На денешен ден
28 декември – На денешен ден

1836.- Шпанија ја призна независноста на Мексико, која шпанските конквистадори ја освоиле во 1526 година, уништувајќи ја државата Ацтеките.
1856.- Роден е американскиот државник Вудро Вилсон, претседател на САД од 1912 до 1920 година. 1917 Антанта и ги внесе САД во Првата светска војна. Врз основа на неговиот план од „14 точки“, Германците потпишаа примирје на 11 ноември 1918 година. На негова иницијатива беше основана Друштвото на народите – претходник на ОН, но тој не успеа да го убеди Конгресот дека САД треба да се приклучат на таа меѓународна организација. Добитник е на Нобеловата награда за мир во 1920 година.
1869 – Вилијам Семпл од Охајо беше првиот што патентираше гума за џвакање.
1879.- Во несреќа на патнички воз на линијата Единбург – Данди во Шкотска, кој паднал во реката кога мостот попуштил под неа, загинале 90 луѓе.
1895.- Во парискиот ресторан „Гран кафе“, браќата Луј и Огист Лумиер (Луј, Огист Лумиер) ја организираа првата проекција на филмот. Тоа беа кратки кадри од излегувањето на работниците од фабриката и влегувањето на возот на железничката станица, што особено ги возбуди гледачите бидејќи возот ита кон камерата. Овој датум се зема како ден на кинематографијата.
1908.- Во земјотресот што ја уништи Месина, вториот по големина град на италијанскиот остров Сицилија, загинаа повеќе од 82.000 луѓе.
1923.- Умре францускиот инженер и архитект Александар Густав Ајфел, градител на кулата во Париз именувана по него. Тој беше специјалист за конструкции и мостови од леано железо и беше меѓу првите што примени подводна конструкција на големи мостови со помош на кезони.
1925.- Се самоуби рускиот поет Сергеј Есенин. Тој беше еден од најпопуларните поети на 20 век. Русија).
1937.- Умрел францускиот композитор Жозеф Морис Равел, кој заедно со Фор и Дебиси значително придонеле за заживување на француската музика и за основање на новата француска школа на крајот на 20 век. Бил инспириран од шпанската музика и џез („Болеро“, „Дафне и Клои“, „Часовник на Шпанија“).
1942.- Јапонските авиони го бомбардираа индискиот град Калкута во Втората светска војна.
1945.- Роден е кралот на Непал Бирендра, кој го наследил тронот по смртта на неговиот татко Махендра во 1972 година. Тој владееше до 1990 година, кога народното движење го принуди да прифати парламентарен систем и да ги легализира политичките партии. Заедно со семејството бил убиен на 1 јуни 2001 година во кралската палата во Катманду. Масакрот на кралското семејство го извршил престолонаследникот Дипендра, кој потоа се застрелал. Во 2007 година, Привремениот парламент на Непал ја укина монархијата и воспостави „Федерална Демократска Република“.
1945.- Умре американскиот писател Теодор Драјзер, автор на обемни романи во кои дава мрачна слика на современа Америка. Иако книжевните критичари го прекоруваат за неговиот стил, многумина го сметаат за еден од најголемите американски писатели на 20 век („Американска трагедија“, „Џени Герхард“, „Финансиер“, „Титан“, „Гениј“).
1947.- Во Египет умре поранешниот италијански крал Виторио Емануел III (Виторио Емануел), последниот монарх на Италија (1900-46). Тој ја поддржа фашистичката влада на Мусолини во 1922 година, се прогласи себеси за император на Етиопија во 1936 година и за крал на Албанија во 1939 година. Абдицираше по победата на републиканците на изборите во 1946 година.
1948.- Во текот на неколкумесечните социјални немири и насилство, во Египет беше убиен премиерот Нокраши Паша.
1950.- Во Корејската војна, кинеските трупи ја преминаа 38-та паралела, линијата на поделба меѓу двете Кореи.
1959.- Првиот нуклеарен реактор во Југославија бил вклучен во Винча кај Белград.
1962.- Во Мозамбик, португалска колонија во Африка, бил основан Фронтот за ослободување (Фрелимо), под чие раководство земјата стекнала независност по долга борба во 1975 година. Потоа избила граѓанска војна меѓу Фрелимо и ривалското движење Ренамо, кое траеше речиси две децении.
