Следете не

На денешен ден

30 јуни – На денешен ден

Објавено пред

на

1470.- Роден е Чарлс VIII (Шарл), крал на Франција (1483-98), кој стапувајќи во брак со Ана Бретања, како мираз ја добил Бретања, последниот необединет француски регион.

1520.- За време на шпанското освојување на Мексико во Тенохтитлан, каде подоцна бил изграден Сиудад Мексико, бил убиен последниот император на Ацтечката империја, Монтезума II Ксокојотцин.

1859 – Чарлс Блондин (Чарлс) преминал од САД во Канада пред 25.000 гледачи на јаже нанижано над Нијагарините водопади.

1876.- Србија и Црна Гора, во сојуз со Русија, објавија војна на Турција.

1893.- Роден е германскиот комунистички водач Валтер Улбрихт. Тој емигрирал во 1933 година во Москва, каде што останал до крајот на Втората светска војна. Во 1950 година станал прв секретар на Обединетата работничка партија на Германската Демократска Република, а од 1960 година бил претседател на Државниот совет.

1893.- Роден е британскиот политичар и социјален теоретичар Харолд Лески (Ласки). Како влијателен член на Лабуристичката партија, тој се залагаше за економски и социјални реформи, кои придонесоа за победата на лабуристите на изборите во 1945 година.

1908.- Над источен Сибир се случила до денес необјаснета експлозија, веројатно метеор или друго небесно тело, од која тресењето на земјата се почувствувало дури до централна Европа.

1913.- По наредба на бугарскиот цар Фердинанд бил извршен напад врз српската и грчката војска во Македонија. Следувала битката кај Брегалница, со која започнала Втората балканска војна, во која на 10 јули влегла и Романија, окупирајќи ја северна Бугарија. Војната заврши со мир во Букурешт на 10 август истата година.

1930.- Велика Британија ја призна независноста на Ирак, кој беше прогласен за британски мандат на меѓународната конференција во Сан Ремо во 1920 година.

1934.- Со поддршка на воените кругови, нацистичкиот водач Адолф Хитлер, обвинет за заговор, наредил ликвидација на стотици негови блиски соработници („Ноќ на долгите ножеви“), меѓу кои и Ернст Рем (Роем) и Грегор Штрасер (Штрасер).

1936.- Етиопскиот император Хаиле Селасие I (Селасие) упати апел за помош во врска со италијанската инвазија на Етиопија во седиштето на Лигата на народите (претходник на ООН). Друштвото на народите воведе санкции против Италија, но тие не беа испочитувани.

1943.- Американските трупи слетаа во Втората светска војна на островот Нова Џорџија (Соломонски Острови). За време на операцијата беа соборени 121 јапонски авион.

1948.- Југословенскиот печат ја објави Резолуцијата на Информативното биро на комунистичките и работничките партии (Информбиро) за состојбите во Комунистичката партија на Југославија и одговорот на Централниот комитет на КПЈ со кој се отфрлаат обвинувањата во Резолуцијата. Потоа следеше апсење и затворање на членовите на КПЈ кои ги избраа ставовите на Информбирото, кое беше под влијание на советскиот водач Сталин.

1950.- Американскиот претседател Хари Труман (Хари) им наредил на американските војници стационирани во Јапонија да и помогнат на Република Кореја да одбие напад од Северна Кореја.

1960.- Република Конго (Заир) прогласи независност од Белгија. За прв претседател беше избран Џозеф Касавубу (Џозеф), а за премиер Патрис Лумумба (Патрис).

1963 – Кардиналот Џовани Батиста Монтини (Џовани Батиста) беше устоличен како папа Павле VI, чиј понтификат беше обележан со спроведувањето на идејата за помирување со другите христијански цркви.

1971.- Тројца советски астронаути загинаа при слетувањето на советскиот вселенски брод „Сојуз II“, кој помина рекордни 570 часа и 22 минути во орбитата околу Земјата.

1974.- Алберта Кинг беше убиена за време на молитвата во црквата, шест години по убиството на нејзиниот син Мартин Лутер Кинг, водачот на американските црнци во борбата за еднаквост и добитник на Нобеловата награда за мир во 1964 година.

1974.- Рускиот балетан Михаил Баришников го напушти балетскиот ансамбл на театарот Бољшој за време на турнеја во Канада и остана да живее на Запад.

1989.- Суданскиот генерал Омар Хасан ал-Башир со државен удар ја собори владата на Садек ал-Махди.

1995.- Бошњачката влада во Сараево ги прекина сите контакти со специјалниот пратеник на ОН Јасуши Акаши, обвинувајќи го за благ однос кон босанските Срби.

1996.- Под силен притисок на меѓународната заедница и претседателот на Србија, Слободан Милошевиќ, претседателот на Република Српска, Радован Караџиќ, ги префрли своите претседателски овластувања на потпретседателката на РС, Билјана Плавшиќ.

1997.- Кина официјално ја презеде контролата над Хонг Конг по 156 години британско колонијално владеење.

1999.- По речиси 300 години, Шкотска го врати својот парламент.

2001.- Група хулигани и политички екстремисти претепаа неколку хомосексуалци и лезбејки на Трг Република во Белград и на тој начин го спречија одржувањето на првата „Геј парада“ во Србија.

2001.- Актерката Тијана Кондиќ ја доби Златната арена за најдобра женска улога на филмскиот фестивал во Пула, Хрватска, за филмот „Наташа“. Тоа беше прво учество на филм од СР Југославија на овој фестивал по распадот на поранешна СФРЈ.

2004.- Високиот претставник на меѓународната заедница во Босна и Херцеговина, Педи Ешдаун, го разреши претседателот на Собранието на Република Српска (РС), Драган Калиниќ, и му забрани да работи јавна и политичка работа. Уште 60 лица беа отстранети од нивните должности во РС, поради несоработка со Трибуналот во Хаг.

