсерваторија за човекови права.

2014.- Димитрије Јаниќијевиќ, кандидат на Независната либерална партија за градоначалник на Косовска Митровица, беше убиен пред неговата куќа во северниот дел на градот.

2016 – Цаи Инг-вен (59) беше избрана за прва жена претседател на Тајван како лидер на Демократската прогресивна партија (ДПП), која отворено се залага за независност на Тајван од Кина.

2016 – Укинати се санкциите кон Иран, врз основа на договорот меѓу земјата и шесте светски сили (САД, Русија, Кина, ОК, Франција и Германија) од 14 јули 2015 година, со кој се ограничува нуклеарната програма на Иран во замена за укинување на меѓународните санкции.

2017 – Во Киргистан се урна транспортен авион на турска компанија, при што загинаа 37 луѓе, главно жители на село во близина на Бишкек, каде што авионот се урна при обид да слета во густа магла.

2018.- Убиен е Оливер Ивановиќ, претседател на Граѓанската иницијатива СДП, откако непознато лице испукало неколку истрели од пиштол кон него во северниот дел на Косовска Митровица.

2022.- Во Србија се одржа референдум за измена на Уставот во делот што се однесува на судството. Законот за референдум беше претходно изменет, со што се укина условот од 50 отсто излезност за референдумите да се сметаат за валидни. На референдумот излегоа само 30 проценти од запишаните гласачи, од кои повеќето гласаа за опцијата „за“.

2024.- Еден работник загина, а четворица се повредени во експлозија во објект за производство на компоненти за ракетно гориво во фабриката „Трајал“ во Крушевац.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

13 јануари (На денешен ден)

Објавено пред

на

1806.- Роден е писателот Јован Стерија Поповиќ, првиот српски писател на комедии, „таткото“ на српската драма. Како раководител на српското Министерство за просвета (од 1842 г.), тој извршил пионерска работа во организирањето на образованието, иницирајќи основање на Академијата на науките, Националната библиотека и Народниот музеј. Учествувал во подготовката на првиот белградски театар („Театар на Џумрук“) во 1841 година, отворен со неговата трагедија „Смртта на Стефан Дечански“. Претставите на Стерија се на репертоарот повеќе од 100 години („Лаги и паралакси“, „Покондирена Тиква“, „Кир Јања“, „Родољупци“).

1842.- За време на повлекувањето од авганистанскиот град Кабул, 9.000 британски војници беа масакрирани на планинскиот премин Кибера.

1854.- Јапонскиот шогун Токугава го потпиша првиот трговски договор со кој се отворија некои јапонски пристаништа кон Соединетите држави. Подоцна, беа потпишани договори со Велика Британија, Русија и Франција, со што Јапонија ја прекина политиката на изолација и почна да се вклучи во меѓународните односи.

1898.- Францускиот писател Емил Зола објави отворено писмо до претседателот на Републиката под наслов „Обвинувам“ во весникот „L’horror“ во кое ги истакнува махинациите на највисоките воени кругови и бара ослободување на капетанот Алфред. Драјфус, кој беше осуден на смрт во 1894 година. доживотен затвор за наводно откривање воени тајни на Германија. Драјфус беше ослободен од обвиненијата на повторното судење и во 1906 година беше рехабилитиран, вратен во армијата и унапреден во чин мајор.

1906.- Умре рускиот физичар и електроинженер Александар Степанович Попов, еден од пионерите на радио технологијата и пронаоѓач на антената. Во 1896 година, тој постигна пренос на сигнал користејќи радио бранови на растојание од 250 метри и утврди дека радио брановите се рефлектираат од поголеми објекти.

1910.- Се емитуваше првото радио емитување на операта од Метрополитен операта во Њујорк.

1915.- Во земјотрес во градот Авезано во централна Италија загинаа 30.000 луѓе.

1935.- На референдумот во областа Сар беше изгласана анексија кон Германија, која врз основа на мандатот на Лигата на народите – претходник на ОН, тогаш беше управувана од Франција.

1941.- Умре ирскиот писател Џејмс Џојс, кој и даде нов правец на модерната литература преку неговите експерименти во наративната техника и романската структура и употребата на потокот на свеста. Неговиот роман „Улис“ се смета за „библија“ на европскиот прозен модернизам. И покрај многу острата и екстремистичка контроверзност околу литературното дело на Џојс, тој имаше огромно влијание врз развојот на книжевната проза од 20 век („Портрет на уметникот како млад човек“, „Будењето на Финеган“, песните „Камерна музика“ , расказите „Даблинци“, драмата „Прогонетите“ ).

