На денешен ден
30 јануари – На денешен ден
1648.- Со потпишувањето на Минстерскиот договор заврши осумгодишната војна меѓу Шпанија и Обединетите покраини на Холандија (Холандија). Во октомври истата година, Шпанија беше принудена да ја признае независноста на Холандија, што овозможи забрзан економски и културен раст на новата држава.
1649.- Англискиот крал Чарлс I (Чарлс) бил погубен во Лондон за предавство, откако неговите сили биле поразени во граѓанската војна со републиканските сили на Оливер Кромвел (Кромвел). Неговата егзекуција предизвика огорченост и гнев во европските судови, а дипломатските претставници на државата Кромвел беа убиени во Холандија и Шпанија. Монархијата била обновена во Англија во 1660 година.
1835 – Американскиот претседател Ендрју Џексон (Ендрју Џексон) го преживеа атентатот. Тоа беше првиот атентат на шеф на држава во американската историја.
1882.- Роден е Френклин Делано Рузвелт (Френклин, Рузвелт), кој четири пати бил избран за претседател на САД од 1932 година до неговата смрт во 1945 година, што е единствен случај во американската историја. Со политиката „Њу Дил“ успеа да ги извлече САД од голема економска криза, воспостави дипломатски односи со СССР (1935), а во Втората светска војна беше еден од најважните фигури на антихитлер. коалиција.
1933.- Претседателот на Германија, фелдмаршалот Пол фон Хинденбург го назначи Адолф Хитлер за канцелар. Истиот ден во 1937 година, Хитлер објавил во Рајхстагот дека Германија го повлекува својот потпис од Версајскиот мировен договор.
1937.- Тринаесет високи функционери на Комунистичката партија на СССР беа осудени на смрт поради нивното наводно учество во заговорот на Леон Троцки против државниот врв.
1937.- Роден е рускиот велемајстор Борис Василевич Спаски, светски првак во шах од 1969 година. Титулата ја загуби во меч со американскиот велемајстор Боби Фишер, кој го победи во 1972 година во Рејкјавик со резултат 12,5:8,5.
1943.- Британските воздухопловни сили го започнаа првото деноноќно бомбардирање на Берлин во Втората светска војна.
1948.- Во Њу Делхи, половина година по независноста на Индија, беше убиен Махатма Ганди (Ганди), водачот на индиското движење за независност. Тој беше убиен од Натурам Годсе (Натурам), фанатик од сектата „Хинду Махасаба“ кој се спротивстави на неговата политика на помирување меѓу Хиндусите и муслиманите.
1948.- Умре американскиот пилот и дизајнер на авиони Орвил Рајт, пионер на авијацијата, кој во 1903 година, заедно со неговиот брат Вилбур, го направија првиот лет во историјата на авијацијата со авион што самите го конструирале.
1964.- Во СССР, за прв пат во историјата на космонаутиката, сателити беа лансирани во различни орбити со помош на една ракета – „Електрон 1“ и „Електрон 2“.
1967.- Папата Павле VI се сретна со претседателот на Президиумот на Врховниот совет на СССР Николај Подгорни, првиот советски шеф на држава што го посети Ватикан.
1968.- Во војната во Виетнам, започна едномесечната офанзива наречена „Тет“ (Нова година) под команда на северно виетнамскиот генерал Во Нгуен Гиап, за време на која северно виетнамските трупи и јужно виетнамските герилци го нападнаа Сајгон и повеќе од сто други места. во Јужен Виетнам.
1972.- Британските војници убија 13 лица во Лондондери, Северна Ирска, учесници на забранетиот марш за човековите права на католиците. Тој конфликт беше наречен „Крвава недела“.
1972.- Пакистан го напушти Комонвелтот во знак на протест поради одлуката на Велика Британија, Австралија и Нов Зеланд да го признаат Бангладеш (поранешен Источен Пакистан).
