Следете не

На денешен ден

28 јуни – На денешен ден

Објавено пред

на

1098 – Крстоносците ги поразија Турците во битката кај Антиохија во Првата крстоносна војна.

1389.- На косовското поле се водела решавачка битка меѓу српската и турската војска, која им ја отворила вратата на Турците за натамошно продирање во Европа. Според оскудни историски податоци, Косовската битка им овозможила на Турците натамошен продор на Балканот. Србија потоа станала турска вазална држава, а нејзиното освојување завршило во 1459 година кога Турците го зазеле утврдениот град Смедерево.

1491.- Роден е англискиот крал Хенри Осми, кој за време на неговото владеење (1509) ја проширил својата власт во Велс, Шкотска и Ирска. Тој се судри со папата, кој не сакаше да го поништи бракот со една од шесте жени, и се прогласи за поглавар на новооснованата Англиканска црква (1534).

1577.- Роден е фламанскиот сликар Питер Пол Рубенс. Неговите големи композиции се сметаат за најголемото достигнување на фламанското барокно сликарство и автентичен израз на барокниот дух („Последниот суд“, „Венера“, „Париски суд“, „Грабнувањето на ќерките на Леукип“).

1629 – Мирот во Але е крај на бунтот на Хугенотите (протестант) во Франција, но не го прекина нивното прогонство, кое кулминираше со „Вартоломејската ноќ“ во 1572 година, кога повеќе од 20.000 нивни поддржувачи беа убиени по наредба на Катерина де. Медичи. Тие се здобија со целосна рамноправност со католиците дури по Француската револуција.

1712.- Во Женева е роден францускиот филозоф Жан Жак Русо, меѓу луѓето „Писмо до Даламберт“, „Исповеди“).

1867.- Роден е италијанскиот писател Луиџи Пирандело, добитник на Нобеловата награда за литература во 1934 година, еден од најзначајните драматурзи на 20 век („Шест луѓе бараат писател“, „Џакомино“, „Хенри IV“).

1873.- Роден е францускиот хирург и биолог Алексис Карел, чија работа одигра значајна улога во развојот на методите за трансплантација на ткиво. Добитник е на Нобеловата награда за медицина во 1912 година.

1902.- Соединетите држави купија концесија од 40 милиони долари од Франција за изградба на Панамскиот канал.

1914.- Членот на организацијата „Млада Босна“, Гаврило Принцип, во Сараево го уби австроунгарскиот надвојвода, престолонаследникот Франц и неговата сопруга Софија. Тоа беше искра за почетокот на Првата светска војна.

1919.- Помеѓу Германија и нејзините сојузници е потпишан Версајскиот договор, со кој формално заврши Првата светска војна.

1921.- Усвоен е Уставот на Кралството на Србите, Хрватите и Словенците (Видовдан Устав), со кој новосоздадената држава е прогласена за уставна, парламентарна и наследна монархија со династијата Караѓорѓевиќ.

1948.- На состанокот во Букурешт, Комунистичката партија на Југославија е исклучена од Информативното биро на Комунистичката партија. Тоа значеше и формален прекин на односите со земјите од комунистичкиот блок. Блокадата на Југославија што следеше и кампањата против југословенското раководство траеше до 1955 година.

1950.- Американците на Светското првенство во Бразил ги победија Англичаните со 1-0.

1950.- Патот Белград-Загреб во должина од 400 километри наречен „Автопат Братство-Единство“ бил пуштен за сообраќај, со учество на доброволни младински работни бригади од цела Југославија.

1956.- Во полскиот град Познан е задушен бунтот на работниците со голем број жртви. Тоа беше еден од првите изрази на кризата во источноевропските земји по смртта на Сталин.

1960.- Основан е Универзитетот во Нови Сад.

1976.- Сејшелите во Индискиот Океан по 160 години стекнале независност од Велика Британија.

1977.- Умре српскиот сликар Иван Табаковиќ, професор на Академијата за применети уметности во Белград, член на Српската академија на науките и уметностите, еден од најзначајните претставници на српското модерно сликарство („Метаморфози“, „Автопортрет“).

1981.- Во експлозија на бомба во седиштето на Исламската републиканска партија загинаа 74 луѓе, меѓу кои и лидерот на партијата и претседател на Врховниот суд на Иран, ајатолахот Мохамед Хошеин Бехешти.

1989.- Во Газиместан, Косово, беше одбележана 600-годишнината од битката за Косово. Централен настан на собирот, на кој присуствуваа околу милион луѓе, беше говорот на тогашниот претседател на Србија, Слободан Милошевиќ, со што започна метеорскиот подем на тој српски политичар.

1997.- Кубанската и аргентинската форензика пронашле шест скелети во близина на боливискиот град Валгранд. Подоцна беше утврдено дека меѓу нив се и посмртните останки на легендарниот герилски водач Ернесто Че Гевара.

2001.- Поранешниот претседател на СР Југославија Слободан Милошевиќ беше екстрадиран на Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ) во Хаг, како прв шеф на држава предаден на меѓународен трибунал. На 27 мај 1999 година, Милошевиќ беше обвинет за злосторства против човештвото, кршење на законите и правилата за војна и геноцид за време на војните во Хрватска во периодот 1991-1992 година. и БиХ 1992-95. а во Косово во 1999 г.

