Следете не

На денешен ден

4 мај – На денешен ден

Објавено пред

на

1493.- Папата Александар VI издаде едикт за поделба на Новиот свет меѓу Шпанија и Португалија, според кој сите новооткриени земји западно од Азорите треба да и припаднат на Шпанија.

1780 – Во Епсом, Англија, се одржаа првите коњички трки.

1825.- Роден е англискиот биолог и филозоф Томас Хенри Хаксли, поборник на теоријата за еволуција на Чарлс Дарвин, автор на Местото на човекот во природата, еволуцијата и етиката, науката и културата и Прирачникот за компаративна анатомија на ‘рбетниците“.

1827.- Роден е англискиот истражувач Џон Ханинг Спек, првиот Европеец кој го видел езерото Викторија во август 1858 година и тврди дека е изворот на Нил.

1869.- Умре писателот и политичар Јован Хаџиќ (псевдоним Милош Светич), првиот претседател на Матица Српска, познат како противник на јазичните и правописните реформи на Вук Караџиќ.

1885.- Умре кнезот Александар Караѓорѓевиќ, син на водачот на Првото српско востание Караѓорѓе. За време на неговото владеење 1842-1858 година. започнаа државните реформи и нејзината модернизација. На Андрејскиот собор во 1858 година бил соборен од власт, а на престолот се вратил кнезот Милош Обреновиќ.

1903.- Во битка со Турците е убиен водачот на Македонското национално револуционерно движење Гоце Делчев.

1919.- Кинеските студенти започнаа демонстрации против одлуката на Мировната конференција во Версај да и ги предаде на Јапонија германските поседи во провинцијата Шандонг. Демонстрациите наречени „Движење 4-ти мај“ прераснаа во национално движење, мобилизирајќи над 10 милиони луѓе.

1928.- Роден е египетскиот државник Хосни Мубарак, претседател на Египет од 1981 година, по убиството на Анвар ел Садат.

1929.- Родена е американската актерка Одри Хепберн, амбасадор на добра волја на УНИЦЕФ. Добитничка е на Оскар за филмот „Одмор во Рим“ („Појадок кај Тифани“, „Сабрина“, „Војна и мир“, „Љубов во попладневните часови“, „Драга моја дама“).

1938 – Даглас Хајд стана првиот претседател на Ирска според новиот устав со кој се прогласи независност.

1970.- Националната гарда на САД уби четворица и рани 11 студенти од Универзитетот Кент во Охајо, кои демонстрираа против Виетнамската војна.

1979.- Претседателката на Конзервативната партија Маргарет Тачер стана првата жена премиер во британската историја, откако ги победи Лабуристите на парламентарните избори.

1980.- Умре претседателот на СФР Југославија, Јосип Броз Тито, водач на југословенските партизани во Втората светска војна и водач на Комунистичката партија на Југославија. Тој ја извади земјата од советскиот блок, го иницираше нејзиниот сеопфатен развој и беше лидер на Движењето на неврзаните.

1990.- Хрватската демократска заедница на Фрањо Туѓман убедливо победи на првите повеќепартиски избори по Втората светска војна во Хрватска.

1994.- Израел и ПЛО потпишаа договор за започнување со спроведување на ограничената палестинска автономија во Газа и Ерихон.

1994.- Со емитувањето на првиот информативен сервис, започна со работа белградската независна новинска агенција Бета.

1996.- Конзервативниот лидер Хозе Марија Аснар стана премиер на Шпанија, ставајќи крај на 13-годишното социјалистичко владеење.

2001.- САД беа исфрлени од Комисијата за човекови права на ОН, што беше прва ваква одлука во историјата на меѓународната организација.

2003.- Умре Сесто Брускантини, италијански соло оперски пејач.

2004.- 1.060-дневната влада на италијанскиот премиер Силвио Берлускони стана најдолготрајната италијанска влада од Втората светска војна.

2005 – На аукциската куќа Кристи, скулптурата на Константин Бранкуси „Птица во вселената“ е продадена за 27.450.000 долари, што е рекордна цена за една скулптура.

2009.- Рикардо Мартинели, мултимилионер, сопственик на најголемиот синџир супермаркети во Панама, победи на претседателските избори во таа централноамериканска земја.

2014 – Новинската агенција Бета одбележа две децении работа. Бета е основана од група од осум белградски новинари во 1992 година. Бета Прес е една од водечките медиумски куќи во Србија и регионот. Во него се вклучени новинската агенција Бета, радиото Сто плус во Нови Пазар и Бета медиа центарот.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Кичево2 часа

Во понеделник ЕВН КЕЦ Кичево ќе работи на терен, времено без електрична енергија ќе биде кичевското село Другово

Како што информираат од ЕВН, поради зафати на електродистрибутивната мрежа на 28.07 – понеделник, „ЕВН КЕЦ Кичево“ ќе работи на терен,...

Македонија2 часа

Утре на градскиот плоштад во Охрид, македонската Полиција ќе се реализира националната кампања „До вас, за вас“, како форма за приближување на полицијата до граѓаните

Утре (26.07.2025 година) во Охрид ќе биде реализирана националната кампања „До вас, за вас“ која има превентивен карактер и претставува...

Lifestyle8 часа

Дали премногу често имате столица? Еве што значи тоа за вашето здравје

Сè е индивидуално, велат експертите, а следниве фактори можат да влијаат на фреквенцијата на празнење на цревата. Честото одење во...

Lifestyle8 часа

Клуч за контрола на шеќерот во крвта: Три знаци дека не внесувате доволно растителни влакна

Препорачан дневен внес на растителни влакна: Жените треба да внесуваат околу 25 грама дневно Мажите околу 38 грама дневно Според...

Хороскоп18 часа

Хороскоп за петок (25 јули)

ОВЕН Ќе се почувствувате благодарни што ќе успеете да му помогнете некому во некој голем проблем. Оваа личност можа да...

Lifestyle1 ден

Поради една грешка, клима уредот троши трипати повеќе електрична енергија

Како правилно да се разладите без да ја зголемите сметката? Најголемата заблуда – вклучување само повременоМногумина мислат дека заштедуваат струја...

Lifestyle1 ден

Избркајте ги мувите со лимон: Природен трик што навистина делува

Досадните муви се вистинска напаст секое лето. Наместо да трошите пари на агресивни хемикалии и спрејови што мирисаат лошо и...

Магазин1 ден

Google го менува начинот на пребарување: пристигнуваат Gemini 2.5 Pro и Deep Search

Google воведува сериозни подобрувања во својот пребарувач преку вештачка интелигенција. Двата нови адути – Gemini 2.5 Pro и Deep Search...

Македонија1 ден

Исклучен од сообраќај тетовчанец, управувал автомобил под дејство на алкохол

На 24.07.2025 во 01.15 часот, полициски службеници од Полициската станица за безбедност на патниот сообраќај Тетово го лишиле од слобода...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за четврток (24 јули)

ОВЕН Можеби имате трема пред новиот деловен почеток и потребно ви е некое време да се опуштите. Поволен ден за...

НАЈЧИТАНИ