На денешен ден
30 октомври – На денешен ден
1735.- Роден е американскиот државник Џон Адамс (Џон), еден од најистакнатите борци за американската независност, прв потпретседател (1789-97) и втор претседател на САД (1797-1801). Учествувал во изготвувањето на Декларацијата за независност во 1776 година. Неговиот син Џон Квинси Адамс бил шестиот претседател на САД во 1825 година.
1751.- Роден е Ричард Бринли Шеридан, заедно со Голдсмит, најважниот англиски драмски писател во 18 век. Како член на британскиот парламент од 1780 до 1812 година, тој стана познат како брилијантен оратор („Школата за озборувања“, „Ривалите“, „Критичарот“).
1762.- Роден е францускиот писател Андре де Шение (Шениер), кој во своето дело ги усогласил старите поетски форми со нов сензибилитет, па историчарите на литературата обично го претставуваат како последен поет на класицизмот и прв романтичар. Поздравувајќи ја Француската револуција, Шениер силно се спротивставил на јакобинската диктатура, поради што бил погубен на гилотина во 1794 година („Хермес“, „Америка“, „Јамби“).
1817 – Симон Боливар ја основа првата независна влада на Венецуела.
1830.- Умре црногорскиот епископ Петар I Петровиќ Његош, кој по доаѓањето на власт во 1782 година придонесе за развојот на црногорската државност. Првиот закон го донел во 1796 година (Кодексот на Петар I) и основал централно судско тело (Кулук) во 1803 година. .
1864.- Потпишан е Виенскиот мир со кој Данска беше принудена да и ги отстапи на Прусија провинциите Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург.
1869.- Со изведбата на алегориската слика на Ѓорѓе Милетиќ „Посмртна слава на принцот Михаило“, во Белград е отворена новата зграда на Народниот театар, изградена по проектот на Александар Бугарски.
1905.- За време на првата (февруарска) руска револуција, рускиот император Николај II Александрович Романов понуди пошироко право на глас, избран парламент (Дума) со законодавна моќ и гаранција за граѓанските слободи со „Октомврискиот манифест“.
1910.- Умрел швајцарскиот филантроп Жан-Анри Динан, творец на идејата на Црвениот крст и еден од основачите на Меѓународниот комитет на Црвениот крст во 1863 година, добитник на Нобеловата награда за мир во 1901 година.
1918.- Словачка прогласи одвојување од Унгарија и се обедини со Чешка за да ја формира Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија во Првата светска војна.
1918.- Со капитулацијата на Турција, која во 1914 година влезе во Првата светска војна на страната на централните сили, Отоманската империја престана да постои.
1922.- Два дена по „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини (Мусолини) ја формирал првата фашистичка влада во Италија.
1938.- Милиони Американци паднале во паника додека слушале радио драма на радиото CBS заснована на романот на Херберт Џорџ Велс „Војната на световите“ од Орсон Велс, мислејќи дека тоа е вистински напад на Марс на Земјата.
1973.- Босфорскиот мост што ги поврзува Европа и Азија бил пуштен во сообраќај.
1974.- Со нокаутирањето на Џорџ Форман, Мухамед Али триумфално се врати во боксот на 32-годишна возраст.
1975 – Принцот Хуан Карлос (Хуан Карлос) го презеде раководството на Шпанија од тешко болниот диктатор Франциско Франко (Франциско Франко).
1975.- Во близина на Прага се урна авион DC-9 на југословенската компанија „Инекс-Адриа“, при што загинаа 75 патници, чехословачки туристи кои се враќаа од одмор на Јадранот.
1990.- Кина ги објави резултатите од пописот, според кои нејзиното население броело една милијарда и 13 милиони луѓе.
1995.- Со минимално мнозинство од 50,6 отсто, жителите на Квебек на референдум гласаа против независноста на таа канадска провинција.
1998.- Врз основа на договорот меѓу претставниците на југословенската армија и НАТО потпишан на 15 октомври, авионите на НАТО ја започнаа мисијата за следење на воздушниот простор на Косово наречена „Орловско око“.
2000.- Судија на Врховниот суд на Шпанија, неговиот телохранител и возачот загинаа, а 35 други беа повредени во експлозија на автомобил-бомба во Мадрид, осомничени дека се членови на баскиското сепаратистичко движење ЕТА.
2001 – Лондонскиот клуб на доверители го намали долгот на СР Југославија за 600 милиони долари – од 2,8 на 2,2 милијарди.
2003 – На донаторската конференција во Хаг беа собрани 15,7 милиони евра за формирање и работа на судот за воени злосторства во Сараево.
2003.- Врховниот суд во Рим го ослободи поранешниот италијански премиер Џулио Андреоти, претходно осуден на 24 години затвор за соучество во толпата убиство на новинарката Кармине Пикорели во 1979 година.
2006.- Поранешниот чилеански диктатор Аугусто Пиноче е ставен во домашен притвор поради тортура, убиства и киднапирања за време на неговото 17-годишно владеење. Пиноче почина на 10 декември 2006 година во болница во Сантијаго. За време на неговата диктатура, се проценува дека околу 3.000 луѓе биле убиени во политички немири и прогонства, додека околу 28.000 биле подложени на различни форми на тортура.
2008.- Почина сликарот и карикатурист Исмет-Ицо Вољевица, автор на стрипот цртан филм Грга во загрепскиот Вечерњи лист.
2011.- Во вториот круг од претседателските избори во Бугарија, избран е Росен Плевнелиев, кандидат на бугарскиот премиер Бојко Борисов.
2012 – Ураганот Сенди, кој го погоди источниот брег на САД, уби 39 луѓе, а милиони жители остави без струја и јавен превоз.
2017 – Концентрациите на јаглерод диоксид во атмосферата, што предизвикува глобално затоплување, поставија рекорд во 2016 година, објави Светската метеоролошка организација.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Магазин2 денаПорака од возач на Брза Помош, почит за сите возачи, наши спасители!
-
Кичево1 денЦУК со известување за изминатото деноноќие, во Кичево побарана била општинска интервенција во делот на ул. „Прилепска“
-
Хороскоп2 денаХороскоп за четврток (20 ноември)
-
Хороскоп23 часаХороскоп за петок (21 ноември)
-
Без категорија21 часЖолта предупредувачка фаза поради најавените обилни врнежи од дожд и силниот ветер, локално процесите ќе бидат во форма на невреме
-
Македонија1 денДржавниот пазарен инспекторат изврши инспекциски надзори во пет градови, затекнати биле низа неправилности кај 16 правни субјекти кои продавале тутунски производи
-
На денешен ден2 денаСветот на денешен ден (20 ноември)
-
Култура21 часДенес се празнува Св.Архангел Михаил, домаќини нека Ви е на помош празникот на војводата на сите ангели!
