На денешен ден
30 јуни – На денешен ден

1470.- Роден е Чарлс VIII (Шарл), крал на Франција (1483-98), кој стапувајќи во брак со Ана Бретања, како мираз ја добил Бретања, последниот необединет француски регион.
1520.- За време на шпанското освојување на Мексико во Тенохтитлан, каде подоцна бил изграден Сиудад Мексико, бил убиен последниот император на Ацтечката империја, Монтезума II Ксокојотцин.
1859 – Чарлс Блондин (Чарлс) преминал од САД во Канада пред 25.000 гледачи на јаже нанижано над Нијагарините водопади.
1876.- Србија и Црна Гора, во сојуз со Русија, објавија војна на Турција.
1893.- Роден е германскиот комунистички водач Валтер Улбрихт. Тој емигрирал во 1933 година во Москва, каде што останал до крајот на Втората светска војна. Во 1950 година станал прв секретар на Обединетата работничка партија на Германската Демократска Република, а од 1960 година бил претседател на Државниот совет.
1893.- Роден е британскиот политичар и социјален теоретичар Харолд Лески (Ласки). Како влијателен член на Лабуристичката партија, тој се залагаше за економски и социјални реформи, кои придонесоа за победата на лабуристите на изборите во 1945 година.
1908.- Над источен Сибир се случила до денес необјаснета експлозија, веројатно метеор или друго небесно тело, од која тресењето на земјата се почувствувало дури до централна Европа.
1913.- По наредба на бугарскиот цар Фердинанд бил извршен напад врз српската и грчката војска во Македонија. Следувала битката кај Брегалница, со која започнала Втората балканска војна, во која на 10 јули влегла и Романија, окупирајќи ја северна Бугарија. Војната заврши со мир во Букурешт на 10 август истата година.
1930.- Велика Британија ја призна независноста на Ирак, кој беше прогласен за британски мандат на меѓународната конференција во Сан Ремо во 1920 година.
1934.- Со поддршка на воените кругови, нацистичкиот водач Адолф Хитлер, обвинет за заговор, наредил ликвидација на стотици негови блиски соработници („Ноќ на долгите ножеви“), меѓу кои и Ернст Рем (Роем) и Грегор Штрасер (Штрасер).
1936.- Етиопскиот император Хаиле Селасие I (Селасие) упати апел за помош во врска со италијанската инвазија на Етиопија во седиштето на Лигата на народите (претходник на ООН). Друштвото на народите воведе санкции против Италија, но тие не беа испочитувани.
1943.- Американските трупи слетаа во Втората светска војна на островот Нова Џорџија (Соломонски Острови). За време на операцијата беа соборени 121 јапонски авион.
1948.- Југословенскиот печат ја објави Резолуцијата на Информативното биро на комунистичките и работничките партии (Информбиро) за состојбите во Комунистичката партија на Југославија и одговорот на Централниот комитет на КПЈ со кој се отфрлаат обвинувањата во Резолуцијата. Потоа следеше апсење и затворање на членовите на КПЈ кои ги избраа ставовите на Информбирото, кое беше под влијание на советскиот водач Сталин.
1950.- Американскиот претседател Хари Труман (Хари) им наредил на американските војници стационирани во Јапонија да и помогнат на Република Кореја да одбие напад од Северна Кореја.
1960.- Република Конго (Заир) прогласи независност од Белгија. За прв претседател беше избран Џозеф Касавубу (Џозеф), а за премиер Патрис Лумумба (Патрис).
1963 – Кардиналот Џовани Батиста Монтини (Џовани Батиста) беше устоличен како папа Павле VI, чиј понтификат беше обележан со спроведувањето на идејата за помирување со другите христијански цркви.
1971.- Тројца советски астронаути загинаа при слетувањето на советскиот вселенски брод „Сојуз II“, кој помина рекордни 570 часа и 22 минути во орбитата околу Земјата.
1974.- Алберта Кинг беше убиена за време на молитвата во црквата, шест години по убиството на нејзиниот син Мартин Лутер Кинг, водачот на американските црнци во борбата за еднаквост и добитник на Нобеловата награда за мир во 1964 година.
1974.- Рускиот балетан Михаил Баришников го напушти балетскиот ансамбл на театарот Бољшој за време на турнеја во Канада и остана да живее на Запад.
1989.- Суданскиот генерал Омар Хасан ал-Башир со државен удар ја собори владата на Садек ал-Махди.
1995.- Бошњачката влада во Сараево ги прекина сите контакти со специјалниот пратеник на ОН Јасуши Акаши, обвинувајќи го за благ однос кон босанските Срби.
1996.- Под силен притисок на меѓународната заедница и претседателот на Србија, Слободан Милошевиќ, претседателот на Република Српска, Радован Караџиќ, ги префрли своите претседателски овластувања на потпретседателката на РС, Билјана Плавшиќ.
1997.- Кина официјално ја презеде контролата над Хонг Конг по 156 години британско колонијално владеење.
1999.- По речиси 300 години, Шкотска го врати својот парламент.
2001.- Група хулигани и политички екстремисти претепаа неколку хомосексуалци и лезбејки на Трг Република во Белград и на тој начин го спречија одржувањето на првата „Геј парада“ во Србија.
2001.- Актерката Тијана Кондиќ ја доби Златната арена за најдобра женска улога на филмскиот фестивал во Пула, Хрватска, за филмот „Наташа“. Тоа беше прво учество на филм од СР Југославија на овој фестивал по распадот на поранешна СФРЈ.
