На денешен ден
30 октомври – На денешен ден
1735.- Роден е американскиот државник Џон Адамс (Џон), еден од најистакнатите борци за американската независност, прв потпретседател (1789-97) и втор претседател на САД (1797-1801). Учествувал во изготвувањето на Декларацијата за независност во 1776 година. Неговиот син Џон Квинси Адамс бил шестиот претседател на САД во 1825 година.
1751.- Роден е Ричард Бринли Шеридан, заедно со Голдсмит, најважниот англиски драмски писател во 18 век. Како член на британскиот парламент од 1780 до 1812 година, тој стана познат како брилијантен оратор („Школата за озборувања“, „Ривалите“, „Критичарот“).
1762.- Роден е францускиот писател Андре де Шение (Шениер), кој во своето дело ги усогласил старите поетски форми со нов сензибилитет, па историчарите на литературата обично го претставуваат како последен поет на класицизмот и прв романтичар. Поздравувајќи ја Француската револуција, Шениер силно се спротивставил на јакобинската диктатура, поради што бил погубен на гилотина во 1794 година („Хермес“, „Америка“, „Јамби“).
1817 – Симон Боливар ја основа првата независна влада на Венецуела.
1830.- Умре црногорскиот епископ Петар I Петровиќ Његош, кој по доаѓањето на власт во 1782 година придонесе за развојот на црногорската државност. Првиот закон го донел во 1796 година (Кодексот на Петар I) и основал централно судско тело (Кулук) во 1803 година. .
1864.- Потпишан е Виенскиот мир со кој Данска беше принудена да и ги отстапи на Прусија провинциите Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург.
1869.- Со изведбата на алегориската слика на Ѓорѓе Милетиќ „Посмртна слава на принцот Михаило“, во Белград е отворена новата зграда на Народниот театар, изградена по проектот на Александар Бугарски.
1905.- За време на првата (февруарска) руска револуција, рускиот император Николај II Александрович Романов понуди пошироко право на глас, избран парламент (Дума) со законодавна моќ и гаранција за граѓанските слободи со „Октомврискиот манифест“.
1910.- Умрел швајцарскиот филантроп Жан-Анри Динан, творец на идејата на Црвениот крст и еден од основачите на Меѓународниот комитет на Црвениот крст во 1863 година, добитник на Нобеловата награда за мир во 1901 година.
1918.- Словачка прогласи одвојување од Унгарија и се обедини со Чешка за да ја формира Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија во Првата светска војна.
1918.- Со капитулацијата на Турција, која во 1914 година влезе во Првата светска војна на страната на централните сили, Отоманската империја престана да постои.
1922.- Два дена по „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини (Мусолини) ја формирал првата фашистичка влада во Италија.
1938.- Милиони Американци паднале во паника додека слушале радио драма на радиото CBS заснована на романот на Херберт Џорџ Велс „Војната на световите“ од Орсон Велс, мислејќи дека тоа е вистински напад на Марс на Земјата.
1973.- Босфорскиот мост што ги поврзува Европа и Азија бил пуштен во сообраќај.
1974.- Со нокаутирањето на Џорџ Форман, Мухамед Али триумфално се врати во боксот на 32-годишна возраст.
1975 – Принцот Хуан Карлос (Хуан Карлос) го презеде раководството на Шпанија од тешко болниот диктатор Франциско Франко (Франциско Франко).
1975.- Во близина на Прага се урна авион DC-9 на југословенската компанија „Инекс-Адриа“, при што загинаа 75 патници, чехословачки туристи кои се враќаа од одмор на Јадранот.
1990.- Кина ги објави резултатите од пописот, според кои нејзиното население броело една милијарда и 13 милиони луѓе.
1995.- Со минимално мнозинство од 50,6 отсто, жителите на Квебек на референдум гласаа против независноста на таа канадска провинција.
1998.- Врз основа на договорот меѓу претставниците на југословенската армија и НАТО потпишан на 15 октомври, авионите на НАТО ја започнаа мисијата за следење на воздушниот простор на Косово наречена „Орловско око“.
2000.- Судија на Врховниот суд на Шпанија, неговиот телохранител и возачот загинаа, а 35 други беа повредени во експлозија на автомобил-бомба во Мадрид, осомничени дека се членови на баскиското сепаратистичко движење ЕТА.
2001 – Лондонскиот клуб на доверители го намали долгот на СР Југославија за 600 милиони долари – од 2,8 на 2,2 милијарди.
2003 – На донаторската конференција во Хаг беа собрани 15,7 милиони евра за формирање и работа на судот за воени злосторства во Сараево.
2003.- Врховниот суд во Рим го ослободи поранешниот италијански премиер Џулио Андреоти, претходно осуден на 24 години затвор за соучество во толпата убиство на новинарката Кармине Пикорели во 1979 година.
2006.- Поранешниот чилеански диктатор Аугусто Пиноче е ставен во домашен притвор поради тортура, убиства и киднапирања за време на неговото 17-годишно владеење. Пиноче почина на 10 декември 2006 година во болница во Сантијаго. За време на неговата диктатура, се проценува дека околу 3.000 луѓе биле убиени во политички немири и прогонства, додека околу 28.000 биле подложени на различни форми на тортура.
2008.- Почина сликарот и карикатурист Исмет-Ицо Вољевица, автор на стрипот цртан филм Грга во загрепскиот Вечерњи лист.
2011.- Во вториот круг од претседателските избори во Бугарија, избран е Росен Плевнелиев, кандидат на бугарскиот премиер Бојко Борисов.
2012 – Ураганот Сенди, кој го погоди источниот брег на САД, уби 39 луѓе, а милиони жители остави без струја и јавен превоз.
2017 – Концентрациите на јаглерод диоксид во атмосферата, што предизвикува глобално затоплување, поставија рекорд во 2016 година, објави Светската метеоролошка организација.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
-
Кичево8 часаКичевски „ЈКП Комуналец“ ги засука ракавите за почисто и поубаво Кичево во пресрет на новогодишните празници
-
Кичево1 денОВР Кичево поднесе кривична за лице од скопско, најдена банкарска картичка употребил за купување на производи
-
Хороскоп2 денаХороскоп за четврток (27 ноември)
-
Временска прогноза2 денаПопоски: Врнежите од дожд не престануваат, особено внимание во недела, каде можни се врнежи од снег и на превоите до 1000 нмв.
-
Хороскоп24 часаХороскоп за петок (28 ноември)
-
Lifestyle1 ден„Travelers Cycling Macedonia“ – Кичево ја лансира првата андроид мобилна апликација за велосипедизам во Македонија
-
Македонија1 денБензините остануваат исто, додека Дизелот од ноќеска со нова намалена цена за литар
-
Македонија2 денаАМСМ: На патниот правец Отешево – Сирхан, поради одрон на патот, сообраќајот се одвива по една сообраќајна лента
