На денешен ден
6 јануари – На денешен ден

1066.- Крунисан е Харолд II, последниот англиски англосаксонски крал. Умрел истата година во Хестингс во битка против претендентот за англискиот престол, норманскиот војвода Вилијам Освојувачот (Вилијам).
1322.- Во манастирот Жича бил крунисан српскиот крал Стефан Дечански Немањиќ, син на кралот Милутин. За време на неговото владеење до 1331 година, тој ја поразил војската на босанските феудалци, Бугарите кај Велбужде (1330) и обезбедил превласт над Македонија. Него го собори синот Душан. Починал под неразјаснети околности во заробеништво во Звечан. Го изградил манастирот Високи Дечани.
1492.- Кралот Фердинанд и кралицата Изабела триумфално влегле во Гранада, откако нивната војска го победила Боабдил, последниот емир на Гранада. Со тоа заврши повторното освојување – повторното освојување на Пиринејскиот Полуостров, кој беше под арапска власт од 711 година.
1745 – Роден е францускиот пронаоѓач Жак Етјен Монголфие (Жак Етјен Монголфие), кој со својот брат Џозеф Мишел (Жозеф Мишел) го конструирал првиот балон исполнет со загреан воздух во 1783 година.
1810.- Со Константинополскиот мир, Турција и ги предала на Русија полуостровот Крим и областа Кубан.
1822.- Роден е германскиот археолог Хајнрих Шлиман (Хајнрих Шлиман), кој целото свое богатство стекнато во младоста преку трговија го потрошил на археолошки истражувања. Тој ја открил Троја во 1868 година, користејќи информации од песните на Хомер „Илијада“ и „Одисеја“, а потоа Микена, Орхомен и Итака.
1829 – Чешкиот славолог Јозеф Добровски (Јозеф Добровски), татко на славистиката, творец на чешката граматика и граматиката на старословенскиот јазик, главна фигура на чешката народна преродба („Историја на чешкиот јазик и литература „, „Граматика на чешкиот јазик“, „Граматика на старословенскиот јазик“) почина.
1884.- Умрел чешкиот свештеник, биолог и ботаничар Грегор Мендел, кој прв дошол до јасни и прецизни формулации за преносот на наследните особини и со тоа ги поставил темелите на модерната генетика. Резултатите, кои беа потврдени во 1900 година, беа претставени во 1865 година во делото „Експерименти со растителни хибриди“.
1916.- Започнала битката кај Мојковац во Првата светска војна, во која Црногорците под команда на Сердар Јанко Вукотиќ ја одбиле офанзивата на значително посилните австроунгарски сили и со тоа и овозможиле на српската војска да се повлече кон Јадранот.
1919.- Умре Теодор Рузвелт, претседател на САД (1901-09), чија политика создаде светска сила од претходно изолационистичка Америка. Тој ја презеде функцијата шеф на државата како потпретседател на САД, по убиството на претседателот Вилијам Мекинли (Вилијам Мекинли) во 1901 година. Тој го спроведе планот за изградба на Панамскиот канал и за посредување во руско-јапонскиот Војна во 1905 година, ја доби Нобеловата награда за мир во 1906 година.
1929.- Југословенскиот крал Александар I Караѓорѓевиќ го укина Видовданскиот устав, го распушти Народното собрание и воведе лична управа во земјата.
1941.- Во говорот пред Конгресот, американскиот претседател Френклин Рузвелт ја дефинираше американската цел на „четирите слободи“ – слобода на говор, слобода на вероисповед, слобода од страв и слобода од сиромаштија.
1945.- Маршалот на Југославија Јосип Броз и шефот на британската воена мисија Фицрој Маклин потпишаа договор за време на Втората светска војна за формирање воздухопловна база кај Задар за потребите на сојузничките воздушни сили во борбата против германските сили. .
1949.- Умре американскиот филмски режисер Виктор Флеминг (Виктор), кој светската слава ја стекна со филмот „Однесено од виорот“.
1963.- Шахот Реза Пахлави од Иран ја започна „Белата револуција“ со воведување аграрна реформа и право на глас на жените.
1978.- Круната на Свети Стефан, првиот христијански унгарски крал, која Американците ја зедоа по Втората светска војна, беше вратена во Унгарија.
1993.- Умре американскиот трубач, пејач и композитор Џон Биркс „Дизи“ Гилеспи (Џон, Дизи Гилеспи), еден од најдобрите трубачи и импровизатори во историјата на џезот. Тој одигра клучна улога во создавањето на би-бап музиката.
1993.- Умре рускиот балетан Рудолф Хаметович Нуреев, ѕвезда на светската балетска сцена. Еден од најголемите играчи на 20 век побарал политички азил во Париз во 1961 година, по што започнува неговата светска кариера.
2002 – Момчето Чарлс Бишоп (15) загина кога Цесна-172 удри во зградата на Банката на Америка во центарот на Тампа, Флорида. Во пораката што подоцна беше пронајдена, тој изрази сочувство за Осама бин Ладен и ги поддржа терористичките напади врз Њујорк и Вашингтон на 11 септември 2001 година.
2003 – Мировните разговори меѓу Тамилските тигри и владата на Шри Ланка означија мал чекор кон помирување по 19 години граѓанска војна.
2004 – Иран се согласи да ги обнови односите со Египет по 25-годишна пауза.
2005.- Машкото бебе родено во Кина во првите минути од 2005 година беше прогласено за 1,3 милијардити жител на таа земја.
2009 – Избегнувајќи од борбите меѓу израелските војници и борците на Хамас, 40 луѓе беа убиени во училишна зграда и двор на Обединетите нации за време на израелски тенковски напад врз областа Џабалија во северна Газа.
2014 – Романскиот Врховен суд го осуди поранешниот романски премиер Адријан Настасе на четири години затвор за корупција и три години за изнуда.
2016 година – Северна Кореја изврши тестирање на хидрогенска бомба, многу земји, вклучително САД, Русија, Кина и Јапонија, ги осудија таквите тестови, а Советот за безбедност на ОН одржа итна седница. Северна Кореја изврши три атомски тестови со употреба на нуклеарна фисија – во 2006, 2009 и 2013 година, за кои беа воведени меѓународни санкции за таа земја.
2019 година – Малезискиот крал Мухамед V абдицира по само две години на тронот. Откако Малезија стекна независност од Велика Британија во 1957 година, деветте наследнички владетели на сојузните држави на Малезија се заменуваат едни со други на кралскиот трон на секои пет години.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (29 август)

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.
1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.
1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.
1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.
1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.
1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.
1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.
1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.
1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.
1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.
1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.
1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.
1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.
1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.
1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.
1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.
1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.
1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.
1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.
1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.
1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.
1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.
2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.
2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.
2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.
2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.
2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.
2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.
2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.
-
Кичево55 минути
Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за сабота (6 септември)
-
Хороскоп18 часа
Хороскоп за недела (7 септември)
-
Кичево7 часа
Започнува „Наше театарче“ на „Intellect Education“ место каде најмилите ќе го развијат својот талент, ќе ја откријат својата креативност и ќе блеснат на сцената!