На денешен ден
6 мај – На денешен ден

1237.- Во манастирот Милешева се погребани моштите на Сава Немањиќ (Свети Сава), првиот српски архиепископ, кој починал на 27 јануари 1235 година во Велики Трново (Бугарија). Во 1594 година, Турците ги извадиле моштите и ги запалиле во Врачар во Белград.
1527.- Армијата на војводата Чарлс од Бурбон го опустоши и ограби Рим, убивајќи околу 4.000 негови жители.
1626.- Холандскиот доселеник Питер Минуит го купил островот Менхетен, каде што подоцна бил изграден Њујорк, за накит од Индијанците во вредност од 25 долари.
1757.- Во Седумгодишната војна, кралот Фридрих од Прусија ја освоил Прага, бранена од австриските трупи.
1758.- Роден е еден од водачите на Француската револуција, Максимилијан де Робеспјер, водач на Јакобинците и основоположник на револуционерниот терор.
1840.- Пуштени во оптек првите британски поштенски марки од еден и два пени со ликот на кралицата Викторија.
1856.- Роден е австрискиот психијатар Зигмунд Фројд, основач на психоанализата.
1856.- Роден е американскиот истражувач Едвин Пири. Тој ја водеше првата експедиција на Северниот пол во 1909 година.
1861.- Роден е Рабиндранат, индиски писател и филозоф и добитник на Нобеловата награда за литература во 1913 година („Градинарот“, „Гитанџали“, „Група приказни“, „Златен чамец“).
1862.- Умре американскиот писател Хенри Дејвид Торо, единствениот поет и филозоф на природата во американската литература. Своето двегодишно искуство на осаменички живот во природа го опишал во книгата „Валден, или живот во шумата“.
1868.- Роден е српскиот математичар Михајло Петровиќ, познат како Мика Алас, основач на белградската математичка школа, професор на Универзитетот во Белград, член на Српската кралска академија.
1895.- Роден е американскиот актер со италијанско потекло Рудолф Валентино, ѕвезда и идол на немиот филм („Четири јавачи на апокалипсата“, „Шеик“, „Синот на шеикот“, „Крв и песок“).
1910.- Во јануари 1901 година умре Едвард VII, крал на Велика Британија и Ирска. Него го наследи неговиот син Џорџ V.
1915.- Роден е американскиот филмски актер, режисер и продуцент Орсон Велс, добитник на Оскар за животно дело во 1971 година. Неговиот „Граѓанинот Кејн“ се смета за еден од најдобрите филмови во историјата на кинематографијата („Магбет“, „Отело“, „Третиот човек“).“).
1919.- На мировната конференција во Версај, Германија беше лишена од своите колонии во Африка.
1932.- Францускиот претседател Пол Думер е убиен во Париз од страна на руски емигрант.
1949.- Умре белгискиот писател со фламанско потекло Морис Метерлинк, добитник на Нобеловата награда за литература во 1913 година.
1974.- Западногерманскиот канцелар Вили Брант поднесе оставка поради шпионска афера во која беше откриено дека неговиот близок соработник Гинтер Гијом бил источногермански шпион.
1979.- Социјалистичката партија на Бруно Краиски победи на изборите во Австрија.
1981.- САД ги протераа сите либиски дипломати, тврдејќи дека либиската влада го поддржува меѓународниот тероризам.
1991.- Во Сплит избувнаа демонстрации против ЈНА, при што загина војникот Сашко Гешовски.
1992.- Умре Марлен Дитрих, американска филмска актерка со германско потекло, легендарната „Фатална жена“ („Син ангел“, „Шангај експрес“, „Сведок на обвинителството“).
1993.- Собранието на Република Српска во Палам одлучи да се изјасни за мировниот план на Венс-Овен за Босна. На референдумот на 15 и 16 мај 96 отсто од гласачите се изјаснија против планот.
1994 – Отворен е тунел под Ла Манш.