1992.- Аргентина ги отвори досиејата на нацистите кои по Втората светска војна побегнаа во Јужна Америка.
1995.- Во еден од најсериозните напади за време на тригодишниот бунт на исламските екстремисти во Алжир, во експлозија на автомобил-бомба загинаа најмалку 20 лица, а беа ранети околу 60 луѓе.
2000 – Цијанидот што се излеа од романскиот рудник Баја Маре во притоките на реките Тиса, Лапош и Самос, а потоа и во Дунав, предизвика еколошка катастрофа од огромни размери. Во речниот слив беа пуштени 120 тони цијанид и 20.000 тони талог што содржи тешки метали.
2000.- По повод Денот на холокаустот, неколку стотици неонацисти демонстрираа во Берлин и поминаа низ Бранденбуршката порта, потсетувајќи на времето кога нацистите беа на власт во Германија.
2003.- Во Собранието на Сојузна Република Југославија (СРЈ) беше ратификуван Договорот за двојно државјанство на СРЈ и Босна и Херцеговина (БиХ).
2005.- Во Ирак се одржаа првите повеќепартиски избори во последните 50 години и првите по соборувањето на Садам Хусеин.
2011.- Умре британскиот композитор Џон Бери, добитник на пет Оскари за филмска музика, меѓу другите во филмовите „Танц со волците“ и „Моја Африка“, а компонираше музика и за 11 филмови за Џејмс Бонд. Во текот на кариерата доби четири Греми и еден Златен глобус.
2013.- На отворањето на изложбата „Берлин 1933 година, на патот кон диктатурата“ по повод 80-годишнината од доаѓањето на власт на Хитлер, германската канцеларка Ангела Меркел побара од Германците секогаш да се борат за своите принципи и да не паѓаат во самозадоволство и посочи дека владеењето на нацистите било овозможено дека „елитата на германското општество соработувала со нив, а пред се мнозинството во Германија барем да го толерира нивниот подем“.
2020 – Светската здравствена организација (СЗО) прогласи глобална вонредна состојба поради нова форма на коронавирус што се шири надвор од Кина. Кина пријавила 170 смртни случаи од новиот вирус, а неколку земји пријавиле инфекции кај патници и студенти кои биле во Вухан, централниот кинески град каде за прв пат се појави новиот вид на коронавирус во декември.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (15 декември)
На денешен ден 15 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по ред:
1806 – Француски трупи под команда на Наполеон Бонапарта влегуваат во Варшава.
1840 – Ковчегот со останките на францускиот император Наполеон I е положен во „Homme des Invalides“ во Париз, 19 години по неговата смрт во егзил на островот Света Елена.
1914 – Битката кај Колубара завршува со ослободувањето на Белград во Првата светска војна. Победата, за која исклучителни заслуги му припаѓаат на командантот на Првата армија, генерал Живојин Мишиќ, го подигна угледот на Србија меѓу сојузниците и ја зајакна самодовербата на српската армија и народ.
1961 – Генералното собрание на Обединетите нации го отфрли советскиот предлог за прием на Народна Република Кина во светската организација.
1961 – Поранешниот нацистички функционер Адолф Ајхман, организатор и извршител на геноцидот врз Евреите во Втората светска војна, е осуден на смрт во Ерусалим, а потоа обесен. По војната, тој живеел во Аргентина под лажно име до 1960 година, кога бил откриен и уапсен од припадници на израелската тајна служба.
1991 – Околу 500 луѓе ги загубиле животите кога фериботот „Салем експрес“ удрил во корален гребен пред египетското пристаниште Сафага и потонал.
2000 – Нуклеарната централа Чернобил во Украина е затворена, каде што еден од блоковите на електраната експлодирал на 26 април 1986 година, предизвикувајќи ја најлошата нуклеарна катастрофа од почетокот на употребата на нуклеарните централи.
2001 – Кривата кула во Пиза во Италија повторно се отвора за посетители, по 12-годишна пауза поради реновирање.
