Следете не

На денешен ден

7 април – На денешен ден

Објавено пред

на

1348 година – Кралот Чарлс IV од Бохемија го основа Универзитетот во Прага (Универзитет Чарлс), првиот универзитет во Централна Европа.

1614 година – Умре шпанскиот сликар Ел Греко, роден на Крит во 1540 година како Доминикос Теотокопулос. Креаторот на една од најоригиналните слики во историјата на европското сликарство беше целосно заборавен и повторно откриен на крајот на 19 век.

1770 година – Роден е англискиот романтичен поет Вилијам Вордсворт. Неговите најзначајни дела се „Лирски балади“, книга што го означи почетокот на романтизмот во англиската литература.

1866 година – Земунскиот печатач Игњан Сопрон, на покана на босанскиот везир Шериф Осман Паша, ја отвори првата печатница во Сараево и го издаде првиот весник отпечатен во Босна – неделникот „Босански вјесник“. Весникот го уредувал Милош Мандиќ и тие биле објавени на српски или хрватски јазик, на кирилица и според правописот на Вук.

1929 година – За прв пат, белградската радио станица емитуваше еден фудбалски натпревар, првенствениот натпревар помеѓу БСК и „Југославија“. Известувач беше Раде Стоиловиќ.

1939 година – Војниците на Мусолини слетаа на брегот на Албанија и ја окупираа земјата за пет дена.

1941 година – Владата на Кралството Југославија објави почеток на војната со Германија и Италија и издаде наредба за општа мобилизација.

1943 година – Јован Дучиќ, српски поет, есеист и патеписец, умре во Гери, САД. Неговото дело претставува кулминација на српската лирска поезија во првите две децении на 20 век. Тој беше во дипломатската служба на Кралството Србија и Кралството Југославија. Inивееше во САД од 1941 година, а неговите посмртни останки беа пренесени во неговиот роден град Требиње во октомври 2000 година („Песни“, „Песни во проза“, „Сини легенди“, „Песни за Loveубовта и смртта“, „Царски сонети“) , збирка патописи „Градови и химери“, книга проза „Богатство на царот Радован“).

1943 година – ЛСД за првпат се произведува во лабораторија во Базел, Швајцарија.

1945 година – Американските авиони во Втората светска војна го потопија најголемиот јапонски воен брод Јамато.

1947. година – Умре американскиот автомобилски магнат Хенри Форд. Првите „вагони со бензин“ ги конструирал во 1896 година, а во 1899 година започнал со производство на автомобили. Тој беше првиот кој воведе сериско производство, а во 1908 година го создаде „Model T“, првиот „народен автомобил“.

1948 година – Основана е Светската здравствена организација (СЗО). Статутот на оваа организација го потпишаа 26 земји, а 7 април беше прогласен за Светски ден на здравјето.

1955 година – Умре американската филмска актерка Теда Бара, првата „вамп“ жена во историјата на кино.

1962.- Уапсен е југословенскиот политичар и дисидент Милован Djилас, поранешен најблизок соработник на Јосип Броз Тито. Причината за апсењето е објавувањето на неговата книга „Разговори со Сталин“. Тоа беше четврто апсење и судење на Djилас откако тој раскина со раководството на Комунистичката партија на Југославија во јануари 1954 година.

1963 година – Донесен е нов југословенски устав, со кој се менуваат името на државата во Федеративна народна Република Југославија (FPRY) и Социјалистичка федерална Република Југославија (СФРЈ). Новиот устав популарно се нарекува „повелба за самоуправување“ затоа што го применуваше моделот на самоуправување во сите сфери и на сите нивоа на општествениот живот.

1966 година – Американска хидрогенска бомба е отстранета од Средоземното Море крај шпанскиот брег и испуштена од авион поради техничка грешка.

1971. година – Југословенскиот амбасадор Владимир Роловиќ беше застрелан во Стокхолм и по раните умре осум дена подоцна. Атентаторите Мирослав Барешиќ и Анѓелко Брајковиќ беа фатени и осудени на доживотен затвор во Шведска.

1975 година – во Загреб почина хрватскиот сликар и графичар Крсто Хегедушиќ. Тој беше иницијатор и еден од основачите на уметничката група „Земlа“ (1929), а исто така е и основач на наивната школа за сликарство во Хлебине (1930).

1990 година – Избувна пожар на траектот „Скандинавска Starвезда“ додека пловеше по Северното Море помеѓу Норвешка и Данска. Загинаа 158 лица.

