На денешен ден
7 март – На денешен ден
1573.- Во Константинопол е потпишана војна за ставање крај на војната меѓу Венецијанската република и Отоманската империја, која го презела Кипар од Венеција во 1571 година.
1765.- Роден е францускиот хемичар Џозеф Ниепс, пионер на фотографијата. Усовршувајќи ја литографијата од 1813 до 1820 година, тој беше првиот во светот кој снимил слика добиена во темна соба со помош на сребрена бакарна плоча, покриена со чувствителен слој асфалтен лак.
1793.- Француската конвенција (Револуционерно собрание) и објави војна на Шпанија.
1809.- Почина францускиот дизајнер на балони Жан-Пјер Франсоа Бланшар, кој во 1785 година заедно со Џон Џефрис првпат го прелетаа Ла Манш.
1814 – 37.000 војници на Наполеон поразија 90.000 Пруси под водство на фелдмаршалот Блучер во битката кај Линеус, Франција.
1850.- Роден е чехословачкиот државник и филозоф Томаш Масарик, професор на Универзитетот во Прага, борец за независност и прв претседател на Чехословачка, од 1918 до 1935 година.
1876 - Првиот телефонски разговор го направиле телефонскиот пронаоѓач Александар Греам Бел и неговиот соработник Август Вотсон.
1932.- Умре францускиот државник Аристид Бриан, шест пати премиер помеѓу 1909 и 1929 година, добитник на Нобеловата награда за мир во 1926 година, основач на идејата за Соединети Европски Соединети Американски Држави.
1936.- Со влегувањето на армијата во демилитаризираната Рајна, Германија демонстративно го прекрши Версајскиот мировен договор, склучен по Првата светска војна.
1945.- Американските трупи го окупираа стратешки важен мост над Рајна во близина на Ремаген, Германија, за време на Втората светска војна.
1945.- Потиснувајќи ги јапонските сили во Втората светска војна, британската 14-та армија влезе во Мандалеј, вториот по големина град во Бурма.
1945.- По оставката на кралската влада, Јосип Броз Тито формираше нова југословенска влада, во која беа шефот на предвоената Демократска партија, Милан Грол, како прв потпретседател и Иван Субашиќ како министер за надворешни работи.
1951.- Верски фанатик го уби иранскиот премиер Али Размар во џамија во Техеран.
1989.- Иран ги прекина дипломатските односи со Велика Британија поради објавувањето на книгата на Сатана Ружди, британски писател со индиско потекло „Сатански стихови“, во која, според иранските верски водачи, исламот е исмеан.
1994.- Авионот со претседателите на Руанда и Бурунди Хабјариман и Нтјарамир се врати од мировните преговори во Танзанија беше соборен за време на слетувањето на аеродромот во Кигали. Смртта на двајцата претседатели го прекина осуммесечното примирје меѓу племињата Хуту и Тутси и предизвика нов бран на насилство.
1998.- Италијанскиот воен суд го прогласи Ерих Прибке, капетан на германските СС во Втората светска војна, за виновен за масакр во Јадранските пештери во близина на Рим и го осуди на доживотен затвор.
1999.- Во Лондон умре американскиот филмски режисер Стенли Кјубрик, еден од најважните режисери. Во текот на својата 46-годишна кариера сними 20 филмови, од кои најпознати се „Патеки на славата“, „2001: Вселенска одисеја“, „Пеколен портокал“, „Доктор Стрејнџлав“ и „Бери Линдон“.
2002.- На референдум во Ирска, гласачите гласаа против строгиот закон за забрана на абортусот.
2003.- Светозар Маровиќ, потпретседател на Демократската партија на социјалистите (ДПС) на Црна Гора, е избран за претседател на новата државна заедница на Србија и Црна Гора.
2004.- Костас Караманлис, десничарската Христијанско-демократска партија на Нова демократија (НД), победи на грчките парламентарни избори и стана премиер. Со тоа заврши 10-годишното владеење на социјалистичкиот ПАСОК.
2010.- Умре професорот по руска литература Михаил Михаилов, еден од најпознатите југословенски дисиденти и интелектуалци.
2013.- Умре Милица Лучиќ Чавиќ, новинарка на Телевизија Белград, дописник, а потоа шеф на белградската редакција на Радио Слободна Европа и претседател на Независното здружение на новинари на Србија (2002-2004).
2020.- Умре американскиот музичар Мекој Тајнер, еден од најпознатите џез-пијанисти и член на саксофонистичкиот квартет Џон Колтрејн.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
-
Кичево1 денОВР Кичево го пронајде возачот кој предизвика сообраќајна несреќа во Кичево и го напушти местото на настанот
-
Македонија21 час„ЛУКОИЛ Македонија“ во своите малопродажни објекти го враќа купувањето со „VISA“ дебитните и кредитни картички, од денес во целосна функционалност може да се користат услугите за плаќање
-
Хороскоп2 денаХороскоп за среда (26 ноември)
-
Кичево3 часаОВР Кичево поднесе кривична за лице од скопско, најдена банкарска картичка употребил за купување на производи
-
Хороскоп15 часаХороскоп за четврток (27 ноември)
-
Временска прогноза13 часаПопоски: Врнежите од дожд не престануваат, особено внимание во недела, каде можни се врнежи од снег и на превоите до 1000 нмв.
-
Магазин1 денGoogle Photos добива шест нови AI-функции: Подобрено уредување, пребарување и креативност
-
Lifestyle1 час„Travelers Cycling Macedonia“ – Кичево ја лансира првата андроид мобилна апликација за велосипедизам во Македонија
