На денешен ден
7 септември – На денешен ден
1533.- Родена е англиската кралица Елизабета I (Елизабета), ќерка на кралот Хенри VIII (Хенри) и неговата втора сопруга Ана Болејн (Ана Болејн). За време на нејзиното владеење (1558-1603), биле поставени темелите на идната Британска империја. Таа го поддржуваше развојот на науката и уметноста, а специфичниот стил на архитектура од нејзиното време, мешавина од готика и ренесанса, беше наречен елизабетански стил.
1566.- Во битката за Сигет, која била опколена од турската војска на Сулејман II Величествениот, загинал хрватскиот бан Никола Шубиќ Зрински.
1701.- Во Хаг бил потпишан договорот на Англија, Австрија и Холандија против Франција, „Вториот голем сојуз“.
1714.- Императорот Чарлс VI го потпишал „Баденскимир“ со Французите во Рахстат, со што завршила војната за шпанското наследство, а Алзас и Стразбур отишле кај Французите.
1764.- Рускиот штитеник Станислав II Понијатовски, последниот полски монарх, бил крунисан за крал на Полска. За време на неговото владеење (до 1795 година), Русија, Прусија и Австрија извршија три поделби на Полска, која беше обновена како независна држава во 1918 година.
1788.- Турците го фатиле, а потоа го убиле водачот на српските доброволци во австриско-турската војна, Коча Анѓелковиќ, познат како Коча капетан. По него борбата на српските доброволци во оваа војна го добила името Кочина крајина.
1812.- Завршила битката кај Бородин, една од најкрвавите во Наполеонските војни, во која Русите под команда на Кутузов изгубиле 44.000 војници во близина на Москва, а Наполеон изгубил 50.000, од кои 23 генерали. Една недела подоцна Наполеон влегол во Москва.
1813.- Името „Вујко Сем“ за првпат е употребено во САД, во редакцијата на њујоршкиот весник „Трој пост“.
1822.- Гувернерот на Бразил, принцот Педро, прогласи независност од Португалија и самиот како император. Португалија ја призна независноста на Бразил во 1828 година.
1860.- Италијанскиот револуционер Џузепе Гарибалди со своите „црвени кошули“ го зазеде Неапол во војната за ослободување од Австријците и за обединување на Италија.
1901.- Потпишан е Пекиншкиот протокол со кој заврши „Боксерското востание“ во Кина. Востанието против странците беше задушено од европските сили, Јапонија и САД, а Кина беше принудена да плати компензација за нивниот имот уништен за време на востанието.
1909.- Роден е американскиот филмски и театарски режисер Илија Казан, добитник на неколку Оскари („Трамвај по име желба“, „Вива Запата“, „Источно од рајот“, „Кукла за бебиња“).
1914.- Роден е американскиот физичар Џејмс Алфред ван Ален (Џејмс, Ален). Користејќи ги бројачите Гајгер-Милер инсталирани во 1958 година на вештачките сателити „Explorer 1“ и „Explorer 2“, тој откри два појаси на засилено зрачење околу планетата Земја, кои подоцна беа наречени „Van Ellen радијациони појаси“.
1940.- Германската авијација под команда на Херман Геринг започна да го бомбардира Лондон. Повеќе од 300 луѓе загинаа првиот ден.
1949.- Умрел мексиканскиот сликар Хозе Клементе Орозко. Сметан за најголемиот сликар на мурали на 20 век, тој украсил многу згради во Мексико и САД.
1964.- Во градот Сип на југословенскиот брег на Дунав и во Гура Ваја на романска страна, со присуство на претседателите на Југославија и Романија, Јосип Броз Тито и Георге Георгиу Деј, камен-темелникот на идниот Ѓердап. Поставена е 1 хидроцентрала.
1975.- Завршено е преселувањето на Турците во поделениот Кипар. Под надзор на ОН, 9.000 луѓе беа преместени од југот на северот на земјата, под турска окупација.
1986 – Дезмонд Туту (Дезмонд) стана надбискуп на Кејп Таун, Јужна Африка, како прв црн поглавар на јужноафриканските англиканци.