1992 година – Денот кога Европската заедница (ЕУ) ја признава независноста на Босна и Херцеговина, босанските Срби прогласија независност на Република Српска во Бања Лука, а претставниците на босанските Срби во претседателството на БиХ, Билјана Плавшиќ и Никола Коjeевиќ, поднесоа оставки.

1992 година – Соединетите држави ја признаа независноста на БиХ, Словенија и Хрватска.

1994 година – Премиерката Агата Увилигијамана беше убиена во главниот град на Руанда, Кигали.

2004 година – Повеќе од 600 Ирачани загинаа и повеќе од 400 се повредени во бомбардирањето на џамија во Фалуџа, ирачки град кој со денови беше под опсада на американските маринци. Во Багдад официјално беше соопштено дека повеќе од 720 војници на коалиционите сили, предводени од САД, беа убиени во таа земја, повеќето од нив по објавувањето на крајот на главните воени операции на 1 мај 2003 година.

2005 година – Индија и Пакистан ја обновија автобуската линија што го поврзува поделениот регион Кашмир по 60 години.

2009 година – Поранешниот претседател на Перу, Алберто Фуџимори е осуден на 25 години затвор за злосторства против човештвото за време на неговото владеење од 1990 до 2000 година. Тоа беше прва пресуда против демократски избран шеф на држава на латиноамериканска земја пред домашниот суд.

2013 година – Филип Вујановиќ победи по претседателските избори во Црна Гора по трет пат и освои петгодишен мандат, додека неговиот противкандидат Миодраг Лекиќ доби 7.600 гласа помалку.

2017 година – Во напад на камион врз минувачи на пешачката улица во Стокхолм, загинаа четири лица, а 15 беа повредени, шведската полиција процени дека станува збор за терористички акт.

2018 година – Railелезничкиот сообраќај беше повторно воспоставен преку мостот Чешеž во Нови Сад, 19 години по неговото демолирање во бомбардирањето на НАТО.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Временска прогноза13 часа

Сепак следува заладување и промена на времето во Македонија?

Поради продор на поладен воздух од север на висина над нашиот дел од Европа, ќе биде доволно да дојде до...

Хороскоп21 час

Хороскоп за вторник (15 јули)

ОВЕН Може да се потпрете на соработниците. Денешниот ден е поволен за работа, доаѓаат некои нови решенија. Може да очекувате...

Македонија24 часа

(ФОТО+ВИДЕО) Сузбиена организирана криминална група инволвирана во криумчарење на мигранти, лишени од слобода шест лица

На 13.07.2025 Одделот за сузбивање на организиран и сериозен криминал во содејство со Одделот за специјални и посебни операции, под...

Македонија1 ден

Поскапува бензинот и дизелот, ова е новата цена од полноќ!

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) и на Екстра лесното масло за домаќинство...

Кичево1 ден

Планинарското друштво „Ендорфин“ од Кичево во чест на Сашо Костадиноски го организира осми меморијален планинарски марш на планината „Голјак“

Планинарското друштво „Ендорфин“ од Кичево во сеќавање на својот прерано изгубен член, планинар и другар, Сашо Костадиноски, го организира Осмиот...

Кичево1 ден

Кај кичевско Другово возач од гостиварско „летал“ со брзина од 114 км/ч, а дозволено е 50!

На 13.07.2025 во 18.05 часот на магистралниот пат Кичево-Охрид, во близина на кичевското село Другово, полициски службеници од ОВР Кичево,...

Македонија1 ден

Приведен малолетник од Куманово, сакал да запали бакарни кабли

На 13.07.2025 во 12.50 часот полициски службеници од СВР Куманово лишиле од слобода малолетник од Куманово, затоа што во место...

Македонија1 ден

МВР викендов издаде 1711 платни налози дури 828 прекршоци се однесуваат на возачи кои не ги почитувале сообраќајните правила и прописите

Во деновите од изминатиот викенд (12./13. 07.2025) во рамки на редовните сообраќајни контроли што ги извршуваат полициските службеници од сите...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за понеделник (14 јули)

Овен Веќе некое време се чувствувате како робот кој извршува една по една задача, време е да се посветите! Дневниот...

Хроника2 дена

МВР: Детали за грозоморното убиство во Прилеп на 13-то годишно дете, неговиот татко и самоубиството на сторителот

Во врска со кривично правниот настан -Убиство и самоубиство, случен на 12.07.2025 година во Прилеп, според првичните сознанијата со кои...

НАЈЧИТАНИ