2011 – Градското собрание на Белград официјално го именува Мостот на Ада.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (9 декември)
На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред:
1824
- Во Перуанската војна за независност, силите на Симон Боливар ја победија шпанската војска во битката кај Ајакучо – клучна за независноста на Перу.
1825
- Константин стана нов цар на Русија; веднаш беа ковани монети со неговиот лик – познатата Константинова рубља.
1890
- Започна третото официјално светско првенство во шах (1890/91) помеѓу Штајниц и Гунсберг.
1905
- Премиера на едночинката „Салома“ од Рихард Штраус во Дрезден, шокирана публика.
- Франција донесе декрет за одвојување на црквата од државата.
1917
- Турските трупи го предадоа Ерусалим на Британците во Првата светска војна.
1935
- Во Загреб е основана Федерацијата за лизгање на мраз и хокеј.
1941
- Кина им објавува војна на Јапонија, Германија и Италија во Втората светска војна.
1944
- Даниловград е ослободен по неколкудневни борби од фашистичкиот окупатор.
1961
- Тангањика добива независност во рамките на Британскиот Комонвелт со Јулиус Њерере за премиер.
(1962 – станува република, ист ден)
1967
- Николае Чаушеску станува претседател на Романија.
1978
- Се игра првиот натпревар од Женската професионална кошаркарска лига (WBL) – Чикаго Хасл vs. Милвоки Доус.
1985
- Поранешните аргентински лидери Хорхе Видела и Емилио Масера осудени на доживотен затвор.
- ГС на ОН едногласно усвојува резолуција за осуда на сите терористички акти.
1987
- Протестите во Појасот Газа ја започнаа Првата Интифада; потоа се прошири во Западен Брег и Ерусалим.
1990
- Лех Валенса победува на претседателските избори во Полска.
- На првите повеќепартиски избори во Србија победи Социјалистичката партија; Милошевиќ станува претседател.
1991
- Касарните на Трсат и командата на Риечкиот корпус предадени на хрватската армија; последниот војник на ЈНА ја напушта Риека.
1992
- ФИФА ѝ забранува на Југославија да учествува во квалификациите за СП 1994, согласно санкциите на ОН.
1994
- Шин Фејн започнува мировни преговори со британската влада по повеќе од 70 години.
1995
- Врховниот суд на Полска ја потврдува победата на Квашњевски и ја отфрла жалбата за Валенса.
1996
- ОН го одобрува договорот „нафта за храна“ – Ирак се враќа на светскиот нафтен пазар по 1990.
1999
- Српските власти ја осудуваат Флора Бровина на 12 години затвор; ослободена во 2000 по заминувањето на Милошевиќ.
2000
- Југославија и Словенија воспоставуваат дипломатски односи.
2002
- „Јунајтед ерлајнс“ поднесува барање за банкрот – најголем во историјата на авиоиндустријата.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
-
Кичево2 денаПополнета рубрика 2025: „Зошто вредиТ да си од Кичево“ – некои натписи сигурно за прв пат ќе ги прочитате
-
Кичево10 часаПразничната магија во Кичево започнува, фотографии со Дедо Мраз, Дочек за Новата 2026 година, Хуманитарен Божиќен Базар
-
Хороскоп1 денХороскоп за среда (17 декември)
-
Култура14 часаНа врата ни доаѓа големиот празник Св.Никола, светоцот заштитник на децата, сиромашните и работниците, за многу години најчестата слава во македонските домови!
-
Македонија4 часаЖивот непредвидлив, вчера вечер до темел изгоре куќата на Јане во село Воѓани, општина Кривогаштани, да донираме и да помогнеме да се возобнови!
-
Здравје и убавина1 денНеколку совети како да ги намалите масните наслаги на нозете кои со време биле наталожени
-
Хороскоп1 часХороскоп за четврток (18 декември)
-
Магазин13 часаГолема промена кај паметните телефони: SIM-картичката станува минато
