Следете не

На денешен ден

3 јануари – На денешен ден

Објавено пред

на

106 п.н.е – Роден е римскиот писател, филозоф, политичар и оратор Маркус Тулиј Цицерон. Тој е одговорен за пренесување и популаризација на грчката култура и е најзначајниот претставник на еклектицизмот во филозофијата на минатиот век п.н.е. Убиен е во 43 година по наредба на Марко Антониј, кого жестоко го нападнал во своите проповеди – „Филипјани“ („Беседи за ораторството“, „За ораторот“, „За пријателството“).

1795.- По поразот на востанието на Тадеуш Кошјушко, Прусија, Австрија и Русија склучија таен договор за трета поделба на Полска.

1815.- Австрија, Велика Британија и Франција формираа воен сојуз против Прусија и Русија.

1868.- Во Јапонија, институцијата шогун била укината и започнала „просветителската ера“ на династијата Меиџи (Меиџи). Императорот Муцухито (Муцухито) воспоставил централна империјална власт, спроведе реформи по европски модел и го отворил патот за брзиот развој на Јапонија.

1875.- Умре францускиот лексикограф и енциклопедист Пјер Атаназ Ларус, издавач на „Големиот светски речник на XIX век“ во 17 тома (1866). Издавачката куќа „Ларус“ подоцна стана една од најпознатите во светот.

1924.- Англискиот египтолог Хауард Картер го пронајде саркофагот на фараонот Тутанкамон во Долината на кралевите во близина на Луксор во Египет.

1926.- Умре чешкиот писател Јарослав Хашек, кој светска слава стекна со недовршениот хумористичен и сатиричен роман „Искуствата на добриот војник Швејк во светската војна“. Романот е преведен на многу јазици, според него се снимени неколку филмови, а адаптиран е и за сцената.

1931.- Умрел францускиот маршал Жозеф Жак Сезаир Жофре, креаторот на воениот план на Франција во Првата светска војна и победник во битката кај Марна во 1914 година, кој на крајот на 1916 година бил сменет од позицијата командант. – началник на француските војски поради неуспеси во операциите од 1915 и 1916 година.

1961.- САД ги прекинаа дипломатските односи со Куба.

1967 – Џек Руби, кој го уби Ли Харви Освалд (Ли Харви Освалд) пред Освалд да пристигне на суд за атентатот на американскиот претседател Џон Кенеди (Џон Кенеди), почина во болница.

1970.- Во Бразавил беше усвоен устав со кој Конго-Бразавил беше прогласен за Народна Република Конго.

1977.- Меѓународниот монетарен фонд и додели на Велика Британија заем од четири милијарди долари за поддршка на британската фунта. Тоа беше најголемиот заем во триесетгодишната историја на ММФ.

1980.- Претседателот на СФР Југославија Јосип Броз Тито бил примен во Клиничкиот центар во Љубљана. Бидејќи операцијата на крвните садови не успеа, на 3 февруари му беше ампутирана ногата.

1990 – Панамскиот генерал Мануел Антонио Нориега (Нориега), им се предаде на американските војници по 10 дена поминати во амбасадата на Ватикан. Нориега потоа беше депортиран во САД каде му беше судено.

1990.- Во железничка несреќа во јужен Пакистан загинаа 307 луѓе кога експресен воз се судри со товарен воз.

1993.- Рускиот и американскиот претседател Борис Елцин и Џорџ Буш потпишаа договор за намалување на нуклеарното оружје за две третини (СТАРТ-II).

1994.- Во Сибир се урна руски патнички авион „Тупољев-154“. Сите 124 патници и членови на екипажот загинаа.

1996.- Претставниците на меѓународните мировни сили во Босна и Херцеговина објавија дека по завршувањето на војната останале четири до пет милиони мини во таа земја и дека расчистувањето на минските полиња ќе трае 30 години.

1997.- Масовните граѓански и студентски протести продолжија низ цела Србија, и покрај силните полициски сили кои почнаа да ги спречуваат протестните маршеви на 26 декември 1996 година. Протестите започнаа во ноември 1996 година поради фалсификување на резултатите од локалните избори на кои победи опозициската коалиција „Заедно“.

2000.- На првите парламентарни избори во Хрватска по смртта на претседателот Фрањо Туѓман, коалицијата на опозициските партии победи убедливо, а одѕивот на гласачите беше 80 отсто, највисок од 1990 година, кога се одржаа првите повеќепартиски избори.

2001.- Летонскиот супермаратонец Георг Јермолаев постави нов светски рекорд во трчање на долги патеки, трчајќи пет илјади километри за 888 часа и 42 минути. Тоа беше првиот светски рекорд во новиот милениум.

2002 – Генералниот секретар на ОН Кофи Анан (Анан) го одобри формирањето на суд за воени злосторства за време на десетгодишната војна во Сиера Леоне.

