На денешен ден
4 октомври – „На денешен ден“
1209.- Германскиот крал Ото IV (Ото) е крунисан за римско-германски император. Во текот на следните три години тој ги нападнал Тоскана, Сицилија и јужна Италија, поради што папата Инокентиј III го екскомуницирал.
1582.- Четврти октомври е означен како последен ден од јулијанскиот календар во папските држави, Шпанија и Португалија. Грегоријанскиот календар стапил на сила следниот ден на 15 октомври, а набрзо бил усвоен од речиси сите католички земји. Кралството Срби, Хрвати и Словенци го прифати тој календар за територијата на Србија, Црна Гора и Македонија на 19, односно 31 јануари.
1669.- Умре холандскиот сликар Харменс ван Ријн Рембрант (Харменс ван Ријн Рембрант), еден од најголемите мајстори во историјата на сликарството. Направил околу 650 слики во масло, околу 300 гравури и околу 2.500 цртежи, вклучувајќи ремек-дела од светското наследство како „Ноќна стража“, „Изгубениот син“, „Лекција по анатомија на доктор Тулп“.
1830.- Белгија стана независна земја, отцепувајќи се од Обединетото Кралство Холандија, основано на Конгресот во Виена во 1815 година.
1853.- Турција, со поддршка на Велика Британија и Франција, објави војна на Русија, откако Русија одби да се повлече од дунавските кнежевства Влашка и Молдавија, кои ги окупираше со цел, како што образложи, да ги заштити православните поданици на територијата. на Отоманската империја.
1865.- Прускиот канцелар Ото фон Бизмарк и францускиот император Наполеон III постигнале договор во Бијариц дека Прусија ќе го преземе врховното раководство во Германија. Пет години подоцна, избувнала француско-пруската војна во која Наполеон III бил заробен, а на 4 октомври 1870 година, републиката била повторно воспоставена во Франција.
1878.- Првиот кинески амбасадор во САД, Чен Лан Пин, му ги предаде акредитивните писма на американскиот претседател Радерфорд Хејс.
1892.- Роден е австрискиот државник Енгелберт Долфус (Долфус), канцелар од 1932 до 1934 година, кој се противел на припојувањето на Австрија кон нацистичка Германија. Поради упорниот отпор кон намерата на Хитлер, австриските нацисти го убиле во Виена во јули 1934 година.
1918.- Борис III станал цар на Бугарија, откако неговиот татко Фердинанд I абдицирал. Во 1923 година воспоставил диктатура во земјата, а во Втората светска војна бил сојузник на нацистичка Германија.
1944.- Распуштен е концентрациониот логор Бањица во Белград, основан од германските окупациони власти во јуни 1941 година.Според нецелосните податоци, низ тој логор поминале околу 100.000 затвореници, од кои околу 80.000 биле убиени.
1957.- СССР го лансираше првиот вештачки сателит „Спутник 1“ во орбитата околу Земјата, по што започна советско-американскиот натпревар во освојување на вселената.
1965.- Папата Павле VI стана првиот папа што ги посети САД и им се обрати на нациите во светот од говорницата на ОН во Њујорк, повикувајќи ги да воспостават траен и праведен мир во светот.
1966.- Британската африканска колонија Басутоланд стекна независност под името Лесото.
1970.- Американската пејачка Џенис Џоплин, најпознатата бела блуз пејачка, почина од предозирање со дрога.
1974.- Американецот Дејвид Кунст (Дејвид) стана првиот човек што го обиколи светот пеш. На пат од 23.250 километри тргнал на 20 јуни 1970 година.
1977.- ОН ја прогласија Генералната декларација за заштита на животните, а 4 октомври беше прогласен за Светски ден за заштита на животните.
1992.- Владата на Мозамбик и бунтовниците потпишаа мировен договор, со кој заврши 16-годишната граѓанска војна во оваа африканска земја.
1993.- Рускиот претседател Борис Елцин употреби тенкови за да ја преземе зградата на парламентот каде што пратениците се забарикадираа, откако парламентот беше распуштен на 21 септември. Рускиот потпретседател Александар Руцкој и лидерите на парламентот им се предадоа на војниците лојални на Елцин по десетчасовниот тенковски напад во кој загинаа најмалку 300 луѓе.
1999.- Командантот на усташкиот логор во Јасеновац за време на Втората светска војна, Динко Шакиќ, во Загреб е осуден на 20 години затвор. Во тој, најголемиот концентрационен логор во Југославија, беа убиени неколку стотици илјади луѓе, главно Срби, Евреи и Роми, како и хрватски антифашисти.
2000.- Уставниот суд на Сојузна Република Југославија ги поништи претседателските избори одржани на 24 септември, на кои кандидатот на опозицијата Воислав Коштуница го победи кандидатот на левицата и поранешен претседател Слободан Милошевиќ. На покана на Демократската опозиција на Србија (ДОС) да се соберат на протест пред Сојузното собрание на 5 октомври, граѓани од цела Србија тргнаа кон Белград, пробивајќи ги полициските блокади.
2001.- Рускиот авион Тупољев-154 кој летал од Израел за Москва паднал во Црното Море откако бил погоден од проектил по грешка испукан од украинската армија за време на воена вежба. Загинаа 78 патници и членови на екипажот.
2004.- Умрела американската актерка Џенет Ли (Џанет Ли), позната по улогата во филмот на Хичкок „Психо“.
2005.- Турција ги започна преговорите со Европската унија, 42 години по барањето за членство во организацијата.
2010 – Британскиот д-р Роберт Едвардс (Едвардс) ја доби Нобеловата награда за медицина за неговиот придонес во лекувањето на неплодноста со вештачко оплодување.
2011.- Министрите за финансии на ЕУ усвоија регулатива врз основа на која можат да воведат санкции за финансиски неодговорните земји.
2013 – Умре генералот Во Нгуен Гиап, херојот на војната во Виетнам против Франција и САД, еден од најголемите воени стратези во историјата, одговорен за поразот на француските колонијални сили во битката кај Диен Биен Фу во 1954 година, и Освојувањето на Сајгон под негова команда во 1975 година било одлучувачко.за крајот на Виетнамската војна.
2014 – Со победата на изборите во Летонија, коалицијата на десниот центар доби уште еден мандат на власт.
2020 – Почина модниот дизајнер Кензо, познат по своите графички и цветни дизајни. Тој беше првиот јапонски моден дизајнер кој се „устоличи“ во Париз, седиштето на високата мода, каде што го прослави својот бренд.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
-
Кичево2 денаОВР Кичево го пронајде возачот кој предизвика сообраќајна несреќа во Кичево и го напушти местото на настанот
-
Македонија2 дена„ЛУКОИЛ Македонија“ во своите малопродажни објекти го враќа купувањето со „VISA“ дебитните и кредитни картички, од денес во целосна функционалност може да се користат услугите за плаќање
-
Кичево22 часаОВР Кичево поднесе кривична за лице од скопско, најдена банкарска картичка употребил за купување на производи
-
Хороскоп1 денХороскоп за четврток (27 ноември)
-
Временска прогноза1 денПопоски: Врнежите од дожд не престануваат, особено внимание во недела, каде можни се врнежи од снег и на превоите до 1000 нмв.
-
Хороскоп12 часаХороскоп за петок (28 ноември)
-
Lifestyle21 час„Travelers Cycling Macedonia“ – Кичево ја лансира првата андроид мобилна апликација за велосипедизам во Македонија
-
Магазин2 денаGoogle Photos добива шест нови AI-функции: Подобрено уредување, пребарување и креативност