2004.- Високиот претставник на меѓународната заедница во Босна и Херцеговина, Педи Ешдаун, го разреши претседателот на Собранието на Република Српска (РС), Драган Калиниќ, и му забрани да работи јавна и политичка работа. Уште 60 лица беа отстранети од нивните должности во РС, поради несоработка со Трибуналот во Хаг.
2005.- Американскиот претседател Џорџ В. Буш потпиша декрет за доделување трговски преференции на Србија и Црна Гора, со што го откажа последниот дел од пакетот санкции наметнати на СР Југославија во 1992 година.
2008.- Ирак отвори огромни нафтени полиња за странски компании, отворајќи го патот за големи инвестиции на мултинационални компании кои немаа пристап до нафтените наоѓалишта на Ирак речиси 40 години.
2009.- Почина Пина Бауш, позната германска кореографка и танчерка, ученичка на германскиот кореограф и основач на експресионистичкиот стил Курт Јос, кого го наследи како уметнички директор на „Танцовиот театар“ во 1969 година. Пошироката публика ја запозна Пина Бауш во филмот на Педро Алмодовар „Разговарај со неа“.
2010.- Кристијан Волф (51) беше избран во третиот и последен круг на гласање за нов претседател на Германија, десетти во повоената историја на земјата.
2012.- Умре Јицак Шамир, израелски политичар и државник, премиер на Израел во два мандати – 1983-84 и 1986-92 година.
2015 – Индонезиски воен товарен авион се урна и експлодира во населена област во градот Медан, при што загинаа 142 лица, од кои 113 беа во него.
2019 – Почина Борка Павиќевиќ, драматург и директор на Центарот за културна деконтаминација. Павиќевиќ беше уметнички директор на Белградскиот драмски театар, учесник во движењето на Граѓанскиот отпор и член на Белградскиот круг, здружение на слободни интелектуалци од неговото основање. Од почетокот на војната во 1991 година, таа учествуваше во антивоени акции во Белград и другите југословенски градови и се залагаше за демократизација и развој на граѓанското општество во Србија и регионот.
2019 – Почина Момир Булатовиќ, поранешен претседател на Црна Гора (1990-1998) и претседател на Федералната влада на Сојузна Република Југославија (1998-2000).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (22 мај)

На денешен ден 22 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Историски личности и настани:
-
337 – Смртта на Константин I Велики, првиот римски император што го прифатил христијанството.
-
1455 – Битката кај Сент Албанс – почеток на „Војната на розите“.
-
1833 – Уставот во Чиле ја зајакнува власта на претседателот и ја прогласува римокатоличката религија за државна.
🎵 Култура и уметност:
-
1813 – Роден е Рихард Вагнер, германски композитор и реформатор на операта.
-
1859 – Роден е Артур Конан Дојл, креаторот на Шерлок Холмс.
-
1873 – Почина Алесандро Манцони, италијански писател влијателен во Ризорџименто.
-
1885 – Смрт на Виктор Иго, автор на „Клетници“ и „Ѕвонарот“.
-
1907 – Роден е Лоренс Оливие, голем англиски глумец и режисер.
-
1970 – Почина Бојан Ступица, значаен југословенски театарски режисер.
-
2016 – Смрт на Бата Живојиновиќ, иконска фигура на југословенскиот филм.
⚔️ Воени и политички настани:
-
1939 – Потпишан е Челичниот пакт меѓу Хитлер и Мусолини.
-
1943 – Распуштање на Коминтерната од страна на СССР.
-
1972 – Никсон го посетува Советскиот Сојуз – прва ваква посета од американски претседател.
-
1992 – Словенија, Хрватска и БиХ примени во ОН.
-
1994 – Бунтовниците во Руанда преземаат клучни позиции.
-
2014 – Воен удар во Тајланд предводен од генерал Прајут.
🌍 Современи настани и социјални промени:
-
1998 – Мировен договор за Северна Ирска добива поддршка од гласачите.
-
2000 – Израелски суд укинува забрана за жени кај Западниот ѕид.
-
2012 – Првата жена командант на британски воен брод – Сара Вест.
-
2012 – SpaceX го лансира првото приватно вселенско летало до МВС.
-
2024 – Шпанија, Норвешка и Ирска ја признаваат Палестина како независна држава.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (2 јуни)
-
Кичево1 ден
ТППЕ Кичево вечерва спречи поголем пожар на дива депонија помеѓу кичевските села Мидинци и Зајас
-
Хороскоп9 часа
Хороскоп за вторник (3 јуни)
-
Македонија2 дена
Бигорскиот Манастир за прв пат се огласи во јавноста по јавните собири
-
Спорт2 дена
(ФОТО) „Градско дерби“, фудбалско надигрување, многу голови и фер плеј – Фудбалот е најубавиот спорт на светот!
-
Македонија2 дена
На место каде е дозволено 60 км/ч, службеници од БПС Гостивар на радар сопреле возач кој „летал“ со 145 км/ч
-
Македонија2 дена
МВР со детали за страотната сообраќајка кај Тетово, каде трагично згасна млад живот
-
Македонија2 дена
Регионалниот центар Запад во содејство со СВР Охрид во охридско кабаре приведоа странски државјанки, злоупотребиле туристички престој