2003.- Мексико го екстрадираше во Шпанија поранешниот аргентински поморски офицер Рикардо Мигел Кавало, обвинет за геноцид и тероризам за време на „валканата војна“ водена за време на воената хунта во 1976-1983 година. години против противниците, во кои беа убиени или исчезнати околу 30.000 луѓе.

2004.- САД ја предадоа власта на Ирачаните, два дена пред крајниот рок и седум месеци пред изборите, по што лидерите на привремените ирачки власти положија заклетва.

2006.- Црна Гора стана 192. земја членка на Обединетите нации.

2009 – Албанија одржа општи избори, на кои победи владејачката Демократска партија на Сали Бериша. Опозицијата никогаш не ги призна резултатите, обвинувајќи го Бериша за кражба на изборите.

2010 – Премиерката на Исланд Јохана Сигурдардотир се омажи за писателот Јона Леосдотир откако беше усвоен законот во земјата за легализација на геј браковите.

2011.- Французинката Кристин Лагард е избрана за генерален директор на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) по оставката на Доминик Строс-Кан, како прва жена на чело на важната меѓународна институција.

2012.- Српскиот претседател Томислав Николиќ му го довери мандатот за формирање влада на лидерот на коалицијата Ивица Дачиќ, собир околу Социјалистичката партија на Србија.

2013 – Шефовите на држави или влади на Европската унија (ЕУ) одлучија да започнат преговори за Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу ЕУ и Косово. Договорот е потпишан од ЕУ, а не од земјите-членки, бидејќи пет земји од ЕУ не ја признаа независноста на Косово.

2013 – Европскиот совет одлучи да ги отвори пристапните преговори со Србија.

2014 – Соул пејачот и текстописец Боби Вомак, автор на хитови на многу музичари од 20 век, почина на 71-годишна возраст. Неговите песни вклучуваат „It’s All Over Now“, во изведба на Ролинг Стоунс, како и „Lookin ‘for Love“.

2016 – Во самоубиствен терористички напад на меѓународниот терминал на аеродромот Ататурк во Истанбул загинаа 41 лице, а 239 беа повредени.

2021.- Почина Вера Николиќ, спортистка, светски рекордер и освојувач на два златни медали за Југославија на ЕП на 800 метри.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (29 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.

1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.

1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.

1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.

1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.

1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.

1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.

1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.

1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.

1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.

1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.

1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.

1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.

1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.

1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.

1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.

1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.

1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.

1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.

1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.

1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.

1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.

2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.

2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.

2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.

2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.

2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.

2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.

2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија4 минути

МВР: Целосна забрана во шуми до крај на месец септември

Министерството за внатрешни работи ги известува граѓаните дека согласно насоките на Владата по барање од корисниците на шумите – ЈП...

Скопје3 часа

Вчера од скопски автобус на „ЈСП“ патник паднал и се здобил со тешки телесни повреди

На 02.09.2025 во 10:40 часот во СВР Скопје било пријавено дека на бул.„Кузман Јосифовски Питу“ во Скопје, во автобус на...

Македонија3 часа

Приведени три лица од тетовско барани по потерници за издржување затворски казни

На 02.09.2025 во 10:00 часот во с.Желино, тетовско, полициски службеници од СВР Тетово го привеле Ш.С.(25) од с.Требош, тетовско, кој...

Кичево5 часа

Кичево: Филм, музика и креативност во село Ехлоец: Echoes in the Wild на 7 септември

На 7 септември (недела), во селото Ехлоец, сместено на падините на планината Стогово во близина на Кичево, ќе се одржи...

Фото: Wil Stewart @ unsplash Фото: Wil Stewart @ unsplash
Lifestyle5 часа

Кој пијалок е поштетен за здравјето: пивото или газираните сокови?

Во потрагата по освежување, многумина често посегнуваат по пиво или газирани сокови, без да размислат за нивното долгорочно влијание врз...

Фото: Amanz @ unsplash Фото: Amanz @ unsplash
Магазин5 часа

Google Play Games добива нови профили со статистика и социјални функции

Google најави големо ажурирање на својата услуга Play Games за Android уредите. Новите промени ќе донесат поинформативни кориснички профили, детална...

Фото: Glenn Carstens-Peters @ unsplash Фото: Glenn Carstens-Peters @ unsplash
Магазин5 часа

Стримингот ја надмина класичната телевизија во Германија

За прв пат, стриминг платформите и видео апликациите ја надминаа традиционалната телевизија кај гледачите во Германија, покажува истражување на дигиталното...

Фото: Daniel Romero @ unsplash Фото: Daniel Romero @ unsplash
Магазин5 часа

Крај на ажурирањата за Android: Кои Xiaomi, Redmi и Poco телефони ја губат поддршката?

Септември 2025 година ќе биде последниот месец кога дел од телефоните на Xiaomi, Redmi и Poco ќе добијат големо софтверско...

ФОТО: Levart_Photographer @ Unsplash.com ФОТО: Levart_Photographer @ Unsplash.com
Магазин5 часа

OpenAI најави родителски контроли и безбедносни подобрувања во ChatGPT

Американската компанија OpenAI најави дека во наредните месеци ChatGPT ќе добие родителски контроли и дополнителни безбедносни функции со цел поголема...

Хороскоп18 часа

Хороскоп за среда (3 септември)

ОВЕН Не сте доволно сконцентрирани и ви недостасува мотивација на работа, па може да бидете склони кон правење грешки. Може...

НАЈЧИТАНИ