Следете не

На денешен ден

3 јануари – На денешен ден

Објавено пред

на

106 п.н.е – Роден е римскиот писател, филозоф, политичар и оратор Маркус Тулиј Цицерон. Тој е одговорен за пренесување и популаризација на грчката култура и е најзначајниот претставник на еклектицизмот во филозофијата на минатиот век п.н.е. Убиен е во 43 година по наредба на Марко Антониј, кого жестоко го нападнал во своите проповеди – „Филипјани“ („Беседи за ораторството“, „За ораторот“, „За пријателството“).

1795.- По поразот на востанието на Тадеуш Кошјушко, Прусија, Австрија и Русија склучија таен договор за трета поделба на Полска.

1815.- Австрија, Велика Британија и Франција формираа воен сојуз против Прусија и Русија.

1868.- Во Јапонија, институцијата шогун била укината и започнала „просветителската ера“ на династијата Меиџи (Меиџи). Императорот Муцухито (Муцухито) воспоставил централна империјална власт, спроведе реформи по европски модел и го отворил патот за брзиот развој на Јапонија.

1875.- Умре францускиот лексикограф и енциклопедист Пјер Атаназ Ларус, издавач на „Големиот светски речник на XIX век“ во 17 тома (1866). Издавачката куќа „Ларус“ подоцна стана една од најпознатите во светот.

1924.- Англискиот египтолог Хауард Картер го пронајде саркофагот на фараонот Тутанкамон во Долината на кралевите во близина на Луксор во Египет.

1926.- Умре чешкиот писател Јарослав Хашек, кој светска слава стекна со недовршениот хумористичен и сатиричен роман „Искуствата на добриот војник Швејк во светската војна“. Романот е преведен на многу јазици, според него се снимени неколку филмови, а адаптиран е и за сцената.

1931.- Умрел францускиот маршал Жозеф Жак Сезаир Жофре, креаторот на воениот план на Франција во Првата светска војна и победник во битката кај Марна во 1914 година, кој на крајот на 1916 година бил сменет од позицијата командант. – началник на француските војски поради неуспеси во операциите од 1915 и 1916 година.

1961.- САД ги прекинаа дипломатските односи со Куба.

1967 – Џек Руби, кој го уби Ли Харви Освалд (Ли Харви Освалд) пред Освалд да пристигне на суд за атентатот на американскиот претседател Џон Кенеди (Џон Кенеди), почина во болница.

1970.- Во Бразавил беше усвоен устав со кој Конго-Бразавил беше прогласен за Народна Република Конго.

1977.- Меѓународниот монетарен фонд и додели на Велика Британија заем од четири милијарди долари за поддршка на британската фунта. Тоа беше најголемиот заем во триесетгодишната историја на ММФ.

1980.- Претседателот на СФР Југославија Јосип Броз Тито бил примен во Клиничкиот центар во Љубљана. Бидејќи операцијата на крвните садови не успеа, на 3 февруари му беше ампутирана ногата.

1990 – Панамскиот генерал Мануел Антонио Нориега (Нориега), им се предаде на американските војници по 10 дена поминати во амбасадата на Ватикан. Нориега потоа беше депортиран во САД каде му беше судено.

1990.- Во железничка несреќа во јужен Пакистан загинаа 307 луѓе кога експресен воз се судри со товарен воз.

1993.- Рускиот и американскиот претседател Борис Елцин и Џорџ Буш потпишаа договор за намалување на нуклеарното оружје за две третини (СТАРТ-II).

1994.- Во Сибир се урна руски патнички авион „Тупољев-154“. Сите 124 патници и членови на екипажот загинаа.

1996.- Претставниците на меѓународните мировни сили во Босна и Херцеговина објавија дека по завршувањето на војната останале четири до пет милиони мини во таа земја и дека расчистувањето на минските полиња ќе трае 30 години.

1997.- Масовните граѓански и студентски протести продолжија низ цела Србија, и покрај силните полициски сили кои почнаа да ги спречуваат протестните маршеви на 26 декември 1996 година. Протестите започнаа во ноември 1996 година поради фалсификување на резултатите од локалните избори на кои победи опозициската коалиција „Заедно“.

2000.- На првите парламентарни избори во Хрватска по смртта на претседателот Фрањо Туѓман, коалицијата на опозициските партии победи убедливо, а одѕивот на гласачите беше 80 отсто, највисок од 1990 година, кога се одржаа првите повеќепартиски избори.

2001.- Летонскиот супермаратонец Георг Јермолаев постави нов светски рекорд во трчање на долги патеки, трчајќи пет илјади километри за 888 часа и 42 минути. Тоа беше првиот светски рекорд во новиот милениум.