2003.- Најмалку две лица загинаа, а 78 беа повредени во интервенцијата на полицијата за задушување на уличните протести во Каракас (Венецуела) меѓу група симпатизери и противници на претседателот Уго Чавез.

2004.- Египетски Боинг 737 се урна во Црвеното Море. Сите 148 патници и членови на екипажот, главно Французи кои летуваа во Египет, загинаа.

2006 – Умре Урбано Лазаро (Лазаро), кој го зароби фашистичкиот диктатор Бенито Мусолини кога се обиде да избега од сојузничките сили. Лазаро бил член на италијанското движење на отпорот за време на Втората светска војна.

2007.- Со одлука на Парламентот на Шведска, најстариот весник во светот, „Post-ok Inrikes Tidnigar“ престана да се издава во печатена форма и оттогаш е достапен само на Интернет. Тој весник почнал да се издава во 1645 година.

2011.- Во Загреб умре комичарот Фадил Хаџиќ, основач на сатиричниот театар Јазавац, театрите Видра и Комедија. Беше и уредник на списанието Керемпух и успешен филмски сценарист и режисер.

2015 – Умре Едвард Брук, американски политичар и државник, првиот црн републиканец избран на директни избори со народно гласање. Тој исто така беше првиот црнец кој ја извршуваше функцијата обвинител во американска сојузна држава.

2020 – Ирачкиот генерал Касем Сулејмани беше убиен во напад на американските сили со беспилотен авион на аеродромот во Багдад, што беше одобрен од американскиот претседател Доналд Трамп.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 14 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Историски битки и политички настани

  • 1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.

  • 1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.

  • 1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.

  • 1941Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.

  • 1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.

  • 1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.

  • 2015САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.


⚔️ Воени конфликти и кризи

  • 1900 – Крај на Боксерската буна.

  • 1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.

  • 2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.

  • 2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.


🧪 Наука и технологија

  • 1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.

  • 1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.

  • 1893Франција воведува први регистарски таблички.


🧍‍♂️ Значајни личности (родени/починати)

  • 1777 – Ерстед (научник)

  • 1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.

  • 1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.

  • 2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.

  • 2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.

  • 2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.


🌍 Катастрофи и трагедии

  • 2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).

  • 2017Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).

  • 2018Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).

  • 2021Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).

  • 2022Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп9 часа

Хороскоп за понеделник (18 август)

ОВЕН Транзитите укажуваат на можност да упаднете во конфликт со најблиските. Кризата внатре во семејството може да потрае ако не...

Македонија12 часа

Во Штипската болница вчера бил донесен работник од Бангладеш, се повредил при работа

На 16.08.2025 во 18:16 часот во СВР Штип од Клиничката болница Штип било пријавено дека кај нив бил донесен Ш.М.Д.Х(22)...

Занимливости15 часа

„Астероидот 2025 PM“ безбедно прелета покрај Земјата

Астероидот кој беше откриен годинава, безбедно прелета покрај Земјата на растојание од околу еден милион километри — што е над...

Скопје18 часа

Ноќеска скопјанец предизвикал сообраќајка, пијан 3,30 промили алкохол во крвта

На 17.08.2025 околу 00:45 часот на  ул. „Цветан Димов“ во Скопје, полициски службеници од СВР Скопје го лишија од слобода...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за недела (17 август)

ОВЕН Може да очекувате полека, чекор по чекор, успех на деловно поле. Може да се надевате на средба со личноста...

Македонија1 ден

„Центарот за Безбедност на Вода на Црвен Крст Охрид“, денес по силниот ветер спаси оддалечени луѓе од брегот на охридско езеро!

Денес доцна попладне околу 17:30ч во водите на охридско езеро се случила вистинска драма. Имено како што известуваат за нашиот...

Временска прогноза2 дена

Утре попладне најава за локален пороен дожд и дестабилизација, додека во понеделник дожд и грмежи речиси на секаде во Македонија

Под влијание на влажна и нестабилна воздушна маса која е поврзана со фронтален систем од север, утре попладне (недела 17...

Скопје2 дена

Примил 10 000 евра за наводно да влијае врз судски постапки, кривична пријава против лице од Скопје

Одделот за сузбивање на организиран и сериозен криминал при МВР до Основното јавно обвинителство за гонење на организиран криминал и...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за сабота (16 август)

Овен (21.03 – 20.04) Сe натпреварувате и ги докажувате сопствените вредности. Сакате да ја убедите околината на некои свои замисли....

Кичево2 дена

На „Стража“ предмалку се случила сообраќајка помеѓу мотор и автомобил

Предмалку од извори на терен дознаваме дека формиран е поголем сообраќаен метеж поради случена сообраќајка на превој „Стража“, во непосредна...

НАЈЧИТАНИ