1996.- Претседателот на Гватемала Алваро Арсу (Арзу) и левичарските герилски водачи потпишаа договор за ставање крај на 35-годишната граѓанска војна.
1999.- Министрите за надворешни работи на седумте најразвиени земји од Западот и Русија (група 8) на состанокот во Бон ги договорија принципите за завршување на војната во Косово.
2000.- Телото на папараците Жан Пол Андансон, кој фотографирал кралски семејства и филмски ѕвезди во последните десет години, е пронајдено во изгорениот автомобил Fiat Uno во близина на Нант, јужна Франција. Тој и неговиот автомобил беа поврзани со сообраќајна несреќа во Париз кога загинаа принцезата Дијана и нејзиниот пријател Доди Ел Фајед.
2004.- Либискиот суд осуди пет бугарски медицински сестри и еден палестински лекар на смрт (подоцна заменет со доживотен затвор) под обвинение за намерно инфицирање на околу 400 либиски деца со ХИВ во педијатриската болница во Бенгази. По потпишувањето на договорот со ЕУ и собирањето пари за обештетување на семејствата на заразените деца, Либија на 24 јули 2007 година ги ослободи медицинските работници, кои веднаш отпатуваа во Бугарија, каде што беа помилувани.
2005.- Умре Џо Грант, легендарниот уметник на Дизни и автор на Кралицата на вештерките во долгометражниот цртан филм Снежана и седумте џуџиња.
2012.- Социјалистот Франсоа Оланд е избран за претседател на Франција, победувајќи го тогашниот претседател Николас Сакросио во вториот круг.
2013.- Умре Џулио Андреоти, седум мандатен премиер на Италија и еден од највлијателните италијански политичари од Втората светска војна. Тој беше доминантна политичка фигура до раните 1990-ти, кога поднесе оставка.
2019 година – Неколку стотици светски експерти и познати личности испратија Апел за природата (Call4nature) како одговор на алармантниот извештај на ОН за еколошката состојба на Земјата. Во отвореното писмо од Светскиот фонд за природата, од светските лидери се бара да се откажат од уништувањето на шумите, да престанат да ја загрозуваат земјата и да финансираат се што ја уништува природата.
2019 година – Војвотката од Сасекс Меган и принцот Хари добија син. Арчи Харисон Маунтбатен-Виндзор е седмиот во редот за наследување на кралскиот трон.
2020 – Во Србија на 15 март беше укината вонредната состојба поради епидемија на коронавирус.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (10 септември)

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
Војни и мировни договори
-
1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.
-
1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.
-
1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.
-
1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.
-
1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.
-
1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.
-
1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).
Политика и атентати
-
1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.
-
1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.
-
1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.
-
1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.
-
1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.
-
1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.
-
2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.
-
2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.
-
2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.
-
2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.
-
2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.
-
2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.
-
2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.
-
2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.
Култура и личности
-
1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.
-
1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.
-
1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.
-
1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.
-
1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.
-
1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.
-
2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.
Несреќи и катастрофи
-
1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.
-
2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
-
Спорт2 дена
(ФОТО) Кичевски „ФК Напредок“ ги наполни трибините со љубители на фудбалот, а играчите им возвратија со победа за почеток на сезоната
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за понеделник (15 септември)
-
Хороскоп14 часа
Хороскоп за вторник (16 септември)
-
Македонија24 часа
Од ноќеска цените на горивата се намалуваат
-
Временска прогноза1 ден
Од денес ќе дува засилен ветер од северен правец, додека времето ќе биде стабилно
-
Здравје и убавина24 часа
Единствен рецепт за појак имунитет
-
Скопје3 часа
(ВИДЕО) Снимка од подметнувањето на пожарот во Пинтија, каде ние човечноста?!
-
Скопје24 часа
(ВИДЕО) Уништени над 4 тони и 18 илјади стебла марихуана и повеќе од 21 килограми друга дрога