1990.- Како одговор на ревизијата на Уставот на Србија во 1989 година, со која значително се намали автономната моќ на покраините Војводина и Косово, 144 албански делегати на Собранието на Косово го прогласија Уставот на Република Косово во Качаник.
1991.- Во Хаг започна Меѓународната мировна конференција за Југославија. На конференцијата учествуваа сите членови на Претседателството на СФР Југославија, премиерот и шесте претседатели на југословенските републики. Претседавач на Конференцијата, на која беше усвоена Декларацијата за мирно решение на југословенската криза, беше Лорд Карингтон.
1994.- Американското знаме за последен пат беше спуштено по команда на американската армија во Берлин, со што по речиси половина век и формално заврши американското воено присуство во Берлин.
1997.- Мобуту Сесе Секо, претседател и диктатор на Заир од 1965 до 1997 година, почина во егзил во Мароко кога Лоран Кабила (Лорен) го собори од власт.
1999.- Во земјотресот во близина на Атина, еден од најсилните во Грција во последните 40 години, загинаа 101 лице.
2001.- Во нигерискиот град Џос избувнаа христијанско-муслимански конфликти, при што беа запалени цркви и џамии. Според Црвениот крст, за помалку од една недела насилства загинале најмалку 500 луѓе, а стотици биле повредени.
2004.- Умре Бејерс Науд, јужноафрикански свештеник, еден од ретките белци кој беше симбол на отпорот во годините на апартхејдот.
2005.- На изборите во Египет победи претседателот Хосни Мубарак и тоа ќе биде негов петти мандат како шеф на државата. На тие избори за прв пат учествуваа неколку кандидати.
2011.- Во авионска несреќа кај Јарослав во Русија, загинаа 43 лица, меѓу кои и хокеари од Локомотив кои патуваа на натпревар во Минск. Во авионот имало 45 лица, осум членови на екипажот и 37 хокејски репрезентативци, а играчот Александар Галимов и еден член на екипажот ја преживеале несреќата.
2012 – Врховниот суд на Хрватска го осуди Михајло Храстов, поранешен припадник на специјалната полиција во Карловац, на четири години затвор за убиство на 13 и ранување на двајца српски воени затвореници на мостот Куран кај Карловац во 1991 година. судска постапка која траела 21 година, Храстов три пати бил ослободен и два пати осуден, а тоа била шеста пресуда за истиот случај. На 7 мај 2015 година, Врховниот суд ги отфрли жалбите на Храстов и жупаниското државно обвинителство на Карловац и ја потврди четиригодишната затворска казна на Храстов.
2015 – Површината на шумите во светот продолжува да се намалува, но стапката на намалување во последните 25 години е забавена за повеќе од 50 проценти, според Организацијата на ОН за храна и земјоделство – ФАО.
2019 година – Од урнатините на центарот за притвор во југозападниот дел на Јемен, кој беше погоден од воздух во напад на коалицијата предводена од Саудиска Арабија, извлечени се 130 тела на жртвите.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
-
Кичево6 часаКичевски „ЈКП Комуналец“ ги засука ракавите за почисто и поубаво Кичево во пресрет на новогодишните празници
-
Кичево1 денОВР Кичево поднесе кривична за лице од скопско, најдена банкарска картичка употребил за купување на производи
-
Хороскоп2 денаХороскоп за четврток (27 ноември)
-
Временска прогноза2 денаПопоски: Врнежите од дожд не престануваат, особено внимание во недела, каде можни се врнежи од снег и на превоите до 1000 нмв.
-
Хороскоп23 часаХороскоп за петок (28 ноември)
-
Lifestyle1 ден„Travelers Cycling Macedonia“ – Кичево ја лансира првата андроид мобилна апликација за велосипедизам во Македонија
-
Македонија1 денБензините остануваат исто, додека Дизелот од ноќеска со нова намалена цена за литар
-
Македонија2 денаАМСМ: На патниот правец Отешево – Сирхан, поради одрон на патот, сообраќајот се одвива по една сообраќајна лента
