Следете не

На денешен ден

6 мај – На денешен ден

Објавено пред

на

1237.- Во манастирот Милешева се погребани моштите на Сава Немањиќ (Свети Сава), првиот српски архиепископ, кој починал на 27 јануари 1235 година во Велики Трново (Бугарија). Во 1594 година, Турците ги извадиле моштите и ги запалиле во Врачар во Белград.

1527.- Армијата на војводата Чарлс од Бурбон го опустоши и ограби Рим, убивајќи околу 4.000 негови жители.

1626.- Холандскиот доселеник Питер Минуит го купил островот Менхетен, каде што подоцна бил изграден Њујорк, за накит од Индијанците во вредност од 25 долари.

1757.- Во Седумгодишната војна, кралот Фридрих од Прусија ја освоил Прага, бранена од австриските трупи.

1758.- Роден е еден од водачите на Француската револуција, Максимилијан де Робеспјер, водач на Јакобинците и основоположник на револуционерниот терор.

1840.- Пуштени во оптек првите британски поштенски марки од еден и два пени со ликот на кралицата Викторија.

1856.- Роден е австрискиот психијатар Зигмунд Фројд, основач на психоанализата.

1856.- Роден е американскиот истражувач Едвин Пири. Тој ја водеше првата експедиција на Северниот пол во 1909 година.

1861.- Роден е Рабиндранат, индиски писател и филозоф и добитник на Нобеловата награда за литература во 1913 година („Градинарот“, „Гитанџали“, „Група приказни“, „Златен чамец“).

1862.- Умре американскиот писател Хенри Дејвид Торо, единствениот поет и филозоф на природата во американската литература. Своето двегодишно искуство на осаменички живот во природа го опишал во книгата „Валден, или живот во шумата“.

1868.- Роден е српскиот математичар Михајло Петровиќ, познат како Мика Алас, основач на белградската математичка школа, професор на Универзитетот во Белград, член на Српската кралска академија.

1895.- Роден е американскиот актер со италијанско потекло Рудолф Валентино, ѕвезда и идол на немиот филм („Четири јавачи на апокалипсата“, „Шеик“, „Синот на шеикот“, „Крв и песок“).

1910.- Во јануари 1901 година умре Едвард VII, крал на Велика Британија и Ирска. Него го наследи неговиот син Џорџ V.

1915.- Роден е американскиот филмски актер, режисер и продуцент Орсон Велс, добитник на Оскар за животно дело во 1971 година. Неговиот „Граѓанинот Кејн“ се смета за еден од најдобрите филмови во историјата на кинематографијата („Магбет“, „Отело“, „Третиот човек“).“).

1919.- На мировната конференција во Версај, Германија беше лишена од своите колонии во Африка.

1932.- Францускиот претседател Пол Думер е убиен во Париз од страна на руски емигрант.

1949.- Умре белгискиот писател со фламанско потекло Морис Метерлинк, добитник на Нобеловата награда за литература во 1913 година.

1974.- Западногерманскиот канцелар Вили Брант поднесе оставка поради шпионска афера во која беше откриено дека неговиот близок соработник Гинтер Гијом бил источногермански шпион.

1979.- Социјалистичката партија на Бруно Краиски победи на изборите во Австрија.

1981.- САД ги протераа сите либиски дипломати, тврдејќи дека либиската влада го поддржува меѓународниот тероризам.

1991.- Во Сплит избувнаа демонстрации против ЈНА, при што загина војникот Сашко Гешовски.

1992.- Умре Марлен Дитрих, американска филмска актерка со германско потекло, легендарната „Фатална жена“ („Син ангел“, „Шангај експрес“, „Сведок на обвинителството“).

1993.- Собранието на Република Српска во Палам одлучи да се изјасни за мировниот план на Венс-Овен за Босна. На референдумот на 15 и 16 мај 96 отсто од гласачите се изјаснија против планот.

1994 – Отворен е тунел под Ла Манш.

1996.- Претседателот на Гватемала Алваро Арсу (Арзу) и левичарските герилски водачи потпишаа договор за ставање крај на 35-годишната граѓанска војна.

1999.- Министрите за надворешни работи на седумте најразвиени земји од Западот и Русија (група 8) на состанокот во Бон ги договорија принципите за завршување на војната во Косово.