2002 – Генералниот секретар на ОН Кофи Анан (Анан) го одобри формирањето на суд за воени злосторства за време на десетгодишната војна во Сиера Леоне.

2003.- Најмалку две лица загинаа, а 78 беа повредени во интервенцијата на полицијата за задушување на уличните протести во Каракас (Венецуела) меѓу група симпатизери и противници на претседателот Уго Чавез.

2004.- Египетски Боинг 737 се урна во Црвеното Море. Сите 148 патници и членови на екипажот, главно Французи кои летуваа во Египет, загинаа.

2006 – Умре Урбано Лазаро (Лазаро), кој го зароби фашистичкиот диктатор Бенито Мусолини кога се обиде да избега од сојузничките сили. Лазаро бил член на италијанското движење на отпорот за време на Втората светска војна.

2007.- Со одлука на Парламентот на Шведска, најстариот весник во светот, „Post-ok Inrikes Tidnigar“ престана да се издава во печатена форма и оттогаш е достапен само на Интернет. Тој весник почнал да се издава во 1645 година.

2011.- Во Загреб умре комичарот Фадил Хаџиќ, основач на сатиричниот театар Јазавац, театрите Видра и Комедија. Беше и уредник на списанието Керемпух и успешен филмски сценарист и режисер.

2015 – Умре Едвард Брук, американски политичар и државник, првиот црн републиканец избран на директни избори со народно гласање. Тој исто така беше првиот црнец кој ја извршуваше функцијата обвинител во американска сојузна држава.

2020 – Ирачкиот генерал Касем Сулејмани беше убиен во напад на американските сили со беспилотен авион на аеродромот во Багдад, што беше одобрен од американскиот претседател Доналд Трамп.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (29 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.

1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.

1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.

1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.

1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.

1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.

1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.

1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.

1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.

1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.

1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.

1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.

1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.

1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.

1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.

1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.

1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.

1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.

1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.

1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.

1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.

1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.

2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.

2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.

2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.

2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.

2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.

2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.

2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Кичево55 минути

Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете

Апел за изгубено лице, Велјанка Штерјоска. Последен пат била видена пред својата куќа до црквата во Белица, вчера наутро, околу...

Кичево7 часа

Започнува „Наше театарче“ на „Intellect Education“ место каде најмилите ќе го развијат својот талент, ќе ја откријат својата креативност и ќе блеснат на сцената!

Од најдобрите и најкреативни програми, овој пат ви го претставуваме новото, кичевско „Наше театарче“ – магично место каде што вашите...

Хороскоп18 часа

Хороскоп за недела (7 септември)

Овен Ќе се однесувате непромислено. Можно е да ги пропуштите предизвиците. Додека во прашањето поврзано со работата воглавно ќе бидете...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за сабота (6 септември)

ОВЕН Мирен ден е пред вас и ова темпо одамна не сте го почувствувале. Претходно секогаш брзавте некаде и не...

Македонија2 дена

Од една до друга патарина на патен правец Гостивар-Тетово, ќе се изведуваат градежни работи со времетраење од две седмици

Bиадукт Трејд – Дооел од 01.09.2025 г. започна со нова фаза на градежни активности , односно воспоставена е времена измена на режимот...

Фото: Martin Katler @ unsplash Фото: Martin Katler @ unsplash
Автомобили2 дена

Десетте најпродавани автомобили во Европа во 2025 година

Во првата половина од 2025 година, европскиот автомобилски пазар бележи значајни промени и трендови. Според податоците на JATO Dynamics, објавени...

Фото: Homescreenify @ unsplash Фото: Homescreenify @ unsplash
Магазин2 дена

Тајната на вистинскиот италијански болоњезе сос

Болоњезе сос е едно од најпознатите јадења во светот, но вистинската тајна на неговиот вкус лежи во традицијата на градот...

Кичево2 дена

Поради одржување на атлетска трка во Кичево, во недела следните улици и делови на градот ќе бидат затворени за сообраќај

Во недела, 7 септември 2025, поради одржување на атлетската трка во град Кичево, од 08:00 до 11:00 часот ќе биде...

Хороскоп3 дена

Хороскоп за петок (5 септември)

Овен Пробувате да дојдете до некои промени, но тоа не ви оди од рака. Можно е да имате трема пред...

Фото: Leon Bublitz @ unsplash Фото: Leon Bublitz @ unsplash
Магазин3 дена

YouTube укинува Premium Family сметки надвор од заедничко домаќинство

YouTube го следи примерот на Netflix и Disney+, воведувајќи построги правила за користење на Premium Family пакетите. Компанијата почна да...

НАЈЧИТАНИ