На денешен ден
На денешен ден – 4 октомври

1209.- Германскиот крал Ото IV (Ото) е крунисан за римско-германски император. Во текот на следните три години тој ги нападнал Тоскана, Сицилија и јужна Италија, поради што папата Инокентиј III го екскомуницирал.
1582.- Четврти октомври е означен како последен ден од јулијанскиот календар во папските држави, Шпанија и Португалија. Грегоријанскиот календар стапил на сила следниот ден на 15 октомври, а набрзо бил усвоен од речиси сите католички земји. Кралството Срби, Хрвати и Словенци го прифати тој календар за територијата на Србија, Црна Гора и Македонија на 19, односно 31 јануари.
1669.- Починал холандскиот сликар Харменс ван Ријн Рембрант (Харменс ван Ријн Рембрант), еден од најголемите мајстори во историјата на сликарството. Направил околу 650 слики во масло, околу 300 гравури и околу 2.500 цртежи, вклучувајќи ремек-дела од светското наследство како „Ноќна стража“, „Изгубениот син“, „Лекција по анатомија на доктор Тулп“.
1830.- Белгија стана независна земја, отцепувајќи се од Обединетото Кралство Холандија, основано на Конгресот во Виена во 1815 година.
1853.- Турција, со поддршка на Велика Британија и Франција, објави војна на Русија, откако Русија одби да се повлече од дунавските кнежевства Влашка и Молдавија, кои ги окупираше со цел, како што образложи, да ги заштити православните поданици на територијата на Отоманската империја.
1865.- Прускиот канцелар Ото фон Бизмарк и францускиот император Наполеон III постигнале договор во Бијариц дека Прусија ќе го преземе врховното раководство во Германија. Пет години подоцна, избувнала француско-пруската војна во која Наполеон III бил заробен, а на 4 октомври 1870 година, републиката била повторно воспоставена во Франција.
1878.- Првиот кинески амбасадор во САД, Чен Лан Пин, му ги предаде акредитивните писма на американскиот претседател Радерфорд Хејс.
1892.- Роден е австрискиот државник Енгелберт Долфус (Долфус), канцелар од 1932 до 1934 година, кој се спротивстави на припојувањето на Австрија кон нацистичка Германија. Поради упорниот отпор кон намерата на Хитлер, австриските нацисти го убиле во Виена во јули 1934 година.
1918.- Борис III станал цар на Бугарија, откако неговиот татко Фердинанд I абдицирал. Во 1923 година воспоставил диктатура во земјата, а во Втората светска војна бил сојузник на нацистичка Германија.
1944.- Распуштен е концентрациониот логор Бањица во Белград, основан од германските окупациони власти во јуни 1941 година.Според нецелосните податоци, низ тој логор поминале околу 100.000 затвореници, од кои околу 80.000 биле убиени.
1957.- СССР го лансираше првиот вештачки сателит „Спутник 1“ во орбитата околу Земјата, по што започна советско-американската конкуренција во освојувањето на вселената.
1965.- Папата Павле VI стана првиот папа што ги посети САД и им се обрати на нациите во светот од говорницата на ОН во Њујорк, повикувајќи ги да воспостават траен и праведен мир во светот.
1966.- Британската африканска колонија Басутоланд стекна независност под името Лесото.
1970.- Американската пејачка Џенис Џоплин, најпознатата бела блуз пејачка, почина од предозирање со дрога.
1974.- Американецот Дејвид Кунст (Дејвид) стана првиот човек што го обиколи светот пеш. На пат од 23.250 километри тргнал на 20 јуни 1970 година.
1977.- ОН ја прогласија Генералната декларација за заштита на животните, а 4 октомври беше прогласен за Светски ден за заштита на животните.
1992.- Владата на Мозамбик и бунтовниците потпишаа мировен договор, со кој заврши 16-годишната граѓанска војна во оваа африканска земја.
1993.- Рускиот претседател Борис Елцин употреби тенкови за да ја преземе зградата на парламентот каде што пратениците се забарикадираа, откако парламентот беше распуштен на 21 септември. Рускиот потпретседател Александар Руцкој и лидерите на парламентот им се предадоа на војниците лојални на Елцин по десетчасовниот тенковски напад во кој загинаа најмалку 300 луѓе.
1999.- Командантот на усташкиот логор во Јасеновац за време на Втората светска војна, Динко Шакиќ, во Загреб е осуден на 20 години затвор. Во тој, најголемиот концентрационен логор во Југославија, беа убиени неколку стотици илјади луѓе, главно Срби, Евреи и Роми, како и хрватски антифашисти.
2000.- Уставниот суд на Сојузна Република Југославија ги поништи претседателските избори одржани на 24 септември, на кои кандидатот на опозицијата Воислав Коштуница го победи кандидатот на левицата и поранешен претседател Слободан Милошевиќ. На покана на Демократската опозиција на Србија (ДОС) да се соберат на протест пред Сојузното собрание на 5 октомври, граѓани од цела Србија тргнаа кон Белград, пробивајќи ги полициските блокади.
2001.- Рускиот авион Тупољев-154 кој летал од Израел за Москва паднал во Црното Море откако бил погоден од проектил по грешка испукан од украинската армија за време на воена вежба. Загинаа 78 патници и членови на екипажот.
2004.- Умрела американската актерка Џенет Ли, позната по улогата во филмот на Хичкок „Психо“.
2005.- Турција ги започна преговорите со Европската унија, 42 години по барањето за членство во организацијата.
2010 – Британскиот д-р Роберт Едвардс (Едвардс) ја доби Нобеловата награда за медицина за неговиот придонес во лекувањето на неплодноста со вештачко оплодување.
2011.- Министрите за финансии на ЕУ усвоија регулатива врз основа на која можат да воведат санкции за земји кои се финансиски неодговорни.
2013 – Генерал Во Нгуен Диап, херој на Виетнамската војна против Франција и САД, еден од најголемите воени стратези во историјата, одговорен за поразот на француските колонијални сили во битката кај Диен Биен Фу во 1954 година и за освојувањето на Сајгон. под негова команда во 1975 година, беше одлучувачки за крајот на Виетнамската војна.
2014 – Со победата на изборите во Летонија, коалицијата на десниот центар доби уште еден мандат на власт.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (30 јули)
-
Македонија3 часа
МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули
-
Кичево1 ден
(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево
-
Скопје2 дена
Во Скопје посебен режим на сообраќај за утре и задутре
-
Lifestyle2 дена
Не е вода: Пијалокот што го хидрира телото најдобро
-
Хроника1 ден
МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро
-
Lifestyle2 дена
Внимавајте кога излегувате од ладна просторија на летното сонце: Еве зошто!
-
Lifestyle2 дена
Три начини на кои тестенините можат да ви помогнат да ослабете