2000.- Телото на папараците Жан Пол Андансон, кој фотографирал кралски семејства и филмски ѕвезди во последните десет години, е пронајдено во изгорениот автомобил Fiat Uno во близина на Нант, јужна Франција. Тој и неговиот автомобил беа поврзани со сообраќајна несреќа во Париз кога загинаа принцезата Дијана и нејзиниот пријател Доди Ел Фајед.

2004.- Либискиот суд осуди пет бугарски медицински сестри и еден палестински лекар на смрт (подоцна заменет со доживотен затвор) под обвинение за намерно инфицирање на околу 400 либиски деца со ХИВ во педијатриската болница во Бенгази. По потпишувањето на договорот со ЕУ и собирањето пари за обештетување на семејствата на заразените деца, Либија на 24 јули 2007 година ги ослободи медицинските работници, кои веднаш отпатуваа во Бугарија, каде што беа помилувани.

2005.- Умре Џо Грант, легендарниот уметник на Дизни и автор на Кралицата на вештерките во долгометражниот цртан филм Снежана и седумте џуџиња.

2012.- Социјалистот Франсоа Оланд е избран за претседател на Франција, победувајќи го тогашниот претседател Николас Сакросио во вториот круг.

2013.- Умре Џулио Андреоти, седум мандатен премиер на Италија и еден од највлијателните италијански политичари од Втората светска војна. Тој беше доминантна политичка фигура до раните 1990-ти, кога поднесе оставка.

2019 година – Неколку стотици светски експерти и познати личности испратија Апел за природата (Call4nature) како одговор на алармантниот извештај на ОН за еколошката состојба на Земјата. Во отвореното писмо од Светскиот фонд за природата, од светските лидери се бара да се откажат од уништувањето на шумите, да престанат да ја загрозуваат земјата и да финансираат се што ја уништува природата.

2019 година – Војвотката од Сасекс Меган и принцот Хари добија син. Арчи Харисон Маунтбатен-Виндзор е седмиот во редот за наследување на кралскиот трон.

2020 – Во Србија на 15 март беше укината вонредната состојба поради епидемија на коронавирус.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Lifestyle1 час

Еве колку често треба да ја миете косата во лето: Ќе бидете шокирани

Експертите препорачуваат дека миењето коса секој ден во лето може да биде корисно, особено во топлите месеци. • Зошто секојдневно...

Lifestyle1 час

Путерски кифли: подобри од пекарски — меки, воздушести и неодоливи

Ако сакате домашно печиво што ќе го надмине вкусот на она од пекарница, овие путерски кифли се вистинскиот избор. Меки...

Магазин2 часа

YouTube повторно воведува ограничувања: што значат новите правила за помладите креатори

Од јули 2025 година, YouTube воведува нови правила што ќе влијаат врз сите млади корисници кои емитуваат во живо на...

Магазин2 часа

Големо име на пазарот на мобилни телефони со Android се гаси по 15 години

LG – еден од некогаш водечките производители на паметни телефони со Android – ја завршува својата приказна по 15 години...

Хороскоп13 часа

Хороскоп за вторник (1 јули)

ОВЕН Ова е уште еден работен ден каде што сѐ ќе се одвива со поспоро темпо, најмногу поради фактот дека...

Македонија16 часа

МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули

Од 1 јули до 31 август на државните патишта во Македонија се воведува летен времен режим на сообраќај со кој...

Магазин18 часа

Вечерва започнува првиот фитнес подкаст во Македонија за сите љубители на здравиот живот заедно со „Adastra“ и Дејан Пауновски „Pakigram“

Во време кога фитнесот станува сè поголем дел од секојдневниот живот, Adastra и Дејан Пауновски – „Pakigram“ ги здружуваат силите...

Македонија21 час

СВР Охрид изнесе детали за запалениот глисер, бил приватна сопственост

Денеска (30.06.2025 година) во 10,30 часот, во полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека, на пловен објект...

Временска прогноза23 часа

Од денес во најава многу топло време со висок УВ индекс

Територијата на Република Македонија, како и на целиот регион, од денес (понеделник 30 јуни), па се до следниот понеделник (7...

Македонија23 часа

СВР Охрид со засилени контроли во патниот сообраќај, изречени низа санкции

На 29.08.2025 година од 11 до 17 часот, на подрачјето на СВР Охрид преземени се засилени контроли во патниот сообраќај....

НАЈЧИТАНИ