Следете не

На денешен ден

6 јануари – На денешен ден

Објавено пред

на

1066.- Крунисан е Харолд II, последниот англиски англосаксонски крал. Умрел истата година во Хестингс во битка против претендентот за англискиот престол, норманскиот војвода Вилијам Освојувачот (Вилијам).

1322.- Во манастирот Жича бил крунисан српскиот крал Стефан Дечански Немањиќ, син на кралот Милутин. За време на неговото владеење до 1331 година, тој ја поразил војската на босанските феудалци, Бугарите кај Велбужде (1330) и обезбедил превласт над Македонија. Него го собори синот Душан. Починал под неразјаснети околности во заробеништво во Звечан. Го изградил манастирот Високи Дечани.

1492.- Кралот Фердинанд и кралицата Изабела триумфално влегле во Гранада, откако нивната војска го победила Боабдил, последниот емир на Гранада. Со тоа заврши повторното освојување – повторното освојување на Пиринејскиот Полуостров, кој беше под арапска власт од 711 година.

1745 – Роден е францускиот пронаоѓач Жак Етјен Монголфие (Жак Етјен Монголфие), кој со својот брат Џозеф Мишел (Жозеф Мишел) го конструирал првиот балон исполнет со загреан воздух во 1783 година.

1810.- Со Константинополскиот мир, Турција и ги предала на Русија полуостровот Крим и областа Кубан.

1822.- Роден е германскиот археолог Хајнрих Шлиман (Хајнрих Шлиман), кој целото свое богатство стекнато во младоста преку трговија го потрошил на археолошки истражувања. Тој ја открил Троја во 1868 година, користејќи информации од песните на Хомер „Илијада“ и „Одисеја“, а потоа Микена, Орхомен и Итака.

1829 – Чешкиот славолог Јозеф Добровски (Јозеф Добровски), татко на славистиката, творец на чешката граматика и граматиката на старословенскиот јазик, главна фигура на чешката народна преродба („Историја на чешкиот јазик и литература „, „Граматика на чешкиот јазик“, „Граматика на старословенскиот јазик“) почина.

1884.- Умрел чешкиот свештеник, биолог и ботаничар Грегор Мендел, кој прв дошол до јасни и прецизни формулации за преносот на наследните особини и со тоа ги поставил темелите на модерната генетика. Резултатите, кои беа потврдени во 1900 година, беа претставени во 1865 година во делото „Експерименти со растителни хибриди“.

1916.- Започнала битката кај Мојковац во Првата светска војна, во која Црногорците под команда на Сердар Јанко Вукотиќ ја одбиле офанзивата на значително посилните австроунгарски сили и со тоа и овозможиле на српската војска да се повлече кон Јадранот.

1919.- Умре Теодор Рузвелт, претседател на САД (1901-09), чија политика создаде светска сила од претходно изолационистичка Америка. Тој ја презеде функцијата шеф на државата како потпретседател на САД, по убиството на претседателот Вилијам Мекинли (Вилијам Мекинли) во 1901 година. Тој го спроведе планот за изградба на Панамскиот канал и за посредување во руско-јапонскиот Војна во 1905 година, ја доби Нобеловата награда за мир во 1906 година.

1929.- Југословенскиот крал Александар I Караѓорѓевиќ го укина Видовданскиот устав, го распушти Народното собрание и воведе лична управа во земјата.

1941.- Во говорот пред Конгресот, американскиот претседател Френклин Рузвелт ја дефинираше американската цел на „четирите слободи“ – слобода на говор, слобода на вероисповед, слобода од страв и слобода од сиромаштија.

1945.- Маршалот на Југославија Јосип Броз и шефот на британската воена мисија Фицрој Маклин потпишаа договор за време на Втората светска војна за формирање воздухопловна база кај Задар за потребите на сојузничките воздушни сили во борбата против германските сили. .

1949.- Умре американскиот филмски режисер Виктор Флеминг (Виктор), кој светската слава ја стекна со филмот „Однесено од виорот“.

1963.- Шахот Реза Пахлави од Иран ја започна „Белата револуција“ со воведување аграрна реформа и право на глас на жените.

1978.- Круната на Свети Стефан, првиот христијански унгарски крал, која Американците ја зедоа по Втората светска војна, беше вратена во Унгарија.

1993.- Умре американскиот трубач, пејач и композитор Џон Биркс „Дизи“ Гилеспи (Џон, Дизи Гилеспи), еден од најдобрите трубачи и импровизатори во историјата на џезот. Тој одигра клучна улога во создавањето на би-бап музиката.

1993.- Умре рускиот балетан Рудолф Хаметович Нуреев, ѕвезда на светската балетска сцена. Еден од најголемите играчи на 20 век побарал политички азил во Париз во 1961 година, по што започнува неговата светска кариера.

