Следете не

На денешен ден

30 септември – На денешен ден

Објавено пред

на

1399.- Основачот на англиската династија Ланкастер, Хенри Болингброук (Хенри Болингброук) стана крал Хенри IV, ден по абдикацијата на Ричард II (Ричард), првиот монарх во историјата на Англија кој го напуштил тронот.

1846.- Американскиот стоматолог Вилијам Мортон (Вилијам) бил првиот што употребил анестезија (етер) за време на вадење заб.

1876.- Роден е српскиот писател, театарски критичар и дипломат Милан Ракиќ. Поетот на модерниот сензибилитет во совршенство ја следеше формата на францускиот парнасиец и симболист. Бил член на Српската кралска академија и претседател на српскиот ПЕН клуб („Јефимија“, „Долап“, „Симонида“, „Напуштена црква“, „Орхидеја“, „Љубавна песма“, „На Газиместан“).

1882.- Роден е германскиот физичар Ханс Вилхелм Гајгер (Вилхелм Гајгер), кој во 1928 година измислил уред за откривање и броење наелектризирани честички и гама зраци (мерење на радиоактивност), познат како „Гајгеровиот бројач“.

1891.- Во егзил во Брисел, се самоуби францускиот генерал Жорж Ернест Буланже (Жорж, Буланже), водач на реакционерното антипарламентарно движење „Булангисти“ кои се заканија дека ќе ја соборат Третата република.

1912.- Србија и Бугарија објавија мобилизација за војна против Турција. Првата балканска војна, од октомври 1912 до мај 1913 година, во која Грција и Црна Гора се бореле против Турција, завршила со ослободување на балканските народи од турската власт.

1941.- Започна првата германска офанзива на Москва во една од најголемите битки во Втората светска војна, која заврши во јануари 1942 година со пораз на Германците.

1949.- Завршен е Берлинскиот „воздушен мост“ воспоставен по советската блокада на Западен Берлин на крајот на јуни 1948 година, при што американски и британски авиони извршиле 277.264 летови и испорачани 2.323.738 тони храна.

1955.- Американскиот актер Џејмс Дин, симбол на проблематичната и бунтовничка младост по Втората светска војна, загина во сообраќајна несреќа на 24-годишна возраст. Иако сними само три филма „Исток од рајот“, „Бунтовник без причина“ и „Џинот“, тој стана култна личност на тогашната младина.

1962.- Белите расисти предизвикаа немири во Оксфорд во американската сојузна држава Мисисипи, кога врз основа на одлука на федералниот суд, црнецот Џејмс Мередит беше запишан на Универзитетот во Мисисипи, на кој дотогаш присуствуваа само белци.

1965.- Припадниците на индонезиското „Движење 30 септември“ киднапирале шест генерали и се обиделе да извршат државен удар. Генералите беа пронајдени мртви на 3 октомври, а генералот Сухарто дојде на власт со контра-пуч. Се верува дека во репресалиите против комунистите и нивните симпатизери, кои следеле, биле убиени околу половина милион луѓе.

1966.- Поранешниот британски протекторат во Африка, Бекуаналенд, стекна независност како Република Боцвана. Сереце Кама стана првиот претседател.

1966.- Германските воени злосторници Алберт Шпер (Шпеер) и Балдур фон Ширах (фон Ширах) беа ослободени од затворот Шпандау каде што одлежаа 20 години затвор. Во затворот кој бил изграден за 600 жители останал само еден – Рудолф Хес (Хес).

1970.- Ричард Никсон пристигна во Белград, прва посета на американски претседател на СФРЈ.

1980.- Во симболично потсетување на библиските времиња, Израел ја воведе валутата шекел, која ја замени фунтата.

1985.- Умре американскиот сеизмолог Чарлс Рихтер, по кого беше именувана скалата за мерење на јачината на земјотресите.

1988.- Во СССР, петмина високи функционери беа пензионирани, меѓу кои и претседателот на Президиумот на Врховниот совет, Андреј Громико.

1990.- СССР ги нормализираше дипломатските односи со Израел, прекинати за време на израелско-арапската шестдневна војна во 1967 година и воспостави целосни дипломатски односи со Јужна Кореја.

1991.- Претседателот Жан Бертран Аристид беше соборен со воен удар на Хаити.

1992.- Под покровителство и во присуство на копретседателите на Меѓународната конференција за Југославија, претседателите на СРЈ и на Хрватска, Добрица Ќосиќ и Фрањо Туѓман, потпишаа заедничка декларација во која се обврзаа на прекин на непријателствата и решавањето на спорните прашања преку преговори.

1992 – Банката на Москва дистрибуираше ваучери за приватизација како дел од економските реформи на владата кои требаше да претворат милиони Руси во капиталисти.

1993.- Серија силни земјотреси во југозападна Индија уништија 36 села и загинаа најмалку 22.000 луѓе.

1999.- Еден од најголемите германски писатели на 20 век Гинтер Грас ја доби Нобеловата награда за литература. Во август 2006 година, Грас откри дека како 17-годишник бил член на озлогласената нацистичка единица „Вафен-СС“. Ова откритие на писателот на „Лајмениот тапан“ ја шокираше јавноста и предизвика жестоки критики од писатели, историчари и политичари во Европа.

2000 – Со целосна поддршка за Демократската опозиција на Србија и новоизбраниот претседател на СР Југославија, Воислав Коштуница, светската демократска јавност нестрпливо го очекуваше расплетот на постизборната криза во Југославија. Русија го предупреди поразениот Слободан Милошевиќ да не употребува сила за да остане на власт.