1966.- Кина ја изврши својата петта нуклеарна проба.
1968.- Во напад на аеродромот во Бејрут, израелските командоси уништија 13 арапски авиони.
1974 – 5.300 луѓе загинаа во земјотрес што уништи села во планинскиот регион во североисточен Пакистан.
1989.- Поранешниот прв секретар на Комунистичката партија, Александар Дубчек, беше избран за претседател на парламентот на Чехословачка, кој по две децении се врати на политичката сцена. Главниот инспиратор и сила на „Прашката пролет“ беше соборен со воената интервенција на Варшавскиот пакт во Чехословачка во 1968 година.
1989.- Литванија стана првата земја од Советскиот Сојуз што воведе повеќепартиски политички систем.
1992 – Инфлацијата во СР Југославија достигна светски рекорд – 19.810,2 проценти за 1992 година.
1995.- Три транспортери на НАТО со војници од мировните сили на ОН за Босна и Херцеговина слетаа на белградскиот аеродром.
2000.- Црногорската влада ја усвои Платформата за редефинирање на односите меѓу Србија и Црна Гора, врз основа на која тие две федерални единици на СР Југославија треба да станат суверени и независни држави.
2001.- Европската унија објави список на организации кои се сметаат за терористички, особено именувани радикални баскиски сепаратисти, како и групи во Северна Ирска и Блискиот Исток.
2002.- На годишниот конгрес на Исламската реформска партија во Сана (Јемен), беше убиен истакнатиот член на водечката опозициска партија во земјата, Социјалистичката партија, Џарала Омар. Тој беше убиен од Алија Џаралах (Џаралах), член на исламската опозициска партија Ислах.
2005.- Умре драмскиот актер Стево Жигон, кој своите најзначајни остварувања ги постигна на сцената на Југословенскиот драмски театар во Белград, како и во бројни улоги на филм, радио и телевизија.
2007.- Умре полскиот режисер Јержи Кавалерович, еден од основачите на полската филмска школа во 1950-тите. Меѓу неговите најпознати филмови се „Фараон“, „Мајка на Јован Архангел“, „Ноќен воз“.
2011.- Триесет и пет лица загинаа во напад на турската авијација на ирачка територија недалеку од турската граница. Турската војска соопшти дека ги бомбардирала бунтовниците на Курдистанската работничка партија (ПКК) кои се обиделе да влезат во Турција, додека прокурдските медиуми наведуваат дека жртвите биле шверцери на цивили.
2014.- Авион на малезиската Ер Азија (Ер Асие) со 162 патници што летал на релација Јава-Сингапур се урна во Јаванското Море. Сите патници и членови на екипажот загинаа, пронајдени се 106 тела.
2015 – Умре Иан Фрејзер Килмистер, Леми, англиски рок-музичар, пејач, басист, основач и единствениот постојан член на хеви метал групата Моторхед.
2018 – Владата на Косово донесе одлука за воведување такса од 100 отсто за светските брендови кои се произведуваат во Србија и Босна и Херцеговина. Во претходно воведената царина од 100 отсто од ноември беа вклучени марки од Србија и Босна и Херцеговина.
2018 – Почина Амос Оз, израелски писател и добитник на Нобеловата награда. Автор е на десетици книги на хебрејски и еден од најпреведуваните израелски писатели.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Македонија1 ден
МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за вторник (1 јули)
-
Магазин2 дена
Вечерва започнува првиот фитнес подкаст во Македонија за сите љубители на здравиот живот заедно со „Adastra“ и Дејан Пауновски „Pakigram“
-
Хороскоп8 часа
Хороскоп за среда (2 јули)
-
Македонија12 часа
(ФОТО) СВР Охрид и „РЦ Запад“ подготвени за туристичката сезона и безбедноста на граѓаните и туристите
-
Македонија2 дена
Од ноќеска цената на нафтените деривати се намалува, ова е новата цена
-
Македонија2 дена
СВР Охрид изнесе детали за запалениот глисер, бил приватна сопственост
-
Магазин9 часа
(ВИДЕО) Хитот од Спасен Сиљаноски „Ќе ти дојдам вечер“ популарна и помеѓу најмладите генерации