2002 – Момчето Чарлс Бишоп (15) загина кога Цесна-172 удри во зградата на Банката на Америка во центарот на Тампа, Флорида. Во пораката што подоцна беше пронајдена, тој изрази сочувство за Осама бин Ладен и ги поддржа терористичките напади врз Њујорк и Вашингтон на 11 септември 2001 година.

2003 – Мировните разговори меѓу Тамилските тигри и владата на Шри Ланка означија мал чекор кон помирување по 19 години граѓанска војна.

2004 – Иран се согласи да ги обнови односите со Египет по 25-годишна пауза.

2005.- Машкото бебе родено во Кина во првите минути од 2005 година беше прогласено за 1,3 милијардити жител на таа земја.

2009 – Избегнувајќи од борбите меѓу израелските војници и борците на Хамас, 40 луѓе беа убиени во училишна зграда и двор на Обединетите нации за време на израелски тенковски напад врз областа Џабалија во северна Газа.

2014 – Романскиот Врховен суд го осуди поранешниот романски премиер Адријан Настасе на четири години затвор за корупција и три години за изнуда.

2016 година – Северна Кореја изврши тестирање на хидрогенска бомба, многу земји, вклучително САД, Русија, Кина и Јапонија, ги осудија таквите тестови, а Советот за безбедност на ОН одржа итна седница. Северна Кореја изврши три атомски тестови со употреба на нуклеарна фисија – во 2006, 2009 и 2013 година, за кои беа воведени меѓународни санкции за таа земја.

2019 година – Малезискиот крал Мухамед V абдицира по само две години на тронот. Откако Малезија стекна независност од Велика Британија во 1957 година, деветте наследнички владетели на сојузните држави на Малезија се заменуваат едни со други на кралскиот трон на секои пет години.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Технологија6 часа

(ВИДЕО) „DJI“ официјално го претстави својот нов дрон од серијата „мини“ – DJI Mini 5 PRO

Предмалку реномираната „DJI“ го претстави новиот дрон од серијата „мини“ – DJI Mini 5 Pro кој практично претставува ново ниво...

Фото: Michael Fousert @ unsplash Фото: Michael Fousert @ unsplash
Автомобили9 часа

Колку се задоволни возачите од реалниот домет на електричните автомобили?

Колку навистина може да издржи едно електрично возило со едно полнење во споредба со бројките што производителите ги ветуваат? Тоа...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин9 часа

Осум iOS 26 промени што мора да ги пробате

iOS 26 носи свежи можности и визуелни подобрувања за iPhone, но голем дел од нив не се активираат автоматски –...

ФОТО: Unsplash.com @ Amanz ФОТО: Unsplash.com @ Amanz
Магазин9 часа

Samsung го претстави One UI 8 – еве кога Galaxy уредите ќе го добијат ажурирањето

Samsung Electronics официјално го претстави One UI 8, новата верзија на својот кориснички интерфејс која носи напредни мултимодални можности со...

Фото: Leon Bublitz @ unsplash Фото: Leon Bublitz @ unsplash
Магазин9 часа

YouTube ја воведе повеќејазичната аудио функција – креаторите добиваат глобален досег

По двегодишна пилот-програма, YouTube официјално ја лансира повеќејазичната аудио функција, овозможувајќи им на милиони креатори да додаваат синхронизација на своите...

Музика12 часа

Училиштето за Црковна музика „Митрополит Козма Пречистански“ во петок и сабота преку „аудиција“ врши упис на нови членови за источно пеење

Училиштето за Црковна музика „Митрополит Козма Пречистански“ со голема радост Ве известува дека отворена е сесија за упис на нови...

Временска прогноза12 часа

Брз продор на ладен воздух од север, додека само утре услови за слаб локален дожд

Поради брз продор на ладен воздух од север, утре и задутре (среда и четврток 17/18 септември) во Македонија ќе дува...

Хороскоп21 час

Хороскоп за среда (17 септември)

ОВЕН Слушајте ги другите повеќе од себе. Луѓето околу вас и оние со кои деловно соработувате сега повеќе гледаат од...

Македонија1 ден

„СОЗР“ стави крај на злоупотребите на службените возила и зголемување на транспарентноста од денес граѓаните можат да пријавуваат случаи на незаконита употреба на службени возила

Граѓаните од денеска можат да пријавуваат случаи на незаконита, партиска или приватна употреба на службени возила, на 070 399 050...

Македонија1 ден

Министерството за одбрана, петта година по ред ги задржа максималните 100 % активна транспарентност и е практично најтранспарентна институција во државата

Центарот за граѓански комуникации го објави најновото годишно рангирање според Индексот на активна транспарентност – мерка која ја оценува отвореноста...

НАЈЧИТАНИ