1963.- Првиот претседател на Того, Силванус Олимпио, беше убиен во воен удар, а војската на власт го донесе Николас Груницки, кој беше во егзил од 1961 година. Истиот ден во 1967 година, потполковникот Етјен Гнасингбе Ејадема ја презеде власта со воен удар.

1972.- Војската во Гана ја собори цивилната влада на претседателот Едвард Адо, а власта ја презеде потполковник Игнатиус Ачемпонг.

1977.- Францускиот режисер и сценарист Анри Жорж Клузо, добитник на „Златниот лав“ на филмскиот фестивал во Венеција за филмот „Caye Orfevr“ и „Златна палма“ на Канскиот филмски фестивал за филмот „Мистеријата на Пикасо“. умрел. Неговите филмови вклучуваат „Плати за страв“, „Гавран“ и „Вистината“.

1985.- Воз кој падна во провалија на 250 километри источно од главниот град на Етиопија, Адис Абеба, уби 428 патници, а 370 беа повредени.

1991.- На Светското првенство во Перт, Австралија, југословенската ватерполо репрезентација го освои златниот медал. Југославија стана светски шампион во ватерполо за прв пат во Мадрид во 1987 година.

1993.- Германскиот уставен суд пресуди дека судскиот процес против поранешниот претседател на Демократска Република (Источна) Германија, Ерих Хонекер е прекинат. Судот заклучи дека судскиот процес против 80-годишниот Хонекер, кој боледува од рак, претставува повреда на човечкото достоинство. По 169 дена во притвор, Хонекер емигрирал во Чиле, каде што починал во мај 1994 година.

2001.- Во Белград умре југословенскиот поет, романсиер, новинар и писател на дела за деца Бранко В. Радичевиќ. Објавил 70 книги, од кои најпознати се „Песни за мајката“, „Приказна за животните“, „Од Овчар и Каблар“, „Војнички песни“, „Воени музичари“, „Селани“ и „Антологија на српската поезија “. Напишал и две монографии за „спомениците покрај патиштата“ – главно српски споменици покрај патиштата, најчесто на војници чии гробови не се познати. Бил иницијатор на музичката манифестација „Драгачевска труба“ во Гуча и на поетската манифестација „Дисовог пролеќ“ во Чачак.

2001.- Во земјотрес во Ел Салвадор загинаа 701 лице, а 3.883 беа повредени, а 160.598 станбени згради беа уништени, сериозно оштетени или затрупани.

2002.- Умре Кубанецот Грегорио Фуентес, рибар и капетан на рибарскиот брод „Пилар“ на Ернест Хемингвеј, кој беше инспирација за романот на американскиот писател „Старецот и морето“.

2003 – Авганистан го ратификуваше Римскиот статут за основање на Меѓународниот кривичен суд, отворајќи го патот за екстрадиција и судење за воени злосторства и кршење на човековите права во таа земја.

2012.- Почина поранешниот претседател на Фудбалскиот сојуз на Југославија и долгогодишен селектор на репрезентацијата Миљан Миљаниќ.

2016.- Почина новинарот Захарије Трнавчевиќ, автор и водител на ТВ емисиите „Знаење-имање“ и „Добра земја“, пратеник во Собранието на Србија во две свикувања и советник на министерот за земјоделство.

2017.- Почина пејачот Миодраг-Мики Јевремовиќ, кој се прослави во Југославија во 1960-тите и 1970-тите години со песните „Мама“, „Пијем“ и „Осамнаест жутих ружа“.

2022 – Нови Сад официјално стана европска престолнина на културата.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

29 декември – На денешен ден

Објавено пред

на

1800.- Роден е американскиот пронаоѓач Чарлс Гудјер, кој во 1839 година го открил процесот на вулканизација на гума. Неговиот изум придонесе за брзиот развој на индустријата за гума, особено производството на автомобилски гуми.

1809.- Роден е Вилијам Еварт Гладстон, четири пати премиер на Велика Британија во периодот од 1868 до 1894 година. Познат по своите политички и општествени реформи, тој се смета за еден од најголемите британски државници. Ги легализирал работничките синдикати во 1871 година и во 1884 година го спроведувал т.н третата парламентарна реформа.