2002.- Петнаесет министри за надворешни работи на Европската унија гласаа да им се дозволи на земјите-членки да потпишат поединечни договори со САД со кои се ослободуваат американските војници и офицери од гонење од страна на Меѓународниот кривичен суд во Хаг.

2005 – Данскиот весник Jiland-Posten објави карикатури на Мухамед, што предизвика протести во муслиманските земји кои ги сметаа за богохулни и исламофобични.

2006.- Во авионската несреќа на бразилската компанија Гол, кога авионот на релација Манаус-Бразил се урна во државата Мато Гросо во многу непристапна област, загинаа 155 патници и членови на екипажот.

2007.- На вонредните парламентарни избори во Украина најмногу гласови освои партијата на прорускиот премиер Виктор Јанукович, втора е „портокаловата хероина“ Јулија Тимошенко, а трета коалицијата на украинскиот претседател Виктор Јушченко.

2009.- Во земјотресот со јачина од 7,9 степени според Рихтеровата скала што го погоди островот Суматра загинаа 1.115 луѓе, а 1.214 беа тешко повредени.

2014 – Авганистан потпиша безбедносен договор со САД кој ќе и овозможи на американската војска да остане во земјата до 2015 година.

2015 – Градот Париз, на чии улици се фрлаат 350 тони цигари секоја година, воведе казна од 68 евра за пушачите кои ги гаснат цигарите на улиците.

2018 – Пропадна референдумот за промена на името на Македонија, бидејќи не гласаа повеќе од половина од вкупниот број гласачи. На референдумот во Македонија за Договорот со Грција гласале 36,91 отсто од вкупниот број запишани избирачи, од кои „за“ се изјасниле 91,46 отсто.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.

1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.

1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.

1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.

Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.

1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.

1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.

1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.

2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.

2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.

Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.

1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.

Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.

2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Античко и средновековно време

  • 604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.

  • 735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.

  • 1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.


🕌 Историја на Азија

  • 1659 г.Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.


👑 Европска политика и култура

  • 1805 г.Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.

  • 1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.

  • 1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.

  • 1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.

  • 1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.

  • 1896 г.Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.


⚔️ 20 век – војни и политики

  • 1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.

  • 1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.

  • 1955 г.Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.

  • 1966 г.Британска Гвајана станала независна држава.

  • 1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.

  • 1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.

  • 1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.

  • 1991 г.Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.

  • 1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.

  • 1997 г.Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.

  • 1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.

  • 2001 г.Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.

  • 2002 г.Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.

  • 2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.

  • 2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.

  • 2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.

  • 2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.

  • 2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.

  • 2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.

  • 2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.

  • 2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.

  • 2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (24 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🪐 Наука и технологија

  • 1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.

  • 1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.

  • 1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.

  • 1844Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“


⚔️ Историски и политички настани

  • 1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.

  • 1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.

  • 1993Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.

  • 2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.


👑 Личности

  • 1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.

  • 1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.

  • 1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.

  • 2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.


🧱 Културни и социјални настани

  • 1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.

  • 1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.

  • 1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп15 часа

Хороскоп за сабота (7 јуни)

ОВЕН Можно е во текот на денешниот ден да успеете да склопите нови деловни контакти кои ќе ви значат многу...

Култура16 часа

(ВИДЕО) Краток фрагмент на отец Партениј за „Македонија и Патриотизмот“ од новиот филм посветен на неговиот триесет годишен монашки пат

Фрагмент од изјавата за Македонија и за Патриотизмот, составен дел од новиот филм со наслов „Подвижник“ на г-дин Илија Каров,...

Спорт19 часа

Младиот шпанец Карлос Алкараз обезбеди место во финалето на Ролан Гарос

Шпанскиот тенисер Карлос Алкараз, кој е втор на АТП ранг-листата, денеска обезбеди место во финалето на Ролан Гарос, откако неговиот...

Скопје23 часа

МВР го расчисти вчерашното убиство во обид во скопско, одредена мерка притвор

На 06.06.2025 година во 01.00 часот Р.К. (55) од село Студеничани, скопско,  пријавил дека претходниот ден околу 20.00 часот во...

Технологија1 ден

„Google Photos“ прославува 10 години со нови можности засновани на вештачка интелигенција

По повод десетгодишнината на Google Photos, компанијата претстави значајни подобрувања во уредувањето на фотографии, ставајќи акцент на употребата на вештачка...

Спорт1 ден

Македонија има потенцијал кој претходно го докажала. Милевски верува дека вечер играчите ќе го дадат својот максимум!

Македонската фудбалска репрезентација вечерва ќе се сретне со Белгија во третото квалификациско коло за Светското првенство. Пред натпреварот што ќе...

Кичево1 ден

Кичевското архиерејско намесништво истакна соопштение по повод „Духовденска задушница“

Кичевското архиерејско намесништво ги известува своите верни чеда дека на ден 06.06.2025 година (петок) во 14⁰⁰ часот, во градскиот храм...

Македонија1 ден

СВР Охрид: Армијата на Република Македонија ќе реализира тактичко-технички активности

Во периодот од 09 до 11 јуни 2025 година, од 10 до 16 часот, на плажата „Бафало бич“ во близина...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за петок (6 јуни)

ОВЕН Можно е денес да бидете под голем притисок и да не ви биде лесно сите задачи да ги извршите...

Кичево2 дена

(ФОТО) ТППЕ Кичево: Се гаси дива депонија зад „Стара централа“

Дива депонија уште беснее во Кичево, во близина на местото викано „Стара централа“, односно непосредно до кичевското село Србјани. Четворица...

НАЈЧИТАНИ