На денешен ден
4 јануари – На денешен ден

1717.- Англија, Франција и Холандија формираа Тројна алијанса за да се спротивстават на амбициите на Шпанија во јужна Европа.
1785.- Роден е германскиот писател Јакоб Грим (Грим), основоположник на современите германистика. Со својот брат Вилхелм собирал и објавувал познати приказни и бајки за деца. Почнал да работи на големиот „Германски речник“ (1852). Преведувал српски народни песни собрани од Вук Стефановиќ Караџиќ.
1797.- Францускиот генерал Наполеон Бонапарта (Бонапарта) ги поразил Австријците кај Риволи во Италија.
1809.- Роден е францускиот учител Луј Брај, кој во 1829 година го измислил системот за пишување за слепите (брајово писмо).
1842.- Во салата на Театарот на Ѓумрук, воениот бенд-мајстор Јосиф Шлезингер, водач на бендот на принцот Милош Обреновиќ, го организирал првиот јавен музички концерт во Белград.
1890.- Роден е српскиот политичар, сликар и новинар Моша Пијаде, член на Комунистичката партија од 1920 година и висок државен и партиски функционер по Втората светска војна. Во ноември 1943 година ја организирал Телеграфската агенција на Нова Југославија (Танјуг) во Јајце, а по војната бил претседател на Собранието на ФНР на Југославија.
1892.- Роден е српскиот писател и литературен критичар Милан Богдановиќ. Бил уредник на „Српски књижевни гласник“, на списанието „Данас“ (со Крлежа) и на „Књижевних новина“, директор на театрите во Нови Сад и во Белград, член на Српската академија на науките. Целокупните негови дела се објавени во повеќетомната книга „Старо и ново“.
1932.- Владата на Индија го прогласи за незаконски Индискиот национален конгрес и го уапси водачот Махатма Ганди, што предизвика бран штрајкови во земјата.
1944.- Во Втората светска војна, сојузничките сили започнале со напад на германските позиции на Монте Касино, долж највисокиот дел на Апенинскиот Полуостров. Во жестоките борби биле уништени градот Касино и најстариот бенедиктински манастир, кој бил изграден во 529 година од основачот на тој ред, свети Бенедикт Нурсијски.
1948 – Велика Британија ја призна Бурма како независна република со првиот премиер Такин Ну (Такин).
1951.- Севернокорејските и кинеските трупи го окупираа Сеул во Корејската војна.
1958.- Советскиот „Спутник I“, првиот вештачки сателит лансиран во октомври 1957 година, се распадна и падна на Земјата.
1960 – Францускиот писател Албер Ками (Албер Ками), добитник на Нобеловата награда за литература во 1957 година, загина во сообраќајна несреќа. човек“, се заснова на идејата за апсурдноста на човечката судбина.
1965.- Умре англискиот писател со американско потекло Томас Стернс Елиот (Томас Стернс), еден од најпознатите европски поети на 20 век, добитник на многу награди, меѓу кои и Нобеловата во 1948 година и Гете во 1954 година. носител на 16 почесни докторати. („Собрани песни“, „Собрани есеи“, поетски драми „Убиство во катедралата“, „Семејна средба“, „Коктел“).
1967.- Умре англискиот возач на брзи автомобили и чамци Доналд Малколм Кембел (Малколм Кембел). Тој го постави светскиот рекорд за возење автомобил со 648,7 километри на час во 1964 година. Загина возејќи го млазниот брод „Bluebird“ на езерото Конистон.
1973.- Ограбен е Музејот на уметност во Монтреал. Беа земени слики вредни два милиони долари, вклучително и една од Рембрант проценета на еден милион долари.
1993.- Босанските Срби и муслиманите го отфрлија мировниот план на Венс-Овен за Босна на конференција во Женева. Преговорите беа прекинати, а војната во Босна продолжи со уште поголема жестокост.
1994.- По 500 години, името на градот Фоча во Босна е сменето во Србија, со одлука на Собранието на Република Српска.
1995.- Домашната и меѓународната јавност остро протестираа поради преземањето на весникот „Борба“ од државата и притисокот на власта врз другите независни медиуми. Тој независен белградски дневен весник беше приватизиран во раните 1990-ти за време на реформската влада на Анте Марковиќ во поранешна СФР Југославија.
1998.- Израелскиот министер за надворешни работи Дејвид Леви поднесе оставка, велејќи дека повеќе не сака да биде единствениот што ќе се занимава со мирот и социјалните проблеми во земјата.
2004.- Авганистан усвои нов Устав, со кој се создаде можност за одржување на првите слободни избори по речиси 25 години војна во таа земја.
2007.- Либералдемократката Ненси Пелоси е избрана за претседател на американскиот Конгрес и таа е првата жена претседател на највисокото законодавно тело на САД во повеќе од 200 години од неговата историја.
2007.- Давал Патрик положи заклетва како прв црн гувернер на американската држава Масачусетс и втор во историјата на САД.
2009.- Почина Иван Губијан, хрватски спортист, фрлач на чекани, првиот југословенски олимписки медалист (сребрен) на Игрите во Лондон во 1948 година.
2010 – Бурџ Калифа, највисоката зграда во светот (828 метри), отворена во Дубаи.
2020 – Повеќе од 60 луѓе загинаа во лизгање на земјиштето и поплавите предизвикани од неколкудневните врнежи во главниот град на Индонезија, Џакарта и неговата околина.
2021 година – Fiat Chrysler објави спојување со францускиот Peugeot, создавајќи ја четвртата по големина автомобилска компанија во светот под името Stelantis.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (29 август)

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.
1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.
1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.
1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.
1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.
1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.
1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.
1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.
1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.
1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.
1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.
1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.
1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.
1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.
1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.
1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.
1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.
1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.
1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.
1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.
1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.
1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.
2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.
2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.
2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.
2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.
2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.
2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.
2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.
-
Кичево55 минути
Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за сабота (6 септември)
-
Хороскоп18 часа
Хороскоп за недела (7 септември)
-
Кичево7 часа
Започнува „Наше театарче“ на „Intellect Education“ место каде најмилите ќе го развијат својот талент, ќе ја откријат својата креативност и ќе блеснат на сцената!