1825 – Францускиот сликар Жак Луј Давид (Жак Луј), основач и главен претставник на класицизмот, член на Конвенцијата и дворски сликар на Наполеон I („Заклетвата на Хорас“, „Крунисувањето на Наполеон“, „Семејството Жерар“, Убиена Мара“, „Лејди Рекамје“).

1835.- Почина Филип Вишњиќ, слеп поет-вистонец, Србин од Босна, кој ги испеал сите значајни настани од Првото српско востание. Во 1815 година, Вук Караџиќ запишал многу свои песни, меѓу кои најпознати се „Почетокот на бунтот на Дахије“ и „Битката на Мисару“.

1876 ​​- Роден е каталонскиот виолончелист и диригент Пабло Касал (Касалс), кој отвори нова ера во свирењето виолончело. Тој ја напушти Шпанија кога Франко дојде на власт и живееше во Франција и Порторико до неговата смрт во 1973 година.

1890.- Американските војници масакрираа повеќе од 200 Индијанци од Сиукс, вклучително и голем број жени и деца, во „Рането колено“ во Јужна Дакота.

1911.- Револуционерното привремено собрание го избра Сун Јат Сен (Јат) за прв претседател на Кина, ставајќи крај на монархијата по повеќе од три милениуми.

1914.- Започна битката кај Сарикамис во Првата светска војна во која многу послаба руска армија ѝ нанесе тежок пораз на отоманската војска, која загуби 77.000 од своите 95.000 војници.

1921.- Роден е Добросав (Добрица) Ќосиќ, кој се смета за еден од најголемите српски писатели од втората половина на 20 век („Поделби“, „Корени“, „Време на смртта“, „Отпадник, „Верник“, Реално и можно“). Тој беше првиот претседател на Сојузна Република Југославија од јуни 1992 до јуни 1993 година, кога беше разрешен на иницијатива на Српската радикална партија. Беше истакнат член на Сојузот на комунистите на Србија до мај 1968 година, кога влезе во конфликт со политиката на СКЈ бидејќи веруваше дека Србите се загрозени во југословенската федерација.

1940.- Германските воздухопловни сили го извршија најтешкиот напад на бомбардирање на Лондон во Втората светска војна, предизвикувајќи го британската престолнина најголемо уништување од „Големиот пожар“ во 1666 година, кога беа уништени четири петтини од градот.

1944.- Советските трупи влегле во Будимпешта за време на Втората светска војна.

1973.- Филипинскиот диктатор Фердинанд Маркос (Маркос) продолжи да владее по завршувањето на неговиот втор претседателски мандат, иако според Уставот не можеше да биде реизбран. Врз основа на вонредната состојба што ја воведе во 1972 година, тој владееше со декрет сè додека не беше соборен од власт во бунтот во 1986 година.

1981.- Умре хрватскиот писател Мирослав Крлежа, една од најзначајните личности во културните и книжевните настани на 20 век во Југославија. Од 1950 година бил раководител на Југословенскиот лексикографски институт и главен уредник на Енциклопедијата на Југославија. Неговото обемно книжевно творештво опфаќа поезија, романи, раскази, драми и есеи („Хрватскиот бог Марс“, „Враќањето на Филип Латиновиќ“, „Господ Глембајеви“, „Во агонија“).

1989.- Чехословачкиот парламент за шеф на државата го избра чешкиот писател Вацлав Хавел, долгогодишен дисидент под комунистичкиот режим, кој помина пет години во затвор како „државен непријател“. Хавел го наследи Густав Хусак, кој поднесе оставка под притисок на јавноста.

1992.- Сојузното собрание и изгласа недоверба на првата влада на СР Југославија и го разреши Милан Паниќ, српски бизнисмен од САД, за премиер. За в.д. Паниќ беше разрешен поради конфликт со српскиот претседател Слободан Милошевиќ во врска со спроведувањето на мировната политика кон поранешните југословенски републики.

1996.- Владата на Гватемала и водачите на герилското движење потпишаа договор со кој официјално заврши последната, а потоа најдолга граѓанска војна во Централна Америка по 36 години.

1999.- Околу 130 луѓе ги загубија животите во невремето кое зафати неколку европски земји.

2001.- Авганистанските и британските војници патролираа за прв пат во Кабул, што беше проба за мировните операции.

2001.- Околу 300 луѓе загинаа, а најмалку 120 се повредени во пожар предизвикан од огномет во трговски центар во Лима, главниот град на Перу.