2005.- Американскиот претседател Џорџ В. Буш потпиша декрет за доделување трговски преференции на Србија и Црна Гора, со што го откажа последниот дел од пакетот санкции наметнати на СР Југославија во 1992 година.

2008.- Ирак отвори огромни нафтени полиња за странски компании, отворајќи го патот за големи инвестиции на мултинационални компании кои немаа пристап до нафтените наоѓалишта на Ирак речиси 40 години.

2009.- Почина Пина Бауш, позната германска кореографка и танчерка, ученичка на германскиот кореограф и основач на експресионистичкиот стил Курт Јос, кого го наследи како уметнички директор на „Танцовиот театар“ во 1969 година. Пошироката публика ја запозна Пина Бауш во филмот на Педро Алмодовар „Разговарај со неа“.

2010.- Кристијан Волф (51) беше избран во третиот и последен круг на гласање за нов претседател на Германија, десетти во повоената историја на земјата.

2012.- Умре Јицак Шамир, израелски политичар и државник, премиер на Израел во два мандати – 1983-84 и 1986-92 година.

2015 – Индонезиски воен товарен авион се урна и експлодира во населена област во градот Медан, при што загинаа 142 лица, од кои 113 беа во него.

2019 – Почина Борка Павиќевиќ, драматург и директор на Центарот за културна деконтаминација. Павиќевиќ беше уметнички директор на Белградскиот драмски театар, учесник во движењето на Граѓанскиот отпор и член на Белградскиот круг, здружение на слободни интелектуалци од неговото основање. Од почетокот на војната во 1991 година, таа учествуваше во антивоени акции во Белград и другите југословенски градови и се залагаше за демократизација и развој на граѓанското општество во Србија и регионот.

2019 – Почина Момир Булатовиќ, поранешен претседател на Црна Гора (1990-1998) и претседател на Федералната влада на Сојузна Република Југославија (1998-2000).

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 19 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

⚔️ Империјализам и воени конфликти

  • 14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.

  • 636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.

  • 1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.

  • 1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.


🧠 Наука и техника

  • 1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.

  • 1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.

  • 1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.


🎭 Култура и уметност

  • 1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.

  • 1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.

  • 1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.

  • 2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.


🌍 Политички превирања и државни удари

  • 1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.

  • 1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.

  • 2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.


✈️ Технологија и летови

  • 1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.

  • 1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 14 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Историски битки и политички настани

  • 1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.

  • 1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.

  • 1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.

  • 1941Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.

  • 1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.

  • 1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.

  • 2015САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.


⚔️ Воени конфликти и кризи

  • 1900 – Крај на Боксерската буна.

  • 1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.

  • 2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.

  • 2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.


🧪 Наука и технологија

  • 1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.

  • 1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.

  • 1893Франција воведува први регистарски таблички.


🧍‍♂️ Значајни личности (родени/починати)

  • 1777 – Ерстед (научник)

  • 1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.

  • 1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.

  • 2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.

  • 2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.

  • 2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.


🌍 Катастрофи и трагедии

  • 2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).

  • 2017Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).

  • 2018Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).

  • 2021Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).

  • 2022Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Lifestyle1 час

Како да ја направите вашата орхидеја да расцвета: 4 корисни совети

Орхидеите се меѓу најубавите декоративни растенија за домот, но бараат посебна грижа и внимание. Многу луѓе погрешно мислат дека е...

Гејминг1 час

Fortnite повторно достапен на iOS во Австралија

По пет години судски битки, Epic Games успеа да го врати Fortnite и Epic Games Store на iOS уредите во...

Хороскоп13 часа

Хороскоп за сабота (23 август)

ОВЕН Расположението на денот е чиста среќа, драги наши Овни! Уживате во плодовите на вашиот труд. Beе можете да се...

Македонија13 часа

Времен прекин на сообраќај утре и задутре поради меѓународниот ФИС ролер-ски натпревар „Тодор Проески“

Од АМСМ информираат дека на 23 и 24 август 2025 година, во периодот од 09:00 до 12:00 часот, на регионалниот...

Спорт21 час

Утре започнува првото коло во втората македонска фудбалска лига, според новите правила само шампионот обезбедува место во ПМФЛ

Утре од 17:00 часот стартува новата сезона во Втората македонска фудбалска лига со натпреварите од првото коло. Сезоната 2025/2026 се...

Македонија22 часа

Уште една измама со лажна сообраќајка, тетовчанка измамена за огромна сума на евра и швајцарски франци

На 21.08.2025 во 14:40 часот во СВР Тетово, 79-годишна тетовчанка пријавила дека била измамена од едно лице за сума од...

Гејминг22 часа

Sony ја зголеми цената на сите модели од „PlayStation 5“ конзолата на американскиот пазар

Моделот со диск драјв ќе се продава по цена од 549,99 долари, што е зголемување од 50 долари во однос...

Хроника23 часа

Кичево и кичевско во тага по страшната трагедија која се случи вчера, каде по пад од четирицикл две малолетнички ги изгубија своите животи

На 21.08.2025 во 18:05 часот во ОВР Кичево било пријавено дека на локален пат во с.Колибари, кичевско, 15-годишна малолетничка од...

Lifestyle1 ден

Недостатокот на вода го зголемува одговорот на стрес

Луѓето кои не пијат доволно вода имаат поизразен биолошки одговор на стрес, покажува нова научна студија. Истражувачите откриле дека кај...

Магазин1 ден

Threads достигна 400 милиони корисници месечно

Само две години по своето лансирање, Threads успеа да привлече повеќе од 400 милиони месечно активни корисници, позиционирајќи се како...

НАЈЧИТАНИ