2004.- Умре Џери Орбах, американски актер кој се прослави со улогите на Бродвеј, во филмовите и во ТВ серијата „Закон и ред“.

2008.- Умре Владислав Лалички, југословенски сценограф и костимограф, сликар чие дело е познато во целиот свет. Лалички беше илустратор на повеќе од 500 книги, сценограф и костимограф за над 200 филмови и 500 театарски претстави, меѓу кои се култните претстави на Ателје 2012 „Драги мој лажго“, „Арсен и стара чипка“, „Кралот Иби“ , „Кафуле, судница, лудница“, „Коса“, „Чудо во Шарган“.

2010 – Владан Батиќ, правник и политичар, претседател на Христијанско-демократската партија на Србија, еден од лидерите на поранешната ДОС, пратеник во повеќе свикувања на српскиот парламент и министер за правда во Владата на Србија (2001 – 2003 година). умрел.

2013 – 18 лица загинаа, а повеќе од 40 се повредени во самоубиствен напад на железничка станица во Волгоград, во јужна Русија, во близина на нестабилниот руски регион Кавказ.

2016.- Американскиот претседател во заминување Барак Обама потпиша указ за воведување нови санкции кон Русија поради мешање во претседателските избори во САД и нареди протерување на 35 руски дипломати.

2020 – Почина модниот дизајнер Пјер Карден, еден од авторите на повоениот „нов изглед“. Тој ја отвори својата модна куќа во 1949 година, создаде футуристички стил, беше основоположник на модата за готова облека и извонреден претприемач.

2022 – Почина Пеле (Едсон Арантес до Насименто), легендарен Бразилец и еден од најдобрите играчи во историјата на фудбалот. – 1958, 1962 и 1970. година.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Култура5 часа

БОГ СЕ ЈАВИ, НАВИСТИНА СЕ ЈАВИ! – За многу години!

Кога Господ Исус наврши триесет години од телесното раѓање, го започна Својот учителски и спасителен подвиг. И самиот почеток на...

Хороскоп6 часа

Празничен Хороскоп за недела (19 јануари)

ОВЕН Нови можности се на повидок и шанса за подобрување на вашата финансиска состојба. Иновациите кои ги изнесувате ќе бидат...

Македонија7 часа

Полициски службеник примил поткуп, на странката и ветил побрзо издавање на патна исправа, со тоа сторил кривично дело казниво по чл. 357 од КЗ

Единицата за корупција при Одделот за сузбивање на организиран и сериозен криминал во кординација со Секторот за економски криминал и...

Кичево14 часа

Во Кичево до сега 36 верници пријавени, кои ќе се обидат да го пронајдат Чесниот Крст за утрешниот празник Богојавлениe

До сега 36 пријавени верници утре ќе се обидат да го фатат Крстот што ќе биде положен во градскиот базен...

Македонија16 часа

(ВО ЖИВО) „2S Студио“ по девети пат утре ќе го пренесува големиот празничен спектакл во Охрид по повод „Богојавление Водици 2025“

Се ѐ спремно за најголемиот православен спектакл во Охрид „Богојавление Водици“. Традицинално по девети пат, тимот на Livestream.mk предводен од...

Автомобили17 часа

Новиот Fiat 500 пристигнува наесен, но веќе се појавија два проблеми

Отсуството на „обичниот“ Fiat 500 сериозно влијае на италијанскиот производител. Моделот, чие производство беше прекинато по 17 години, се очекува...

Lifestyle17 часа

Како да ги загреете тестенините и да ги одржувате вкусни, дури и во микробранова печка

Понекогаш се случува да зготвите премногу тестенини за ручек или вечера, па да имате остатоци за следниот ден. Тестенините можат...

Lifestyle17 часа

Три знаци на депресија кај кучињата: Како да го препознаете и помогнете на вашиот миленик

Не само што зимата може да го промени вашето расположение, туку таа може да влијае и на вашето куче. Според...

Lifestyle17 часа

Растенија кои носат среќа во 2025 година

Нова година, нови почетоци! Ако сакате да започнете со позитивна енергија и среќа, едноставен начин да го направите тоа е...

Lifestyle17 часа

Овие намирници го зголемуваат ризикот од деменција

Лекарите предвидуваат дека бројот на нови случаи на деменција во САД ќе се удвои до 2060 година, што значи дека...

НАЈЧИТАНИ